KIEDY STRUŚ PRZESTAŁ LATAĆ?
Dlaczego jedne ptaki latają, a inne nie, choć mają skrzydła? Czy gatunki nielotów straciły umiejętność latania w wyniku ewolucji, czy nigdy się nie nauczyły fruwać? Takie pytania nurtują m.in. naukowców z Australian National University w Canberrze. Jeden z nich Matthew Phillips wysunął niedawno hipotezę, że część ptaków przestała latać w tym samym czasie, gdy wyginęły dinozaury. Okazało się wówczas, że nie ma już groźnych drapieżników, przed którymi jedynym ratunkiem była ucieczka w przestworza. Teza brzmi logicznie, ale nie tylko na logice uczony ją opiera. Phillips przeanalizował DNA wymarłego przed wiekami wielkiego ptaka moa (1 – 3 m wysokości, waga do 250 kg), zamieszkującego dzisiejszą Nową Zelandię. Moa żyły tam od plejstocenu po XVII wiek n.e., dopóki ostatniego nie zjedli Maorysi (jak widać ewolucja, która odebrała im lotność, popełniła błąd). Wyniki badań pokazały, że moa były blisko spokrewnione z południowoamerykańskim tinamou (Tinamus major), który – słabo, bo słabo – ale potrafi latać! Znaczyć to może, że moa także umiały. Ale może też oznaczać, że mniejsze tinamou wcale nie przefrunęły na kontynent, tylko przeszły lądem, bo 80 mln lat temu było to jeszcze możliwe. Ponieważ były mniejsze i lżejsze, to i latać się nauczyły. Badania trwają.
„Mówią wieki” III.2010
artub