ZESPÓŁ NABYTEGO UPOŚLEDZENIA ODPORNOŚCI
AIDS, ACQUIRED IMMUNODEFICIENCY SYNDROME
· źródło zakażenia :
- chory człowiek, lub nosiciel wirusa
· drogi zakażenia :
- przez krew
- droga seksualna
- droga wertykalna
- przeszczepy :
→ sporadycznie
- sztuczne zapłodnienie :
· rozpowszechnienie :
- w populacji od 15 do 49 r.ż zakażenie występuje u co 100 osoby
- 2/3 zakażonych HIV żyje w Afryce na południe od Sahary (w rówym stopniu kobiety i męszczyzni)
- 87% zakażonych dzieci mieszka w Afryce
ETIOLOGIA:
· HIV (Human Imunodeficiency Virus) :
- wykryty w 1983 roku
- HIV – 1 (dominuje w Europie, Ameryce i Azji) i HIV – 2 (częściej w zachodniej Afryce)
- należy do rodziny retrowirusów, rodzaju lentiwirusów
- zbudowany z rdzenia (RNA i swoiste dla wirusa białka enzymatyczne otoczone otoczką białkową) i zewnętrznej otoczki (płaszcza lipidowo – białkowego)
- posiada enzym odwrotną transkryptazę (rewertazę), który na matrycy wirusowego RNA syntetyzuje homologiczny DNA, który zostaje wbudowny do genomu każdej zainfekowanej komórki
· genom wirusa :
- geny kodujące białka strukturalne wirusa :
→ gen gag koduje białka rdzenia wirusa (p17, p24, p55)
→ gen pol koduje odwrotną transkryptazę, integrazę i proteazę
→ gen env koduje glikoproteiny otoczki gp120 i gp41
- geny kodujące dodatkowe białka regulatorowe :
→ gen tat kodujący białko p14 (wzmaga ekspresję genów wirusa w zakażonej komórce)
→ gen rev kodujący białko p19 (powoduje nasilenie syntezy białek regulatorowych wirusa zamiast strukturalnych)
→ geny nef (p27), vpr (p15), vpu (p15), vif (p23) pozwalają na ustalenie latencji wirusa w zakażonej komórce
·podział patogenetyczny wirusa HIV – 1 :
- HIV – 1 NSI :
→ non syncytium inducing (nie tworzący zespólni)
→ dominuje we wczesnym okresie zakażenia
→ ma tropizm do monocytów i makrofagów
→ wykorzystuje do wniknięcia do komórki kooreceptor CCR5 (HIV – 1 – R5)
→ ma znaczenie w przenoszeniu się zakażenia
- HIV – 1 SI :
→ syncitium inducing (tworzący zespólnię)
→ domonuje w późniejszym okresie zakażenia
→ ma tropizm do limfocytów T
→ wykorzystuje receptor CXCR – 4 czyli fuzynę (HIV – 1 – X4)
→ ma znaczenie w postępie zakażenia
- typy dualtropowe (HIV – 1 X4R5):
→ łączą cechy obu powyższych
→ zdolne do zakażania zarówno limfocytów T, jak i makrofagów i monocytów
· mutacje wirusa :
→ towarzyszą namnażaniu się wirusa w komórce
→ na skutek ciagłych mutacji wyrózniono szereg podtypów
- wirus HIV – 1 ma 2 grupy podtypów :
→ grupa M (10 zasadniczych podtypów oznaczonych A – J + mozaiki tych podtypów)
→ podtyp O (zidentyfikowany w Kamerunie)
- wirus HIV – 2 ma 6 podtypów (A – F), z których tylko A i B mają znaczenie chorobotwórcze
PATOGENEZA:
PROCES ZAKAŻANIA KOMÓREK :
- proces zakażania głównych komórek docelowych (linfocyty T, makrofagi, monocyty) jest procesem wielofazowym
· etapy zakażania :
- przyłaczenie cząsteczki wirusa do powierzchni komórki docelowej
- fuzja wirusa z błoną komórkowa (wykorzystanie róznego rodzaju receptorów)
- wniknięcie nukleokapsydu wirusa do cytoplazmy
- transkrypcja wirusowego RNA w DNA
- integracja wytworzonego DNA z DNA komórki gospodarza
- replikacja zintegrowanego DNA wirusa
- transkrypcja wirusowego DNA w RNA
- synteza białek HIV i ich modyfikacje
- scalanie poszczególnych elementów wirusa
- uwalnianie cząsteczek HIV z zakażonej komórki
- dojrzewanie wirusa i zakażanie innych komórek
OBRAZ KLINICZNY:
OKRES UTAJENIA :
- wynosi 2 – 4 tygodni
- wyjątkowo wydłuża się do 10 miesięcy
OSTRA CHOROBA RETROWIRUSOWA :
- innaczej : ostra faza zakażenia, ostry zespół serkonwersji
- najczęściej trwa 4 – 6 tyg.
- objawy występują u 50 – 90% zakażonych, jednak rzadko dochodzi do rozpoznania w tym okresie (ok. 25%)
- pod koniec tej fazy pojawiają się przeciwciała
· zespół mononukleozopodobny :
- gorączka (może być do 400 i utrzymywać się do 4 tyg)
- zapalenie gardła
- bóle mięśniowe
- bóle stawów
- uogólnione powiększenie węzłów chłonnych
- wysypka grudkowo – plamista (bajczęściej na twarzy i tułowiu
- rzadziej powiększenie wątroby i śledziony
- rzadziej biegunki, nudności i wymioty
· zespoły neurologiczne :
- zespół Guillain – Barrego (...)
- zapalenie mózgu i opon
- neuropatia obwodowa
- porażenia nerwów zwłaszcza n. VII
- psychozy
- często w tym okresie dochodzi do znacznej utraty masy ciała
· wykładniki labolatoryjne :
- początkowo leukopenia z limfocytopenią, potem z limfocytozą
- obecność limfomononuklear
- ¯ PLT (najczęściej utrzymuje się przez całe zakażenie, często bezobjawowo)
- ¯ limfocytów CD4
- limocytów CD8
- ¯ wskaźnika CD4/CD8
· potwierdzenie etiologiczne :
- obecność antygenu P24
- HIV RNA w surowicy
- obecnośc materiału genetycznego wirusa w hodowli komórkowej (najwcześniej)
ROZPOZNANIE:
· podział badań diagnostycznych :
- badania skriningowe :
→ stosowane do celów epidemiologicznych i idetyfikacji zakażonych krwiodawców
- badania potwierdzające :
- badania dzieci urodzonych przez matki zakażone HIV :
- badania monitorujące przebieg zakażenia i skuteczność leczenia :
TECHNIKI DIAGNOSTYCZNE IDETYFIKUJĄCE ZAKAŻENIE HIV :
· wykrywanie swoistych przeciwciał :
- testy metodą ELISA :
→ antygenami są syntetyczne i rekombinowane białka wirusa (testy III generacji)
→ stosuje się jako testy przesiewowe
...
sysl