Jak założyć pierwsze akwarium i popełnić
jak najmniej błędów!
Wiedzą którą chce się z Państwem podzielić ,gromadziłem przez ponad 20 lat i zrozumiałem jedno że pokora uczy nas najwięcej!
Na wstępie, trzeba nam sobie uzmysłowić, że to co chcemy stworzyć to jest kawałek ekosystemu zamkniętego w szklanym pojemniku o często bardzo małych rozmiarach. Jak sobie już to wyobrazimy to tylko możemy przypuszczać ile trzeba czasu i pracy by to co zamkniemy w małym ciasnym pojemniku zaczęło funkcjonować jak w naturze.
Do tego potrzebna nam będzie: wiedza :) (ten poradnik nam pomoże) , woda, światło ,podłoże, odpowiedni sprzęt.
Woda :)
Ktoś powie rzecz jasna ,woda jak woda każda jest dobra byle gasiła pragnienie .Ale jak się zastanowić głębiej sprawa robi się skomplikowana i to nie mało . Woda jest źródłem wszystkich minerałów potrzebnych do życia. I jak nam wiadomo bez wody możemy wytrzymać kilka dni .Wody jakie znamy powszechnie to:
-mineralna
-źródlana
-gruntowa
-zdemineralizowana (destylowana)
Woda która uznana jest za wodę mineralną zawiera wysoki poziom nasycenia solami mineralnymi jest to woda wydobywana z dużych głębokości .Woda zdemineralizowana(deszczówka) po przejściu przez warstwy gleby ziemi, skał które są w miejscu wydobywania wody mają czas na nasycenie się wszystkimi minerałami. Wody źródlane są już w mniejszym stopniu nasycone minerałami .Wody gruntowe zawierają najniższy poziom nasycenia minerałami .Natomiast woda tak zwana deszczówka powinna być wodą zdemineralizowaną czyli chemicznie czystą ale tak nie jest dzięki naszemu przemysłowi i nas samych .
Wodę jeśli chodzi o nasycenie minerałami dzielimy na:
· bardzo miękka 0- 5' niemieckich
· miękka 5-10' niemieckich i taka będziemy chcieli mieć w naszym zbiorniku
· średnio twarda ,tu już gorzej 10-20' niemieckich
· bardzo twarda 30-i więcej nie nadająca się do hodowli roślin.
Trzeba niestety zaopatrzyć się w testy na twardość wody wydatek około 20 zł
Aby uzyskać taką wodę z pewnością trzeba będzie rozpuścić "karnówkę" z wodą zdemineralizowaną w odpowiednich proporcjach, najczęściej 2-1 no chyba że u kogoś leci z kranu woda o tych parametrach które nas interesują ale nie sądzę .Najtańszy koszt uzyskania wody zdemineralizowanej jest po prostu zaopatrzyć się filtr demineralizujący wydatek około 180 zł .Ale nie jest to konieczne .Rośliny nawet przy wodzie średnio twardej poradzą sobie np. z rodziny cryptocoryn czy żabienic. I tak np. u mnie z kranu płynie woda o twardości ogólnej 9 (TWO) i twardości węglanowej 7' (TWW) i już z nią nic nie robię .
Bardzo ważne jest również pHSkala pH to poziom kwasowości i zasadowości
Nas będzie interesowało pH miedzy 6,5 -7.5 to jest najlepsze pH dla roślin i ryb.
Trzeba niestety zaopatrzyć się w test ph wydatek ok 15 zł
Jeśli mamy wodę zbyt twardą trzeba ją zmiękczyć. W tym celu możemy użyć torfu kwaśnego przy słabym oświetleniu do 0,4 w/litr wody w akwarium.
Natomiast przy oświetleniu powyżej 0,4 w/litr tu polecał bym co2 (dwutlenek węgla) możemy tanim kosztem otrzymać sposób na ten wspaniały gaz, wpisując w google "bimbrownia co2". Koszt takiej bimbrowni to około 5 zł miesięcznie. Dużo ekonomiczniej jest zaopatrzyć się w butlę ciśnieniową z reduktorem i dyfuzorem (1,5 kg) i problem ph mamy z głowy ,ale koszt tego przedsięwzięcia to około 230 zł. Ostatnim czasem pojawił się dwutlenek węgla w płynie koszt już od 16 zł zależy od pojemności.
Jeśli mamy już wodę miękką pomiędzy 5-10' n i ph 6.5'- 7 trzeba ją uzdatnić odpowiednimi dobrze zbilansowanymi nawozami które są dostępne na moich aukcjach.
To tyle w telegraficznym skrócie jeśli chodzi o wodę.
Źródło światła.
Aby wszystko dobrze funkcjonowało, potrzebne nam jest oświetlenie. Dobrym oświetleniem nazywamy światło które swoimi parametrami jest zbliżone do światła naturalnego dziennego.
W akwariach typowych jakie są dostępne w sprzedaży z reguły montowane są dwie świetlówki .Jest to stanowczo za mało. Niestety przy tym oświetleniu nie możemy liczyć na jakiekolwiek efekty. W akwariach typu roślinnego ( holenderskiego czy japońskiego )stosowane jest oświetlenie o mocy od 0,5 do 1W na litr wody w akwarium. Światło też musi mieć dobrą jakość nie można sugerować się tylko ilością watów na litr. Oprócz ilości watów na litr o której najczęściej się mówi bardzo ważne są Kelwiny
· 2000 K – światło świecy i lampy naftowej
· 2700 K – żarówka wolframowa, w typowych warunkach, którą wszyscy postrzegamy jako dającą światło ciepłobiałe i bardziej żółte od naturalnego dziennego (wcześniej za wartość typową dla żarówek podawano 2500 K)
· 2900-3200 K – lampa halogenowa (żarówka halogenowa)
· 3000-4000 K – barwa neutralnie biała
· 4000-5000 K – barwa lekko chłodno-biała
· 5000-5500 K – światło typowo dzienne
· 6000 K – niebo z białymi chmurami
· 7000 K – zachmurzone niebo
· 8000 K – mgła
· 10000 K – bezchmurne niebo zimą w południe
· 20000 K – błękitny nieboskłon w krajach południowych latem w południe
Nas będzie interesował przedział 5500 do 6500 K .
Lumeny (jest to natężenie światła na oświetlaną powierzchnię.
Prawidłowe natężenia światła w akwarium powinno wynosić 35-60 lumenów/litr.
I tak na przykład w akwarium 100 litrowym potrzebne jest nam oświetlenie około 60W o barwie 6500K i 5000 L te parametry dostarczy nam z pewnością świetlówka Philips TLD 865 X2 z połączeniem z TLD 960 X2 lub zestaw Philips aquarele 10000K x2 na przód i Philips TLD 868 2 szt. na tył to wydatek średnio 90 zł do 150 zł i jest to o wiele taniej niż w sklepach akwarystycznych gdzie reklamowane świetlówki pozostawiają wiele do życzenia. I przy takim oświetleniu przyrost roślin będzie naprawdę bujny. Najlepszym źródłem światła są lampy wyładowcze (HQI) ale koszt takich lamp to wydatek dwu trzy krotnie wyższy
Do standardowego oświetlenia można dokupić tak zwany dopalacz który bez problemów zamontujemy w standardowej obudowie dostępny na allegro. To tyle o źródłach dobrego światła.
Filtracja.
Wiadomo nam wszystkim że ktoś musi sprzątać i dbać o czystość.
Wyobraźmy sobie dom w którym mieszka rodzina i nikt w nim nie sprząta mało tego fizjologiczne potrzeby załatwiane są byle gdzie. Chyba nikt z nas nie chciał by mieszkać w takim domu i z pewnością nie dało by się w nim długo wytrzymać.
Więc potrzebna nam będzie filtracja biologiczna i mechaniczna .Obie są niezbędne choć biologiczna jest filtracją wystarczającą lecz w małym ekosystemie trzeba bakteriom dopomóc w rozkładzie pozostałości i odchodów które zostawiają nam bez sprzątnięcia nasze kochane rybki.
Więc potrzebny będzie nam filtr najlepszym rozwiązaniem i bardzo praktycznym jest filtr kubełkowy gdzie w jednym kanistrze mamy do dyspozycji kilka pojemników w których możemy załadować ceramikę , keramzyt , czy inne materiały filtrujące .
Filtracja mechaniczna, po przez gąbki ,wełny syntetyczne.
· Filtracja biologiczna po przez bakterie nitryfikacyjne (bakterie chemosyntetyzujące, które uzyskują energię do syntezy związków organicznych w procesie utleniania związków azotowych. Bakterie z rodzaju Nitrosomonas utleniają sole amonowe do azotynów, a z rodzaju Nitrobacter utleniają azotyny do azotanów). które odpowiedzialne są za czystość biologiczną i rozkład pozostałości organicznych na związki chemiczne które w późniejszym etapie roślinki wchłoną.
I tu też nie konieczne są kubełki firmowe fluvala czy eheima bardzo dobry i łatwy w obsłudze jest kubełek TETRA TEC EX 600 koszt ok 190 zł. Idealny do 100l. akwarium .Najczęściej filtry te są wyposażone już w materiały filtracyjne a jeśli nie to trzeba się zaopatrzyć keramzyt lub lawę wulkaniczną lub ceramikę. Są to materiały chemicznie obojętne a ich porowata powierzchnia sprzyja osiadaniu i dobrego przepływu wody. Aby przyspieszyć dojrzewanie naszego zbiornika (w pełni rozwinięcie się bakterii w filtrze i w podłożu) dobrze było by je zaszczepić kupując w sklepie zoologicznym szczepy bakteryjne koszt ok 10 zł lub poprosić kolegę który ma już dojrzałe akwarium by podłączył nasz filtr dodatkowo do swego akwarium, po tygodniu w naszym filtrze na dobre zadomowią się bakterie , i wtedy nasz zbiornik szybciej w pełni dojrzeje woda już po kilku dniach stanie się klarowna i czysta.
Podłoże.
Podłoże jest bardzo ważne w naszym malutkim ekosystemie jest to dodatkowy obszar gdzie bakterie pracują cały czas nad pozostałościami organicznymi .Dorze by było by podłoże było tak jak w filtrze o dobrym przepływie wody. W tym celu trzeba zaopatrzyć się w podłoże o granulacjach 0,3 do 6 milimetra zaczynając od najgrubszej granulacji ( warstwa 4 cm) i warstwa drobna 2-4 cm. Warstwa grubsza na spodzie zapewni nam dobry przepływ wody co oznacza dobre natlenienie korzeni i bakterii które ciężko pracują w podłożu by je użyźnić i utrzymać w doskonałej kondycji. Warstwa drobniejsza pozwoli roślinie na dobre ukorzenienie i powstrzyma nadmiernemu wypłukiwaniu się azotanów i fosforanów do wody z podłoża na wskutek przemian zachodzących w podłożu. Fosfor najlepiej wchłaniany jest przez korzenie a jeśli mamy go w nadmiarze w stosunku do azotu w wodzie to zaczynają się problemy !!! z jakimi każdy początkujący akwarysta musi się zmierzyć czyli glony.
Bardzo dobrym rozwiązaniem jest zastosowanie gotowych podłoży akwarystycznych już odpowiednio zmineralizowanych . Ważne jest by podłożę zmineralizowane przykryć warstwą podłożą obojętnego chemicznie.
Nadmiernemu wzrostowi glonów sprzyja :
· nowo założone akwarium
· zachwiana równowaga biologiczna w wodzie
· źle zbilansowany nawóz
· brak dostatecznej filtracji biologicznej
· nieodpowiednia temperatura
· za duża liczba ryb
· złe oświetlenie itd.
Jeśli już staniemy się ofiarami inwazji glonów na początku trzeba się zastanowić jaka była przyczyna powstania glonów bo jak wiemy nie ma skutków bez przyczyny jaki błąd popełniliśmy. Jeśli nie dojdziemy do żadnych wniosków lepiej poradzić się doświadczonego akwarysty. Chętnie w takich sytuacjach pomogę dla pocieszenia nie ma sytuacji bez wyjścia zawsze jest rada. Dlatego najlepszą receptą na trzymanie glonów w ryzach jest stworzenie roślinom szybko rosnącym takich warunków by w walce o minerały wychodziły zwycięsko a do tego potrzebne są te wszystkie urządzenia i trochę cierpliwości :)
To wszystko w bardzo, bardzo dużym skrócie.
Odpalamy nasz pierwszy zbiornik!
Jeśli mamy już wszystkie urządzenia ,zabieramy się do rozruchu.
Przygotowujemy podłoże tak jak omawiałem wcześniej lecz można pomiędzy te dwie warstwy dołożyć warstwę gotowego podłoża tetry , mhk, czy innych firm. Jeśli mamy podłoże pozostałe z poprzedniego zbiornika nie wyrzucamy nie płuczemy wykorzystujemy i mieszamy z nowym i tym samym wzbogacamy go w niezbędne bakterie nitryfikacyjne.
Jak podłoże mamy już gotowe wlewamy delikatnie wodę lejąc po ścianie by nie zburzyć struktury podłoża , tyle aby cały żwirek był mokry. Wtedy sadzimy rośliny przy pomocy pęsety szybko rosnące które są do kupienia na moich aukcjach. Rośliny sadzimy według zasady pierwszego planu by uzyskać przejrzystą głębię ,czyli:
· rośliny najszybciej rosnące i największe w tylnej części lub po rogach (czyli plan trzeci) sadzimy gatunkami wciskając pęsetom
· do samego dna .Sadzonki sadzimy w odległości 1-2 cm od siebie tak by cała sadzonka była doświetlona.
· rośliny średniej wielkości tworzące kępy sadzimy w środkowej części akwarium (plan drugi) czynności takie same jak przy roślinach trzeciego polanu.
· natomiast roślinki najmniejsze tworzące przepiękne dywany i polany w naszych zbiornikach sadzimy na przedniej części zbiornika. Z roślinami pierwszego panu jest najwięcej pracy sadzonki zakupione u mnie najczęściej są nie porozrywane na pojedyncze sadzonki. Dlatego w przypadku np. glossostigmy porozrywać na sadzonkę mającą dwa listki przy pociągnięciu roślinka sama rozerwie się w dobrym miejscu. Tak samo postępujemy przy trawach , koniczynkach , w pozostałych roślinach plany pierwszego .W aukcji jest pokazane rozcinanie sadzonki .Sadzonki sadzimy wciskając w podłoże mniej więcej 0,5cm do 1 cm.
Tak powinno wyglądać dobrze zaaranżowane akwarium roślinne w stylu holenderskim .Na moich aukcjach dostaniesz rośliny z wszystkich trzech planów + ewentualną aranżację. Roślin musi być przynajmniej tyle by nasze podłoże było obsadzone w 70% by rośliny wyprzedziły glony w wyścigu o minerały i wtedy unikniemy nadmiernego rozwoju glonów. Gdy rośliny są już posadzone, dolewamy wodę do pełna i uzdatniamy wodę nawozami z pewnych źródeł i dobrze zbilansowane, które będą uzupełniać minerały a nie na przykład dublować znajdujące się już minerały w naszej wodzie , w efekcie prowadzić do zakwitu glonów w naszym akwarium. Na moich aukcjach są dostępne takie nawozy to tyle jeśli chodzi o rozruch który mamy już za sobą.
Przez dwa tygodnie nie robimy nic Pilnujemy by cała mechanika działała i obserwujemy jak zachowują się rośliny. Oświetlenie włączamy o 8 rano (nigdy wcześniej)aby ryby mogły już w pełni się obudzić przy świetle naturalnym dostępnym z zewnątrz .Przez pierwsze dwa tygodnie światło włączamy na czas 8 h. z przerwą 2- godzinną bez oświetlenia czyli 4-2-4 .Po upływie dwóch tygodni podmieniamy 50 % wody , uzdatniamy nawozami i włączamy oświetlenie na 12 h. czyli od 8-20-tej.
Jeśli wszystko wygląda dobrze czyli rośliny zaczynają rosnąć a glony mamy prawie nie widoczne możemy wpuścić ryby najlepiej takie które będą (serwisować) nasze akwarium czyli dbać o czystość i dobre samopoczucie roślin. Są to: otoski , kosiarki, molinezje i ważne by znalazły się też krewetki ammano, red cherry, babaulti które jak higienistki usuwają naloty z powierzchni roślin by te mogły wchłaniać jak naj...
tzdobych