Erich von Däniken -1968- Wspomnienia z przyszłości.pdf

Erich von Däniken

Wspomnienia z przyszłości

Nierozwiązane zagadki przeszłości

Tłumaczył: Roman Kazior

WYDAWNICTWO PROKOP

Tytuł oryginału: Erinnenmgen an die Zukunft. Ungelöste Rätsel der Vergangenheit

Projekt okładki: Studio Grafiki Komputerowej Wydawnictwa Prokop

Redakcja i redakcja techniczna: Krzysztof Pruski

Źródła zdjęć: 1 - Constantin-Film: 5 - Willi Dünnenberger. Zürich; 6, 26, 27 - Rudolf Eckhardt, Berlin; 9,

10 - Thames and Hudson Ltd. Pozostałe zdjęcia - archiwum autora

ISBN 83-86096-06-3

Przedmowa do nowego wydania

Mniej więcej 24 lata temu - pod koniec lutego I968r. - w wydawnictwie Econ Verlag w

Düsseldorfie ukazała się moja „pierworodna" książka Wspomnienia z przyszłości. Napisałem ja dwa lata

wcześniej, ale na moim biurku regularnie lądowały odmowne odpowiedzi z różnych domów

wydawniczych: „Niestety nie mieści się w naszym profilu wydawniczym...", „Bardzo nam przykro...", „Nie

chcemy wchodzić w te zagadnienia...", „Proponujemy Panu jakieś wydawnictwo ezoteryczne..."

Później często pytano mnie, jak możliwy był ten „cud", że tak kontrowersyjną pozycję wydało jednak

renomowane wydawnictwo popularnonaukowe. Dzisiaj mogę to już powiedzieć. Stało się tak dzięki

pomocy z zewnątrz i małemu przemilczeniu.

W lecie 1967 r. spotkałem dra Thomasa von Randowa, ówczesnego redaktora działu naukowego w

tygodniku ,,Die Zeit", który przejrzał mój czysty maszynopis, zwrócił uwagę na kilka udanych zdjęć i

powiedział: — To nie jest dla nas. Z tego trzeba zrobić książkę.

— Ale jak dostać się do wydawnictwa?

Doktor von Randow manipulował przy swojej fajce, następnie spoglądając mi prosto w oczy rzekł: — Znam

jednego wydawcę. Jeśliby pan chciał, mogę do niego niezobowiązująco zadzwonić.

Natychmiast chwycił za słuchawkę telefonu i kazał się połączyć z panem Erwinem Barth von

Wehrenalpem, ówczesnym szefem wydawnictwa Econ. Krew uderzyła mi do głowy, gdyż wiedziałem

przecież to, czego nie mógł wiedzieć dr von Randow: Econ odrzucił już mój maszynopis. Oczywiste jest, że

pamięć o rozmowie, której się wtedy przysłuchiwałem, nigdy nie zniknie z moich szarych komórek:

— Siedzi przede mną młody Szwajcar, który napisał całkowicie zwariowaną książkę. Ale on sam nie jest

wariatem. Może powinien go pan wysłuchać?

Rozmówca po drugiej stronie drutu telefonicznego chciał wiedzieć, czy nie mógłbym wpaść do jego biura

następnego dnia. Oczywiście, że mogłem! Pomyślałem, że szef wielkiego wydawnictwa przypuszczalnie nie

ma pojęcia, jaką decyzje podjęli już dawno temu jego podwładni.

Po obiedzie z młodym lektorem wydawnictwa sprawa była dopięta na ostatni guzik. Maszynopis miał

zostać trochę zmieniony i ukazać się na wiosnę 1968 roku. Tylko w jednej sprawie doszło do sporu:

„Wspomnienia z przyszłości są nie do przyjęcia, jako tytuł! Nie można przecież wspominać przyszłości!"

Wykazałem jednak upór i odrzuciłem wszystkie inne propozycje tytułów...

O tym, jak wyobrażam sobie wspominanie przyszłości, napisałem w krótkiej przedmowie, która wchodzi

też w skład tego wydania. Książka pociągnęła za sobą całą lawinę. W dwa lata po pierwszym wydaniu na

rynku był już trzydziesty nakład i 600 tysięcy egzemplarzy. W 1969 r. nakręcono film pod tym samym

tytułem, który jesienią 1970 r. wyświetliła amerykańska telewizja. Pojawił się tam nowy wirus nazwany za

tygodnikiem,,Time" • „danikenitis". Problem, czy nasi przodkowie doświadczyli odwiedzin z Kosmosu, stał

się tematem rozmów jak świat długi i szeroki. W trzy lata po pierwszym wydaniu książka została

przetłumaczona na 28 języków i ukazała się w 36 krajach. Dzisiaj, po prawie ćwierćwieczu, wydawnictwo

Bertelsmanna ponownie wydaje książkę w dawnej, nie zmienionej wersji.

Fali powodzenia towarzyszyła krytyka. Profesor Ernst von Khuon zebrał rozprawy 17 uczonych w zbiorze

pt. Czy bogowie byli astronautami? (Waren die Götter Astronauten?). Część artykułów zdecydowanie

odrzucała moje tezy, inne były przychylne. Od tego czasu dosłownie na wszystkich kontynentach wyrosły z

ziemi — jak po ciepłym deszczu — „antydänikeny". Są wśród nich liczne okazy błotne. Zarzucano mi

„plagiat" i „brak naukowości", „wrogość wobec religii" oraz „ignorancję udowodnionych naukowo faktów".

Co pozostało z tego po 24 latach? Czy rzeczywiście rozpowszechniałem tylko głupstwa?

Pisałem o mapach geograficznych tureckiego admirała Piri Reista, które jeszcze dzisiaj można podziwiać w

pałacu Topkapi w Stambule: „Wybrzeża Ameryki Północnej i Południowej są precyzyjnie zaznaczone".

Zdanie to jest fałszywe. W rzeczywistości bowiem wybrzeża obu Ameryk można rozpoznać tylko w

przybliżeniu. Poprawka ta niczego jednak nie ujmuje sensacyjności mapy Piri Reista, gdyż zdecydowanie i

bardzo wyraźnie ukazuje ona linię brzegową Antarktydy, która do dzisiaj leży pod wiecznym lodem.

Napisałem wówczas, że wyspa Elefantyna w Górnym Egipcie nazywa się tak dlatego, że z lotu ptaka jej

zarys przypomina słonia. Informacja ta była całkowicie błędna. Spekulowałem też, że wspomniana w eposie

o Gilgameszu „Brama Słońca" jest być może identyczna z „Bramą Słońca" z Tiahuanaco na wyżynie

boliwijskiej. Był to nonsens, gdyż brama z Tiahuanaco nosi tę nazwę dopiero od minionego wieku, a nikt

nie wie, jak się nazywała przed tysiącami lat.

Pisałem także: „Cudem jakimś pięciopasmowy, fantastyczny naszyjnik z zielonego jadeitu znalazł się w

grobowej piramidzie w Tikal w Gwatemali! Cudem dlatego, że jadeit pochodzi z Chin". Dałem świadectwo

fałszywego „cudu", gdyż jadeit pochodzi z Ameryki Środkowej.

Odnosząc się do przyszłości, napisałem: „Istnieje rozkład jazdy na Marsa. Odpowiedni statek jest już

zaprojektowany i musi zostać 'tylko' zbudowany". Zdania te były wówczas — napisane w 1966 r.! —

prawdziwe. Tyle tylko, że „rozkład jazdy na Marsa" stał się nieaktualny ze względów finansowych.

Jest prawem każdego początkującego być bardziej naiwnym, łatwowiernym i nie tak samokrytycznym, jak

bardziej doświadczeni koledzy. Często dawałem się ponosić entuzjazmowi albo przyjmowałem informacje z

drugiej ręki. Innym razem z kolei opierałem się na danych jakiegoś autorytetu naukowego, by post factum

dowiedzieć się, iż poglądy tego uczonego męża dawno już zostały obalone. Kiedy prezentowałem

przeciwne poglądy, zarzucano mi natychmiast, że są to opinie „nieaktualne". Przy czym owe „dementi"

odnoszące się do przypadków wątpliwych dotyczyły wzajemnie przeciwstawnych twierdzeń. Najgorsze

było, gdy ,,obalano" rzekomo moje tezy, których nigdzie nie wypowiedziałem ani nie napisałem.

Prawdziwe błędy we Wspomnieniach z przyszłości, do których się przyznaję, nie obalają ani zasadniczej

teorii, ani mojego systemu myślowego. W tym miejscu słyszę już sprzeciw: „Ten Däniken jest już dawno

nieaktualny pod względem naukowym". W tej sprawie kilka przykładów, które zostały zebrane przez

uczonego przyrodnika dra Johannesa Fiebaga i opublikowane w „Ancient Skies", zeszyt 6/1991. Pisze on:

„Weźmy jako przykład niemieckiego profesora Herberta Wilheimy’ego. Wilhelmy studiował geografię,

geologię, ekonomię, etnografię i od 1942 r., był profesorem w Kilonii, Stuttgarcie i Tybindze. Nie bez

powodu cieszy się opinią „uniwersalnego uczonego", a jego praca Świat i środowisko Majów (Welt und

Umwelt der Maya) należy do najważniejszych dzieł z tego zakresu.

Przyjrzyjmy się jednak nieco dokładniej jednemu rozdziałowi książki (XIII): „Obce wpływy na kulturę

Majów - spekulacje wokół dawnych żeglarzy i astronautów". Wilhelmy pisze, że Dänikenowscy astronauci

- bogowie, przed ponad dziesięcioma tysiącami lat przybyli w wielkich statkach kosmicznych z Kosmosu" i

Erich von Däniken „dwukrotnie w swoich książkach wiąże ich lądowanie na Ziemi z półwyspem Jukatan"

(Palenque i La Venta). Właśnie to zdanie ujawnia znaczne braki w metodzie pracy Wilhelmy'ego. Cytuje on

w 1981 r. zaledwie dwie książki: Wspomnienia z przyszłości oraz Z powrotem do gwiazd, które ukazały się

w latach 1968i 1969!Także drugie, zmienione wydanie pracy Wilhelmy'ego z 1989 r. nie wskazuje, aby

zmienił się stan jego wiedzy. Całkowicie bez śladu przeszły obok niego kolejne prace Dänikena i innych

autorów, zwłaszcza zaś wydana w 1984 r. książka Dänikena o Majach pt. Dzień, w którym przybyli

bogowie . W każdej innej dziedzinie wiedzy byłoby niedopuszczalne cytowanie prac sprzed 20 lat i

nieuwzględnienie późniejszych publikacji...

Drugi błąd popełnia Wilhelmy, gdy zakłada, że tylko jego sposób widzenia jest wyłącznie słuszny.

Krytycznie rozkłada na czynniki pierwsze Dänikenowski opis pewnego monolitu w La Venta (w

Villahermosa w Meksyku). Erich von Däniken pisze o tym następująco: Stoi tam dobrze obrobiony monolit,

przedstawiający węża lub raczej smoka. We wnętrzu zwierzęcia siedzi człowiek... Jego stopy obsługują

pedały, a lewa ręka spoczywa na przekładni... Głowę obejmuje ściśle dopasowany hełm... Przed wargami

znajduje się przedmiot, w którym można rozpoznać mikrofon...

Wilhelmy komentuje: „Niestety zdjęcie Dänikena ma usterki techniczne, co nie pozwala mu zauważyć, że w

rzeczywistości, tak jak widać to na oryginale z Villahermosa, nie jest to smok, lecz wielki wąż, stojący na

straży sarkofagu lub komory grobowej ze znajdującym się tam zmarłym”.

W rzeczy samej niektóre cechy — np. grzechotki na ogonie — wskazują na ogromnego węża. Jednak skąd

jednoznaczny wniosek, że obraz ukazuje zmarłego? W publikacjach naukowych występują chyba także

„techniczne usterki", skoro inni archeolodzy skłonni są w przedstawionej postaci upatrywać znanego boga

Kukulcana? Dla nich nie jest on w żadnym wypadku ,,zmarły" ani nie leży w „komorze grobowej", lecz jest

jak najbardziej żywy, gdyż porusza nawet kadzielnicą.

Także prasa skwapliwie zajmuje się — mimo oczywistych błędów w argumentacji — „obalaniem" tez

Dänikena. Hans Schönfeld pisał np. w„Berliner Zeitung" z 13.12.1989 r.: ”Z autorem science fiction [mowa

o Erichu von Dänikenie] jest kiepsko: na podstawie swoich 'dowodów' wychodzi on z założenia, że

pozaziemscy kosmici składali wizyty na naszej Ziemi przed ponad dziesięcioma tysiącami lat. Jednak

opisany przez, niego smoczy monolit ma od dwóch do trzech tysięcy lat!" Gazeta nie zamieściła

sprostowania Ericha von Dänikena („Gdzie datowałem monolit z La Venta na dziesięć tysięcy lat?").

Autopoprawki są najwyraźniej obce zarówno Wilhelmy'emu jak i ,,Berliner Zeitung".

W jeszcze większym stopniu odnosi się to do kolejnego przypadku, który Wilhelmy podsuwa czytelnikom.

Jest nim Palenque. „Nagrobna płyta z Palenque" była już często cytowana i wielokrotnie interpretowana.

Wilhelmy przedstawia jednak własną interpretację (chodzi o boga kukurydzy Yurn Kax) jako

,,udowodnioną" tezę. Jego zdaniem Erich von Daniken manipuluje natomiast swoimi czytelnikami, gdyż

„ogląda tę płytę od złej strony, mianowicie od strony poprzecznej... Położenie płyty w wąskiej komorze

grobowej i ogólna kompozycja płaskorzeźby nie pozostawiają żadnych wątpliwości, iż oglądać ją należy od

węższej strony. Tylko widziana w ten sposób, płyta ma jakiś sens".

Gdyby nie było to tak poważnie wygłoszone, trzeba by wybuchnąć homeryckim śmiechem, gdyż najpóźniej

w momencie inauguracji załogowych lotów kosmicznych nawet Wilhelmy powinien zauważyć, że właśnie

postulowany przez niego ogląd reliefu doskonale ukazuje podróżującego we Wszechświecie astronautę. Kto

zatem kim manipuluje?

Chcielibyśmy wreszcie wykazać, jak cieszący się uznaniem uczony jest krytyczny wobec poglądów innych,

ale zupełnie pozbawiony krytycyzmu wobec samego siebie. Wilhelmy pisze: „Na jego [Ericha von

Dänikena] niedostateczną znajomość literatury przedmiotu jest jeden przykład. Mówi on mianowicie o

świętej cenocie [czyli wypełnionym woda zagłębieniu terenu, przypominającym studnię — przyp. red.] w

Chichen Itza i o drugiej niezbyt od niej oddalonej, z której mieszkańcy czerpią wodę pitną: Podobne są one

do siebie w uderzającym stopniu... nawet pod względem wysokości lustra wody... Bez wątpienia obie

studnie mają ten sam wiek i być może zawdzięczają swe powstanie uderzeniom meteorytów. Zasłona

tajemnicy, rozciągnięta tu nad dawno wyjaśnionymi sprawami, jest urojeniem Dänikena. Cenoty nie są

skutkiem uderzeń meteorytów, lecz wynikiem zawalenia się stropu jaskiń krasowych, często spotykanych

na północnym Jukatanie... Geneza cenot znana jest od 1910 r., a wszystkie ważniejsze ogólne prace o

kulturze Majów dokładnie przedstawiają to całkowicie wyjaśnione zjawisko przyrodnicze..."

Jasne i niewątpliwe wydaje się tylko jedno. To mianowicie, że nawet szacowni uczeni mylą się tym gorzej,

w im bardziej donośne i zdecydowane tony uderzają. „Dementi" Wilhelmy'ego jest niezwykle spektakularną

ilustracją tej prawidłowości. O co chodzi?

Przed 66 milionami lat, na styku okresu kredowego i trzeciorzędu, wymarły dinozaury a wraz z nimi trzy

czwarte ówczesnej fauny. Koniec ten miał przebieg dosyć gwałtowny. Większość geologów, którzy zajmują

się tym problemem, przyjmuje obecnie, że uderzenie wielkiego meteorytu do tego stopnia na całe

tysiąclecia zniszczyło środowisko naturalne (cząstki sadzy w powietrzu, spadek temperatury, parujące skały

jako czynnik wywołujący kwaśne deszcze itp.), że doszło do owej „redukcji" świata zwierzęcego. Uczeni

długo nie byli w stanie odkryć miejsca ewentualnego uderzenia wielkiego meteorytu.

Wydaje się, że od początku 1991 r. jest ono znane. Gdzie? Na Jukatanie! Już przedtem geolodzy odkryli w

rejonie Karaibów potężne pokłady gruzu i stopionej skały, zalegające w warstwie granicznej między

okresem kredowym a trzeciorzędem. Pozwalało to wnioskować, że poszukiwany krater może znajdować się

stosunkowo blisko. Przypuszczano, że leżał na dnie morza lub na południe od Kuby. Zdjęcia satelitarne

NASA z 1987 r. okazały się sensacyjne. Na ich podstawie można było zrekonstruować system zaopatrzenia

w wodę Majów oraz natrafiono na półkole o średnicy około dwustu kilometrów składające się z cenot

(dziury krasowe lub lejkowate doliny). Obecnie geolodzy mają już pewność, że pierścień ten, do którego

naliczają się również cenoty z Chichen Itza, tworzy krawędź gigantycznego zagłębienia terenu. W nisko

leżących, całkowicie porozbijanych skałach woda łatwo cyrkuluje, co prowadzi do rozkładu wyżej leżącej

skały wapiennej, która powstała dopiero po uderzeniu meteorytu, zaś przy okazji tych zjawisk powstają

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: