Herbert, Zbigniew - Dramaty.pdf

(611 KB) Pobierz
Zbigniew
Zbigniew
Herbert
DRAMATY
1
307071407.002.png
Jaskinia filozofów
Osoby:
SOKRATES
STRAŻNIK
WYSŁANNIK RADY
PLATON
KSENOFONT
FEDON
FAJDROS
LACHES
KSANTYPA
KRITON
OPIEKUN ZWŁOK
CHÓR
UCZNIOWIE
2
307071407.003.png
Prolog
Muzyka. Na tle hałasu bębna i miedzi przeszywający
głos piszczałki. Scena pusta, bez żadnych dekoracji.
Wchodzą osoby chóru ubrane w krótkie jasne sukien-
ki, na głowach papierowe spiczaste czapeczki. Twarze
mocno upudrowane.
CHÓRZYSTA I z głębokim ukłonem
Rzecz o Sokratesie, synu akuszerki i kamieniarza.
CHÓRZYSTA II
Opowieść z pestką.
CHÓRZYSTA III
Pełna słów, aluzji i pauz,
CHÓRZYSTA IV
Niestety, bez akcji.
CHÓRZYSTA V
Kto nie zabrał z domu jedzenia, może się jeszcze
wycofać.
CHÓRZYSTA VI
Cena biletu zostanie zwrócona.
CHÓRZYSTA I
Sztuka, jako się rzekło, o filozofie.
CHÓRZYSTA II
Który żył długo.
CHÓRZYSTA III
Działał na niwie oświaty.
CHÓRZYSTA IV
Ale nie umarł śmiercią naturalną.
CHÓRZYSTA V
Co daje postaci posmak sensacji.
CHÓRZYSTA VI
A także szczyptę heroizmu.
CHÓRZYSTA I
Przez trzy akty trzeba wysilać dociekliwość.
CHÓRZYSTA II
Aby rozwiązać ten węzeł.
CHÓRZYSTA III
Wzniosłych kłamstw i płytkich hipotez.
CHÓRZYSTA IV
Dlatego będziemy musieli posługiwać się cudzymi
oczyma.
CHÓRZYSTA V
Znajdzie się tu zatem coś dla krótkowidzów i coś
dla dalekowidzów.
CHÓRZYSTA VI
Najmniej dla tych, którzy widzą dobrze.
CHÓRZYSTA I
Autor kazał przeprosić i powiedzieć, że odpowie-
dzi nie da.
CHÓRZYSTA II
Mówi, że sam nie wie.
CHÓRZYSTA III
Powiada, że jakby wiedział, toby napisał dzieło
po niemiecku.
CHÓRZYSTA IV
A nie zwoływałby aktorów i nie szarpałby za
3
307071407.004.png
sznurek.
CHÓRZYSTA V
No cóż, ale nie wie.
CHÓRZYSTA VI
I my, którzy sztukę godzenia się na wszystko
doprowadziliśmy do szczytu, także z tym musimy
się pogodzić.
CHÓRZYSTA I
Okolicznością łagodzącą jest fakt, że sztuka po-
chodzi z czasów zamierzchłych.
CHÓRZYSTA II
Wtedy technika przesłuchań stała na niskim po-
ziomie.
CHÓRZYSTA III
Sokrates dopiero wynalazł dialektykę.
CHÓRZYSTA IV
Praktyczny podręcznik dla sędziów śledczych zo-
stał opracowany znacznie później.
CHÓRZYSTA V
Dlatego oskarżony tak długo broił.
CHÓRZYSTA VI
A głowa jego, wyrzucona na wysoki brzeg naszych
czasów, ma zamazane rysy.
CHÓRZYSTA I
My nie zrobimy potomnym takiego kawału.
CHÓRZYSTA II
Wszyscy wysłani na tamtą stronę będą mieli do
szyi przytwierdzony kamień z paragrafem, na
który umarli.
CHÓRZYSTA III
Wszystkie inne materiały zostaną zniszczone, aby
nie stanowiły pokusy dla psychologów.
CHÓRZYSTA IV
Paru niewinnych i nieomylnych zabalsamujemy.
Dzieła ich też zabalsamujemy i będziemy poka-
zywać motłochowi. Całkiem bezpłatnie.
CHÓRZYSTA V
W ten sposób ludzkość wyzwolona będzie od
dramatów i od sztuki, która rodzi się z wątpie-
nia.
CHÓRZYSTA VI
I zostanie tylko historia dowiedziona sposobem
geometrycznym.
Odgłos przypominający świst bata.
CHÓR
Zaczynamy.
4
307071407.005.png
AKT PIERWSZY
Scena pierwsza
Więzienie kamienne. Mrok. Na pryczy człowiek okryty
płaszczem. Schody po lewej stronie. Małe okno. Wcho-
dzi Wysłannik Rady i Strażnik.
WYSŁANNIK
Śpi?
STRAŻNIK
Śpi. Wciąż śpi. Śpi w południe i w nocy.
WYSŁANNIK
Chory?
STRAŻNIK
Nie. Mówi, że przyzwyczaja się do śmierci. Ory-
ginał.
WYSŁANNIK
Zbudź go.
STRAŻNIK
Prosił mnie wczoraj, aby mu dać spokój. Przy-
chodzą tu wciąż ludzie i męczą go. Ty jesteś jego
uczniem?
WYSŁANNIK
Nie. Urzędowa sprawa.
STRAŻNIK
A, to co innego, (potrząsa ramieniem śpiącego i wo-
ła) Człowieku! Z mrocznej krainy marzeń wróć na
ziemię jałową i kamienną! Przyzywam cię!
Leżący budzi się, spuszcza nogi z pryczy, przykłada
ręce do oczu. Strażnik śmieje się.
WYSŁANNIK
Ja do ciebie, Sokratesie.
SOKRATES
Aaa.
WYSŁANNIK
Przerwałem ci sen?
SOKRATES
Tak.
WYSŁANNIK
Co ci się śniło?
SOKRATES
Nicość - żywioł łagodny i kołyszący.
WYSŁANNIK
Rozumiem, coś jak morze. Poznajesz mnie?
SOKRATES
Nie
WYSŁANNIK
Jestem wysłannikiem Rady. Przychodzę tu z misją.
Do Strażnika gest, aby zostawił ich samych.
Scena druga
WYSŁANNIK
Pojutrze, jak ci wiadomo, przypływa statek z Delos.
To znaczy, pojutrze wypijesz truciznę. Sam chyba
rozumiesz, że wygrzebaliśmy ten stary przepis re-
ligijny po to tylko, aby ułatwić ci ucieczkę.
SOKRATES
5
307071407.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin