Zapoznanie uczniów z tradycją Wielkanocy. Omówienie śpiewów wykonywanych podczas świąt Wielkanocnych. Omówienie historii pochodzenia pieśni wielkanocnych. Omówienie symboli Świąt Wielkanocnych. Ukazanie sposobów obchodzenia tych świąt. Wysłuchanie „Alleluja” z oratorium „Mesjasz” Jerzego Fryderyka Haendla. Zapoznanie uczniów z piosenką „Wielkanoc”. Wspólne wykonanie na instrumentach melodycznych i perkusyjnych poznanej piosenki oraz jej zaśpiewanie.
Uczeń potrafi:
1. Wyjaśnić pojęcie tradycji i obrzędów.
2. Wykonać na instrumentach melodycznych utwór „Wielkanoc” oraz go zaśpiewać.
3. Omówić sposób obchodzenia Świąt Wielkanocnych.
4. Wskazać symbole Świąt Wielkanocnych.
5. Wyrazić uczucia związane z wysłuchaniem oratorium Mesjasz części „Alleluja”.
Metoda opisowa z elementami pogadanki. Percepcja muzyki.
1. Elżbieta Korowajczyk, Moja muzyka. Podręcznik dla klas 4 – 6.
2. Instrument akompaniujący dla nauczyciela – fortepian lub gitara.
3. Karta pracy ucznia.
4. Instrumenty muzyczne: flażolety, tamburyna, marakasy, cymbałki.
1. Powitanie, czynności organizacyjno – porządkowe. Sprawdzenie obecności.
2. Sprawdzenie zadania domowego.
3. Powtórzenie piosenki poznanej na ostatniej lekcji oraz wspólne jej zaśpiewanie.
4. Podanie tematu lekcji.
(10 min)
· Notatka:
Tradycja – przekazywane z pokolenia na pokolenie treści kultury (takie jak: obyczaje, poglądy, wierzenia, sposoby myślenia i zachowania, normy postępowania), które dana zbiorowość wyróżnia jako szczególnie ważne i warte zachowania obecnie i w przyszłości.
Wielkanocne zwyczaje:
Na wschodzie Polski urządza się wyścigi w turlaniu jajek po pochyłościach oraz walki jajek, które polegają na uderzaniu jajka o jajko i sprawdzeniu, kto jest właścicielem jajka o twardszej skorupce. Porządki w domach powinno skończyć się do wtorku. W dawnych czasach w Wielki Czwartek pieczono ogromne baby i malowano pisanki. W Wielkanoc nie można było nie tylko gotować potraw, lecz także palić ognia pod kuchnią. Wszystkie potrawy powinny być przygotowane wcześniej. W Wielki Piątek nie można było pracować na roli. W Wielką Sobotę, po powrocie z kościoła ze święconym pokarmem należało trzykrotnie obejść dom, aby zapewnić sobie urodzaj i powodzenie. Kiedyś gospodynie same piekły chleb na Wielkanoc. Aby zapewnić urodzaj - wychodziły do sadu, obejmowały drzewa rękami oblepionymi ciastem. Palemka jest symbolem odradzającego się życia. Kiedy już w środę popielcową wstawiono do wazonów gałązki, oczekiwano na to, aby pokryły się liśćmi do Niedzieli Palmowej. Poświęcone palemki postawione w oknie, w czasie burzy miały zapewnić bezpieczeństwo. Oderwane z palemek bazie mieszano z ziarnem przed siewem. Połykanie bazi miało zabezpieczyć przez bólami i przeziębieniami. Poświęcone pisanki zakopywano pod progiem domostw, aby zagradzały dostęp siłom nieczystym. W dawnej Polsce na stole stawiało się anguska, baranka z ciasta i masła. Dookoła stawiano kosze ze święconym i pisankami. W bogatych domach na stół stawiano prosiaka w całości, którego otaczano zwojami kiełbas.
2. Omówienie - metodą pogadanki - śpiewów wykonywanych podczas Wielkiego Postu. Zapoznanie uczniów z pochodzeniem tradycji lanego poniedziałku. Omówienie tematyki utworów Wielkanocnych.
Początkowo Wielkanoc odbywała się w dniu żydowskiej Paschy. Podczas Soboru Nicejskiego w 325 roku patriarchowie Kościoła ustalili, że Wielkanoc będzie odbywała się w pierwszą niedzielę, po pierwszej wiosennej pełni Księżyca, ale nie wcześniej niż 25 marca i nie później niż 25 kwietnia. Jeżeli pierwsza wiosenna pełnia wypada w niedzielę, Wielkanoc jest dopiero w następną niedzielę.
W Wielki Czwartek wspominana jest Ostatnia Wieczerza, podczas której Jezus umył nogi Apostołom. Na pamiątkę tego wydarzenia, w niektórych katedrach celebrans myje nogi mężczyznom. Wielki Piątek przeznaczony jest na cichą modlitwę, rozważania i czuwanie. Jedyną formą wspólnej modlitwy jest liturgia godzin (jutrznia, godzina czytań i nieszpory). Po południu odbywa się Nabożeństwo Męki Pańskiej. W ciszy kapłan pada na twarz przed ołtarzem, który od czwartkowego wieczoru jest odkryty jako symbol cierpiącego Jezusa. W czasie nabożeństwa czytany jest opis męki i śmierci Chrystusa z Ewangelii według św. Jana, jedynego apostoła, który pozostał pod krzyżem Jezusa aż do Jego śmierci. Potem wierni oddają cześć krzyżowi. W czasie adoracji krzyża śpiewane są pieśni pasyjne. Następnie wierni zaczynają czuwanie przy symbolicznym grobie Chrystusa. Czuwanie to kończy się w Wielką Sobotę przed zachodem słońca, bo według biblijnego czasu po zmroku zaczyna się już nowy dzień, czyli Niedziela Zmartwychwstania. Wielka Sobota to dzień odwiedzin grobów, modlitw i święcenia pokarmów przez kapłanów. W poranek niedzieli wielkanocnej odbywa się uroczysta procesja z Najświętszym Sakramentem. Wierni trzykrotnie obchodzą kościół. Procesji towarzyszy bicie dzwonów.
3. Zapoznanie uczniów z piosenką „Wielkanoc”.
4. Wysłuchanie „Alleluja” z oratorium Mesjasz. Metodą pogadanki, przedstawienie odczuć związanych z percepcją utworu.
(25 min)
Wykonanie na instrumentach muzycznych piosenki „Wielkanoc” oraz wspólne jej zaśpiewanie.
a. Elżbieta Korowajczyk, Moja muzyka. Podręcznik dla klas 4 – 6.
b. Janusz Ekiert, Bliżej muzyki. Encyklopedia.
Najważniejsze zagadnienia związane z tematem lekcji Wielkanocne tradycje.
motylek84