Flm.pdf

(103 KB) Pobierz
Flm
PismoŚwięte
str.1
ListapostołaPawładoFilemona
Przywitanieipozdrowienia
1 Paweł,więzień 1 ChrystusaJezusa,iTymoteusz, 2 brat,doFile
mona, 3 ukochanego — i naszego współpracownika, 2 oraz do
Appii, 4 siostry,doArchippa,naszegowspółbojownika, 5 atakŜe
dokościoławtwoimdomu: 6 3 ŁaskawamipokójodBoga,na
szegoOjca,iodPanaJezusaChrystusa.
1 Podobnie w Ef 3,1; 4,1. Paweł był uwięziony z powodu swojej słuŜby
Chrystusowi,podobniejakJan(Obj1,9).
2 Dz19,22.FilemonprawdopodobnieznałTymoteusza.
3 Filemon (mię znaczy najukochańszy lub jedyny przyjaciel), mieszkaniec
Kolosów,nawróconyprzezPawła(w.19).
4 Appia,imiędośćpowszechnewinskrypcjachfrygijskich,byćmoŜeŜona
Filemona.
5 Archippos, być moŜe syn Filemona, a być moŜe jeden z przełoŜonych
kościoławKolosach.Niektórzysugerują,Ŝebyłonpastoremkościoław
Laodycei.Określeniegowspółbojownikiemukazuje,ŜeŜyciechrześcijań
skiejestpracąibojowaniemdlaewangelii(Flp2,25).
6 W pierwszym wieku siedzibą zborów były domy bogatych chrześcijan.
Wzmianki o budynkach kościelnych pochodzą dopiero z III w. po Chr.
(Robertson,BW5).WtymwypadkuchodzioZbórwKolosach.GdyPa
wełpiszedoTymoteuszasłowaodnoszącesiędobogaczytegoświata(1
Tm 6,1719), to Filemon jest przykładem, jak moŜna słuŜyć kościołowi
swoją zasobnością majątkową. W tym względzie zob. takŜe Dz 12,12, 1
Kor16,19;Rz16,5;Kol4,15.
Chrześcijaninadobramaterialne:Warte przemyślenia zasady korzy
staniazdóbrmaterialnychsformułowałJohnWesley:„Zarabiajnajwięcej,
jak moŜesz; oszczędzaj, najwięcej jak moŜesz; dawaj najwięcej jak mo
Ŝesz”(Gainallyoucan;saveallyoucan,giveallyoucan).Wedługniego
dawanieniepowinnokończyćsięnadziesięcinie.DoBoganaleŜąwszyst
kiedochody.Wierzącymusiwszystkimidochodamirozporządzaćzgodnie
zwoląBoga.DalszezasadyWesleyastanowiły:(1)Dbajopotrzebyswo
jeirodziny.Wierzącypowiniendbaćoto,byrodzinamiaładosyćproste
go,zdrowegopoŜywienia,czysteubranie,orazmieszkanieidosyćnawy
padek,gdybycośsięmiałoprzytrafićzarabiającemunachleb(1Tm5,8).
(2)KtomawystarczającopoŜywieniaiodzieniawrazzmiejscem,gdzie
połoŜyć głowę — wszystko ponad to jest bogactwem (1 Tm 6,8). (3)
Chrześcijanin, który prowadzi własną działalność powinien mieć odpo
wiednie narzędzia, zwierzęta i kapitał, aby ją z powodzeniem kontynu
182865223.002.png
str.2
PismoŚwięte
Zapewnienieomodlitwie
4 Dziękuję mojemu Bogu zawsze, wspominając cię w moich
modlitwach, 7 5 słysząc o twojej miłości i wierze, którą masz
względemPanaJezusa,iwzględemwszystkichświętych, 8 6 aby
wspólnota twojej wiary 9 mogła stać się skuteczna 10 wewłaści
wympoznaniuwszelkiegodobra,które[jest]wnas 11 zewzglę
du 12 naChrystusa. 13
ować (Rz 12,17; 13,8). (4) Chrześcijanin powinien brać na siebie odpo
wiedzialność za innych (Gal 6,10). Wesley sformułował takŜe pytania
pomagającezbadaćwłasnystosunekdodóbrmaterialnych:Czywydając
te pieniądze zachowuję się jako ich właściciel, czy szafarz? Jaki tekst z
Bibliiwymagaodemniewydaniatychpieniędzy?Czymógłbymtenza
kup złoŜyć jako ofiarę dla Boga? Czy Bóg wynagrodzi mi ten wydatek
przyzmartwychwstaniusprawiedliwych?
7 Paweł miał zwyczaj informowania swoich adresatów o tym, co jest
przedmiotem jego modlitwy i modlitwy jego przyjaciół (Kol 4,12). Inne
modlitwyPawłaznajdujemyw:Rz1,8;1Kor1,49;Ef1,1723;Flp3,3
6;Kol1,314;2,13;1Ts1,210;2Tm1,3.
8 Podobne wyraŜenia znajdujemy w Gal 4,4; Ef 1,15; Kol 1,4. Chodzi o
wiaręwChrystusaimiłośćwzględemświętych.Pierwszapowinnazawsze
przekładaćsięnadrugą.
9 Lub:abyto,Ŝewspólnieznimiwierzysz...
Znaczenie słów: Wspólnotatwojejwiary:(1)Jeśliodnieśćwspólnotędo
materialnegowsparcia,awiarępotraktowaćjakogenetivusźródła,wyra
Ŝenie mogłoby oznaczać wypływające z wiary wsparcie materialne. (2)
Jeśli potraktować wspólnotę jako dzielenie się, a wiarę jako genetivus
obiektu,wyraŜeniemogłobysięodnosićdodzieleniasięwiarą,azatemdo
ewangelizacji.(3)Jeślirozumiećwspólnotęwsensiedystrybutywnym,a
wiaręwsensiewspólnegowszystkimchrześcijanomzaufaniadoBoga,to
wyraŜenie oznacza współudział w społeczności chrześcijan skupionych
wokółChrystusa.(4)Jeśliwspólnotaoznaczauczestnictwo,awiarasferę
wktórejsięuczestniczy,towwyraŜeniuchodzioudziałwwierze.
10 Lub:czynna.
11 WielewaŜnychmanuskryptówzamiastnasmawas(zob.NET680).
12 Lub:względem,zpowodu.
13 To, co posiadamy w Chrystusie, poznajemy nie samym rozumem, ale
przezrozumiwiarę—inadrogachŜyciawiary.Praktyczniewyglądato
tak:gdynapotkaszwPiśmieŚwiętymobietnicę,prośbyPandałcizro
zumiećjejsens,następniezaufajjejprawdzieiczekajwmodlitwie,aŜOn
przerodzijąwrzeczywistośćtwojegoŜycia.
182865223.003.png
PismoŚwięte
str.3
Prośba
7 Doznałembowiemwielkiejradościipociechyzpowodutwojej
miłości, gdyŜ wnętrza 14 świętych zostały przez ciebie, bracie,
odświeŜone. 15 8 Dlatego, mając w Chrystusie wielką śmiałość
nakazaćci,conaleŜy, 16 9 raczejzewzględunamiłośćproszę, 17
taki,jakijestem,jakostary 18 Paweł,ateraztakŜewięzieńChry
stusaJezusa, 10 proszęcięzamoimdzieckiem,któreurodziłem
wwięzach, 19 zaOnezymem, 20 11 niegdyśtobienieprzydatnym,a
terazitobieimnieuŜytecznym, 12 któreciodesłałem 21 —jego,
to jest wnętrzności moje. 13 Zamierzałem ja go przy sobie za
14 Por.Flp2,1;Kol3,12.
15 JakwMt11,28,por.takŜeMk6,31;Obj14,13.
16 Nakazaćci,conaleŜy,zob.Kol3,18;Ef5,4.Idiomspotykanyupóźniej
szychpisarzy(Robertson,BW5).
17 ZprośbyPawławyłaniająsięzasadyjegowspółŜyciazinnymichrześci
janami:(1)NieuwaŜasięonzawodza,któryrozkazuje,alezakochające
gobrata,któryprosi(w.9).(2)Liczyonnawspółpracę,którawypływaz
dobrejwoliwierzących(w.14).(3)NiepodwaŜaonzasadsprawiedliwo
ści,alekierujesięzasadą,Ŝełaskagórujenadsprawiedliwością(w.17n).
(4)Jegostosunekdoinnychprzenikniętyjestprzekonaniemotym,conaj
lepsze—wierzybowiemwmocnowegonarodzenia(w.20n).
18 Paweł nazwany jest młodzieńcem (neanias) w czasie, gdy Szczepan był
kamienowany (Dz 7,58). W czasie pisania niniejszego listu ma prawie
sześćdziesiątlat.Hipokratesokreślaczłowiekastarym,gdywchodzionw
wiekod49do56,apotemjakostarca(gr.gerôn).Papirusyodnosząsłowo
presbutêsdostarszychludzi,jakwŁk1,18mówisięoZachariaszuoraz
wTt2,2.Ef6,20Pawełokreślasiebiejednakpresbeuôenhalusei(jestem
ambasadorem w kajdanach). Stąd Lightfoot utrzymuje, Ŝe w tymtekście
presbutês = presbeutês, co wynika z powszechnego mylenia przez skry
bówliterkiuidwugłoskieu.WLXX4razysłowateuŜywanesązamien
nie.OpodobnejniejednoznacznościświadcząrównieŜpapirusyiinskryp
cje.Niewątpliwiesłowoambasador(presbeutês)jesttumoŜliwe,podob
niejakwEf6,20(presbeuô)chociaŜniemapowodu,dlaktóregoPaweł
niemógłbyosobiepowiedzieć,Ŝejeststarymczłowiekiem.
19 Onezym u Pawła w Rzymie przeŜył nowe narodzenie. Apostoł zatem
postrzegaewangelizacjęjakorodzenienowegoczłowieka!
20 Onezym znaczy uŜyteczny. Apostoł uŜywa tego imienia w swojej grze
słownejww.11.
21 Odesłałem,aorystepistolarny,tzn.gdyFilemonbędzieczytałlist,będzie
towówczasczasprzeszłydokonany.
182865223.004.png
str.4
PismoŚwięte
trzymać,abymizamiastciebieusługiwał 22 wwięzachewange
lii, 14 alebeztwojejzgodyniechciałemnicuczynić,abytwoje
dobro nie było jakby z musu, lecz z dobrej woli. 15 Bo moŜe
dlategoopuściłcięnagodzinę,abyśmógłgoodzyskaćnawieki
16 juŜniejakosługę,alewięcejniŜsługę,bojakobratauko
chanego, szczególnie dla mnie, a tym bardziej dla ciebie, za
równo w ciele, jak i w Panu. 23 17 Skoro więc masz mnie za
uczestnika [wspólnej sprawy], przygarnij go jak mnie. 18 Jeśli
zaś wyrządził ci jakąś szkodę albo jest ci coś winien, mnie to
przypisz. 19 Ja, Paweł, napisałem 24 własnoręcznie: ja wynagro
dzę;byjuŜciniemówić,Ŝeisiebiesamegojesteśmiwzamian
winien. 20 Tak, bracie, obym ja przez ciebie odniósł korzyść w
Panu; odświeŜ 25 moje wnętrze w Chrystusie. 21 Napisałem 26 do
ciebie przekonany o twoim posłuszeństwie,świadom,Ŝeuczy
niszwięcejniŜmówię. 22 Jednocześniezaśprzygotujmigości
nę,poniewaŜmamnadzieję,Ŝedziękiwaszymmodlitwombędę
wamz[Jego]łaskidany.
Pozdrowieniakońcowe
23 Pozdrawia cię Epafras, 27 mój współwięzień w Chrystusie Je
zusie, 24 Marek, Arystarch, 28 Demas, 29 Łukasz, współpracowni
22 NajwyraźniejszawNTideazastępstwa(NET681).
23 Nowe narodzenie czyni nas w najpełniejszym sensie braćmi i siostrami.
Słowatestreszczająprawdziwiechrześcijańskąpostawęwobecniewolnic
twatamtychczasów.
24 Tzw. aoryst epistolarny. Autor mówi napisałem, zamiast piszę, gdyŜ w
czasieczytaniajegolistujegoczynnośćbędziedlaczytającegoprzeszła.
25 TrzyrazsłowotopojawiasięwLiście:w7,12i20w.
26 Napisałem—aorystepistolarny,jakww.12.
27 Epafras:mieszkaniec(Kol1,7;4,12)iprawdopodobniezałoŜycielzboru
w Kolosach, ewangelista w pobliskiej Laodycei i Hierapolis (Kol 4,13).
Paweł kochał go i cenił, nazywając Epafrasa współwięźniem i swoim
współpracownikiem(Flm23n).ToEpafrasopowiedziałPawłowiwRzy
mie o problemie zboru w Kolosach i prawdopodobnie on zainspirował
ApostoładonapisaniaListudoKolosan(Kol1,4.8).Jegoimię,skrócona
formaodEpafroditus(odAfrodyty,greckiejboginimiłości),sugeruje,Ŝe
byłonczłowiekiemnawróconymzpogaństwa.Niejesttosamapostać,co
Epafrodyt wspomniany w Flp 2,25; 4,18. Co do wymienionych w tym
wierszuimionzob.Kol4,1014.
182865223.005.png
PismoŚwięte
str.5
cy moi. 30 25 Łaska Pana Jezusa Chrystusa, niech będzie z du
chemwaszym.
28 Zob.Dz27,2;Kol4,10.
29 Prawdopodobnietasamapostać,cow2Tm4,12.
30 Zob.Kol4,1014wrazzprzypisami.
182865223.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin