ściąga z ekonomii może się przydać.doc

Pienieadz i wspolczesny system bankowy
PIENIADZ-jest to pewnien powszechnie akceptowny towar,za pomoca katorgo dokonujemy płatności za dostarczone dobra lub wywiazujemy się ze zobowiązań.jest to srodek wymiany.

Powszechnie akcetowany towar bedacy ekwiwalentem wymiany
FUNKCJE PIENIADZA!!!

1.srodek wymiany2.jednostka rozrachunkowa-jest to jednostka,w ktoerj sa wyrozone ceny i sa prowadzone rozliczenia.3.miernik wartosci4.srodek cyrkulacji-srodek wymiany-zaplata w transakcjach kupna sprzezdazy5.sr.platniczy 6.sr. tezauryzacji-można go wykorzystac do dokonania zakupow w przyszłości.
RODZAJE PIENIADZA
1.symboliczny-to srodek płatniczy,którego wartość czy tez sila nabywcza znacznie przewyzsza koszt jego wytworzenia lub wartość jako  towaru w innych niż pieniadz zastosowaniach. 2. gotówkowy 3.bezgotowkowy-srodek wymiany którego podstawa jest wierzytelność przedsiębiorstwa prywatnego lub osoby fizycznej 4.rownowznik wymiany

REZERWY-. to ilość zlota pozwalajaca dokonac natychmiastowych wyplat na zadanie właścicieli wkładów. STOPA REZERW-to stosunek rezerw do wkładów

Stopa rezerw obowiązkowych-jest to minimalna relacja rezerw gotówkowych do wkładów, jaka musza utrzymywac banki komercyjne na mocy decyzji banku centralnego.

PANIKA FINANSOWA-to samospelniajaca się prognoza.Ludzie dochgodza w pewnym momencie do wniosku, ze bank nie będzie zdolny do wyplacenia pieniędzy posiadaczom wkładów. Wpadaja w panike i biegna do banku, aby wydostac swoje pieniadze. Tym samym sprawiaja, ze bank rzeczywiście nie jest w stanie wypłacić pieniędzy i będzie musial ogłosić bankructwo.

PODAZ PIENIADZA-to calkowita wartość zanjdujaca się w obiegu zasobow pienieadza, występującego w roli srodka wymiany. Podaz pieniadza=mnożnik kreacji pieniadza*baza monetarna

POSREDNIK FINAN-to instytucja, która stanowi ogniwo ułatwiające kontakty pomiedzy kredytodawcami i kredytobiorcami.

BANKI KOMERCYJNE-to pośrednicy finansowi, którym panstwo udzielilo licencji na działalność polegajaca na udzielaniu kredytow i przyjmowaniu depozytow, włączając w to wkłady w których ciezar mogą być wystawione czeki.

BAZA MONETARNA(zasob pieniadza wielikiej pracy)-to laczna ilość banknotowi bilonu znajdujących się w obiegu pozabankowym i będących w posiadaniu systemu bankowego.

MNOZNIK KREACJI-obrazuje wielkość zmiany zasobupieniadza wywolanej zmiana bazy monetarnej o jednostke. m=deltaM/deltaH=cp+1/cb+cp>1 M-podaz, H-baza monet, cb-stopa rezerw gotówko ban,   

M1/M0 wskazuje jak zmienia się podaz oieniadza jeżeli baza monetarna zmiena się o jednostke.

M=1/sop rezerw obowiazko

POLITYKA MONETARNA I BANK CENTRALNY-manipulawanie podaza pieniadza przez bank centralny

FUNKCJE BANKU CENTRALNEGO

1.centralny bank panstwa-prowadzenie rachunku budżetu panstwa-obsluga kasowo-rozliczeniwoa instytucji rzadowych, formułowanie i realizacja polityki pieniężnej, kontrola rozliczen i rozrachunkow w calym systemie bankowy, współodpowiedzialność za po9lityke-dewizy(zgromadzone Sr peniezna) i pol kursu walutowego, kredytowanie budżetu, obsluga długu rzadowego, ocena procesow gospodarczych, zarzadzanie rezerwowanie dewizami zagr panstwa, odpowiedzialnosc za wzrost gospodarczy.

2.bank emisyjny- wpuszczanie w obieg znakow pieniężnych, ograniczanie obiegu pieniężnego, regulowanie ilości pieniadza w obiegu.

3.bank bakow-egzekwowanie polityki monetarnej, przestrzeganie prawa bankowego- nadzor bankowy, płynność finansowa, kredytodawca ostaniej instancji-dotyczy kredytow redyskontowych, prowadzenie operacji otwartego rynku.

Jakimi instrumentami zajmuje się bank centralny?... instrumenty polityki monetarnej

1.stopa rezerw obowiązkowych -jest to minimalna relacja rezerw gotówkowych do wkładów, jaka musza utrzymywac banki komercyjne na mocy decyzji banku centralnego

2.stopa dyskontowa-stopa procentowa stosowana przez bank centralny przy udzielaniu pozyczek bankom komercyjnym

3.operacje otwartego rynku- polegaja na kupnie lub sprzedazy pap.wartosciowych przez bank centralny na otwartym rynku co powoduje zmiane wielkość bazy monetarnej, jeżeli sprzedaje bank pap.wartosciowe to baza monetarna…to będzie mniej pieniadza w obiegu…jeżeli kupuje to podazy pieniadza jest wiecej

POPTY NA PIENIADZ-jest to popyt za zasob pieniadza w ujeciu realnym(realny zasob pieniadza)

Redyskonto weksli

Kredyt finansowy-to główne źródło zasilania banku w pieniadz, stanowi prognoze inflacji

Kredyt redyskontowy-zwiazany z obrotem wekslowym-polega na p[przyjmowaniu weksli handlowych do redyskonta

Kredyt lombardowy-udzielany pod zastaw bonow skarbowych i obligacji

ILOSCIOWA TEORIA PIENIADZA…na jakiej zasadzie ilość pieniadza w obiegu się ustala

Ilosciowa teoria pieniadza utrzymuje, ze zmiany nominalnej podazy pieniadza powoduja identyczne zmiany poziomu cen(a także plac), lecz nie wpływają na produkcje i zatrudnienie.

MV=PY M-podaz pieniadza, V-predkosc obiegu pieniadza-zdolnosc transakcji, P-poziom cen, Y-wlk. Produkcji

M/p=Y/V…przy zalozeniu stałości V ilosciowa teoria pieniadza przedstawia dodatnia zależność pomiedzy podaza pieniadza a poziomem cen(wzroste M pociąga za soba wzrost P)

ROWNOWAGA…

Rynek pieniadza znajduje się w równowadze wówczas, gdy wielkość zapotrzebowania na realne zasoby pieniadza jest rowna wielkości zaoferowanej.

M>…V<   Y>…P<  

EFEKT MAJATKOWY-olega na przesunieciu funkcji konsumpcji w gore(w dol) pod wpływem wzrostu(spadku) zasobow majatkowych gospodarstw domowych i zwiekszenia(spaku) wydatkow na kazdemym poziomie rozporządzalnych dochodow osobistych.

FUKCJI POPYTU INWESTECYJNEGO-obrazuje zależność miedzy planowanymi przez przedsiębiorstwa inwestycjami a poziomem stopy procentowej

WYPIERANIE- polega na ograniczeniu wielkości popytu inwestycyjnego i inwestycyjnego sektora prywatnego pod wpływem wzrostu wydatkow panstwa, który, powoduje zwiekszenie popytu globalnego i w konsekwencji-wzrost stopy procentowej.

MODEL IS_LM

KRZYWA IS –jest zbiorem roznych kombinacj dochodu i stpy procentowej, przy których rynek dobr znajduje się w równowadze.

NACHYLENIE KRZYWEJ IS-krzywa IS ma nachylenie ujemne. W stanie równowagi na rynku dobr wyższej stopie procentowej musi towarzyszyc nizszy dochod, gdyz wykres funkcji pop globalnego musi być położony nizej.Jak stroma będzie IS…zalezy od elastyczności popytu globalnego na zmiany stopy procentowe.Im wieksze ebdzie ograniczenie popytu inwestycyjnego i autonomicznego popytu konsumpcyjnego pod wpływem określonego wzrostu stopy procentowej, tym wiekszy będzie spadek dochodu zapewniającego równowagę i tym mniejszy będzie kat nachylenia krzywej IS. I odwrotnie-jeśli zmiany stopy procentowej wywołują tylko niewielkie przesuniecie krzywej pop globalnego to wpływają one tylko w  minimalnych stopniu na poziom dochodu odpowiadający warunkom równowagi i krzywa IS będzie bardzo stroma.

PRZESUNIECIE KRZYWEJ IS-wykres funkci obrazuje wpływ samej stopy procentowej na przesuniecie krzywej pop globalnego i zamiany dochodu gwaranrujacego równowagę….Kazda zmiana dochodu wywolana zmiana stopy procentowej jeste obrazowana przez ruch wzdłuż krzywej IS…wszystkie inne czynniki decydujaca o zmianie pop.globalnego obrazuja przesuwanie krzywej IS.

KRZYWA LM- jest zbiorem roznych kombinacji stopy procentowej i dochodu, przy których rynek pieniadza jest w równowadze.

NACHYLNIE LM-wykres funkcji LM ma nachylenie dodatnie.Przy wyższym dochodzie niezbedna jest wyzsza stopa procentowa, aby nie dopuścić do wzrostu popytu na pieniadz i utrzymac rynek pieniężny w równowadze przy niezmienionej podazy pieniadza. Im silniej dany przyrost dochodu oddzialywuje na wzrost popytu na pieniadz tym wiekszy będzie wzrost stopy procentowej konieczny do zachowania równowagi na rynku pieniadza i tym bardziej stroma będzie krzywa LM.Podobnie im slabiej reaguje popyt na pieniadz na dany przyrost ST procentowej, tym silniej musi wzrosnąć ST procentowa aby zneutralizowac dodatkowy popyt na pieniadz wywolany danym przyrostem dochodu, i tym bardziej stromo będzie nachylona krzywa LM . Natomiast w odwrotnej sytuacji im silniejsza jest reakcja popytu na pieniadz na zmiany ST procentowej lub z kolei im slabsza jest owa reakcja na zmiany dochodu tym bardziej plasko będzie biegla krzywa LM.

Kazda zmiana ST procentowej wywolana zmiana dochodu narodowego obrazowana jest przez ruch wzdłuż krzywej LM. Wszystkie inne czynniki decydujące o zminie ST procentowej powoduja przesuwanie krzywej LM.

ROWNOWAGA NA RYNKACH DOBR I PIENIADZA…

Rynek dobr znajduje się w równowadze we wszystkich punktach na krzywej IS. Rownowaga na rynku pieniadza istnieje we wszystkich punktach na krzywej LM. Oba rynki SA w równowadze jednoczesnie tylko w pkt E. przy takim samym poziomie ST procentowej.

POLITYKA FINANSOWA-przesuniecie krzywej IS

Poltyka finansowa- jest to zbior decyzji podejmowanych przez rzad i dotyczących opodatkowania i wydatkow.W wyniku tego rodzaju decyzji rzad jest w stanie spodowac przesuniecie krzywej IS

POLITYKA PIENIEZNA-przesuniecie krzywej LM

Polityka pieniezna –jest to zestaw decyzji dotyczących rozmiarow podazy pieniadza

PODAZ GLOBALNA

Poziom cen –przecietna cena wszystkich dobr wytwarzanych w gospodarce

Realna podaz pieniadza jest to iloraz nominalnej podazy pieniadza i poziomu cen M/P. okresla ona ilość dobr która mozna kupic za nominalna ilość pieniadza.

FUNKCJA POPYTU INWESTYCYJNEGO – MDS opisuje rozne kombinacje poziomu cen i dochodu realnego, przy których planowane wydatki SA rowne faktycznej produkcji, przy stopie procentowej ustalonej na poziomie zapewniającym równowagę na ryknu pieniadza.

EFEKT REALNY ZASOBOW jest to zwiekszenie popytu konsumpcyjnego wynikające ze wzrostu realnej wartości zasobow pieznieznych konsumentow.

KRZYWA PODAZY GLOBALNEJ obrazuje wilekosc produkcji, która chciałyby zaoferowac przedsiębiorstwa przy każdym poziomie cen.

POPYT NA PRACE….LD-funkcja popytu na prace pokazuje wielkość zapotrzebowania przedsiębiorstw na prace przy roznej placy realnej

PLACA REALNA-jest ilorazem placy nominalnej i poziomu cen.Informuje ona o ilości dobr, które można nabyc za dana place nominalna.

Krancowy produkt pracy jest rowny przyrostowi produkcji wynikającemu z zatrudnienia dodatkowego pracownika przy danym zasobie kapitalu rzeczowego.

Wykres funkcji popytu na prace LD wskazuje ze przedsiębiorstwa zaoferuja tym wieksza liczbe miejsc pracy im nizsza jest place realna . Z przebiegu krzywej LF wynka ze zasob sily roboczej(podaz pracy) zwieksza się w miare wzrostu placy realnej. Krzywa AJ informuje o liczbie osob, które faktycznie podjely prace przy każdym poziomie placy realnej. Rownowaga na rynku pracy istnieje w pkt E, w którym popyt przedsiębiorstw na prace zrownuje się z podaza pracy. Odległość pozioma miedzy krzywymiAJ i LF obrazuje poziom bezrobocia dobrowolnego przy każdym poziomie placy realnej. NATURALNA STOPA BEZROBOCIA-w przypadku placy w*, przy której istnieje rownowaga na rynku pracy, bezrobocie to wynosi EF a jego stosunek do całego zasobu sily roboczej N2 jest nazywany naturalna stopa bezrobocia. Przy placy realnej wyższej od w* wystepuje bezrobocie przymusowe.Przymusowo bezrobotni SA skłonni podjąć prace lecz nie mogą jej znaleźć. Przy placy realnej w1 przymusowe bezrobocie wynosi AB a bezrobocie dobrowolne BC.

Zarejestrowana sila robocza- podaz pracy-to liczba osob które zarejestrowaly się jako chetne do odjecia pracy.jest ona suma liczy zatrudnionych i liczby zarejestrowanych bezrobotnych,tj osob zarejestrowanych jako poszukujących pracy.

ROWNOWAGA NA RYNKU PRACY

Naturalna stopa bezrobocia to odsetek sily roboczej obejmujący bezrobotnych w warunkach równowagi na rynku pracy. sa oni dobrowolnie bezrobotni, gdyz nie chca podjąć pracy przy placy realnej zapewniającej równowagę.

Jest to stopa bezrobocia wystepujaca wówczas, gdy rynek pracy znajduje się w równowadze.

Bezrobocie przymusowe obejmuje osoby skłonne do podjecia pracy przy danej placy  realnej, lecz nie mogące jej znaleźć.

Iluzja pieniadza wystepuje wtedy kiedy ludzie nie odróżniają wielkości nominalnej od realnej.

Krzywa podazy globalnej AS obrazuje wielkość produkcji, która przy każdej cenie przedsiębiorstwa SA skłonne wytworzyc. W modelu klasycznym nie wystepuje iluzja pieniadza, a place nominalne SA elastyczne. Wiellkosc produkcji nie zalezy  zatem od cen, a krzywa podazy globalnej przebiega pionowo na poziomie produkcji potencjalnej.

W MODELU klasycznym zmiana nominalnej podazy pieniadza prowadzi od identycznej zmiany procentowej plac nominalnych i cen. Realna podaz pieniadza , stopa procentowa, produkcja, zatrudnienie i place realne pozostaja nie zminione.

W modelu klasycznym zwiekszenie wydatkow panstwa o okreslona kwote powoduje wyparcie identycznej kwoty wydatkow prywatnych. Sprawia to ze popyt globalny pozostaje na nie zminionym poziomie produkcji potencjalnej.

POLITYKA FISKALNA(budzetowa) to decyzje panstwa dotyczące wydatkow i podatkow.

EKONOMIA PODAZOWA jest teoretycznym uzasadnieniem polityki gospodarczej, której celem nie jest pobudzenie popytu globalnego lecz stymulowanie globalnej podazy.

Ekonomia podazowa- opisuje stosowannie bodźców mikroekonomicznych w celu zmiany poziomu pelnego zatrudnienia, wielkości produkcji potencjalnej oraz naturalnej stopy bezrobocia.

Naklad pracy w przedsiębiorstwie jest mierzony liczba roboczogodzin przepracowanych w nim w danym okresie.

Funkcja krótkookresowej podazy globalnej – opisuje zależność miedzy poziomem cen, ustalanych przez przedsiębiorstwa i określanych przez wyskosc plac, a wielkością produkcji.

Cykl koniunkturalny polega na wahaniach produkcji i zatrudnienia wokół długookresowych trendow.

BEZROBOCIE

Zasoby sily roboczej obejmuja wszystkich tych którzy jako pracownicy najemni wykonuja jakis zawod lub SA zarejestrowani jako chcacy i bedacy w stanie podając prace.

Stopa bezrobocie-jest to odsetek sily roboczej która nei ma [pracy lecz jest zarejestrowana jako chcące i bedaca w stnie podjąć prace.

RODZAJE BEZROBOCIA

1.bezrobocie frykcyjne-chodzi tu o niemożliwy do obniżenia minimalny poziom bezrobocia, występujący w każdym dynamicznym społeczeństwie. Tworza je osoby o  ułomnościach fizycznych lub psychicznych, które praktycznie uniemożliwiają im podjecie pracy zawodowej. Do tej kategorii zalicza się również osoby chwilowo pozbawione pracy za względu na zmiane zawodu. Jest to zjawisko normalne w gospodarce, w ktoerj str\uktura sily roboczej oraz liczba oferowanych miejsc pracy zmieniaja się nieustannie

2.strukturalne-dotyczy takiego rodzaju bezrobocia, które powstaje za względu na rozbieżność ludzkich kwalifikacji i rodzaju oferowanej pracy w warunkachzmieniajacego się popytu i produkcji.

3.wynikajace z niedostatku popytu-chodzi o bezrobocie typu keynesowskiego.powstaje ono wtedy kiedy popty globalny zmniejszyl się a place i ceny nie zdarzyly dostosowac się, co przeszkodzilo przywróceniu pelnego zatrudniena. Z niedostatkiem popytu globalnego mamy do czynienia wówczas, gdy jest on nizszy od poziomu zapewniającego pelne zatrudnienie.

4.klasyczne-rodzaj bezrobocia pojawiający się wtedy kiedy placa jest rozmyślnie utrzymywana powyżej poziomu, przy którym krzywe podazy pracy i popytu na nia się przecinaja. Może to być spowodowane albo działalnością związków zawodowych, albo tez ustawodawstwem określającym wyskosc plac mninimlanych, które powoduje, ze place utrzymywane sa na poziomie wyższym od poziomu równowagi.

Krancowa stopa podatku dochodowego-jest to ta czesc każdego dodatkowego funta dochodu, która panstwo zabiera w formie podatku dochodowego.

LIKWIDACJA bezrobocia typu keynesowskiego – wzrost produkcji o 1% prawdopodobnie spowoduje o w delie mniejszy spadek bezrobocia typu keynesowskiego. Czesc dodatkowej produkcji pojawi się dzieki pracy w nadgodzinach. W okresie spadku bezrobocia niektórzy ludzie, do tej pory praktycznie wchodzący do zasobu sily roboczej, coc nie zarejestrowani, znowu zaczna rozglądać się za praca.

Bezrobocie typu keynesowskiego ma charakter przymusowy: chcące pracowac jednostki traktuja je zatem jako dolegliwość. Dla społeczeństwa bezrobocie to oznacza marnotrawstwo w postaci nie wytworzonych produktow. Społeczeństwo może być również poruszone ludzka nedza powodowana przez przymusowe bezrobocie.

INFLACJA

Inflacja to wzrost przeciętnego poziomu cen i dobr w jakims okresie. Czysta inflacja jest przypadkiem szczególnym który pojawia się wtedy, kiedy wszystkie ceny dobr i czynnikow produkcji wzrastaja w tym samym tempie.

POLITYKA PIENIEZNA lagodzi wstrzas, jeżeli zmiana cen wywoluje reakcje panstwa, które dostosowuje wielkość nominalnej podazy pieniadza, a by w krotkim okresie uniknąć zmiany jego realnej podazy.

Stopa inflacji = wzrost nominalnej podazy pracy pieniadza - wzrost realnego popytu na pieniadz

Realna stopa procentowa = nominalna stopa procentowa -  stopa inflacji

Wedlug hipotezy Fishera wzrostowi inflacji o 1% towarzyszy wzrost stopy procentowej o 1%.

HIPERINFLACJA nazywamy zjawisko polegające na utrzymywaniu się bardzo wysokiej stopy procentowej.

Rodzaje inflacji ze względu na przyczyny

Inflacja ciagniona przez popyt – inf;Lacja nabywcow- wystepuje wtedy gdy calkowita wielkość planowanych wydatkow wzrasta szybciej niż calkowita wielkość produkcji. ( jak stłumić…restrykcyjna polityka fiskalna-zmniejszenie wydatkow rzadowych-podnoszenie podatkow-ograniczanie ulg podatkowych-wprowadzanie nowych-restrykcyjna polityka monetarna-pol dochodowa)

Inflacja pchana przez koszty- inflacja dostawcow- wystepuje wtedy gdy cena jednego lub kilku zasobow ulega zwiekszeniu oraz w sytuacji gdy nałożone sa ograniczenia na podaz jednego lub kilku zasobow (jak stłumić…dywersyfikacja portfela-poszukiwanie roznych dostaw, wlasnych zasobow, kontrola posrednia i bezposrednia podazy oraz cenkluczowych zasobow)

Inflacja strukturalna –wystepuje wtedy gdy producenci nie sa w stnie nadazyc za zmianami struktury popytu i pojawiaja się niedobory najbardziej poszukiwanych produktow.(jak stłumić…transfer technologi-usprawnienie przepływu pracownikow z jednej galezi do drugiej)

Krzywa Philipsa dowodzi ze wyższej stopie inflacji towarzyszy nizsza stopa bezrobocia i odwrotnie. Sugeruje to, ze możemy wybrac nizsze bezrobocie za cena wyższej inflacji lub odwrotnie. Krzywa Philipsa obrazuje odwrotna zależność miedzy wyzsza inflacja a niższym bezrobociem.

Dlugookresowa krzywa Philipsa przebiega ponowo.jezeli ludzie sa w stanie w pelni dostosowac się do inflacji, to nie wywiera ona zadnego wpływu na zmienne realne.Gospodarka powraca do swej naturalnej stopy bezrobocia, niezależnie od stopy inflacji.

Wysokość , na której przebiega krotkookresowa krzywa Philipsa (PC), zalezy przede wszystkim od tempa wzrostu ilości pieniadza oraz oczekiwan inflacyjnych. Jeżeli panstwo chce przesunąć krzywa Philipsa w dol, musi przekonac ludzi, ze inflacja obniży się w przyszłości. Krotkookresowa krzywa przedstawia odwrotna zależność miedzy inflacja a bezrobociem istniejaca przejściowo, gdy gospodarka dostosowywuje się do zmian popytu globalnego. Przebieg krótkookresowej krzywej zalezy jednak od położenia punktu, w którym przecina ona pionowa dlugookresowa krzywa. Punkt ten oznacza tempo wzrostu podazy pieniadza i stope inflacji, odpowiadające równowadze długookresowej.

Stagflacja oznacza współwystępowanie wysokiej inflacji i dużego bezrobocia. Często jest ona spowodowana przez ujemny wstrzas podazowy.