Wojciech Kazimierz Olszewski - Podstawy harmonii we współczesnej muzyce jazzowej i rozrywkowej.pdf - cr3ator

Wojciech Kazimierz Olszewski

Podstawy harmonii

we współczesnej muzyce

jazzowej

i rozrywkowej

Spis treści:

1. Od autora ............................................................................................... 1

2. Pojęcie harmonii jazzowej ................................................................... 3

3. Interwały ................................................................................................ 11

4. Tercjowa budowa akordów – ciąg tercjowy ..................................... 19

5. Trójdźwięki ............................................................................................ 25

6. Czterodźwięki ....................................................................................... 31

7. Zapis funkcji za pomocą symboli ....................................................... 37

8. Budowanie akordów w oparciu o skale ............................................ 63

9. Dominanta, centrum tonalne, kadencja “II-V-I” .............................. 73

10. Substytuty .............................................................................................. 93

11. Następstwa akordowe, wzbogacanie harmonii ............................... 101

12. Układ składników w akordzie (voicing), prowadzenie głosów .... 107

13. Akordy kwartowe ................................................................................. 133

14. Aspekt wykonawczy harmonii ........................................................... 139

15. Podsumowanie ...................................................................................... 149

16. Bibliografia ............................................................................................. 150

Od autora

Schyłek XX wieku zaowocował znacznym złagodzeniem zasad i praw rządzących

sztuką tworzenia muzyki. Stało się tak zapewne dzięki rozwojowi jazzu, ale także

znacznej liberalizacji wszelkich kanonów twórczości artystycznej. Nie znaczy to, że

harmonia nie podlega dzisiaj żadnym zasadom. Współczesna muzyka przecież, w wielu

swych odmianach, nie wykracza zbytnio poza struktury oparte na modelu

neoromantycznym i tonalności dur-moll (z pewnymi wyjątkami sztuki awangardowej).

Można więc powiedzieć, że to wciąż ta sama harmonia, ale podejście do niej dość znacznie

się zmieniło. Pomijając wszystkie przyczyny takiego stanu rzeczy można stwierdzić, że

nierealne jest tworzenie współczesnej muzyki (tak jazzowej i rozrywkowej, jak i tzw.

klasycznej) w oparciu o zasady, jakimi posługuje się wciąż nasza rodzima edukacja

muzyczna. Muzyka to żywy twór, ciągle się rozwijający. Zamykanie jej w ramy

niereformowalnych zasad, nie sprzyja jej rozwojowi, a edukacja oparta na

nieprzystających zupełnie do współczesności polskich podręcznikach, może wykształcić

tylko niedouczonych, nieprzystosowanych do dzisiejszych czasów pseudomuzyków.

Do dzisiaj zresztą, w naszych w szkołach muzycznych panuje przesąd o zgubnym

wpływie jazzu na młodych muzyków. Wzbudza to w umysłach uczniów swoiste poczucie

winy, z powodu – choćby - ich zainteresowania tą muzyką. Nie dostrzega się

pozytywnych cech jazzu (które niestety zanikają w tzw. współczesnej muzyce klasycznej),

przejawiających się w ciągłej ewolucji i rozwoju, dzięki swobodzie twórczej i

dostosowywaniu zasad do muzyki, a nie odwrotnie. W Polsce, zamiast przyciągać

młodych do sztuki, dając im możliwości nowoczesnej edukacji, wtłacza im się na siłę

zupełnie nie przystające do współczesności zasady, próbując im wmówić, że to jedyna

słuszna droga. Szanowane uczelnie zachodnie (zwłaszcza amerykańskie) akceptują fakt,

że młodzi muzycy godzą występy w filharmoniach z jazzowym improwizowaniem w

nocnych klubach, co zdecydowanie przecież poszerza ich horyzonty. W dobie internetu

zresztą, polscy uczniowie są w stanie zapoznać się z nowoczesnymi zagranicznymi

materiałami dydaktycznymi, traktującymi te tematy w sposób naturalny, prosty i

praktyczny. Konfrontacja z rodzimym programem nauczania i materiałami dostępnymi na

polskim rynku wydawniczym, ukazuje przepaść jaka dzieli nas w tej dziedzinie od

współczesnego świata.

Moje osobiste doświadczenia, jako wykładowcy akademickiego, pozwalają

stwierdzić, że wiedza studentów po kilku latach nauki teorii muzyki w zakresie harmonii,

nie wykracza znacznie poza pojęcie triady harmonicznej. Jest to skutek przeładowania

programu nauczania elementami archaicznymi, przeżytkami, a także braku w nim

odniesień do współczesności, nowoczesnych gatunków muzycznych i światowych

trendów ich rozwoju.

Stąd pomysł na tę książkę, która – mam nadzieję – wypełni istniejącą lukę.

Publikacja zawiera praktyczne informacje, podane w przystępnej formie. Celem moim nie

jest omówienie tematu harmonii w całości, ale przekazanie wiadomości, które są ważne z

punktu widzenia współczesnego muzyka - praktyka, zajmującego się jazzem i gatunkami

pokrewnymi. Tak więc poświęciłem poszczególnym jej elementom tyle miejsca, na ile

proporcjonalnie ważne one są w dzisiejszych czasach. Najszerzej więc opisane są

najważniejsze problemy współczesnej harmonii, marginalnie potraktowałem te o

mniejszym dzisiaj znaczeniu, a pominąłem sprawy, które mają charakter już tylko

ciekawostki historycznej. Tego właśnie oczekuje – według mnie – współczesny czytelnik:

prostej, konkretnej i aktualnej informacji.

Fakt, że odwołuję się często do jazzu, jest zamierzony. Ta stylistyka wniosła do

harmonii najwięcej świeżości, a jej obecność w kulturze światowej jest od dawna

ugruntowana. Cała tzw. muzyka rozrywkowa (czyli 95% muzycznej twórczości),

pochodzi w prostej linii od jazzu, mając z nim wspólne korzenie w bluesie. Prawa

rządzące harmonią jazzową, odnoszą się więc bezpośrednio także do wszystkich

współczesnych gatunków jemu pokrewnych.

Książka przeznaczona jest dla średnio zaawansowanych teoretycznie muzyków i

uczniów szkół muzycznych, znających podstawowe zasady teorii muzyki, akustyki i

klasycznej harmonii. Adresuję ją także do muzyków – amatorów o podstawowych

umiejętnościach wykonawczych, dla uporządkowania wiedzy teoretycznej w zakresie

harmonii. Publikacja zawiera podstawowe wiadomości na temat konstruowania akordów,

współczesnego podejścia do zależności między nimi, wzbogacania harmonii w aspekcie

teoretycznym i estetycznym, problemów wykonawczych z tym związanych, a także

systemu zapisu funkcji harmonicznych za pomocą symboli literowo-liczbowych. Jest

bogato ilustrowana przykładami nutowymi oraz moimi osobistymi poglądami na niektóre

tematy.

Wojciech Kazimierz Olszewski - Podstawy harmonii we współczesnej muzyce jazzowej i rozrywkowej.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: