Przejawy nietolerancji.pdf

(147 KB) Pobierz
Przejawy nietolerancji
śydzi w polsce - Wydruk strony
Page 1 of 3
Tablica 7
Przejawy nietolerancji
Strona z anonimowej broszury
pt. Epistola albo list Rabi
Samuela ś yda ku drugiemu
Rabi Izaakowi ś ydowi
posłany, Ŝ e Jezus Nazara ń ski
prawdziwem iest Messiaszem...
(Kraków 1539). Jest to
przekład z popularnego na
Zachodzie Europy druku
antyŜydowskiego. Napis
umieszczony pod wizerunkiem
śyda głosi w języku
hebrajskim, greckim i
łacińskim "Moja nadzieja w
Chrystusie".
Karta tytułowa anonimowej
broszury antyŜydowskiej
Kozubales abo obrona
wszystkich ś ydów... (Kraków
(?) 1626). Kozubalcem
nazywano opłatę pobieraną od
śydów przez studentów i
księŜy. Nazwa pochodzi od
kozuba, czyli koszyka, który
śydzi nosili na targ.
Karta tytułowa anonimowej broszury
antyŜydowskiej Hayduk Mikłusz
odmienia ort u ś yda (Kraków 1622).
Autor druku oskarŜa śyda o
fałszowanie monet. Ortem nazywano
srebrne monety o wartości 10-18
groszy.
Pod koniec XVI w., na fali
kontrreformacji, doszło nie tylko do
prześladowań protestantów, ale
równieŜ do antyjudaistycznych
zachowań. śydzi stanowili łatwy cel
tych ataków z powodu duŜej
konkurencyjności gospodarczej,
odmiennego sposobu ubierania się,
języka i religii. OskarŜenia śydów o
profanację hostii, rzekome mordy
rytualne i czary, kończyły się na ogół
procesami, połączonymi z
torturowaniem i śmiercią
obwinionych. Władze miejskie, z
poparciem duchowieństwa, narzucały
śydom liczne ograniczenia
gospodarcze i nadzwyczajne podatki.
Zdarzało się, Ŝe mieszczanie i studenci
napadali na śydów, grabiąc i niszcząc
ich dobytek. Wydawano równieŜ
liczne broszury i ksiąŜki
antyŜydowskie. Najgorszy los
spotykał jednak śydów w czasie
wojen. Szczególnym okrucieństwem
w stosunku do nich wyróŜnił się
Bohdan Chmielnicki, przywódca
powstania kozackiego z lat 1648 - 57,
który kazał mordować tysiące śydów
Karta tytułowa opowiadania o
męczeńskiej śmierci
Matatjasza Kalahory
(aptekarza krakowskiego), z
roku 1666 (?). OskarŜony o
bluźnierstwo, został spalony
Ostatnia strona z pierwszego
wydania Sefer Jewen Mezulah
(Wenecja 1653), kroniki
masakry śydów polskich w
czasie powstania
Chmielnickiego w latach
1648-1652, napisanej przez
Natana Hannowera (zm.
1653).
http://www.zydziwpolsce.edu.pl/panel07.html
2008-04-19
11263996.010.png 11263996.011.png 11263996.012.png 11263996.013.png 11263996.001.png 11263996.002.png
śydzi w polsce - Wydruk strony
Page 2 of 3
na stosie w Piotrkowie w roku
1663.
na zajętych przez siebie terenach.
Portret Bohdana
Chmielnickiego (ok. 1595-
1657), przywódcy powstania
kozackiego z lat 1648-1657.
Uznając szlachtę i śydów za
swoich największych
ciemięŜycieli, powstańcy
kozaccy i chłopi w czasie
powstania na Ukrainie
dopuszczali się na nich
masowych mordów.
Satyryczne przedstawienie
śyda i Turka, których śmierć
zabiera do piekła. Fragment
obrazu nieznanego artysty
Taniec ś mierci z 2 poł. XVII
w. z kościoła OO.
Bernardynów w Krakowie.
Przedstawienie mordu rytualnego,
dokonanego rzekomo przez śydów na
chłopcu chrześcijańskim, obraz
nieznanego artysty z 1 poł. XVIII w.
Przywilej "de non tolerandis
Judaeis", zabraniający śydom
mieszkać w Warszawie,
wystawił_ król Zygmunt I
Stary w 1527 r. Pozwalano
przyjeŜdŜać im tylko na
jarmarki i w dni targowe. Z
czasem przywilej ten z
powodów gospodarczych był
coraz mniej przestrzegany.
Podobne przywileje uzyskało
wiele innych miast
Rzeczypospolitej, szczególnie
na Mazowszu i w centralnej
Polsce.
śydzi rzekomo porywali
dzieci chrześcijańskie w celu
popełnienia mordu rytualnego.
Obraz Karola de Prevot w
stallach kościoła św. Pawła w
Sandomierzu przedstawia
jedna ze scen związanych z
rzekomym mordem rytualnym,
jaki miał miejsce w
Sandomierzu w roku 1710.
OskarŜenia tego typu
prowadziły często do
procesów skierowanych
przeciw poszczególnym
śydom lub całym gminom.
Dowody wymuszano od
uwięzionych poprzez tortury,
http://www.zydziwpolsce.edu.pl/panel07.html
2008-04-19
11263996.003.png 11263996.004.png 11263996.005.png 11263996.006.png 11263996.007.png 11263996.008.png
śydzi w polsce - Wydruk strony
Page 3 of 3
w wyniku czego skazywano na
śmierć wielu niewinnych
ludzi.
http://www.zydziwpolsce.edu.pl/panel07.html
2008-04-19
11263996.009.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin