Kolorowe żywopłoty.pdf

HORTULUS Dobrzyca - Ogrody Tematyczne, Centrum Ogrodnicze, market, Szkółka ...

Page 1 of 3

Kolorowe Ŝywopłoty – dobór gatunków,

czyli sztuka ich tworzenia

Zadbane, równo przycięte, wypielęgnowane są dumą gospodarzy niejednej posesji. Pełnią funkcję

Ŝywego "obronnego płotu", chronią przed kurzem, hałasem, spalinami i są niewątpliwie ozdoba kaŜdego

ogrodu. Mowa tu o Ŝywopłotach

Choć cenimy Ŝywopłoty przede wszystkim za ich uŜyteczność, to jednak głównym celem ich sadzenia jest

dekoracyjność. Sztuka prowadzenia Ŝywopłotów rozwinęła się we Francji, w okresie Renesansu. Wtedy to

zaczęto tworzyć róŜnego rodzaju labirynty ogrodowe wykorzystując przede wszystkim bukszpan, buk i grab.

Do dnia dzisiejszego moŜemy podziwiać te "zielone dzieła" sztuki ogrodowej przy zamkach, pałacach i

dworach. Bogactwo odmian i gatunków daje nam obecnie duŜo większe moŜliwości twórcze niŜ dwa, trzy

wieki temu. Z uwagi na sposób prowadzenia Ŝywopłotów moŜemy podzielić je na:

strzyŜone (formowane),

niestrzyŜone (nieformowane),

kombinowane.

Ze względu na wysokość prowadzenia moŜemy podzielić je na:

obwódkowe (niskie), z takich gat. jak: lawenda, bukszpan, oŜanka, berberys m."Red Juwel",

berberys th. "Bagatelle";

średnioniskie, z takich gat. jak: tawuła japońska "Goldmound", tawuła bumalda "Goldflame",

pięciorniki krzewiaste, berberysy;

wysokie , z takich gat. jak: ligustr pospolity, tawuła Van Houtte’a, pęcherznica kalinolistna,

laurowiśnia, kosodrzewina;

szpalerowe , z takich gat. jak: buk, grab, lipa, świerk.

MoŜna równieŜ podzielić Ŝywopłoty na: wiecznie zielone (z gatunków iglastych i zimozielonych liściastych),

gubiące liście (tawuły, forsycje, itp.) i na te, które posiadają zdolność utrzymywania suchych liści aŜ

do wiosny (grab, buk, dąb), w ten sposób tworząc szczelny w okresie zimy Ŝywopłot.

Praktycznie rzecz biorąc nie ma rośliny , która nie nadawałaby się na Ŝywopłot. Problem polega na

zastosowaniu odpowiedniego gatunku na określony rodzaj Ŝywopłotu. Wybierając roślinę musimy wziąć pod

uwagę jej podatność na cięcie, optymalny lub docelowy wzrost oraz pokrój. Błędem jest stosowanie na

Ŝywopłot formowany takich gatunków i odmian, które cięcia nie lubią np. ognik, lub nie potrafią się krzewić

jak śnieguliczka, forsycja czy jaśminowiec. Zabawnie wręcz wyglądają, szczególnie na miejskich osiedlach,

pościnane na wysokość metra lub wyŜej, krzewy np. forsycji czy derenia, szczególnie widoczne jest to w

okresie zimy.

Nieodpowiednie jest równieŜ ostre formowanie takich gatunków, które są ozdobne z kwiatów np. tawuła

Bumalda (Spiraea x bumalda), wiąŜe ona kwiaty na końcach pędów i formowanie powoduje usunięcie pąków

kwiatowych. W efekcie atrakcyjność takiego Ŝywopłotu jest kontrowersyjna. Problem ten dotyczy równieŜ

Ŝywopłotu z ognika, który ma twarde drewno i źle reaguje na cięcie. Jego piękne owoce nie mają szans się

pojawić podobnie jak białe baldachy kwiatów.

Niepotrzebnie tniemy niektóre krzewy iglaste które mają juŜ pokrój, takie jak srebrne świerki i pokrojowe

tuje np. Thuja occidentalis "Smaragd", Th. occ. "Woodwardii", Th. occ. "Danica" lub jałowce: Juniperus

scopulorum "Blue Arrow", Juniperus virginiana "Skyrocket". Mania cięcia i formowania nie opuszcza

niektórych uŜytkowników ogrodów do tego stopnia, Ŝe muszą przyciąć wszystko, pozbawiając przy okazji

wiele roślin moŜliwości zakwitnięcia i wydania owoców. Błędem jest równieŜ prowadzenie zbyt nisko

gatunków, które mają naturalne predyspozycje do wyŜszego wzrostu. Często moŜna spotkać utrzymane w

charakterze niskiej obwódki, trzydziestocentymetrowe Ŝywopłoty z ligustra czy ałyczy. Gatunki te sprawiają

nam duŜo kłopotu z utrzymaniem ich na takiej wysokości, potrzebują częstego cięcia i pielęgnacja ich

wymaga duŜo większego nakładu pracy.

Przy prowadzeniu Ŝywopłotów formowanych popełniamy liczne błędy. JuŜ przy samym załoŜeniu Ŝal nam

ściąć rośliny bardzo nisko. Niskie cięcie zabezpieczy nas przed powstaniem "gołego dołu" Ŝywopłotu.

Zapominając równieŜ o systematycznym cięciu pozwalamy krzewom zakwitnąć, a nawet wydać owoce, np. w

przypadku Ŝywopłotu z głogu. W zielonej jednolitej ścianie takie upstrzenie z kwiatów i owoców po prostu

szpeci. Często tniemy nieregularnie i piętra są róŜnie rozkrzewione lub główne pnie są zbyt mocno zdrewniałe

co widać zimą. Źle teŜ formujemy górną część ściany Ŝywopłotu, co powoduje wyłamywanie się gałęzi zimą

pod cięŜką pokrywą śniegu lub słabe doświetlenie liści w okresie wegetacji. Zakładamy często w jednym

rzędzie wielogatunkowe Ŝywopłoty sadząc je odcinkami i co jakiś czas powtarzając sekwencje. W przypadku

Ŝywopłotów nie formowanych nie ma w tym nic złego, ale gdy zaczynamy je formować to zaczyna pojawiać

się problem niezgodności róŜnych gatunków a nawet odmian, co do szybkości wzrostu. Efektem jest

nierównomierny przyrost i rozrost całej ściany. Utrzymanie w określonym " reŜimie" takiego Ŝywopłotu jest

bardzo trudne.

Najczęściej zakładamy standardowo jeden rząd Ŝywopłotu, który zazwyczaj pełni juŜ wcześniej określoną

funkcję ochronną, poza tą dekoracyjną. JeŜeli jest ozdobny to stanowi tło dla innych roślin lub jest

"krawęŜnikiem" dla trawnika. A moŜna przecieŜ go wykorzystać jako kompozycję samą w sobie, np.: ligustr

pospolity (Ligustrum vulgare) w połączeniu z berberysem pospolitym odm. purpurowa (Berberis vulgare

‘Atropurpurea’) w ligustrze pospolitym sadzimy co cztery metry klony kuliste (Acer platanoides "Globosum").

Inne zestawienie gatunków to: thuja occidentalis ‘Brabant’, ligustr złoty (Ligustrum ovalifolium’Aureum’) oraz

irga Dammera (Cotoneaster dammeri). Wszystko to podbudowane jest w poszyciu barwinkiem (Vinca

sp.).Wszystkie te Ŝywopłoty są skrzętnie formowane na półokrągło, a irga cięta jest w postaci walca o

szerokości 50cm. Te Ŝywopłoty zestawione są z ciętymi w róŜnorodny sposób formami bukszpanowymi.

http://www.hortulus.com.pl/index.php?ps=opracowania/kolorowe_zywoploty

2010-02-24

HORTULUS Dobrzyca - Ogrody Tematyczne, Centrum Ogrodnicze, market, Szkółka ...

Page 2 of 3

Znakomite efekty moŜna uzyskać tworząc połączenia kombinowane Ŝywopłotów. Półrondo obsadzone

Ŝywopłotem z pęcherznicy kalinolistnej odm. Ŝółtolistna ( Physocarpus opulifolis ‘Luteus’) i zimozielonego

ligustra (Ligustrum v.Chlorocarpum) oraz lawendy wysokiej (Lavandula angustifolia odm. Hidcote).

Zastosowanie gatunków o liściach sezonowych połączonych z zimozielonymi gatunkami oraz okresowo

przycinaną lawendą, która przez całe lato kwitnie, powoduje, Ŝe ta kompozycja wygląda róŜnie w róŜnych

okresach wegetacji, co podnosi atrakcyjność tego zestawienia.

Znakomicie prezentują się niskie Ŝywopłoty z takich gatunków tuii, jak: Thuja occ. "Rheingold" czy Th.

occ. "Ericoides" lub cyprysika: Chamaecyparis pisifera "Lombards" i Ch. p."Plumosa Rogersii".

Wszystkie te miękkie odmiany znakomicie znoszą cięcie, a często zestawiane z sobą i zróŜnicowane co do

wysokości mogą stwarzać ciekawy efekt kompozycyjny. .Strzyc moŜemy rośliny Ŝywopłotowe równieŜ w

postaci przestrzennych figur. Posiadaną przestrzeń np. prostokąt czy kwadrat moŜemy wypełnić róŜnymi

gatunkami zestawiając je kolorystycznie np.: Berberis thunbergii , Berberis thunbergii "Atropurpurea"

Dobrze prezentują się róŜne odmiany clematisów, które tworzą ścianę Ŝywopłotu, rozpiętą na kratach

bambusowych, podsadzone złotą odmianą ligustra (Ligustrum ovalifolium ‘Aureum’). Jest to bardzo

efektowny układ szczególnie w pełni lata gdy pnącza są obsypane licznymi i kolorowymi kwiatami.

Interesująco wygląda połączenie róŜnokolorowych, niŜszych Ŝywopłotów z monumentalnymi,

szpalerowymi ścianami stworzonymi z graba czy buka. Taki Ŝywopłot moŜe stanowić świetną zaporę

ochronną dla drugiego z Ŝywopłotów stworzonego z zimozielonego i wraŜliwego na przemarzanie gatunku,

jak lurowiśnia czy ligustr złoty, a te z kolei mogą chronić niŜsze zimozielone gatunki, kolorowe trzmieliny,

berberysy lub bukszpan. Takie zestawienia mogą być atrakcyjne równieŜ w okresie zimowym wtedy gdy na

tle suchych brązowych liści buka czy graba uwidaczniają się soczystozielone, błyszczące liście laurowiśni, czy

berberysu zimozielonego.

Zestawiając róŜne Ŝywopłoty cięte, moŜemy równieŜ pokusić się o nadanie drugiemu czy trzeciemu piętru

wymyślnego kształtu, np. płynącej fali, miękkich trapezów czy smukłych stoŜków. MoŜemy w ten sposób ze

zwykłych roślin uzyskać niezwykłe Ŝywopłoty

Całkowicie odmiennym rodzajem są Ŝywopłoty prowadzone w sposób naturalny (nie cięte). Ten typ

Ŝywopłotu jest moŜe trudniej zaplanować i zaprojektować, jest jednak łatwiejszy w utrzymaniu. Wymaga

znacznie mniej zabiegów pielęgnacyjnych, ale zajmuje o wiele więcej miejsca i przestrzeni. Wygląda bardzo

atrakcyjnie szczególnie wtedy gdy ogród czy działka wkomponowana jest w szeroki krajobraz lub znajduje się

w bliskim sąsiedztwie lasu. Tworząc takie nasadzenie trzeba pamiętać o uwzględnieniu docelowej wielkości

rośliny, gdyŜ z załoŜenia nie będziemy dokonywać korekty wielkości roślin noŜycami. W przypadku tych

Ŝywopłotów nie jest tak waŜna zdolność do krzewienia się oraz podatność i tolerancyjność na cięcie, a

decydującymi czynnikami przy wyborze roślin na te Ŝywopłoty nieformowane jest dość szybki wzrost,

malowniczy pokrój, zdolność do długotrwałego kwitnienia i owocowania. PoŜądane jest równieŜ efektowne

wybarwienie liści w okresie jesiennym u gatunków gubiących liście, a u gatunków wiecznie zielonych

zdolność utrzymania liści w okresie zimy. Na nie formowane Ŝywopłoty iglaste moŜemy wybrać gatunki, które

formują się same w sposób naturalny np. takie gatunki tuji jak: Thuja. occ. "Holmstrup", Th. occ. "Smaragd",

Th. occ. "Columna", Th. occ. "Woodwardii", odmiany cyprysików takie jak: Chamaecyparis lawsoniana

"Columnaris", Ch. l. "Erecta Viridis", Ch. l. "Kelleris". Te gatunki, które mają luźne korony jak świerk serbski,

modrzew czy daglezja moŜna wykorzystać na szpalerowe nasadzenia naturalne lub utworzyć z nich w

przypadku łączenia z innymi Ŝywopłotami pierwszą linię nasadzenia.

MoŜemy stworzyć równieŜ załoŜenia naturalistyczne Ŝywopłotów w formie grup róŜnorodnych krzewów

czy niskopiennych drzew posadzonych w pozornym nieładzie często zestawionych równieŜ kolorystycznie.

śywopłoty nie formowane moŜemy równieŜ zakładać w formie liniowej lub tworzymy je w postaci skupin,

które moŜemy łączyć w kolorowe układy odpowiednio dobierając takie gatunki roślin, które albo kontrastują

barwą liści, kwiatu lub współgrają w danej tonacji. Odpowiednio dobrane gatunki i odmiany sadzone koło

siebie mogą grać kolorem np.: połączenie odmian Ŝarnowców: Cytisus "Allgold" i Cytisus "Hollandia", które w

okresie kwitnienia będą Ŝółtą i czerwoną plamą lub czerwono kwitnąca tawuła Bumalda i Ŝółto kwitnący

pięciornik krzewiasty "Elizabeth". Przy tych połączeniach bardzo waŜna jest znajomość gatunków i odmian,

ich termin kwitnienia. MoŜna stworzyć trójkolorowe liniowe Ŝywopłoty np. w taki sposób aby kwiaty

"wędrowały" po kompozycji zestawionych Ŝywopłotów przez prawie cały okres wegetacji np.: zestawienie

forsycji pośredniej z tawułą wczesną i pięciornikiem krzewiastym "Goldteppich" lub tawuła van Houtte’a,

tawuła Bumalda, lawenda Alba, tawuła norweska "Grefsheim", pigwowiec japoński, szczodrzeniec połoŜony.

Największą atrakcją tych Ŝywopłotów są kwiaty ale często ozdobą są teŜ ich owoce lub owocostany

szczególnie w okresie późnego lata i jesieni. Takim klasycznym przykładem Ŝywopłotów ozdobnych z owoców

są te utworzone z gatunków irgi o owocach czerwonych lub czarnych , głogu równieŜ o czerwonych owocach,

ognika o owocach w zaleŜności od gatunku: pomarańczowych, czerwonych lub Ŝółtych, machoni o owocach

czarnych, stranwersji o owocach Ŝółtych lub pomarańczowych, berberysów w zaleŜności od odmiany o

owocach czerwonych lub czarnych, pigwowca o Ŝółtych owocach. MoŜemy więc łączyć Ŝywopłot z czerwono

owocującej odmiany ognika z pigwowcem japońskim – jego Ŝółtymi owocami czy czarnymi jagodami mahonii

pospolitej. Atrakcyjne mogą być teŜ róŜnobarwne pędy krzewów szczególnie w okresie zimowym. MoŜemy

utworzyć Ŝywopłot z dwóch odmian derenia: dereń biały (Cornus alba "Sibirica") i dereń rozłogowy (Cornus

stolonifera), pierwszy z nich charakteryzuje się czerwonymi pędami, a drugi oliwkowoŜółtymi, zestawione

razem tworzą bardzo atrakcyjny, barwny akcent zimą. Te zestawienia dwóch gatunków dereni moŜemy

uzupełnić zielonymi pędami złotlinu japońskiego lub szarymi pędami rokitnika. Trudno jest nie zauwaŜyć tak

skomponowanego, kolorowego, kombinowanego Ŝywopłotu na tle białego, śnieŜnego puchu.

Wykorzystując róŜne gatunki na Ŝywopłot musimy wziąć pod uwagę jakby cechę najbardziej

charakterystyczną i nie podlegającą zmianie, jest to ogólny wygląd rośliny. Kwiaty, owoce , kolor pędów czy

przebarwiające się liście będące dodatkową atrakcją okresową. Przyjmijmy więc zasadę tworząc nasz ogród,

zakładając nasze Ŝywopłoty – nie musi nic kwitnąć aby było kolorowo.

http://www.hortulus.com.pl/index.php?ps=opracowania/kolorowe_zywoploty

2010-02-24

HORTULUS Dobrzyca - Ogrody Tematyczne, Centrum Ogrodnicze, market, Szkółka ...

Page 3 of 3

http://www.hortulus.com.pl/index.php?ps=opracowania/kolorowe_zywoploty

2010-02-24

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: