Inspekcja Ochrony Środowiska - zadania.doc

Zadania i uprawnienia Inspekcji Ochrony Środowiska

W obecnym kształcie organizacyjnym Inspekcja Ochrony Środowiska powstała na mocy ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (tj. Dz. U. z 2007 r. Nr 44, poz. 287 z późn. zm.).

Z dniem 1 stycznia 1999 r., wraz z wejściem w życie reformy administracyjnej kraju, Inspekcja Ochrony Środowiska włączona została w skład służb, inspekcji i straży, zespolonych z wojewodą.

Zakres kompetencji organów Inspekcji Ochrony Środowiska regulowany jest przez przepisy szczegółowe szeregu ustaw, z których najważniejsze to:

·         ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz. U. Nr 62 poz. 627 z późn. zm.);

·         ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (Dz. U. Nr 62 poz. 628 z późn. zm.);

·         ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. Nr 115 poz. 1229 z późn. zm.);

·         ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. Nr 63 poz. 638 z późn. zm.) ;

·         ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej (Dz. U. Nr 63 poz. 639 z późn. zm.);

·         ustawa z dnia 26 lipca 2000 r. o nawozach i nawożeniu (Dz. U. Nr 89, poz. 991 z późn. zm.);

·         ustawa z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz. U. Nr 76 poz. 811 z późn. zm.);

·         ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2004 Nr 204, poz. 2087 z późn. zm.);

·         ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o substancjach zubożających warstwę ozonową (Dz. U. Nr 121, poz. 1263);
ustawa z dnia 30 lipca 2004 r. o międzynarodowym obrocie odpadami (Dz. U. Nr 191, poz. 1956 z późn. zm.);

·         ustawa z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (Dz. U. Nr 25, poz. 202);

·         ustawa z dnia 29 lipca 2005 o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495).

Najważniejsze zadania Inspekcji zawarte w art. 2 ustawy o Inspekcji Ochrony Środowiska to:

1. kontrola przestrzegania przepisów o ochronie środowiska i racjonalnym użytkowaniu zasobów przyrody,
2. kontrola przestrzegania decyzji ustalających warunki korzystania ze środowiska oraz zakresy, częstotliwości i sposobu prowadzenia pomiarów wielkości emisji,
3. udział w postępowaniu dotyczącym lokalizacji inwestycji,
4. udział w przekazywaniu do użytku obiektów lub instalacji realizowanych jako przedsięwzięcie mogące znacząco oddziaływać na środowisko,
5. kontrola eksploatacji instalacji i urządzeń chroniących środowisko przed zanieczyszczeniem,
6. podejmowanie decyzji wstrzymujących działalność prowadzoną z naruszeniem wymagań związanych z ochroną środowiska lub naruszeniem warunków korzystania ze środowiska,
7. współdziałanie w zakresie ochrony środowiska z innymi organami kontrolnymi, organami ścigania i wymiaru sprawiedliwości oraz organami administracji państwowej i rządowej, samorządu terytorialnego i obrony cywilnej, a także organizacjami społecznymi i opiekunami społecznymi,
8. organizowanie i koordynowanie państwowego monitoringu środowiska, prowadzenie badań jakości środowiska, obserwacji i oceny jego stanu oraz zachodzących w nim zmian,
9. opracowywanie i wdrażanie metod analityczno-badawczych i kontrolno-pomiarowych,
10. inicjowanie działań tworzących warunki zapobiegania poważnym awariom oraz usuwania ich skutków i przywracania środowiska do stanu właściwego,
11. kontrola przestrzegania przepisów o opakowaniach i odpadach opakowaniowych,
12. kontrola przestrzegania przepisów o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej i opłacie depozytowej,
13. kontrola przestrzegania przepisów i uzyskanych na ich podstawie zezwoleń, z wyłączeniem kontroli laboratoryjnej, w zakresie postępowania z organizmami genetycznie zmodyfikowanymi,
14. kontrola wyrobów wprowadzonych do obrotu, podlegających ocenie zgodności, w zakresie spełniania przez nie zasadniczych wymagań dotyczących ochrony środowiska, określonych w przepisach odrębnych.
15. weryfikacja rocznych raportów, o których mowa w ustawie o handlu uprawnieniami do emisji do powietrza gazów cieplarnianych,
16. wykonywanie zadań określonych w ustawie o międzynarodowym obrocie odpadami,
17. kontrola przestrzegania przepisów ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji
18. kontrola przestrzegania przepisów ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym,
19. wykonywanie zadań związanych ze zbieraniem danych do Europejskiego
    Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń oraz prowadzeniem
    Krajowego Rejestru Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń (od 19 sierpnia 2007 r.).

Zadania Inspekcji Ochrony Środowiska wykonują:

·         Główny Inspektor Ochrony Środowiska,

·         Wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska jako kierownika wojewódzkiej inspekcji ochrony środowiska, wchodzącej w skład zespolonej administracji wojewódzkiej.

Na podstawie ustaleń kontroli Wojewódzki Inspektor Ochrony Środowiska może:

1. wydać zarządzenie pokontrolne,
2. wydać decyzję administracyjną, w tym decyzję o wymierzeniu administracyjnej kary pieniężnej,
3. zażądać przeprowadzenia postępowania służbowego wobec osób winnych uchybień,
4. wstrzymać w trakcie kontroli działalność powodującą naruszenie wymagań ochrony środowiska lub na wniosek podmiotu korzystającego ze środowiska wyznaczyć termin usunięcia naruszeń,
5. wstrzymać oddanie do użytku obiektu budowlanego, nie spełniającego wymagań ochrony środowiska,
6. wystąpić do właściwego organu z wnioskiem o wszczęcie postępowania administracyjnego,
7. skierować do organów ścigania lub do sądu zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia.

Ustawowe uprawnienia inspektora przeprowadzającego działania kontrolne to między innymi:

1. możliwość wstępu na teren nieruchomości lub obiektu, gdzie prowadzona jest działalność gospodarcza,
2. żądanie dokumentów i wyjaśnień,
3. pobieranie próbek i przeprowadzanie badań i pomiarów,
4. ocena sposobu eksploatacji instalacji lub urządzeń, w tym środków transportu,
5. nakładanie grzywien w formie mandatu karnego,
6. ocena stosowanych technologii i rozwiązań technicznych,
7. ocena sposobu wykonywania pomiarów emisji, ilości pobranej wody oraz odprowadzanych ścieków przez jednostkę prowadzącą pomiary, w tym poprawności sposobu pobierania i analizy próbek.

Zgodnie z ustawą - Prawo ochrony środowiska, wojewódzki inspektor ochrony środowiska wymierza, w drodze decyzji, administracyjne kary pieniężne za:

1. przekroczenie określonych w pozwoleniach ilości lub rodzaju gazów albo pyłów wprowadzanych do powietrza,
2. przekroczenie, określonych w pozwoleniach, ilości, stanu lub składu ścieków,
3. przekroczenie, określonych w pozwoleniach, ilości pobranej wody,
4. naruszenie warunków decyzji zatwierdzającej instrukcję eksploatacji składowiska odpadów albo decyzji określającej miejsce i sposób magazynowania odpadów, wymaganych przepisami ustawy o odpadach, co do rodzaju i sposobów składowania odpadów,
5. przekroczenie, określonych w pozwoleniach, poziomów hałasu,
   przekroczenie, określonych w decyzjach, poziomów hałasu.

Oprócz omówionych wyżej możliwości wymierzania kar w drodze decyzji administracyjnej, inspektor Inspekcji Ochrony Środowiska jest uprawniony do nakładania grzywien w drodze mandatu karnego za cały szereg wykroczeń przeciwko środowisku i jego ochronie. Szczegółowy wykaz wykroczeń objętych uprawnieniami tej Inspekcji znajduje się w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 13 września 2002 r. w sprawie nadania inspektorom Inspekcji Ochrony Środowiska uprawnień do nakładania grzywny w drodze mandatu karnego (Dz. U. 151 poz. 1253).