glodne-dzieci,72.pdf

76 | ˚YCIE WEWN¢TRZNE | TO NIE BAJKA | JAÂ I MAŁGOSIA

| 77

W coraz szybszym tempie zamieniamy nasz Êwiat w niby-pi´kny

iluzoryczny McÂwiat. Choç oferuje nam niezliczone dobra,

˝yjemy w nim emocjonalnie wygłodniali, samotni,

nie wiedzàc nawet, czego nam brak.

Ten głód i ból duszy

próbujemy zagłuszyç coraz

wi´kszà konsumpcjà.

Jak JaÊ i Małgosia rzucamy si´

na chatk´ z piernika,

wpadajàc w r´ce złej

czarownicy. Czy da si´

zawróciç z tej drogi?

Tatiana Cichocka: Z „Jasia i Małgosi” pami´tałam głównie

chatk´ z piernika. Zapomniałam, jaka to smutna baÊƒ. Mówi o eks-

tremalnym głodzie, który znieczula człowieka do tego stopnia, ˝e

jest w stanie wyrzuciç z domu własne dzieci, by nie musieç si´ z ni-

mi dzieliç chlebem...

Katarzyna Miller: To baÊƒ z bardzo wczesnego okre-

su ˝ycia, dotyczy karmienia. Pokazuje, co si´ dzieje, gdy

rodzice nie spełniajà podstawowych potrzeb dziecka, bo

sami cierpià głód, sà biedni.

– BaÊƒ mówi o braku chleba, ale nie chodzi tu chyba tylko

o bied´ w sensie materialnym?

– Chodzi o bied´ w sensie najszerszym z mo˝liwych.

Materialnym, emocjonalnym, duchowym. Zdarzajà si´ lu-

dzie, którzy potrafià si´ dzieliç z innymi ostatnim okrusz-

kiem bez poczucia straty, wr´cz z radoÊcià. A bywajà i bo-

gacze, którzy nie sà w stanie niczego nikomu daç, bo czujà

si´ wiecznie nienasyceni. Mo˝na si´ dzieliç choçby do-

brym słowem. A mo˝na ˝yç z nastawieniem: Nie mam,

wi´c nie dam. Sà ludzie, którzy ˝yjà w stanie takiej biedy

permanentnie. I niektóre dzieci rodzà si´ u takich rodzi-

ców, którzy nie majà nic do dania, bo sami ledwie prz´dà

bytowo czy emocjonalnie. Ale poniewa˝ majà dzieci, udo-

wodnili, ˝e sà „normalnà” rodzinà. Tylko ˝e w takiej rodzi-

nie nic nie jest normalne – przede wszystkim dzieci przy-

mierajà w niej głodem. Nikt ich nie karmi.

– Co to oznacza?

– Karmienie to nie tylko zaspokajanie fizycznego

głodu. Oznacza te˝ miłoÊç, zrozumienie, wspieranie,

dawanie troski i uwagi, poczucia bezpieczeƒstwa. Dziec-

ko karmione tym wszystkim roÊnie nie tylko fizycznie,

ale i rozwija si´ wewn´trznie. A˝ w koƒcu staje na wła-

snych nogach i mo˝e samo zaczàç karmiç siebie i in-

nych. Dopóki nie jest w stanie tego zrobiç, jest zale˝ne

od rodziców. Tymczasem rodzic, który ma poczucie, ˝e

Êwiat si´ z nim êle obszedł, nie potrafi karmiç. Ma po-

czucie krzywdy własnej, a tu jeszcze ma si´ zajmowaç

dzieckiem. Dlaczego ten bachor ma dostawaç coÊ, czego

ja nie mam? Dla mnie samej prawie nie ma chleba, dla-

czego mam oddawaç go dzieciom – mówi macocha Jasia

i Małgosi.

– Katarzyn´ Miller

pyta Tatiana Cichocka Ilustracja Joanna Szachowska

Głodne

dzieci

zwierciadło 02/07

www.zwierciadlo.pl

78 | ˚YCIE WEWN¢TRZNE | TO NIE BAJKA | JAÂ I MAŁGOSIA

| 79

– To okrutne, ale dla niej to racjonalne wyjÊcie: jest mało je-

dzenia, wi´c pozbàdêmy si´ dwóch dodatkowych gàb.

– I udawajmy, ˝e ich w ogóle nie było. Wypieranie to

cudowna właÊciwoÊç ludzkiej psychiki. ˚yjemy dalej, nie

myÊlàc o tym, ˝e dokonaliÊmy zbrodni.

Mo˝na te˝ powiedzieç, ˝e w taki sam sposób odrzucamy

swoje wewn´trzne dziecko, spychamy je w nieÊwiadomoÊç,

czyli do lasu. Nie ma go, wi´c nie trzeba si´ nim zajmowaç.

Tyle tylko ˝e to nic nie da, dalej b´dziemy mieç bied´.

– To najbardziej przykre, ofiara na nic.

– W wielu baÊniach pojawia si´ motyw dzielenia si´

ostatnim kawałkiem chleba. Te historie pokazujà, ˝e gdy

si´ czymÊ podzielisz, to ci przyroÊnie, zostaniesz nagro-

dzony. Tutaj nic nie mo˝e przyrosnàç, bo nie ma z czego.

– Mówimy: matka głodna – wyrzuciła dzieci. A ojciec? Czemu

si´ na to zgadza?

– Bo jest słaby – w naszej kulturze ojcowie sà słabi. Od-

dajà matkom decyzje w sprawie dzieci i domu. Mało m´˝-

czyzn decyduje si´ w sposób Êwiadomy braç udział w wy-

chowaniu. Nie tylko karaniu czy wykonywaniu poleceƒ

˝ony: a tak ubierz, a to daj do zjedzenia, albo zajmij si´ nim,

bo to twój dzieƒ. Za mało jest ojców, którzy znajdujà wartoÊç

w aktywnym byciu z dzieckiem, dlatego mi´dzy innymi ma-

my takà cywilizacj´. To cywilizacja m´˝czyzn, którzy si´ nie

rozwijajà, bo ich ojcowie te˝ si´ nie rozwijali, którym władza

sama wchodzi w r´ce, wi´c jà degenerujà, sprowadzajà

do rywalizacji z innymi m´˝czyznami. Nie majà ochoty

na odpowiedzialnoÊç, wi´c oddajà władz´ nad ˝yciem: kar-

mieniem, domem, dzieçmi, wakacjami, kulturà – kobietom.

– Które pełnià funkcj´ mened˝era w rodzinie: wszystko organizujà

i o wszystkim pami´tajà, od rocznicy Êlubu po listy zakupów, oraz pra-

cujà zawodowo. A mà˝ ewentualnie czeka na polecenia, „pomaga”.

– Krzywdzàce jest, ˝e poniewa˝ to kobiety rzàdzà w do-

mu, wszelkie prace z tym zwiàzane w patriarchalnej hierar-

chii wartoÊci sà na ostatnim miejscu. Mimo to on wcià˝ jest

głowà domu. Ona organizuje, a on mo˝e si´ bawiç albo zaj-

mowaç wa˝nymi sprawami. A ˝e gdzieÊ w tym układzie

funkcjonujà jeszcze dzieci? Przecie˝ ˝ona wychowuje, daje

jeÊç, opiera, kupuje ubrania, szuka szkoły, chodzi na wy-

wiadówki. A to, ˝e przez to ˝adne z rodziców nie ma dla

nich czasu i tak naprawd´ nikt ich nie karmi? Trudno.

– Mimo to dzieci chcà byç w domu. Sà w stanie wiele poÊwi´ciç.

– Wszystko niemal: JaÊ robi rzecz wielkà. Kiedy idà

do lasu, kruszy po drodze ostatnià kromk´ chleba, ˝eby

po Êladach trafiç z powrotem do domu.

JaÊ i Małgosia nie majà co jeÊç. Sà te˝ głodni emocjo-

nalnie: wyrzuceni z domu, z poczuciem, ˝e rodzice ich nie

chcà, sami w lesie, a ich ˝ycie jest w niebezpieczeƒstwie.

– Nic dziwnego, ˝e gdy trafiajà na domek zrobiony ze słodko-

Êci, rzucajà si´ na niego: bojà si´, ˝e zaraz znów nie b´dzie nic

do jedzenia, trzeba si´ nachapaç jak najszybciej, bo zabraknie.

– Tak właÊnie cz´sto reagujà ludzie „głodni”. Taki

ktoÊ mo˝e byç ubrany w garnitur od Armaniego, ale mieç

głód w oczach. Zaspokoił swój głód po˝ywienia, ale nie

wykarmił si´ emocjonalnie. Zresztà najcz´Êciej bywa tak,

˝e im bardziej człowiek karmi si´ pieni´dzmi, tym mniej

karmi si´ emocjà. MiłoÊcià, spokojem, bezpieczeƒstwem

i poczuciem przynale˝noÊci. Za sprawà tego głodu ludzie

wiele osiàgajà, odnoszà spektakularne sukcesy, ale

w Êrodku czujà pustk´ i brak.

– Taki człowiek cz´sto nie jest Êwiadomy, czego mu brakuje.

– JeÊli jesteÊ głodna, ch´ç zaspokojenia głodu przyçmie-

wa wszystko. To jeden z mechanizmów przetrwania. Gdy

masz dziur´ w duszy, mo˝esz opływaç w dobra i wcià˝ czuç

niedosyt. Mo˝na tak ˝ycie prze˝yç – i nie ˝yç naprawd´.

– JaÊ i Małgosia przełamujà ten schemat: idà w las, znajdujà

chatk´ z piernika, podst´pem pokonujà czarownic´, która chce ich

zjeÊç, i wracajà z lasu nakarmieni. Jak im si´ to udaje?

– Sà dzielni, kochajà si´, co prawda si´ bojà, ale idà

dalej. Wspierajà si´: JaÊ poÊwi´cił swojà kromk´ chleba,

– Chcesz seksu, zjedz czekoladk´. Kochasz kogoÊ, daj mu

bombonierk´. Wyraê uczucia słodyczami.

– Zastàp uczucia słodyczami. Daj w zamian fast food.

CoÊ bez wartoÊci. Ludzie, którzy czujà si´ puÊci w Êrodku,

nienakarmieni, swój głód próbujà zaspokoiç czymÊ z ze-

wnàtrz. Rozglàdajà si´ za gad˝etami, konsumujà. Ale nie

da si´ tego głodu zaspokoiç rzeczami. Budujemy coraz

wi´cej centrów handlowych, supermarketów, zamiast bu-

dowaç drogi, metro. Nie ma komunikacji, ale za to sà Êwià-

tynie ˝arcia, które w wi´kszoÊci jest przetworzone, nie

karmi naszego ciała, a przez to i ducha.

– To jest baÊƒ o tym, czym grozi galopujàca konsumpcja?

– Mało tego, to jest baÊƒ o tym, ˝e i u nas pod bokiem,

i w Afryce ginà dzieci z głodu. My, którzy ˝yjemy w dobro-

bycie, jesteÊmy tà złà macochà, która ma, ale mówi: mam

za mało. Nie mo˝emy oddaç kawałka chleba. Bo to jest

nasz chleb, nasze w´dliny w 76 rodzajach, nasze samo-

chody. Nie damy, co nas obchodzi, ˝e oni gdzieÊ tam pada-

jà milionami. Dla nas nie starczy, jeÊli damy. ZaÊlepia nas

˝yjemy, niektórzy nawet całkiem nieêle. Kiedy chodz´

na targ, myÊl´ sobie: tu jest ˝ywe jedzenie. Pójd´ na bary-

kady walczyç o targi. Ci ludzie zrywajà jedzenie z drzewa,

wyrywajà z ziemi, pracujà ci´˝ko i biorà dwa złote za ki-

lo. I jeszcze si´ z nimi kupujàcy kłócà, ˝e za drogo,

po czym làdujà w fast foodowni i zjadajà za 15 zł nadmu-

chany zestaw, w którym sà same niezdrowe, przetworzo-

ne rzeczy. I w dodatku to dla nich Êwi´to. Takie sà nasze

Êwi´ta. Dzieci sà najszcz´Êliwsze, kiedy si´ je zabierze

do McDonalda, a plujà na kasze i szpinak. Ale przecie˝

one si´ tego uczà od dorosłych. Tacy jesteÊmy.

– Mo˝emy narzekaç, ale nie zmienimy cywilizacji...

– Na szcz´Êcie sà ludzie, którzy starajà si´ zdrowo

˝yç, wychowujà dzieci w szacunku, interesujà si´ rozwo-

jem, docieraniem do tego, co jeszcze mo˝emy ocaliç

przed zalewem konsumpcji. Dzi´ki nim ten Êwiat istnieje.

– Wi´kszoÊç jednak tkwi w szponach czarownicy, bo, jeÊli wie-

rzyç Małgosi, póki nie zobaczysz, ˝e to czarownica, czujesz si´ jak

w niebie.

– Niełatwo zobaczyç, ˝e si´ tkwi w uzale˝nieniu,

szczególnie ˝e uzale˝niamy si´ od rzeczy, które pozwala-

jà nam nic nie widzieç i nie czuç. Konsumujemy, bo uni-

kamy sytuacji, które sprawiajà, ˝e czujemy niespełnienie,

własnà nieadekwatnoÊç. Zagłuszamy nieprzyjemne ko-

munikaty. Smutno ci, to p´dê do sklepiku, kup cukierki.

Boli ci´ głowa, p´dê do apteki, nie pytaj, po co ci´ boli, dla-

czego, tylko zagłuszaj. Konsumpcja daje chwilowe, ale na-

tychmiastowe poczucie szcz´Êcia. Nowy seks, nowy ciuch,

dobre jedzenie... Tylko potem, by osiàgnàç ten sam efekt,

trzeba konsumowaç coraz wi´cej. Podstawà wychodzenia

z uzale˝nieƒ jest znalezienie czegoÊ „zamiast”. Nie mo-

˝esz zostaç z tà dziurà w duszy i nic z nià nie robiç. Mu-

sisz znaleêç coÊ innego, czym jà zapełnisz. To mo˝e byç

jakaÊ aktywnoÊç, inwestowanie w siebie, w ludzi, pasja.

Trzeba nauczyç si´ czerpaç z tego satysfakcj´.

– To trudne, bo ulga i satysfakcja nie przychodzà natychmiast,

w przeciwieƒstwie do tego, czego dostarczajà zapychacze.

– Trzeba si´ uczyç byç z siebie dumnym, a nie ukojo-

nym przez złudny chwilowy smak namiastki. To nas nakar-

mi naprawd´. W ciszy wewn´trznej, chwili zatrzymania

przychodzi wiedza, jak to zrobiç. Jak byç Êwiadomie ze so-

bà i nie daç si´ przechytrzyç własnym głodom. Wtedy mo˝-

na powiedzieç: spróbowałam, ale za wi´cej dzi´kuj´, to

wszystko jest pyszne, ale ja mam swoje korzonki i one sà

dla mnie dobre. Chc´ ˝yç na pewnym poziomie, ale pew-

nych rzeczy nie zrobi´. Stosuj´ swojà miar´. Jaki człowiek

na Êwiecie naprawd´ potrzebuje mieç miliardy, odrzutow-

ce? To nie sà potrzeby człowieka, tylko rozdmuchane ˝àda-

nia czarownicy, która trzyma nas w swoich szponach.

JaÊ i Małgosia to chłopiec i dziewczynka,

ale te˝ dwie cz´Êci naszej osobowoÊci.

Kiedy idà razem, współpracujà, majà szans´

przetrwania. Gorzej, jak si´ rozdzielà. W lesie JaÊ

dodawał Małgosi odwagi, prowadził. Ale gdyby

sam trafił do czarownicy, pewnie by został

zjedzony. W starciu z czarownicà potrzebujemy

nie tyle m´skiej siły, co intuicji, màdroÊci

właÊciwej kobiecej cz´Êci naszej natury

Małgosia podzieliła si´ z nim swojà. Choç oboje byli głod-

ni. Mo˝na powiedzieç, ˝e to chłopiec i dziewczynka, ale

te˝ ˝e to dwie cz´Êci naszej osobowoÊci. Kiedy idà razem,

współpracujà, majà szans´ przetrwania. Gorzej, jak si´

rozdzielà. W lesie JaÊ dodawał Małgosi odwagi, prowadził.

Ale gdyby sam trafił do czarownicy, pewnie by został zje-

dzony. Dzi´ki Małgosi uratowali si´ oboje. W starciu z cza-

rownicà potrzebujemy nie tyle m´skiej siły i odwagi, co in-

tuicji, màdroÊci właÊciwej kobiecej cz´Êci naszej natury.

– A tak w ogóle skàd w lesie chatka z piernika?

– To dom z marzeƒ głodnych dzieci – zrobiony z je-

dzenia, słodki, sycàcy. Pi´kna iluzja karmienia.

– Słodycze sà pyszne, choç nie karmià naprawd´. Ale wiado-

mo te˝, ˝e sà lekarstwem na smutki.

– Uczymy si´ tego zwiàzku bardzo wczeÊnie. Przycho-

dzi ciocia, mówi: Ach, masz tu, kochany siostrzeƒcze, czeko-

ladki. I chłopiec ju˝ wie, ˝e słodycze równa si´ miła atmos-

fera, czułoÊç, przyjemnoÊç, Êwi´to. Nic dziwnego, ˝e chce

jeszcze. Ze słodyczami jest jak z alkoholem. W małej iloÊci

daje przyjemnoÊç, rozluênia. Ale odrobina wi´cej – i ju˝ wy-

łazi zza tej przyjemnoÊci czarownica, która chce nas po˝reç.

JesteÊmy samotni i przera˝eni, wi´c si´ zapychamy,

karmimy iluzjà. Na tym si´ opiera reklama: zjedz batoni-

ka, nie b´dziesz głodny.

strach przed tym, ˝e b´dziemy jeszcze bardziej głodni, ni˝

jesteÊmy. To jest opowieÊç o ludzkim głodzie w najszer-

szym rozumieniu. ˚yjemy w globalnej wiosce – to modne

sformułowanie. Wi´c jesteÊmy odpowiedzialni za całà t´

wiosk´. Szczególnie ˝e nasza ekspansywnoÊç ka˝e nam

podbijaç innych i na sił´ zmieniaç ich sposób ˝ycia, zabi-

jaç ich kultury. Zabieramy tym ludziom wszystko, a daje-

my nasze cukierki. A potem zabieramy te cukierki. I oni

sà w stanie za nie si´ zabijaç. StworzyliÊmy McÂwiat. I to

jest te˝ bajka o tym. O niby-pi´knym, nic niewartym Êwie-

cie opartym na iluzji.

– Czarownica jest tego symbolem. Symbolem zła, które si´

ukrywa za pi´knà, lukrowanà fasadà. Z pozoru karmi, a tak napraw-

d´ po˝era.

– Jeszcze nas do szcz´tu nie zjadła, ale ju˝ mamy

przeró˝ne efekty tego wpływu. Bo my jeszcze sobie jakoÊ

Podyskutuj na www.forum.zwierciadlo.pl

zwierciadło 02/07

www.zwierciadlo.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: