4-czynnikowa koncepcja
Marii Żebrowskiej

l                    Na rozwój struktury i funkcji układu nerwowego, a za jego pośrednictwem na rozwój procesów psychicznych wpływają 4 czynniki: wrodzone zadatki anatomiczno – fizjologiczne organizmu, własna działalność jednostki, środowisko i wychowanie.

Zadatki

l                   cechy biologiczne,

l                   biologiczne uwarunkowania, predyspozycje, zawiązki,

l                   natura jednostki,

l                   genotyp, wyposażenie genetyczne,

l                   cechy wrodzone – zależą od genotypu, czyli od materiału genetycznego zawartego w chromosomach jednostki.

Środowisko

l                   fizyczne (materialne),

l                   społeczne,

l                   obcowanie z ludźmi i obcowanie z przedmiotami,

l                   organizacja przestrzenna i organizacja czasowa środowiska,

l                   stymulacja zewnętrzna niezamierzona.

Wychowanie

l                   wpływy intencjonalne,

l                   socjalizacja,

l                   kształcenie, nauczanie,

l                   modelowanie,

l                   ćwiczenie,

l                   instruowanie.

Aktywność podmiotu

l                   własna aktywność,

l                   spontaniczna,

l                   wewnętrznie motywowana.

3 RODZAJE KORELACJI
GENOTYP  A  ŚRODOWISKO

l                   Pasywna: ludzie otrzymują genotypy skorelowane ze środowiskiem rodzinnym.

l                   Reaktywna: ludzie skłaniają innych do reakcji na swoje właściwości genetyczne

l                   Aktywna: ludzie poszukują lub tworzą środowiska skorelowane ze swymi właściwościami.