Tekst Mszalu.Ogolne wprowadzenie.pdf

OGÓLNE

WPROWADZENIE

MSZAŁU

RZYMSKIEGO

Ogólne wprowadzenie do Mszału rzymskiego 2002

KONGREGACJA DS. KULTU BO ś EGO

I DYSCYPLINY SAKRAMENTÓW

Prot. 795/02/L

DLA POLSKI

Na pro ś b ę Jego Eminencji Józefa kard. Glempa, Arcybiskupa Warszawskiego, Przewodni-

cz ą cego Konferencji Episkopatu Polski, wyra Ŝ on ą w li ś cie z dnia 1 sierpnia 2003, moc ą upraw-

nie ń udzielonych tej Kongregacji przez papie Ŝ a JANA PAWŁA II ch ę tnie zatwierdzamy polski

tekst Ogólnego wprowadzenia do Mszału rzymskiego (trzeciego wydania wzorcowego), jaki

znajduje si ę w zał ą czonym egzemplarzu.

W tek ś cie drukowanym nale Ŝ y umie ś ci ć wzmiank ę o udzielonej przez Stolic ę Apostolsk ą

zgodzie. Dwa egzemplarze wydrukowanego tekstu nale Ŝ y przesła ć do tej Kongregacji.

Bez wzgl ę du na wszelkie przeciwne zarz ą dzenia.

W siedzibie Kongregacji ds. Kultu Bo Ŝ ego i Dyscypliny Sakramentów, dnia 6 listopada

2003 r.

Franciscus Card. Arinze

Prefekt

+ Dominicus Sorrentino

Arcybiskup Sekretarz

(Tłum. bp Stefan Cichy)

PRYMAS POLSKI

* * *

Warszawa, dnia 12 grudnia 03 r.

N. 4546/03/P.

DEKRET

W imieniu Konferencji Episkopatu Polski zezwalam na druk „ Ogólnego wprowadzenia do

Mszału rzymskiego ”. Przekład polski, przyj ę ty przez Konferencj ę Episkopatu Polski, został

potwierdzony przez Kongregacj ę Kultu Bo Ŝ ego i Dyscypliny Sakramentów Dekretem z dnia

6 listopada 2003 r. (Prot. 1617/03/L).

Przepisy zawarte w tym Wprowadzeniu w Polsce wchodz ą w Ŝ ycie od Ś rody Popielcowej,

czyli od dnia 25 lutego 2004 r. Wszelkie prawa przedruku w cało ś ci lub w cz ęś ci s ą zastrze-

Ŝ one Konferencji Episkopatu Polski.

+ Józef Kardynał Glemp

Przewodnicz ą cy Konferencji Episkopatu

Prymas Polski

* * *

Ogólne wprowadzenie do Mszału rzymskiego 2002

OGÓLNE WPROWADZENIE

DO MSZAŁU RZYMSKIEGO

WST Ę P

1. Chrystus Pan, maj ą c sprawowa ć z uczniami uczt ę paschaln ą , na której ustanowił Ofiar ę

swego Ciała i Krwi, polecił przygotowa ć przestronn ą komnat ę , usłan ą (Łk 22,12). Ko ś ciół

zawsze uwa Ŝ ał, Ŝ e polecenie to odnosi si ę równie Ŝ do niego, gdy ustanawiał przepisy doty-

cz ą ce sprawowania Naj ś wi ę tszej Eucharystii co do duchowego przygotowania ludzi oraz

miejsc, obrz ę dów i tekstów. Równie Ŝ obecne normy, wydane zgodnie z postanowieniem So-

boru Powszechnego Watyka ń skiego II, oraz nowy mszał, którym Ko ś ciół obrz ą dku rzym-

skiego b ę dzie si ę odt ą d posługiwa ć przy sprawowaniu Mszy, s ą nowym dowodem tej troski

Ko ś cioła, jego wiary i niezmienionej miło ś ci ku najwy Ŝ szej tajemnicy eucharystycznej oraz

ś wiadcz ą o nieprzerwanej i ci ą głej jego tradycji, mimo wprowadzenia pewnych rzeczy no-

wych.

Ś WIADECTWO NIEZMIENIONEJ WIARY

2. Ofiarny charakter Mszy ś wi ę tej, uroczy ś cie stwierdzony przez Sobór Trydencki, zgodnie z

cał ą tradycj ą Ko ś cioła 1 , został na nowo wyra Ŝ ony przez Sobór Watyka ń ski II, który o Mszy

wypowiedział te znamienne słowa: „Nasz Zbawiciel podczas Ostatniej Wieczerzy (...) usta-

nowił eucharystyczn ą Ofiar ę swojego Ciała i Krwi, aby w niej na całe wieki, a Ŝ do swego

przyj ś cia, utrwali ć ofiar ę krzy Ŝ a i tak powierzy ć Ko ś ciołowi, umiłowanej Oblubienicy, pa-

mi ą tk ę swej m ę ki i zmartwychwstania” 2 .

To, czego w ten sposób uczy Sobór, stale wyra Ŝ aj ą formuły Mszy. Albowiem nauka wyra-

Ŝ ona ś ci ś le tym zwrotem Sakramentarza leonia ń skiego : „Ilekro ć sprawujemy t ę ofiar ę na pa-

mi ą tk ę Chrystusa, dokonuje si ę dzieło naszego odkupienia” 3 , we wła ś ciwy sposób i dokładnie

jest rozwini ę ta w Modlitwach eucharystycznych; w nich bowiem kapłan, dokonuj ą c anamne-

zy, zwraca si ę do Boga w imieniu całego ludu, składa Mu dzi ę ki oraz przedstawia Ŝ yw ą i

ś wi ę t ą Ofiar ę , to znaczy dar ofiarny Ko ś cioła i Hosti ę , której ofiarowaniem sam Bóg chciał

by ć przebłagany 4 , oraz prosi, aby Ciało i Krew Chrystusa były ofiar ą mił ą Ojcu i zbawienn ą

dla całego ś wiata 5 .

W ten sposób w nowym mszale prawo modlitwy Ko ś cioła odpowiada stałemu prawu wia-

ry, które nam przypomina, Ŝ e wyj ą wszy sposób ofiarowania, jednym i tym samym jest ofiara

krzy Ŝ a i jej sakramentalne odnowienie we Mszy, któr ą podczas Ostatniej Wieczerzy Chrystus

Pan ustanowił i jej sprawowanie zlecił Apostołom na swoj ą pami ą tk ę , oraz Ŝ e Msza jest jed-

nocze ś nie ofiar ą uwielbienia, dzi ę kczynienia, przebłagania i zado ść uczynienia.

3. Równie Ŝ cudown ą tajemnic ę rzeczywistej obecno ś ci Pana pod eucharystycznymi posta-

ciami, potwierdzon ą przez Sobór Watyka ń ski II 6 i inne dokumenty Urz ę du Nauczycielskiego

Ko ś cioła 7 w tym samym znaczeniu, w jakim je podał do wierzenia Sobór Trydencki 8 , stwier-

Sesja XXII, 17 wrze ś nia 1562: DS 1738-1759

2 KL nr 47; por. KK nry 3, 28; DP nry 2, 4, 5.

Por. Sacramentarium Veronense , wyd. L. C. Mohlberg, nr 93.

4 Por. 3 Modlitwa eucharystyczna.

Por. 4 Modlitwa eucharystyczna.

6 KL nr 7, 47; DP nry 5, 18.

Por. Pius XII, Encyklika Humani generis : AAS 42 (1950) 570-571; Paweł VI, Encyklika Mysterium fidei , 3

wrze ś nia 1965: AAS 57 (1965) 762-769; Uroczyste wyznanie wiary, 30 czerwca 1968, nr 24: AAS 60 (1968)

Ogólne wprowadzenie do Mszału rzymskiego 2002

dza si ę w obrz ę dach Mszy nie tylko słowami konsekracji, którymi uobecnia si ę Chrystusa

przez przeistoczenie, lecz równie Ŝ przez poczucie i okazywanie najwy Ŝ szej czci i adoracji, jak

to si ę dzieje w liturgii eucharystycznej. Z tego samego wzgl ę du nakłania si ę lud chrze ś cija ń -

ski, by ten podziwu godny Sakrament adorował w szczególny sposób w Czwartek Wieczerzy

Pa ń skiej oraz w uroczysto ść Naj ś wi ę tszego Ciała i Krwi Chrystusa.

4. Natura urz ę dowego kapła ń stwa wła ś ciwego prezbiterowi, który w imieniu Chrystusa skła-

da Ofiar ę i przewodniczy zgromadzeniu ś wi ę tego ludu, uwydatnia si ę w formie obrz ę du,

przez podwy Ŝ szenie miejsca i przez czynno ś ci kapłana. Podstawy za ś tego urz ę du s ą wyra Ŝ o-

ne oraz jasno i obszernie wyja ś nione w dzi ę kczynieniu Mszy krzy Ŝ ma w Czwartek Wieczerzy

Pa ń skiej, w którym to dniu wspomina si ę ustanowienie kapła ń stwa. W tym dzi ę kczynieniu

stwierdza si ę nadanie kapła ń skiej władzy przez nało Ŝ enie r ą k, a przez wyliczenie poszczegól-

nych czynno ś ci opisuje si ę t ę sam ą władz ę , b ę d ą c ą kontynuacj ą władzy Chrystusa, Najwy Ŝ -

szego Kapłana Nowego Testamentu.

5. Natura kapła ń stwa urz ę dowego rzuca wła ś ciwe ś wiatło równie Ŝ na inne kapła ń stwo o

wielkim znaczeniu, mianowicie na królewskie kapła ń stwo wiernych, których duchowa ofiara

spełnia si ę przez posług ę kapłanów w ł ą czno ś ci z ofiar ą Chrystusa, jedynego Po ś rednika 9 .

Sprawowanie Eucharystii jest bowiem czynno ś ci ą całego Ko ś cioła, w której ka Ŝ dy powinien

w pełni wykonywa ć wył ą cznie tylko to, co nale Ŝ y do niego z natury rzeczy, ze wzgl ę du na

jego stopie ń w ludzie Bo Ŝ ym. St ą d równie Ŝ nale Ŝ y bardziej zwraca ć uwag ę na pewne zasady

celebracji, o które w ci ą gu wieków mniej dbano. Lud ten jest bowiem ludem Bo Ŝ ym, naby-

tym Krwi ą Chrystusa, przez Pana zgromadzonym, Jego słowem karmionym, ludem powoła-

nym do tego, aby przedstawiał Bogu pro ś by całej ludzkiej rodziny; jest ludem, który w Chry-

stusie dzi ę ki czyni za misterium zbawienia, składaj ą c Jego Ofiar ę ; wreszcie ludem, który

przez Komuni ę Ciała i Krwi Chrystusa zrasta si ę w jedno. Lud ten jest ś wi ę ty przez swe po-

chodzenie, a jednak przez ś wiadome, czynne i owocne uczestnictwo w eucharystycznym mi-

sterium stale wzrasta w ś wi ę to ś ci 10 .

WIERNO ŚĆ TRADYCJI

6. Gdy Sobór Watyka ń ski II zarz ą dził odnow ę obrz ę dów Mszy ś wi ę tej, polecił mi ę dzy inny-

mi, by niektóre obrz ę dy przywrócono „stosownie do pierwotnej tradycji Ojców Ko ś cioła” 11 ,

czyli u Ŝ ywaj ą c tego samego wyra Ŝ enia, co ś w. Pius V w Pi ś mie apostolskim zaczynaj ą cym

si ę od słów Quo primum , którym w roku 1570 ogłoszony został Mszał Trydencki. Ta zgod-

no ść słów pozwala stwierdzi ć , jakim sposobem oba Mszały Rzymskie, chocia Ŝ dziel ą je czte-

ry wieki, zawieraj ą jedn ą i t ę sam ą tradycj ę . Je ś li za ś rozwa Ŝ ymy wewn ę trzne elementy tej

tradycji, zrozumiemy, jak wspaniale drugi mszał udoskonala pierwszy.

7. W trudnych czasach, w których nara Ŝ ona była katolicka wiara o ofiarnym charakterze

Mszy ś wi ę tej, o kapła ń stwie posługi, o rzeczywistej i stałej obecno ś ci Chrystusa pod posta-

ciami eucharystycznymi, ś w. Piusowi V zale Ŝ ało przede wszystkim na tym, by zachowa ć

nowsz ą tradycj ę , niesłusznie zwalczan ą , wprowadzaj ą c tylko bardzo małe zmiany ś wi ę tego

obrz ę du. W istocie mszał z roku 1570 niewiele si ę ró Ŝ ni od pierwszego mszału wydanego

drukiem w roku 1474, który znowu wiernie odtwarzał mszał z czasów Innocentego III. Nadto

442-443; Ś w. Kongregacja Obrz ę dów, Instrukcja Eucharisticum mysterium , 25 maja 1967, nr 3f, 9: AAS 59

(1967) 543, 547.

Por. KL nr 11.

11 KL nr 50.

Por. Sesja XIII, 11 pa ź dziernika 1551: DS 1635-1661.

9 Por. DP nr 2.

Ogólne wprowadzenie do Mszału rzymskiego 2002

chocia Ŝ kodeksy Biblioteki Watyka ń skiej umo Ŝ liwiały poprawienie niektórych wyra Ŝ e ń , nie

pozwoliły jednak, by w tym badaniu „starych i uznanych autorów” cofni ę to si ę dalej ni Ŝ do

ś redniowiecznych komentarzy liturgicznych.

8. Dzi ś natomiast ta „tradycja Ojców Ko ś cioła”, której trzymali si ę korektorzy Mszału ś w.

Piusa V, została wzbogacona przez niezliczone pisma uczonych. Po pierwszym wydaniu Sa-

kramentarza gregoria ń skiego w roku 1571, cz ę sto wydawano drukiem krytycznie opracowa-

ne stare sakramentarze rzymskie i ambrozja ń skie, podobnie jak starodawne ksi ę gi liturgiczne

hiszpa ń skie i gallika ń skie, które ukazały liczne, nie znane dot ą d modlitwy o niemałej warto ś ci

duchowej.

Równie Ŝ tradycje dawnych wieków, poprzedzaj ą cych ustanowienie obrz ą dków Wschodu i

Zachodu, teraz lepiej s ą znane dzi ę ki temu, Ŝ e znaleziono wiele dokumentów liturgicznych.

Oprócz tego post ę puj ą ce studia nad Ojcami Ko ś cioła rzuciły na teologi ę eucharystycznego

misterium ś wiatło nauki najwybitniejszych w chrze ś cija ń skiej staro Ŝ ytno ś ci Ojców, jak ś w.

Ireneusz, ś w. Ambro Ŝ y, ś w. Cyryl Jerozolimski, ś w. Jan Złotousty.

9. Dlatego „tradycja Ojców Ko ś cioła” wymaga nie tylko, by zachowywano to, co przekazali

nasi najbli Ŝ si przodkowie, lecz by obj ę to i rozwa Ŝ ano wszelkie minione okresy dziejów Ko-

ś cioła i wszystkie sposoby, jakimi jedyna jego wiara wyra Ŝ ała si ę w formach ludzkiej kultury,

tak ró Ŝ ni ą cych si ę mi ę dzy sob ą , zwłaszcza tych, które krzewiły si ę w regionach semickich,

greckich i łaci ń skich. To szersze spojrzenie pozwala nam dostrzec, jak Duch Ś wi ę ty u Ŝ ycza

Bo Ŝ emu ludowi podziwu godnej wierno ś ci w zachowywaniu niezmiennego depozytu wiary,

mimo bardzo wielkiej ró Ŝ norodno ś ci modlitw i obrz ę dów.

DOSTOSOWANIE DO NOWYCH WARUNKÓW

10. Nowy mszał ś wiadczy o prawie modlitwy Ko ś cioła rzymskiego i jednocze ś nie chroni

przekazany przez nowsze Sobory depozyt wiary, a z drugiej strony stanowi du Ŝ y krok na-

przód w liturgicznej tradycji.

Gdy bowiem Ojcowie Soboru Watyka ń skiego II powtarzali dogmatyczne zasady Soboru

Trydenckiego, przemawiali w całkiem innym okresie dziejów ś wiata; dlatego w dziedzinie

duszpasterstwa mogli poda ć postanowienia i rady, jakich przed czterema wiekami nie mo Ŝ na

było nawet przewidywa ć .

11. Ju Ŝ Sobór Trydencki uznał wielk ą warto ść pouczaj ą c ą zawart ą w sprawowaniu Mszy

ś wi ę tej. Nie zdołał jednak wyprowadzi ć st ą d wszystkich wniosków dla praktycznego Ŝ ycia.

Wielu usilnie domagało si ę zezwolenia na u Ŝ ywanie j ę zyków narodowych w sprawowaniu

eucharystycznej Ofiary. W stosunku do tego Ŝą dania Sobór, uwzgl ę dniaj ą c ówczesne oko-

liczno ś ci, uwa Ŝ ał za swój obowi ą zek znowu podkre ś li ć tradycyjn ą nauk ę Ko ś cioła, według

której eucharystyczna Ofiara jest przede wszystkim dziełem samego Chrystusa; na jej sku-

teczno ść zatem nie wywiera wpływu sposób, w jaki wierni w niej uczestnicz ą . Dlatego ogło-

szono w nast ę puj ą cych, a jednocze ś nie umiarkowanych słowach: „Chocia Ŝ Msza zawiera

bogat ą tre ść dla pouczenia wiernego ludu, mimo to nie wydało si ę Ojcom wła ś ciwe, aby

wsz ę dzie była sprawowana w j ę zyku narodowym” 12 . Sobór Trydencki obwie ś cił, Ŝ e na od-

rzucenie zasługuje ten, kto by utrzymywał, Ŝ e „liturgiczne zarz ą dzenie Ko ś cioła rzymskiego,

według którego cz ęść kanonu i słowa konsekracji odmawia si ę po cichu, jest godne pot ę pienia

albo Ŝ e Msz ę ś w. nale Ŝ y odprawia ć tylko w j ę zyku narodowym” 13 .

Sesja XXII, Doctrina de ss. Missae sacrificio , cap. 8: DS 1749.

13 Tam Ŝ e, can. 9: DS 1759.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: