Endodoncja przedkliniczna.pdf

Endodoncja

przedkliniczna

Gdańsk 2006

Endodoncja przedkliniczna (2006)

► Badanie żywotności miazgi

- trzymanym przez gazik kawałkiem suchego lodu

- skierowanie strumienia zimnej wody destylowanej na

ząb badany

1. TESTY TERMICZNE

zimno

zimna woda; chlorek etylu; „suchy lód”; pałeczki lodowe

ciepło

rozgrzane upychadło kulkowe lub gutaperka

w przypadku badania reakcji na ciepło:

- rozgrzanym upychadłem kulkowym

- rozgrzaną pałeczką gutaperkową

(w celu zapobieżenia przyklejeniu się gutaperki

powierzchnię zęba lekko zwilżamy wodą destylowaną)

- skierowanie strumienia ciepłej wody destylowanej na

ząb badany

— obserwacja reakcji pacjenta

2. TESTY ELEKTRYCZNE

prąd faradyczny lub stały

3. TEST NAWIERCANIA ZĘBINY

4. LDF (Laser Doppler Flowmeter)

laserowy przepływomierz Dopplera

2.Reakcja na bodźce elektryczne

(wykonywana przy pomocy aparatów dwuelektrodowych

- Unistom, Datapex, Neosono - lub jednoelektrodowych –

Pulptester)

Jedynie badanie LDF mówi nam dokładnie o przepływie

płynów tkankowych w obrębie miazgi, a tym samym o jej

żywotności. Przy pomocy pozostałych wymienionych

metod badamy reaktywność miazgi. Metody te są jednak

tanie,

— izolacja zęba od dostępu śliny

(wałki ligninowe, koferdam, ślinociąg)

— osuszenie powierzchni zęba

(strumień powietrza z dmuchawki)

— zwilżenie powierzchni zęba

(fizjologicznym roztworem NaCl)

— dotknięcie powierzchni zęba elektrodą czynną

(stałe zwiększanie natężenia płynącego prądu celem

określenia progu reakcji; elektroda czynna w ręce lekarza

odizolowanej gumową rękawiczką; elektroda bierna

spoczywa w ręce pacjenta lub wisi na dolnej wardze

zależnie od typu aparatu w przypadku aparatów

dwuelektrodowych)

— obserwacja reakcji pacjenta

stosunkowo

miarodajne

i łatwe

przeprowadzenia.

► Reakcja miazgi

— prawidłowa

— wzmożona

— przedłużona

— brak reakcji

► Badanie żywotności miazgi

(technika wykonania zabiegu)

3.Test nawiercania zębiny

(wykonujemy wówczas, gdy wystąpił brak reakcji na

bodźce termiczne lub elektryczne)

Pamiętać należy, że w trakcie badania reakcji miazgi na

bodźce termiczne i elektryczne celem obiektywizacji

badania, próbie poddajemy:

— ząb przyczynowy

— dwa zęby sąsiednie

— jednoimienny ząb po stronie przeciwnej

1.Reakcja na bodźce termiczne

— izolacja zęba od dostępu śliny

(wałki ligninowe, koferdam, ślinociąg)

— osuszenie powierzchni zęba

(strumień powietrza z dmuchawki)

— dotknięcie powierzchni zęba

(w 1/3 przydziąsłowej wysokości korony zęba

po stronie wargowej lub policzkowej albo bezpośrednio w

ubytku)

w przypadku badania reakcji na zimno:

- zwilżoną w chlorku etylu kulką waty albo peletimem

- pałeczką lodową

- 1 -

Endodoncja przedkliniczna (2006)

► Pulpopatie (pulpopathiae)

— ODWRACALNE (reversibiles)

— NIEODWRACALNE (irreversibiles)

-z żywą miazgą

(przy komorze zamkniętej; przy komorze otwartej)

-z miazgą martwą lub zgorzelinową

(przy komorze zamkniętej; przy komorze otwartej)

► Próchnicowe obnażenie miazgi

(denudatio pulpae cariosa)

przyczyna:

— całkowite usunięcie zębiny zmienionej próchnicowo,

która znajdowała się w bezpośrednim kontakcie z miazgą

► Objawy pulpopatii odwracalnych

► Metody leczenia pulpopatii odwracalnych

1. przykrycie miazgi pośrednie

2. przykrycie miazgi bezpośrednie

3. amputacja przyżyciowa miazgi

— brak objawów bólowych

— „świeży” ból samoistny o nieznacznym nasileniu

(trwający od 2-3 dni)

— przerwy między napadami bólu długie

— reakcja na bodźce termiczne prawidłowa lub

nieznacznie przedłużona

— reakcja na perkusję pionową ujemna

1.Przykrycie pośrednie

(technika wykonania zabiegu)

Sytuacja kliniczna I

(brak dolegliwości ze strony miazgi; reakcja miazgi na

bodźce prawidłowa; na dnie ubytku cienka warstwa

twardej, nie zarysowującej się pod działaniem zgłębnika

zębiny)

Pulpopatie odwracalne towarzyszą:

— próchnicy zębów (ubytki średniogłębokie i głębokie)

— chorobom twardych tkanek zębów pochodzenia

niepróchnicowego

— przypadkowemu obnażeniu miazgi

— przypadkowemu zranieniu miazgi

— próchnicowemu obnażeniu miazgi

Technika wykonania zabiegu

— badanie żywotności miazgi

— odizolowanie zęba od dostępu śliny

— opracowanie wszystkich ścian ubytku poza ścianą

domiazgową (dokomorową)

— zamiana narzędzi na jałowe

— opracowanie ściany dokomorowej

— przemycie ściany dokomorowej (woda destylowana

lub sól fizjologiczna o temperaturze ciała)

— osuszenie ściany dokomorowej (suchy jałowy wacik)

— założenie podkładu leczniczego na ścianę dokomorową

(preparat na bazie wodorotlenku wapnia lub tlenku

cynku z Eugenolem)

— założenie podkładu izolacyjnego (cement

polikarboksylowy lub glasjo nomer)

— założenie wypełnienia

— okresowa kontrola kliniczna

► Przypadkowe obnażenie miazgi

(denudatio pulpae accidentalis)

przyczyny:

— ześlizgnięcie się narzędzia

(z powodu braku oparcia lub niespokojnego zachowania

pacjenta)

— nieostrożne posługiwanie się narzędziami w pobliżu

miazgi (nadawanie kształtu retencyjnego)

— brak znajomości anatomii i topografii jamy zęba

— duża komora lub nadmiernie rozwinięte rogi miazgi

(zęby mleczne, zęby ludzi młodych, niedorozwój szkliwa)

► Przypadkowe zranienie miazgi

(vulneratio pulpae accidentalis)

Przyczyny takie same jak przy obnażeniu miazgi, ale

mamy do czynienia z krwawieniem w miejscu zranienia,

którego intensywność zależy od głębokości i powierzchni

zranienia, stanu ogólnego i wieku chorego.

- 2 -

Endodoncja przedkliniczna (2006)

Sytuacja kliniczna II

(brak dolegliwości ze strony miazgi albo „świeży” ból

samoistny; reakcja miazgi na bodźce prawidłowa lub

nieznacznie przedłużona; zębina na ścianie dokomorowej

punktowo nieznacznie zdemineralizowana, nie dająca się

usunąć ekskawatorem. Istnieje obawa, że w przypadku

użycia wiertła dojdzie do obnażenia lub zranienia miazgi)

— opracowanie wszystkich ścian ubytku poza ścianą

domiazgową (dokomorową)

— zamiana narzędzi na jałowe

— opracowanie ściany dokomorowej (pozostawienie

zdemineralizowanej zębiny na powierzchni większej niż

1 mm kwadratowy)

— przemycie ściany dokomorowej (woda destylowana

lub sól fizjologiczna o temperaturze ciała)

— osuszenie ściany dokomorowej (suchy jałowy wacik)

— założenie opatrunku czasowego (czasowe wypełnienie

ubytku preparatem na bazie tlenku cynku z Eugenolem)

Można zastosować leczenie:

- jednowizytowe

(wskazana wizyta kontrolna po upływie dwóch tygodni w

celu sprawdzenia stanu miazgi)

- dwuwizytowe

wyizyta II

(po okresie 3 miesiecy )

— badanie żywotności miazgi

— odizolowanie zęba od dostępu śliny

— usunięcie opatrunku czasowego

— opracowanie ściany dokomorowej

— ałożenie podkładu leczniczego na ścianę dokomorową

— założenie podkładu izolacyjnego

— założenie wypełnienia

— okresowa kontrola kliniczna

wizyta I

— badanie żywotności miazgi

— odizolowanie zęba od dostępu śliny

— opracowanie wszystkich ścian ubytku poza ścianą

domiazgową (dokomorową)

— zamiana narzędzi na jałowe

— opracowanie ściany dokomorowej (pozostawienie

zdemineralizowanej zębiny na powierzchni do 1 mm

kwadratowego)

— przemycie ściany dokomorowej (woda destylowana

lub sól fizjologiczna o temperaturze ciała)

— osuszenie ściany dokomorowej (suchy jałowy wacik)

—założenie opatrunku czasowego (czasowe wypełnienie

ubytku preparatem na bazie tlenku cynku z eugenolem)

2. Przykrycie bezpośrednie

(technika wykonania zabiegu)

Sytuacja I

— badanie żywotności miazgi

— odizolowanie zęba od dostępu śliny

— opracowanie wszystkich ścian ubytku poza ścianą

domiazgową (dokomorową)

— zamiana narzędzi na jałowe

— opracowanie ściany dokomorowej

— obnażenie miazgi komorowej

— przemycie ściany dokomorowej

— osuszenie ściany dokomorowej

— założenie podkładu leczniczego na ścianę dokomorową

(przykrycie obnażonej miazgi najpierw

nietwardniejącynm, a następnie twarniejącym preparatem

na bazie wodorotlenku wapnia; możliwy kolejny podkład

leczniczy na całą ścianę domiazgową z preparatu na bazie

tlenku cynku z Eugenolem)

— założenie podkładu izolacyjnego

(cement polikarboksylowy lub glasjonomer)

— założenie wypełnienia

— okresowa kontrola kliniczna

— kontrola radiologiczna (trzy miesiące po wykonaniu

zabiegu)

wizyta II

(po okresie 2 tygodni)

— badanie żywotności miazgi

— odizolowanie zęba od dostępu śliny

— usunięcie opatrunku czasowego

(pozostawienie na ścianie dokomorowej warstwy

preparatu ZnOE jako pierwszego podkładu)

— założenie podkładu izolacyjnego

(cement polikarboksylowy lub glasjonomer)

— założenie wypełnienia

— okresowa kontrola kliniczna

Sytuacja kliniczna III

(brak dolegliwości ze strony miazgi albo „świeży” ból

samoistny; reakcja miazgi na bodźce prawidłowa lub

nieznacznie przedłużona; zębina na ścianie dokomorowej

zdemineralizowana na powierzchni większej niż 1 mm

kwadratowy, nie dająca się usunąć ekskawatorem;

istnieje obawa, że w przypadku użycia wiertła dojdzie do

obnażenia lub zranienia miazgi)

wizyta I

— badanie żywotności miazgi

— odizolowanie zęba od dostępu śliny

- 3 -

Endodoncja przedkliniczna (2006)

Sytuacja II

— badanie żywotności miazgi

— odizolowanie zęba od dostępu śliny

— opracowanie wszystkich ścian ubytku poza ścianą

domiazgową (dokomorową)

— zamiana narzędzi na jałowe

— opracowanie ściany dokomorowej

— zranienie miazgi komorowej

— tamowanie krwawienia

(przemycie ściany dokomorowej - wodą destylowaną lub

solą fizjologiczną o temperaturze ciała; osuszenie ściany

dokomorowej - suchym jałowym wacikiem)

— założenie podkładu leczniczego na ścianę dokomorową

(przykrycie obnażonej miazgi najpierw

nietwardniejącynm, a następnie twarniejącym preparatem

na bazie wodorotlenku wapnia; możliwy kolejny podkład

leczniczy na całą ścianę domiazgową z preparatu na bazie

tlenku cynku z Eugenolem)

— założenie podkładu izolacyjnego

(cement polikarboksylowy lub glasjonomer)

— założenie wypełnienia

— okresowa kontrola kliniczna

— kontrola radiologiczna (trzy miesiące po wykonaniu

zabiegu)

— po ukształtowaniu się wierzchołka korzenia najczęściej

wykonujemy ekstyrpację miazgi w znieczuleniu

► Wykonanie znieczulenia

— znieczulenie przewodowe

— znieczulenie nasiękowe

— znieczulenie śródwięzadłowe

► Pulpopatie nieodwracalne

— przy komorze zamkniętej

- głęboki ubytek lub rozległe wypełnienie

- skutek urazu

- bardzo nasilone objawy bólowe

— przy komorze otwartej

- głęboki ubytek

- skutek urazu

- nieznaczne objawy bólowe

3. Aputacja przyżyciowa

(technika wykonania zabiegu)

► Objawy pulpopatii nieodwracalnych

(z żywą miazgą)

— badanie żywotności miazgi

— przeglądowe zdjęcie rtg

— wykonanie znieczulenia

— izolacja zęba od środowiska jamy ustnej

— dezynfekcja ubytku

— opracowanie ubytku próchnicowego

— wypłukanie i osuszenie ubytku

— wymiana narzędzi na jałowe

— zniesienie sklepienia komory

(wiertło różyczkowe, wiertła bez końcówki tnącej)

— amputacja miazgi komorowej

(wiertło różyczkowe, ekskawator)

— opracowanie komory - nie opracowujemy ujść

kanałów!

— założenie opatrunku na kikuty miazgi

(przykrycie rany miazgowej najpierw nietwardniejącynm,

a następnie twarniejącym preparatem na bazie

wodorotlenku wapnia)

— założenie podkładu izolacyjnego

(cement polikarboksylowy lub glasjonomer)

— założenie wypełnienia

— okresowa kontrola kliniczna i radiologiczna do czasu

ukształtowania się wierzchołka korzenia (zabieg

amputacji przyżyciowej wykonywany jest wyłącznie w

zębach z nieuformowanymi wierzchołkami korzeni)

— przy komorze zamkniętej

- długie ataki bólu samoistnego

- krótkie okresy intermisji

- ból nocny

- ból promieniujący

- reakcja na bodźce termiczne wzmożona i przedłużona

- reakcja na opukiwanie ujemna lub dodatnia

- po trepanacji obfity wysięk surowiczo-krwisty

— przy komorze otwartej

- brak bólu samoistnego

- ból dawny (w wywiadzie)

- reakcja na bodźce termiczne osłabiona

- w miejscu obnażenia mało bolesna silnie krwawiąca

ziarnina lub cienka warstwa mas martwiczych, a pod nimi

bolesna miazga

- po której nakłuciu pojawia się skąpy wysięk krwisto-

ropny

- reakcja na opukiwanie ujemna lub dodatnia

- 4 -

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: