Leksykon przyrodniczy - Ryby morskie.pdf - Wedkarstwo - Nawaho87

RYBY

MORSKIE

LEKSYKON PRZYRODNICZY

Fritz Terofal, Claus Militz

RYBY

MORSKIE

Przekład i adaptacja

Henryk Garbarczyk i Eligiusz Nowakowski

Świat Książki

Koncepcja serii: Gunter Steinbach

Tytuł oryginału: Steinbachs Naturfuhrer:Meeresfische

Ilustracje: Fritz Wendler, Dominique Rebourgeon

SPIS TREŚCI

7 Wstęp

8 Ryby chrzestne:

Rekiny:

Rząd sześcioszparoksztaltne

Rodzina sześcioszparowate

10 Rząd rekinokształtne

Rodzina tawroszowate

Rodzina lamnowate

14 Rodzina długoszparowate

Rodzina kosogonowate

16 Rodzina rekinkowate

18 Rodzina mustelowate

20 Rodzina żarłaczowate

22 Rodzina młotowate

Rząd koleniokształtne

Rodzina liksowate

24 Rodzina koleniowate

26 Rodzina brązoszowate

Rodzina raszplowate

28 Płaszczki:

Rząd piłokształtne

Rodzina piłowate

Rząd rochokształtne

Rodzina rochowate

30 Rząd drętwokształtne

Rodzina drętwowate

32 Rząd rajokształtne

Rodzina rajowate (płaszczki

właściwe)

48 Rodzina ogończowate

Rodzina orleniowate

50 Rodzina mantowate

Chimery:

Rząd chimerokształtne

Rodzina chimerowate

52 Ryby kostne:

Rząd śledziokształtne

Rodzina śledziowate

54 Rodzina sardelowate

56 Rząd łososiokształtne

Rodzina stynkowate

Rodzina argentynowate

58 Rząd węgorzokształtne

Rodzina murenowate

Rodzina kongerowate

60 Rząd belonokształtne

Rodzina belonowate

Rodzina makreloszowate

62 Rodzina ptaszorowate

Rząd aterynokształtne

Rodzina aterynowate

64 Rząd dorszokształtne

Rodzina dorszowate

68 Rodzina morszczukowate

70 Rząd wyślizgokształtne

Rodzina wyślizgowate

Rodzina karapowate

72 Rząd ciernikokształtne

Rodzina ciernikowate

Rząd igliczniokształtne

Rodzina bekaśnikowate

74 Rodzina igliczniowate

78 Rząd piotroszokształtne

Rodzina piotroszowate

Rodzina kaproszowate

80 Rząd beryksoksztaltne

Rodzina beryksowate

Rząd strojnikokształtne

Rodzina strojnikowate

82 Rodzina wstęgorowate

Rząd okoniokształtne

Rodzina barakudowate 1

84 Rodzina cefalowate 1

Rodzina apogonowate

86 Rodzina barwenowate

Wszelkie prawa zastrzeżone. Reprodukowanie, kodowanie w urządzeniach przetwarzania

danych, odtwarzanie elektroniczne, fotomechaniczne lub w jakiejkolwiek innej formie

w telewizji, radio oraz wykorzystywanie w wystąpieniach publicznych - również częściowe

-tylko za wyłącznym zezwoleniem właściciela praw autorskich.

Przekład z języka niemieckiego i adaptacja tomu Ryby morskie:

Pracownicy naukowi Muzeum i Instytutu Zoologii Polskiej Adademii Nauk

dr Henryk Garbarczyk

dr Eligiusz Nowakowski

Redaktor serii:

Beata Lewandowska-Kattan

Redaktor tomu Ryby morskie

Katarzyna Duran

Opracowanie graficzne książki:

według oryginału niemieckiego

Skład i łamanie:

PHOTOTEXT Warszawa

Printed in Germany

ISBN 83-7129-306-2

Nr 1533

' W niektórych ujęciach systematycznych obie te

rodziny wyodrębia się w oddzielny rząd cefalo-

ksztattnych (mugilokształtnych) - przyp. ttum.

Rodzina strzępielowate

92 Rodzina prażmowate

102 Rodzina śródkolcowate

104 Rodzina kulbinowate

106 Rodzina tasergalowate

108 Rodzina ostrobokowate

112 Rodzina smaglowate

Rodzina bramowate

114 Rodzina wstęgówkowate

Rodzina garbikowate

116 Rodzina wargaczowate

130 Rodzina skarusowate

132 Rodzina ostroszowate

134 Rodzina skaberowate

136 Rodzina makrelowate

142 Rodzina żaglicowate

Rodzina miecznikowate

144 Rodzina dianowate

Rodzina pompilowate

146 Rodzina lirowate

148 Rodzina dobijakowate

150 Rodzina ślizgowate

154 Rodzina klinkowate

Rodzina trójpłetwikowate

156 Rodzina pałaszowate

Rodzina ostropłetwcowate

158 Rodzina stychejkowate

Rodzina taśmiakowate

160 Rodzina węgorzycowate

162 Rodzina zębaczowate

164 Rodzina babkowate

172 Rząd skorpenokształtne

Rodzina kurkowate

176 Rodzina strwolotkowate 2

178 Rodzina skorpenowate

182 Rodzina głowaczowate

184 Rodzina lisicowate

186 Rodzina taszowate

Rodzina dennikowate

188 Rząd plastugoksztattne

Rodzina nagładowate

192 Rodzina skarpowate

194 Rodzina flądrowate

200 Rodzina solowate

202 Rząd podnawkokształtne 3

Rodzina podnawkowate 3

Rząd najeżkokształtne

Rodzina rogatnicowate

204 Rząd grotnikoksztattne

Rodzina grotnikowate

206 Rząd żabnicokształtne

Rodzina żabnicowate

Rząd samogłowokształtne 4

Rodzina samogłowowate 4

209 Spis treści dodatku

210 I Morze

227 II Europejskie wędkarstwo mor

skie

279 III Zagrożone morza

283 Wykaz gatunków

288 Autorzy

2 Pozycja systematyczna tej rodziny nie jest do

końca ustalona, według jednych badaczy jest to

podrząd w rzędzie okonioksztattnych, wedtug in

nych odrębny rząd strwolotkoksztaltnych (przyp.

tłum.).

1 W większości obecnych ujęć podnawkokształtne

są w randze podrzędu (jako podnawkowce) włą

czane do rzędu okonioksztattnych (przyp. tłum.).

4 W większości ujęć samogłowowate nie stanowią

odrębnego rzędu, ale należą do rzędu najeżko-

kształtnych (przyp. tłum.).

Sześcioszpar szary

Siedmioszpar spiczastogłowy

( Hexanchus griseus)

( Heptranchias perło )

Rodzina sześcioszparowate (Hexanchidae)

Wygląd: wydłużone, smukłe ciało z szeroką

głową i krótkim, tępym pyskiem. Oczy duże,

owalne, bez migawkowej przesłony; 6 szczelin

skrzelowych, położonych bocznie przed płet

wami piersiowymi, ku tyłowi coraz mniej

szych; tryskawka zaokrąglona. Pysk dolny,

szeroki. Uzębienie: w szczęce górnej zęby

trójkątne, w dolnej drobnopiłkowane zęby

grzebieniaste. Płetwa grzbietowa pojedyncza,

przesunięta daleko do tyłu, a jej nasada znaj

duje się nad przerwą między płetwami brzusz

nymi a płetwą odbytową. Tylne promienie

płetw brzusznych samca są przekształcone

w pełniący rolę uchwytu narząd kopulacyjny

- gonopodium, wzmocniony chrzestnym szkie

letem z kanałem wewnętrznym, którym nasie

nie zostaje wprowadzone do otworu kloakal-

nego samicy (zapłodnienie wewnętrzne

- u wszystkich rekinów i płaszczek). Trzon

ogonowy krótki; górny płat płetwy ogonowej

silnie powiększony, z wycięciem na tylnym

brzegu. Pęcherza pławnego brak, jak u wszys

tkich rekinów i płaszczek. Ubarwienie, bardzo

zmienne, zwykle kawowe do czekoladowobrą-

zowego, rzadziej ciemnoszare, strona brzusz

na jaśniejsza. Długość: do 5 m, samice są

większe od samców.

Występowanie: wszystkie morza strefy ciepłej

i umiarkowanej. Zachodni i wschodni Atlantyk,

kanał La Manche, latem czasami w Morzu

Północnym; Morze Śródziemne. Najczęściej

w strefie wody na głębokościach 200-1000 m

(maksymalnie 2000 m), w północnej części

zasięgu przygodnie blisko powierzchni lub

w płytkich wodach (do 70 m).

Tryb życia: żyje samotnie, przy dnie; w ciągu

dnia leży na dnie, żeruje nocą.

Pokarm: głównie ryby, okazyjnie skorupiaki.

Rozród: jajożyworodny (tzn. młode wylęgają

się z jaj w ciele samicy i pozostają jeszcze

krótki czas w jej jajowodach, nim znajdą się

w wodzie); osiąga dojrzałość płciową przy dłu

gości ciała 2,10 m. W miocie rodzi się większa

liczba młodych o długości ciała 40-60 cm (w

jajowodzie samicy o długości ciała 4,8 m zna

leziono 108 zarodków).

Rodzina sześcioszparowate (Hexanchidae)

Wygląd: wydłużone, smukłe ciało z wąską gło

wą i spiczastym pyskiem. Oczy duże, owalne,

bez migawkowej przesłony; 7 bardzo dużych

szczelin skrzelowych, sięgających poniżej ga

rdła i położonych przed płetwami piersiowymi,

ku tyłowi coraz mniejszych; tryskawka zaokrą

glona. Pysk dolny, szeroki. Uzębienie:

w szczęce górnej zęby trójkątne z długim,

ostrym wierzchołkiem, w dolnej 5 szeregów

dużych, drobnopiłkowanych zębów. Płetwa

grzbietowa pojedyncza, przesunięta daleko do

tyłu, a jej nasada znajduje się nad przerwą

między płetwami brzusznymi a płetwą odbyto

wą. Trzon ogonowy długi; górny płat płetwy

ogonowej silnie powiększony, z wycięciem na

tylnym brzegu. Ubarwienie: grzbiet szarobrą-

zowy, niekiedy z niewyraźnymi ciemniejszymi

plamami, strona brzuszna nieco jaśniejsza.

Przednie krawędzie płetw piersiowych oraz

zakończenie i dolny skraj płetwy ogonowej

biało obrzeżone; szczególnie u młodych osob

ników wierzchołek płetwy grzbietowej i górny

brzeg płetwy ogonowej są czarne. Dtugość:

maksymalnie do 1,4 m.

Występowanie: szeroko rozprzestrzeniony

w morzach strefy tropikalnej, mniej liczny

w strefie umiarkowanej. W Atlantyku w obszarze

między Portugalią a Kubą; Morze Śródziemne.

Środowisko: blisko dna, najczęściej na więk

szych głębokościach (250-500 m), tylko przy

godnie w płytkich wodach (do 50 m).

Tryb życia: biologia tego rekina jest jeszcze

słabo poznana.

Pokarm: głównie ryby (np. morszczuki) i gło-

wonogi; zbyt duża zdobycz, która nie może

być połknięta od razu, jest przytrzymywana

spiczastymi górnymi zębami, podczas gdy

rozdrabniają ją grzebieniaste zęby w szczęce

dolnej.

Rozród: samce osiągają dojrzałość płciową

przy długości ciała ok. 70 cm, samice stają się

po raz pierwszy płodne dorastając do

85-90 cm. Jest jajożyworodny; samica rodzi

od 9 do 20 młodych, mających w chwili porodu

28 cm długości.

Leksykon przyrodniczy - Ryby morskie.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: