MAŁE ELEKTROWNIE WIATROWE - PRZYKŁADY PRAKTYCZNEGO ZASTOSOWANIA(1).pdf

(606 KB) Pobierz
Microsoft Word - ref_24_polak.doc
Artur Polak, BOBRME Komel, Katowice
Andrzej Be a ski, Jachtowy Kapitan eglugi Wielkiej
MAŁE ELEKTROWNIE WIATROWE
– PRZYKŁADY PRAKTYCZNEGO ZASTOSOWANIA
SMALL WIND POWER PLANTS – EXAMPLES OF PRACTICAL USE
Abstract: The paper describes small yacht’s wind power-stations (also called wind-mills) designed and made
by Komel Centre (Katowice, Poland). After marine tests of the first windmill (diameter 1 m) the second,
smaller one (diameter 0,75 m) was designed and manufactured. The windmill having nominal output 120 W at
wind 12 m/s is intended to be installed on yachts of size up to 15 m. The paper shows results of exploitation
tests of the wind power-station, also during very strong wind (up to 22 m/s). In both wind mills permanent
magnet alternator designed and manufactured by Komel were used. The alternators having very high
efficiency do not have any brushless and can be used in hard working conditions in marine duty.
1. Wst p
Współczesne jachty aglowe nie mog funkcjo-
nowa poprawnie i bezpiecznie bez energii
elektrycznej.
Główne potrzeby energetyczne jachtu to:
- o wietlenie pozycyjne i pokładowe,
- o wietlenie pomieszcze załogi,
- zasilanie urz dze nawigacyjnych,
- zasilanie pomp,
- zasilanie chłodziarek itp.
Podstawowym ródłem zasilania wszystkich
urz dze elektrycznych na jachcie s baterie
akumulatorów, których doładowywanie od-
bywa si za pomoc pr dnicy lub alternatora
nap dzanego przez silnik główny.
Innym sposobem utrzymywania akumulatorów
w stanie naładowania jest zasilanie ich z prze-
no nego agregatu pr dotwórczego z silnikiem
spalinowym. U ycie jednak takiego agregatu
jest bardzo kłopotliwe i wielu przypadkach
wr cz nie mo liwe. Agregaty z silnikami spali-
nowymi cechuje bardzo gło na praca, z powodu
emisji truj cych spalin ich eksploatacja
mo liwa jest jedynie na pokładzie jachtu przy
spokojnym stanie morza.
Alternatyw dla spalinowych agregatów pr -
dotwórczych s baterie słoneczne i generatory
wiatrowe.
Generatory wiatrowe znalazły szczególne uzna-
nie w ród eglarzy regatowych po wprowadze-
niu obowi zku blokowania (plombowania) sil-
ników podczas regat długodystansowych [3].
Wiatraki na jachtach nie s niczym nowym lecz
stosowanie ich nadal nie jest powszechne.
Główna przeszkod w powszechnym wykorzy-
stywaniu generatorów wiatrowych na jachtach
jest ich wysoka cena.
2. Mała elektrownia wiatrowa
Projektuj c elektrowni wiatrow z my l e-
glarzach postanowiono spełni nast puj ce wa-
runki:
- prosta i niezawodna konstrukcja,
- mała masa i małe gabaryty siłowni,
- uzyskanie mocy, która umo liwi utrzymy-
wanie baterii akumulatorów o pojemno ci
ok. 160 Ah w stanie naładowania.
Moc siłowni wiatrowej zale y w du ym stopniu
od mocy zastosowanego silnika wiatrowego
( migła). Z uwagi na ograniczon przestrze na
pokładzie w praktyce instaluje si siłownie o
mocach od 50 do 600 W [3]. Nie jest to du o
jak na potrzeby du ych jachtów, ale zupełnie
wystarczy do utrzymywania baterii
akumulatorów w stanie naładowania na
jachtach o długo ci ok. 15m.
3. Krótki opis zastosowanego generatora
wiatrowego
Skonstruowana siłownia jest zło ona z genera-
tora synchronicznego ze wzbudzeniem od ma-
gnesów trwałych. Napi cie trójfazowe o
zmiennej cz stotliwo ci wytwarzane przez ge-
nerator jest prostowane i stabilizowane przez
przekształtnik do warto ci napi cia instalacji
elektrycznej pr du stałego na jachcie. Na wale
generatora zamontowano trójłopatow turbin
wiatrow o rednicy koła wiatrowego f=1m.
Z uwagi na brak mo liwo ci zmian k ta zakli-
nowania w funkcji pr dko ci wiatru wybrano
ustawienie łopat wzgl dem wiatru optymalne
dla pr dko ci wiatru v=14 m/s.
Przeprowadzone testy laboratoryjne umo liwiły
wyznaczenie charakterystyk obci enia gene-
ratora wiatrowego.
500.00
400.00
300.00
200.00
100.00
0.00
0.00
10.00
20.00
30.00
40.00
50.00
t[godz.]
Rys.3. Rejestracja generowanej mocy w czasie
47 godzin pracy siłowni wiatrowej
Rys.1. Badania laboratoryjne małej siłowni
wiatrowej
500.00
Rys.4. Badania eksploatacyjne małej siłowni
wiatrowej
400.00
300.00
5. Wnioski ko cowe
Badania eksploatacyjne pozwoliły na sformu-
łowanie nast puj cych wniosków:
- generowana przez elektrowni moc prze-
wy sza zapotrzebowanie energii na utrzymy-
wanie baterii akumulatorów w stanie nałado-
wanym,
- stosunkowo du e gabaryty siłowni wiatro-
wej nastr czaj problemy zwi zane z jej zain-
stalowaniem na jachcie, poza zasi giem pracu-
j cych na pokładzie eglarzy.
200.00
100.00
0.00
4.00
8.00
12.00
16.00
20.00
v[m/s]
Rys.2. Charakterystyka obci enia
4. Próby eksploatacyjne
Po przeprowadzeniu bada laboratoryjnych
elektrowni zainstalowano na jachcie morskim
s.y. „North Explorer” (11 metrowy kecz o pow.
o aglowania 75m 2 ) poddano testom eksploata-
cyjnym podczas rejsu po Morzu Bałtyckim.
Rejs odbywał si w maju 2004 w okresie sil-
nych zmiennych wiatrów. Pr dko wiatru
przekraczała 22m/s
Efektem przeprowadzonych bada było opra-
cowanie nowej konstrukcji siłowni wiatrowej o
mniejszej mocy, mniejszych gabarytach, bar-
dziej zwartej konstrukcji.
Zało ono, i b dzie ona miała moc około
150 W przy wietrze o pr dko ci 12 m/s.
rednica koła wiatrowego wynosi 0,75 m.
W celu skonstruowaniu nowego silnika wiatro-
wego obliczono nowy profil płata migła, wy-
konano jego model oraz wykonano egzemplarz
serii informacyjnej, którego testy eksploata-
cyjne zaplanowano na wiosn 2005r.
15495304.017.png 15495304.018.png 15495304.019.png 15495304.020.png 15495304.001.png 15495304.002.png 15495304.003.png 15495304.004.png 15495304.005.png 15495304.006.png 15495304.007.png 15495304.008.png 15495304.009.png 15495304.010.png 15495304.011.png 15495304.012.png 15495304.013.png 15495304.014.png 15495304.015.png
Autorzy
dr in . Artur Polak
BOBRME Komel
tel.: 032/299-93-81; fax: 032/259-99-48
e-mail: labor@komel.katowice.pl
Andrzej Be a ski
Jachtowy Kapitan eglugi Wielkiej
Rys.5. Egzemplarz serii informacyjnej małej
siłowni wiatrowej.
Zaprojektowany generator nale y do rodziny
najbardziej efektywnych mikrogeneratorów.
Podstawowe zalety godne uwagi:
  bardzo niski koszt 1-go wata energii elek-
trycznej,
  minimalna pr dko wiatru 3 m/s, która
umo liwia generowanie energii elektrycznej,
  bardzo du a trwało ,
  du a sprawno aerodynamiczna,
  estetyczny kształt.
Dane techniczne
- konstrukcja wykonana z materiałów odpor-
nych na działanie wody morskiej
- komputerowo opracowany profil łopat,
- bardzo cichy 3-fazowy generator wzbudzany
magnesami trwałymi,
- piasta migła, która pozwala osi gn efekt
koła zamachowego, co powoduje równo-
miern prac
- mała masa siłowni (bez masztu wsporczego)
8 kg,
Opisana wy ej jachtowa elektrownia wiatrowa
po pozytywnym zako czeniu testów
eksploatacyjnych b dzie produkowana i ofero-
wana przez BOBRME Komel.
Literatura
[1]. Glinka T.: Maszyny elektryczne wzbudzane
magnesami trwałymi. Wyd. Pol. l., Gliwice, 2002r.
[2]. Polak A.: Wysokosprawna pr dnica wzbu-
dzana magnesami trwałymi – wyniki bada labora-
toryjnych Zeszyty Problemowe BOBRME Komel
nr 64/2003.
[3]. Baranowski K.: Praktyka oceaniczna. Wyd.
SiT, W-wa 1984r.
15495304.016.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin