Suworow Wiktor - Nad Stalingradem(2).pdf - Dziecko - KocikFilozof

PRZED STALINGRADZKIM STARCIEM

Stukasy (od Sturzkampfflugzeug, tzn. nur

kujący samolot bojowy) w warunkach prze

wagi w powietrzu niemieckiego lotnictwa

potrafiły zadać siłom lądowym przeciwnika

Ogromne straty, skutecznie niszcząc bomba

mi również cele punktowe. Gdy w czasie pi

kowania włączały wyjące syreny silnie od

działywały psychologicznie na żołnierzy

przeciwnika. Jednak z drugiej strony Ju 87

nie miały efektywnego uzbrojenia obronne

go i stawały się łatwym łupem myśliwców, a

słabe opancerzenie powodowało małą odpo

rność na ostrza! / ziemi.

Długo nie znajdowała w Niemczech po

parcia idea stworzenia lotnictwa szturmowe

go. Szef Luftwaffe H.Goering uważał, że

wykorzystywanie samolotów do walk lądo

wych jest nieefektywne. Sceptycznie do mo

żliwości lotnictwa szturmowego odnosiła się

również większość wyższych urzędników Mi

nisterstwa Lotnictwa RLM, uważających że

silnie opancerzone samoloty będą ciężkie i

mało zwrotne. Ostatecznie jednak, w znacz

nym stopniu pod wpływem analizy sukcesów

lłów-2, na początku 1942 r, sformowano

pierwszy pułk szturmowy SchGl dowodzony

przez ppłk. H.HitschhoIda, latającego

wcześniej na bombowcach nurkujących.

Jako samoloty szturmowe Niemcy po

stanowili wykorzystać dopiero co opracowa

ne samoloty Hs 129, które zastąpiły przesta

rzałe lis 123 pamiętające jeszcze wojnę w

LUFTWAFFE WYCHODZI

Z KRYZYSU ZIMOWEGO

Mimo początkowego zaskoczenia i szyb

kiego posuwania sic zagonów pancernych,

armii niemieckiej nie udało się odnieść bły

skawicznego zwycięstwa na froncie wschod

nim. Zima 1941 roku przyniosła jej ciężkie

rozczarowanie. Poważne straty poniosło

między innymi niemieckie lotnictwo. Dowó

dztwo Luftwaffe zdecydowało się więc na

wycofanie z frontu wielu jednostek dla uzu

pełnienia sianów i zapewnienia pilotom od

poczynku.

Nowo powołany na szefa przemysłu lot

niczego feldmarszałek E.Milch rozpoczął je

go poważną reorganizację. Kosztem znacz

nego zwiększenia zużycia materiałów, uru

chomienia nowych wytwórni i zwiększenia

zatrudnienia, już w marcu 1942 r. Niemcom

udało się osiągnąć półtora razy większy po

ziom produkcji niż w styczniu lego roku.

Luftwaffe otrzymała wówczas rekordową li

c/hę nowych samolotów - 1400 egzemplarzy.

Wraz z dostawami nowych samolotów w

Luftwaffe rozpoczęły się zmiany. Używane

na froncie wschodnim jednosilnikowe my

śliwce wiosną 1942 r. zostały całkowicie WA

DI ie nio n e na naj nowsze Messcrsch m i t ty

BI L09R Był to samolot o znakomitej zwrot-

ności i bardzo dużej prędkości wznoszenia,

dzięki mniejszej masie niż w poprzednich

odmianach. Jego skuteczność zwiększyło też

zainstalowanie w modelu Bf 109F-4, który

pi)].iw ii się po raz pierwszy na 1 roncie

wschodnim w sierpniu 1942 r., działka Mau-

ser MG 151/20,

Zimą roku 1942 r. Niemcy przelormo-

wali pułk szybkich bombowców SKG210 i

pułk ciężkich myśliwców ZGI. Dowodził

nim pilot doświadczalny mjr U.Diesing.

Drugi as latający na Bf 110 mjr R. von Ret-

tberg stał na czele pułku ZG2, którą sfor

mowano wiosną 1942 r. z myślą o wykorzy

staniu na froncie wschodnim. Obie jedno

stki wyposażono w samoloty Bf 110, a także

Bf 109E w wersji myśliwsko-bombowcj.

Eskadry bombowe na froncie wschod

nim były wyposażone tylko w dwa typy sa

molotów: I ie 111 i Ju 8<S. Z jednostek bom

bowców nurkujących Ju 87 utworzono zaś

samodzielny rodzaj lotnictwa. Wątpliwości

do zachowania tych maszyn w uzbrojeniu

Hiszpanii. Obok nich postanowiono zasto

sować też specjalnie opancerzone Messer-

schmitty BI" 109E.

Lotnictwo rozpoznawcze dalekiego za

sięgu nie podlegało większym zmianom, e/e

go nie da sic. powiedzieć o samolotach roz

poznawczych bliskiego zasięgu. Podstawowy

typ samolotu rozpoznawczego i korygujące

go ogień artylerii Hs 126 przyjęty do uzbro

jenia w polowie lat trzydziestych, zaczęto za

stępować bardziej nowoczesnym Fw 189. Sa

moloty te znakomicie sprawdziły się na

froncie, stając się prawdziwymi "oczami ar

mii". Zmieniła się też struktura lotnictwa

rozpoznawczego bliskiego zasięgu. W lulym

1942 r. jednostki podległe dotąd wojskom

lądowym przekazano do dyspozycji dowódz

twa lotnictwa. Niemcy liczyli na to. że takie

rozwiązanie, nie zmniejszając skuteczności

rozpoznania i współpracy z piechotą, po

zwoli na zapewnienie lepszej ochrony ze

strony myśliwców, ułatwiając też obsługę i

zaopatrzenie jednostek.

Już pod koniec 1941 r. LuftwaiTc rozpo

częła wzmacnianie lotnictwa transportowe

go. Okazało się bowiem, że pięć lotniczych

grup transportowych w warunkach frontu

wschodniego to za mało. Rozciągnięte linie

zaopatrzenia, złe drogi i początki działań

partyzanckich, powodowały bardzo duzc

trudności z zaopatrzeniem wojsk lądowych.

Także sama Luftwaffc potrzebowała coraz

większych ilości paliwa, części zapasowych i

amunicji.

Planom wzmacniania lotnictwa transpo

rtowego na Wschodzie znacznie przeszko

dzi! "Kocioł Demiański", w który 1 lutego

1942 r. wpadły wojska niemieckiego 2 Kor

pusu armijnego. Praktycznie wszystkie zdol

ne do akcji Ju 52 i inne posiadane samoloty

transportowe zostały wówczas wykorzystane

do niesienia pomocy okrążonym jedno

stkom. I chociaż dowództwo Luftwaffc uz

nało operację za udaną, to jednak utracono

bardzo wiele z użytych maszyn.

Po chwilowym wzroście produkcji, z po

wodu braków materiałowych, liczba dostar

czanych przez przemysł samolotów zaczęła

spadać. W maju wyprodukowano ich już. tyl

ko 1315, a w czerwcu 1282. Było to około

półtora taz.a mniej niż wynosiła lic/ba samo

lotów bojowych wytwarzanych wówczas w

ZSRR. W sprawozdaniu dowództwa wojsk

lądowych OK W z początku maja, ocena lot

nictwa była następująca: "Obecnie nic ma w

Niemczech rezerw materialnych, a liczba go

towych do użycia samolotów zmalała do 50-

60% w stosunku do 1 maja 1941 r." Rów

nież. ocena ogólna nie była lepsza: "Poten

cjał sił zbrojnych jest mniejszy ttiź wiosna

L940 r.. a nie istnieje możliwość jego odtwo

rzenia ze względu na hrak ludzi i środków

materialnych".

Pogląd dowództwa Luftwaffc był har

dziej optymistyczny. Nadziei poszukiwano w

zachowanej kadrze dowódców i doświadczę

nych pilotów, wyszkolonych jeszcze przed

wojną. OKL uważali), ze jakość zatriumfuje

nad ilością.

SIŁY LOTNICZE ARMII

CZERWONEJ LATEM 1942 R.

ZSRR przechodził jeszcze większy kry

zys niż Niemcy. Przemyśl przestawiał MC

dopiero na produkcje wojenną, a przedsię

biorstwa lotnicze przeniesione we wschod

nie rejony kraju bardzo wolno zwiększały

produkcję. Jednak już wiosną 1942 r., głów

nie wysiłkiem kobiet i nastolatków, osiąg

nięto poziom produkcji odpowiadaj

okresowi przedwojennemu. Największy

udział w produkcji samolotów miały wielkie

przedsiębiorstwa przedwojenne: Zakład Sa

ratowski nr 292 (codziennie ekspediowano

z niego po 10 Jaków-1), Zakład Ciołkowski

nr 21 (codziennie 7-.S LaGGów-3) i Zakład

Kazański nr 22 (codziennie po 5-6 bom

bowców Pe-2). W tym czasie każd\ z ewa

kuowanych z Kujbyszewa zakładów, nr 1 i

l<S. wytwarzał po 10-12 lłów-2. Niceo mniej

samolotów pochodziło z zakładu nr 31 w

Tbilisi i nr 126 w Komsomolsku nad Amu

rem.

Już. wiosną 1942 r. udział procentowy sa

molotów starszych typów, takich jak 1-16, I-

153 i SB, w lotnictwie Armii Czerwonej

znacznie się obniżył. Łączna liczba samolo

tów bojowych używanych przeciwko Nie

mcom przekroczyła w maju 6500. Ponad

4000 z nich wchodziło w skład wojsk lotni

czych frontów, marynarki, obrony powietrz

nej i lotnictwa dalekiego zasięgu. To ostat

nie utworzono 5 marca ze struktury lotnic

twa frontowego i podporządkowano

bezpośrednio Naczelnemu Dowództwu.

Ciągle poszukiwano dróg ulepszenia

struktury lotnictwa frontowego. Jego roz

proszenie w armiach ogólnowojskowych nie

pozwalało na z.eśrodkowanic wszystkich sił

na głównych kierunkach działań wojsk lądo

wych. Pierwszym krokiem do wprowadzenia

zmian było utworzenie 10 mieszanych lotni

czych grup uderzeniowych, po 6-8 pułków

każda, przeznaczonych do wspierania Lotnic

twa frontowego w rejonach intensywnych

walk.

Niezbyt udane

samolot] myśliwskie

ŁaGG-3 /-

podwieszonymi

/hidinik.mii paliwu

raz szybciej. W pierwszym półroczu 1942 r.

powstało 336 pułków operacyjnych: 151 my

śliwskich. o7 szturmowych, 39 bombowych

dziennych i 79 bombowych nocnych. 150 z

nich wyposażono w najnowocześniejsze sa

moloty jakimi wtedy dysponowano: Jak-1.

11-2 i Pe-2. O przyspieszeniu formowania

pułków może świadczyć to. ze w styczniu

powstały trzy nowe pułki, w maju już 44, a w

czerwcu - 58 pułków.

Jakość szkolenia była w tym czasie naj

słabszą stroną rosyjskiego lotnictwa. W

pierwszym okresie walk zginęło wielu do

świadczonych instruktorów i była to strata

trudna do odrobienia. W maju miesięczny

nalot w pułkach zapasowych wzrósł w po

równaniu z zimą i wynosił 18-19 godzin, co

wystarczało co prawda starszym pilotom

podtrzymującym nawyki, ale było zupełnie

niewystarczające dla młodych pilotów. Nie

było praktycznie czasu na naukę wyższego

pilotażu i taktyki walk powietrznych nawet

dla myśliwców. Nie uczono tez latania nocą

i w trudnych warunkach atmosferycznych, a

piloci słabo orientowali się w korzystaniu z

pi)mocy nawigacyjnych.

W efekcie takich braków szkoleniowych

piloci przybywali na front żle przygotowani i

nie stanowili równorzędnych przeciwników

dla dobrze wyszkolonych i zorganizownych

Niemców. Na froncie trudno było uzupełnić

niedostatki w poziomie pilotażu. Tak więc

gdy Luftwaffe zwiększyła aktywność, rosyjscy

piloci znowu zaczęli ponosić ogromne straty.

Grupy uderzeniowe spełniły swoją rolę,

ale nic rozwiązały wszystkich problemów. W

kwietniu, mi bazie uzyskanych doświadczeń

postanowiono w miejsce dotychczasowego

lotnictwa frontów utworzyć armie lotnicze.

Głównym twórcą zmodyfikowanej struktury

h\ł nowj dowódca lotnictwa Armii Czerwo

nej gen. A.ANowikow. Reorganizacje, roz

poczęto W maju 1942 r. Na froncie Zachod

nim powstała I Armia Powietrzna, a prawic

równocześnie lotnictwo frontu Briariskicgo,

Południowo-Zachodniego i Południowego

przekształcono w 2. 8 i 4 Armie. Powietrzną.

W czerwcu na froncie Północno-Kaukaskim

utworzono 5 AP. Armie powietrzne były

wielkimi jednostkami wyposażonymi w my

śliwce, bombowce i szturmowce, teoretycz

nie zdolnymi do zdobycia zmasowanymi

uder/eniami panowania w powietrzu i nisz-

czenia wojsk lądowych przeciwnika.

Z pot /alkiem roku 1942 w ZSRR zreor

ganizowano także system szkolenia. Aby

zwiększyć liczbę pilotów kierowanych na

front znacznie skrócono czas szkolenia. Po

wstała wielka sieć zapasowych pułków lotni

czych, które umieszczono w wyspecjalizowa

nych ośrodkach lotniczych, udzie formowa

ni) / wyszkolonych pilotów pułki bojowe.

Odbywalc sie to. w miarę intensyfikowania

dostarczania przez przemysł samolotów, co

PRZED BITWĄ

Wiosną 1942 r. zakończyła się mobiliza

cja Armii Czerwonej, która wykorzystała

wcześniej wszystkie swoje rezerwy. Stalin

bardzo przeceniał własne możliwości, a nie

doceniał siły niemieckiej machiny wojennej.

Efektem takiej błędnej oceny stały się nie

udane próby operacji zaczepnych na Fron-

Suworow Wiktor - Nad Stalingradem(2).pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: