Polityka strukturalna i Fundusze Strukturalne Unii Europejskiej
Termin PS był już obecny Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską (w 1957 r.), gdzie znalazły się zapisy dotyczące EFS i EFOiGR, a kilka lat później powstał EFRR, a w 1992 r. -Fundusz Spójności.
Cel polityki strukturalnej
Zwiększenie spójności gospodarczej i społecznej w należących do niej państwach.
Cele FS dzielą się na:
- Cel 1-regionalny – określony wg kryteriów NUTS NUTS II - 16 województw(tereny opóźnione w rozwoju, PKB/mieszk, zaludnienie).
- Cel 2- tereny silnie uzależnione od upadających zakładów NUTS III- stare 49 województw,
- Cel 3- horyzontalny (zatrudnienie, szkolenia).
Regiony objęte celami FS
cel 1-dochód poniżej 75% średniej dla wspólnoty –zmienne w czasie (w latach 2000-2006 tylko kraje Beneluksu nie miały regionów objętych tym celem.
Cel 2- lista obszarów objętych celem 2 ustalana jest na wniosek danego państwa w drodze decyzji KE po konsultacji z K Doradczym ds. RR.
Cel 3 –regiony nie objęte celem 1
Programy
Krajowe są przesyłane do KE, która w porozumieniu z władzami krajowymi uzgadnia Podstawy Wsparcia Wspólnoty.
Inicjatywy wspólnotowe:
- Interreg-jej celen jest zacieśnianie współpracy międzynarodowej
-Urban-rewitaliszacja obszarów miejskich zagrożonych patologią i bezrobociem,
- leader i EQUAL- wyrównywanie szans narynku pracy (kobiety, młodzież, mniejszości narodowe).
Fundusze Unii Europejskiej(cztery Fundusze Strukturalnei Fundusz Spójności)
Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego
Europejski Fundusz Społeczny
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej
Instrument Finansowy dotyczący Rybołówstwa
Fundusz Spójności (Fundusz Kohezyjny)
Europejski Bank Inwestycyjny
Zasady działania Funduszy Strukturalnych
koncentracji – środki są przeznaczone przede wszystkim dla obszarów znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji (Cel 1 i Cel 2)
partnerstwa – współpraca układu europejskiego, krajowego, regionalnego i lokalnego (wertykalne) oraz z partnerami gospodarczymi i społecznymi (horyzontalne)
programowania –proces organizowania, podejmowania decyzji i finansowania odbywa się w kilku szczegółowo określonych etapach
koordynacji –pomiędzy poszczególnymi funduszami poprzez: dokumenty programowe, monitorowanie i ocenę pomocy, indykatywne wytyczne Komisji Europejskiej w sprawie polityk Wspólnoty
dodatkowości –środki europejskie muszą uzupełniać finansowanie krajowe, a nie mogą go zastępować
zgodności – operacje finansowane z funduszy europejskich muszą być zgodne z innymi politykami Wspólnoty i prawodawstwem wspólnotowym
Zakres finansowania ze strony
Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
• środowiska produkcyjnego zwłaszcza w celu podniesienia konkurencyjności firm (przede wszystkim mśp poprzez rozwój ich potencjału produkcyjnego) oraz wzrost atrakcyjności regionów poprzez poprawę standardu infrastruktury
• postępu w dziedzinie badań i technologii (promocja wdrożeń oraz wzmocnienie potencjału rozwojowego badań i technologii)
• rozwoju społeczeństwa informacyjnego
• rozwoju turystyki i inwestycji w dziedzinie kultury, w tym ochrony dziedzictwa kulturowego i naturalnego
• ochrony i poprawy stanu środowiska przyrodniczego
• równouprawnienia kobiet i mężczyzn w dziedzinie zatrudnienia
• transnarodowej, transgranicznej i międzyregionalnej współpracy mającej na celu trwały regionalny i lokalny rozwój
Obszary wsparcia:
• aktywizacja zawodowa bezrobotnych i zagrożonych bezrobociem
• przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu
• kształcenie ustawiczne
• doskonalenie kadry pracowniczej i rozwój przedsiębiorczości
• aktywizacja zawodowa kobiet
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej - Sekcja Orientacji
Zakres pomocy obejmuje:
• poprawę funkcjonowania gospodarstw rolnych i przedsiębiorstw rolno-spożywczych
• pobudzanie produkcji nieżywnościowej
• trwały rozwój lasów
• polepszanie warunków pracy na wsi
• tworzenie nowych miejsc pracy pozarolniczej na obszarach wiejskich
• dywersyfikację działalności gospodarczej na wsi
• zachowanie i promocję walorów naturalnych obszarów wiejskich
Zakres finansowania:
• odnowienie floty rybackiej i modernizacja kutrów
• pomoc w dostosowaniu połowów do wymogów rynku
• tworzenie małych jednostek rybołówstwa przybrzeżnego
• rekompensowanie czasowego zaprzestania działalności
• pomoc w zachowaniu fauny i flory przybrzeżnej
• ulepszenia wyposażenia portów rybackich
• poprawa przetwórstwa i marketingu owoców morza
•
Fundusz Spójności
Przysługuje krajom których produkt narodowy brutto na mieszkańca nie przekracza 90% średniej Unii Europejskiej
Aktualnie cztery kraje są beneficjentami:Grecja, Hiszpania, Irlandia oraz Portugalia
Wskaźnik pomocy udzielanej przez Fundusz od 80 do 85% całości wydatków publicznych
I. Program operacyjny„Wzrost konkurencyjności gospodarki”
Rozwój przedsiębiorczości i wzrost innowacyjności z wykorzystaniem instytucji otoczenia biznesu - 606 mln euro
Działanie 1:Wzmocnienie instytucji wspierających działalność przedsiębiorstw
Działanie 2:Popraw dostępności do zewnętrznego finansowania inwestycji przedsiębiorstw
Działanie 3:Tworzenie korzystnych warunków dla rozwoju firm
Działanie 4:Wzmocnienie współpracy między sferą badawczo-rozwojową a gospodarką
Działanie 5:Rozwój systemu dostępu przedsiębiorców do informacji i usług publicznych on-line
Program operacyjny
„Wzrost konkurencyjności gospodarki”
Priorytet 2:
Wzmocnienie pozycji konkurencyjnej przedsiębiorstw działających na Jednolitym Rynku Europejskim - 683,4 mln euro
Działanie 1:Wsparcie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw poprzez doradztwo
Działanie 2:Wzrost konkurencyjności produktowej i technologicznej przedsiębiorstw
Działanie 3:Wsparcie konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw poprzez inwestycje
Działanie 4:Wsparcie dla inwestycji w zakresie dostosowania przedsiębiorstw do wymogów ochrony środowiska
Program operacyjny „Rozwój zasobów ludzkich”
Działanie 1:Rozwój i modernizacja instrumentów i instytucji rynku pracy
Działanie 2:Perspektywy dla młodzieży
Działanie 3:Przeciwdziałanie i zwalczanie długotrwałego bezrobocia
Działanie 4:Integracja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych
Działanie 5:Wspieranie integracji zawodowej i społecznej grup szczególnego ryzyka
Działanie 6:Integracja i reintegracja zawodowa kobiet
Działanie 1:Dostosowanie oferty edukacyjnej szkół, uczelni i placówek kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy
Działanie 2:Wzmocnienie systemu edukacji ustawicznej osób dorosłych
Działanie 3:Rozwój kadr nowoczesnej gospodarki i przedsiębiorczości
Program operacyjny „Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich”
Priorytet 1:
Wspieranie zmian i dostosowań w rolnictwie - 625 mln euro
Działanie 1:Inwestycje w gospodarstwach rolnych
Działanie 2:Ułatwienie startu młodym rolnikom
Działanie 3:Szkolenia zawodowe
Działanie 4:Wsparcie doradztwa rolniczego
Działanie 5:Scalanie i wymiana gruntów
Działanie 6:Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi
Zrównoważony rozwój obszarów wiejskich - 105 mln euro
Działanie 1:Odnowa i rozwój wsi oraz ochrona i zachowanie dziedzictwa kulturowego
Działanie 2:Różnicowanie działalności rolniczej i działalności zbliżonej do rolnictwa w celu zapewnienia różnorodności działań lub alternatywnych źródeł dochodów
Działanie 3:Rozwój i poprawa infrastruktury technicznej związanej z rolnictwem
Działanie 4:Przywracanie potencjału produkcji leśnej zniszczonych naturalną katastrofą lub pożarem oraz wprowadzenie odpowiednich instrumentów zapobiegawczych
Priorytet 3:
Rozwój i dostosowanie przetwórstwa żywnościowego do norm WE przetwórstwa artykułów rolnych - 322 mln euro
Działanie 1:Poprawa przetwórstwa i marketingu artykułów rolnych
Program operacyjny „Rybołówstwo i przetwórstwo ryb”
Dostosowanie nakładu połowowego do zasobów morskich - 78,1 mln euro
Działanie 1: Złomowanie statków rybackich
Działanie 2: Przeniesienie do krajów trzecich lub do innego przeznaczenia
Działanie 3: Wspólne przedsięwzięcia
Odnowa i modernizacja floty rybackiej - 18,6 mln euro
Działanie 1: Budowa nowych jednostek
Działanie 2: Modernizacja istniejących statków
Działanie 3: Wycofanie związane z odnową
RNA1