WYKŁAD 1, 23LUTEGO 2010.doc

WYKŁAD 1, SEM. X                                                                                                   23 lutego 2010

CHOROBY METABOLICZNE A PŁODNOŚĆ KRÓW

Główne problemy zdrowotne w stadzie bydła mlecznego dotyczą :

- rozrodu (płodność)

Zaburzenia płodności są uwarunkowane: czynnikami genetycznymi (10-15%) oraz czynnikami środowiskowymi (85-90%), z których 60% to czynniki żywieniowe.

U bydła o wydajności 6-7tys l mleka nie ma problemów z rozrodem. Krowy mleczne (HF lub z dolewem HF) są bardzo wydajne, ale i bardzo wymagające.

- chorób gr. mlekowego

- kulawizn

- chorób metabolicznych.

Cykl reprodukcyjny:

1.      DOJRZAŁOŚĆ PŁCIOWA

2.      DOJRZAŁOŚĆ HODOWLANA

3.      KRYCIE

4.      CIĄŻA

5.      OKRES OKOŁOPORODOWY z okresem zasuszenia na 6-8tyg. przed porodem podzielonym na 2 okresy (3t zero energii + 3t zwiększająca się o kg dawka paszy treściwej = przygotowanie do okresu zwiększonego żywienia)

6.      PORÓD

7.      OKRES MIĘDZYWYCIĄŻOWY (90-120dni) z czasem pierwszej rui, okresem krycia/ AI (sztucznej inseminacji), potwierdzeniem ciąży.

WSKAŹNIKI ROZRODU W DOBRZE PROWADZONEJ OBORZE KRÓW MLECZNYCH

Najbardziej krytyczny czas to 4-8t po porodzie. W tym okresie:

1) powinno dojść do kolejnego zapłodnienia

2) wzrasta laktacja, co przy złym żywieniu może powodować pogłębiający się niedobór energetyczny, mineralno-witaminowy oraz przyczynić się do zaburzeń czynności jajników, macicy i ośrodków regulacji neurohormonalnej.

Choroby i zaburzenia metaboliczne okresu okołoporodowego to:

- zespół stłuszczonej wątroby = zespół zwyrodnienia tłuszczowego wątroby krów mlecznych = syndrom tłustej krowy

- ketoza

- przemieszczenie trawieńca

- porażenia poporodowe (Każde porażenia jest zaleganiem, ale nie każde zaleganie jest porażeniem. Porażenia dotyczą zaburzeń gospodarki mineralno-witaminowej, zalegania mogą mieć różną etiologie np. być powodowane przez kulawizny, kacheksje.)

- kwasica żwacza i kwasica metaboliczna

- zasadowica

Choroby i zaburzenia towarzyszące:

- zap. wymienia

- zap. bł. śluzowej macicy

- zatrzymanie łożyska

Najczęstsze chorzenia w okresie okołoporodowym:

- opóźnione zwijanie macicy (20-25%)

- endometritis (30-40%)

- zatrzymanie łożyska (12-15%)

- niedoczynność jajników (10-12%)

- torbiele jajnikowe (8-15%)

- zalegania i porażenia poporodowe (20%)

- wczesna śmierć zarodków (10-15%)

Wpływ błędów żywieniowych na płodność dotyczy głównie:

- przemian energetycznych

- przemian białkowych

- przemian tłuszczowych

- zaopatrzenie w makro- i mikroelementy

- zaopatrzenia w witaminy.

Ma tu znaczenie  zarówno niedobór, jak i nadmiar tych składników.

Wpływ zaopatrzenia krów w okresie zasuszenia w okresie zasuszenia w substancje pokarmowe (białko strawne i energię) na płodność po ocieleniu (wg Lotthammera 1981)