Stereochemia 09.pdf

(174 KB) Pobierz
Stereochemia 09
STEREOIZOMERY
*
Cz Ģ steczka chiralna – nienakładalna na swoje
zwierciadlane odbicie.
Cz Ģ steczki achiralne
Enancjomery – zwierciadlane odbicia
Izomery
(te same wzory sumaryczne, ró Ň ne struktury)
Izomery konstytucyjne
(ró Ň ne poł Ģ czenia mi ħ dzy atomami)
Stereoizomery
(te same poł Ģ czenia mi ħ dzy
atomami, ró Ň na orientacja w
przestrzeni)
Enancjomery
Diastereoizomery
Atom asymetryczny Ş atom chiralny Ş centrum stereogeniczne (stereocentrum)
F
H
H
CH 3
C
I
Br
C
H
H
C
Cl
CH 3
C
H
OCH 3
Cl
H
H
H 3 CH 2 C
Czasteczki chiralne nie mogĢ mieę płaszczyzny symetrii.
CzĢsteczki z 1 atomem chiralnym sĢ zawsze chiralne.
WiħkszoĻę naturalnych zw. organicznych – chiralne.
1
106654282.021.png 106654282.022.png
CH 3
H
H
O
C
COOH
CH 3
C
COOH
CH 3
H 2 N
HO
H 2 C
C
H
CH 3
kwas 2-aminopropanowy kw. 2-hydroxypropanowy 2-metylo-5-(1-metylo-
(alanina)
(kw. mlekowy)
etenylo)-2-cykloheksenon (karwon)
Kw. mlekowy - krew, miħĻnie – 1 enancjomer we krwi i miħĻniach,– mieszanina R i S w kwaĻnym
mleku czy owocach. Karwon (na rysunku ) odpowiada za zapach kopru, kminku; enancjomer –
spearmint.
CH 3
CH 3
P
C 2 H 5
N
CH 2 CH=CH 2
P
CH 3
S
CH 3
Ph
Ph
Ph
CH 2 Ph
CH 2 Ph
C 2 H 5
O
Ph
zw.fosfoniowe
sole amoniowe
fosfiny
sulfotlenki
Nie wszystkie zwiĢzki chiralne posiadajĢ atom chiralny (stereocentrum).
Enancjomery – fizyczne własnoĻci - identyczne (prócz aktywnoĻci optycznej)
schemat polarymetru
Izomery optyczne – prawoskrħtne - (+), lewoskrħtne – (-)
[ŋ] t ȹ = ŋ/l × c
mieszanina racemiczna
H
H
C
C 2 H 5
CH 3
C 2 H 5
H 3 C
C
1 : 1
Br
Br
(+) -2-bromobutan (-) -2-bromobutan
[ŋ] t ȹ = +23.1
°
[ŋ] t ȹ = -23.1
°
czystoĻę optyczna; nadmiar enancjomeryczny (enantiomeric excess))
e.e. =
n(+) - n(-)
100% = [ŋ] obs. /[ŋ] exp. ×
100%
n(+) + n(-)
2
106654282.023.png 106654282.024.png 106654282.001.png 106654282.002.png
Brak korelacji miħdzy czynnoĻciĢ optycznĢ a ułoŇeniem przestrzennym.
H
H
C
OH
CH 3
NaOH
H 2 O
C
OH
CH 3
HOOC
NaOOC
[ŋ] D = -3.5
°
[ŋ] D = +13.5
°
Robert Cahn, Christopher Ingold,
Vladimir Prolog ¼ konfiguracja
absolutna
Konfiguracja absolutna R i S ( rectus,
sinister )
Ponad 100 lat temu arbitralnie przypisano wzglħdne połoŇenie w aldehydzie glicerynowym.
O
H
H
C
H
OHC
C
H
OH
C
CHO
CH 2 OH
HO
OH
HOH 2 C
[ŋ] D = + 8.7 °
CH 2 OH
[ŋ] D = - 8.7
°
D-(+)-2,3-dihydroksypropanal
L-(-)-2,3-dihydroksypropanal
(aldehyd D-glicerynowy)
1951 r. – ustalenie konfiguracji – potwierdzenie.
Zapis : ( R )-2-bromobutan ( R,S )-2-bromobutan
( R )- (+)-2,3-dihydroksypropanal
Reguły Cahn’a, Ingolda, Preloga:
1. Oceı masħ atomowĢ atomów zwiĢzanych z chiralnym atomem;
2. Gdy 2 podstawniki nie róŇniĢ siħ masĢ pierwszego atomu, porównaj nastħpny;
o pierwszeıstwie decyduje pierwszy róŇnicujĢcy podstawnik:
H
CH 3
C
CH 2 OH
<
C
CH 3
H
H
C(C,H,H) < C(C,C,H)
H
CH 3
C
CH 2 CH 2 CCl 3
<
C
CH 3
H
H
3
106654282.003.png 106654282.004.png 106654282.005.png 106654282.006.png
3. Podwójne i potrójne wiĢzanie traktuj jak pojedyncze z podwojonĢ lub potrojonĢ iloĻciĢ atomów
na kraıcach wiĢzania wielokrotnego:
H
H
H
H
C
C
C
C
=
C
C
R
C
C
H
=
C C
H
R
C
C
C
C
O
O
C
=
C O
OH
OH
( S )-2-bromobutan – 6 projekcji:
Br
H
H
H
Br
Br
H
C
C
Br
CH 3
H 3 C
Br
H
C 2 H 5
CH 3
CH 3
C 2 H 5
Br
H 3 C
C 2 H 5
C 2 H H 3 C
C 2 H 5
C 2 H 5
H
Projekcja Fischera:
Br
a
a
a
C 2 H 5
CH 3
b
c
b
c
d
c
b
H
d
d
Rotacja projekcji Fischera o 90
°
zmienia konfiguracjħ absolutnĢ.
H
Br
H
CH 3
180deg
90de g
Br
C 2 H 5
C 2 H 5
Br
Br
C 2 H 5
H 3 C
H
CH 3
C 2 H 5
CH 3
H
R
S
R
R
Pojedyncza zamiana podstawników zmienia konfiguracjħ:
H
Cl
Cl
Br
Cl
Br
H
H 3 C
H
CH 3
CH 3
Br
R
S
R
Ustalanie konfiguracji na podstawie projekcji Fischera:
· narysuj projekcjħ Fischera;
·
ustal kolejnoĻę podstawników;
·
dokonaj podwójnej zamiany, tak aby podst. o najniŇszej preferencji był na dole;
·
zidentyfikuj układ a, b, c ¼ R, S
4
106654282.007.png 106654282.008.png 106654282.009.png 106654282.010.png 106654282.011.png 106654282.012.png 106654282.013.png 106654282.014.png 106654282.015.png 106654282.016.png
CH 3
d
c
Br
Cl
a
b
b
a
OH
c
d
R
S
CzĢsteczki zawierajĢce kilka centrw stereogenicznych (chiralnych):
H
H H
CH 3 CCH 2 CH 3
H 3 C
CH 3
Br
R,S
Br
Cl
RR, RS, SR, SS
*
Enancjomery : 2 R, 3 S i 2S, 3 R o raz 2 R ,3 R i 2 S ,3 S
Diastereoizomery : 2 R, 3 S i 2 R, 3 R lub 2 S ,3 S
2 S ,3 S i 2 R, 3 S lub 2 R, 3 S
Stereoizomery, które nie sĢ zwierciadlanymi odbiciami = diastereoizomery
Diastereoizomery – róŇne własnoĻci fizyczne i chemiczne.
Izomery cis i trans
diastereoizomerami.
5
106654282.017.png 106654282.018.png 106654282.019.png 106654282.020.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin