Jan Amos Komeński (1542 – 1670)
Jego życie i praca:- pedagog czeski należy do braci czeskich- na skutek ciężkich losów swego kociła zbliżonego do kalwinizmu, został wygnany z ojczyzny- układał podręczniki- chciał osiągnąć dwa cele:- łatwiejszą i naturalniejszą metoda nauczyć łaciny- przy nauce języka wpoić określone wiadomości łaciny- miało to być swego rodzaju encyklopedią, bo było tam omówione:- stworzenie świata-żywioły-sklepienia niebieskie-kamienie, rośliny i zwierzęta-itp.-przełożył na łacinę czeski rękopis „wielka dydaktyka” : jest to całkowity system pedagogiki w literaturze europejskiej, nazywana kopalnią mądrości wychow., obejmuje sztukę uczenia wszystkich, jest to przewodnik dla gminPLAN ORGANIZACJI SZKOŁY:-uważał że natura przeznaczyła 24lat na naukę:ok. dziecinny - do 6 r. życiaok. chłopięcy - do 12ok. młodzieńczy - do 18ok. dojrzewającej męskości - do 24
Miał oto swe odpowiedniki w 4 typach szkół:1)sz. Macierzyńska (macierzysta)-rozwijać mowę o otaczającym środowisku-do 4 do 6 r. Życia nacisk na robótki ręczne, budowanie, rysowanie-słuchanie muzyki i nauka piosenek-wych. Moralne (dobre obyczaje przez przykłady i cnoty: umiarkowanie, posłuszeństwo, miłość, dobroczynność, usłużność, grzeczność-stały tryb zajęć-naśladownictwo-kształtowanie pojęć i postaw
2)sz. Elementarna-sz. Języka ojczystego-program obejmował : język ojczysty, rachunki, śpiew, religię, wiadomości o stos. Gosp. I polit, historia powszechna, geografia, wiadomości o rzemiosłach;-system klasowo lekcyjny-stopniowe rozszerzanie świadomości-książki maja przyciągać ucznia
3)sz. Łacińska-w każdym mieście , nacisk na przedmioty nie językowe:historia biblijna, historia naturalna, sztuk i wynalazków, cnót i obyczajowości, zwyczajów różnych narodów,klasy : -gramatyczne, -fizyczne, - matematyczne, -dialektyczne, -retoryczne
4)ok. studiów
Metoda poglądowa Fundamenty wychowania:- stawiał w naukę realistyczną (widoczne poznanie realiów natury poprzez przykłady)
Oparcie dydaktyki na porządku naturalnym:-Co dziecko pozna ma umieć wypowiedzieć i praktycznie zastosować-uczenie poprzez samo dochodzenie do zjawisk oraz przez ćwiczenie-godzina lekcyjna to: 15 min = przekazywanie i objaśnianie45 min = praktyka-materiał dostosowany do umiejętności uczniów i pożyteczny-wszyscy uczą się tego samego-nie wymuszać nauki – rozwijać zamiłowania-budynek od wew. i zew. przyjemny, jasny, schludny z obrazami-zabawy: gdzie ruch jest podstawą-nauczyciel niezbyt wyniosły-stopniować naukę od rzeczy łatwych do rzeczy trudnych-zasady: -poglądowość, -gruntowność, -stopniowanie trudności, -systematyczność, -praktyczność, -samodzielność,
Podręczniki „Drzwi jezyków otworzone” -czytanka łacińska
Podręcznik „Śwait w obrazach” – uzmysłowienie rzeczy na podstawie obrazów”- dotyczy konkretnych rzeczyTraktat „Mowa o umiejętnym posługiwaniu się książkami najcenniejszym narzędziem kształcenia umysłu”-kto się ubiega o mądrość , ten ma miłować książki jak srebro i złoto.
Jan Amos Komeński jako reformator spraw ludzkich:-postulował o dobroć, ład i porządek-dostrzegał niesprawiedliwość w nauce ( dziewczynek się nie kształciło, ubodzy mieli utrudniony dostęp do nauki)-ład – naturalizm = harmonia, zabezpieczenie =organizacja-porządkiem chciał ogarnąć cały świat-mówił o pokoju , o tym co niszczy życie , o współpracy międzynarodowej.
Prekursorzy nowoczesnej pedagogikiJOHN LOCKE [1632-1704]1. znaczenie J.L w dziejach nowożytnej kultury (Europy)-sformułował teorie pedag. Przystosowana do potrzeb współczesnych-w „Listach o tolerancji”-przekonał polityków, że państwo nie powinno mieszacz się do religii pozostawiając swobodę wyznania.
-„Rozprawy o rządzie”-uzasadniał ideę parlamentarnego konstytucjonalizmu , ugruntował potrzebę rozdziału władzy wykonawczej od prawodawczej i określił granice praw obywateli,
-„Badania nad rozumem ludzkim”-jako rozum dochodzi do poznania i jakie są granice poznania.-umysł jest pustą przestrzenią , która w życiu się zapełnia-poznanie rodzi się w duszy przez doświadczenie jako wrażenia …Stał się teoretykiem ped. Przez „Myśli o wychowaniu”
„Myśli o wychowaniu”-przedstawiciel empiryzmu-szanować swobodę dzieci (nie upokarzać , nie tępić ich śmiałości)-dziecku należy się nie tylko opieka ale i prawa-cel wych. –uzdolnienie dzieci, aby same mogły rządzić-rozwój rozumu jako najwcześniejszy
Wychowanie fizyczne:-w zdrowym ciele zdrowy duch-zad. Wych. –troska o zdrowie-nie nosić ciasnego ubrania, przebywać na powietrzu, słonku
Pierwszeństwo wych. Moralnego:-uczy dzieci by umiały rządzić-do powodzenia człowiek w życiu potrzebuje: -cnoty, -roztropności, -grzeczności, -wiedzy-ideał człowieka –czł. Uczciwy, umie dawać sobie radę i dbać o swoje szczęście, czł. Cnotliwy;-nie uznaje kar fiz. jako środka wych.-postępować z dzieckiem jako z dorosłym-wady: -kłamstwo, wynoszenie się ponad innych, przesadna miłość własności, płaczliwość, skłonność do okrucieństwa-nie poniżać niższych stanów
Praktyczny kierunek kształcenia:-umiejętność pracy , konsekwencji i obcowania z innymi-rzeczywista wiedza-sprzeciwiał się dawaniu pierwszeństwa łacinie przed innymi naukami-program nauki: - rysunki do czyt. i pisania- nauka języka ojczystego- nauka języka francuskiego- nauka łaciny- nowe nauki: geografia, arytmetyka, geometria, astronomia, historia, fizyka, zawody ręczne-przeciwny nauce na pamięć, bo ta niejest zdolna do rozwijania(duszę uważał za czystą – SENSUALIZM)
JAN JAKUB ROUSSEAU1. Zasady wych. naturalnego:- „Emil czyli o wychowaniu”- „Rozprawa o kwestii , czy postęp nauki i sztuki przyczynił się zepsuciu czy uszlachetnieniu obyczajów”- rozprawa o wpływie nauki na obyczaje-nauki i sztuki jako przyczyny moralnego zepsucia (bo wypływają z ambicji i pochlebstwa)
Zasady wychowania:-dzieci wychowywać zgodnie z naturąZasady: -wych. progresywne: - niemowlęctwo- dzieciństwo- chłopięctwo- młodzieńczość
niemowlęctwo-rodzice –swoboda-kobiety maja karmić dzieci piersią-obdarzać dzieci czułością, ciepłem, itp.-mówić poprawnie ale nie zmuszać do mówienia
dzieciństwo-nie zwracać uwagi na płacz dziecka-chować na łonie natury-rozwijać tylko siły fizyczne i zmysły-gimnastyka i pływanie-uczyć cnoty i prawdy bez nakazów, ale dziecko musi ponosić konsekwencje-nie uczyć się z książek-rozwijać się na bazie własnego doświadczenia
chłopięctwo-program: astronomia i geografia, nauki praktyczne np. rzemiosł, bez książek ewentualnie „robinson Kruzoe”
młodzieńczość-wych. moralne-rozwijać miłość (do siebie i innych)-rozwijać się sumiennie-poznanie istnienia boga-program: historie, literatura, języki obce
Wychowanie kobiet:„Zofia czyli kobieta” –tytuł ostatniej książki Emila-równość płci zgodnie z przeznaczeniemZadania :-być żoną i matką-ma być chowana od początku w religii aby umieć podlegać mężowi-kształcenia praktyczne-przystosowanie do życia w społeczeństwie i rodzinie
johnnny_bravo