http://www.portalflorystyczny.pl/index.php?option=com_content&id=1407:ogrod-raj
Rewolucja neolityczna: http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:b1bB_c8VGRcJ:pl.wikibooks.org/wiki/Historia_dla_gimnazjum/Rewolucja_neolityczna+rewolucja+neolityczna&cd=3&hl=pl&ct=clnk&client=firefox-a&source=www.google.com
rajski ogród: http://pl.wikipedia.org/wiki/Rajski_ogr%C3%B3d
roślina trująca: http://webcache.googleusercontent.com/search?q=cache:eLBYfk9_poYJ:pl.wikipedia.org/wiki/Bluszcz_pospolity+ro%C5%9Bliny+bog%C3%B3w+ro%C5%9Bliny+truj%C4%85ce&cd=3&hl=pl&ct=clnk&client=firefox-a&source=www.google.com
Krzysztof Kolumb – wikipedia
Nowy Świat – wikipedia
Ekspansja kolonialna - http://tematy.edukacja.gazeta.pl/temat/edukacja/ekspansja+kolonialna+XVIII+w
http://de.wikipedia.org/wiki/Schloss_Neugeb%C3%A4ude
botanik Clausius:
http://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:gqakLOf2cKYJ:www.2007.przyroda.katowice.pl/documents/przyrodnicy_clusius.pdf+cesarz+maksymilian+ii+ziemniaki&hl=pl&pid=bl&srcid=ADGEEShYRfIsVIlHdcB46aw8nZG-xOyZ5SpK78DTnUGGfcU06z9bx2Yebbo3A3pqwkQFQKChfvn8EcRgOI7OqAzP2wIbsdBVdtO9L5JruBUFpkU40PjPzbDJDHAQ6VDTVvAekClkzMMT&sig=AHIEtbQq6lM1i22VCe6oBYxcUTRQns84Lw
http://pl.wikipedia.org/wiki/Psiankowate
http://de.wikipedia.org/wiki/Ogier_Ghislain_de_Busbecq
http://pl.wikipedia.org/wiki/Biedermeier
Wiener vormaerz: http://www.rhetorik-netz.de/rhetorik/vormaerz.htm
Metternich: http://pl.wikipedia.org/wiki/Klemens_Lothar_von_Metternich
Jakiej bogini egipskiej były poświęcone róże?Izdydzie
Bauerngarten http://de.wikipedia.org/wiki/Bauerngarten
Przydomowy ogród wiejski: http://docs.google.com/viewer?a=v&q=cache:JuCn6kcrecIJ:www.agroturystyka.edu.pl/10sympozjum/pdf/24Zatek.pdf+przydomowy+ogr%C3%B3d&hl=pl&pid=bl&srcid=ADGEESixSSe7Wyrvu97iJ8KIlVby_fLN338B5hNAph0eqHhODPeVl4f82PonhXIvgZM_bm2Xt5wkiMLbvxHp-YW-EytgdbRst7GvL5LtiB736niRl2pbNA1qDW03nOWh8N-8mdIhOA8L&sig=AHIEtbSuvKgdgqwwMNa9ejQFfXnuw0exIw
Pflanzenmoden – moda na rośliny ogrodowe, królestwo roślin ogrodowych, ogród /
Ogrody na przestrzeni wieków
Z historii / z kroniki (chronologiczny zapis wraz z komentarzami autora) naszych roślin ogrodowych
przejście z koczowniczego trybu życia związanego ze zbieractwem i łowiectwem do trybu życia osiadłego związanego z rolnictwem
Jednym z przełomowych wydarzeń w historii ludzkości było przejście z koczowniczego trybu życia związanego ze zbieractwem, łowiectwem oraz rybactwem na tryb życia osiadły związany z rolnictwem. Od tej chwili człowiek starał się wzbogacić swoje najbliższe otoczenie w rośliny jadalne. Te bardzo istotne dla człowieka zmiany, które rozpoczęły się wraz z początkiem epoki neolitu i były ściśle związane z przejściem na tryb osiadły, nazywane są rewolucją neolityczną. Jednak nikt nie potrafi z dokładnością określić / powiedzieć do kiedy ogrody i uprawiane w nich rośliny służyły tylko i wyłącznie zaspokajaniu podstawowych potrzeb człowieka jak i nadawania / wyostrzenia smaku potrawom i zachwyciły ludzi swoim pięknem. / stały się
Pierwsze wzmianki o istnieniu ogrodów ozdobnych można znaleźć już w czasach starożytnych. Wiszące ogrody asyryjskiej królowej Semiramidy budziły tak wielki podziw, że zostały zaliczone do jednych z Siedmiu Cudów Starożytnego Świata. W mitologii greckiej można znaleźć wiele nazw roślin, które związane są w jakiś sposób z bogami, a w szczególności z boginiami. Przy przypisywaniu jakiejś rośliny do danej bogini czy danego boga, zwracano uwagę na jej walory estetyczne / piękno oraz użyteczność, nie pomijając przy tym nawet roślin trujących. Tym samym przypisywano danemu bogowi lub danej bogini roślinę mniej więcej adekwatną do jego lub jej rangi (funkcji którą pełnił). O ogrodach w średniowieczu wiadomo, że oprócz roślin warzywnych, ziół, zarówno ogrodowych jak i posiadających właściwości lecznicze, można było w nich spotkać rośliny ozdobne. Dowodem na to jest obraz „Rajski ogród”, który przedstawia różne gatunki roślin, a przede wszystkim kwiatów. Ogromny wpływ na rozwój ogrodnictwa ….historii rozwoju / upowszechnienia ogrodów miały wyprawy geograficzne w XV i XVI wieku, dzięki którym sprowadzono nowoodkryte gatunki roślin z Nowego Świata. Kolejna fala importu, nieznanych jeszcze na Starym Kontynencie odmian roślin nastąpiła w XVIII wieku, wraz z ekspansjami kolonialnymi???.
Niełatwo jest nam sobie dzisiaj wyobrazić świata, w którym nieznane są ziemniaki, papryka, fasola oraz pomidory. Wszystkie wymienione warzywa pochodzą z Ameryki, jednak na talerzach znalazły się dopiero dłuższym czasie od chwili ich odkrycia / wprowadzone do jadłospisu dopiero po dłuższym okresie od (chwili, momentu) ich odkrycia. z polecenia / na rozkaz austriackiego cesarza Maksymiliana II Habsburga przybył do Wiednia słynny botanik Kluzjusza, który sprowadził bulwy ziemniaków z Hiszpanii. Prawdopodobnie / najprawdopodobniej to właśnie on jako pierwszy w roku 1588 włączył ich odłogi do uprawy w ogrodach carskich przy pałacu Neugebäude. Z biegiem czasu ich uprawa rozprzestrzeniła się na inne ogrody, lecz nadal nie były traktowano jak(o) warzywo. Uważano je wówczas za dekoracyjną rośliną ozdobną, którą w butonierce nosił współczesny mężczyzna. Ta pochodząca z północnej części Chile (albo według innych źródeł z Peru) roślina pochodząca z rzędu psiankowców była przez jakiś czas nazywana „Taratouffli”, z czego później powstała nazwa ziemniak????, z czego wywodzi się nazwa ziemniak. Dopiero w okresie panowania cesarza Józefa II(???), więc całe 200 lat później, ziemniaki stały się powszechnie znanym warzywem, z którego przyrządzano różnego rodzaju potrawy.
Nazwisko Kluzjusza związane jest jednak jeszcze z innymi znanymi roślinami. W Wiedniu w roku 1588 zasadził on pierwszego kasztanowca. Nie dane mu było jednak bacznie śledzić jego rozrost / uprawę / ze względu na to, że za panowania cesarza Rudolfa II, obecność protestanta nie była tolerowana na katolickim dworze wiedeńskim i musiał opuścić carskie ogrody. Cebulki tulipanów zostały przekazane Kluzjuszowi przez Ghislana Besbecqa, posła cesarza Ferdynanda I i jego następcy Maksymiliana II, w 1573 roku przy furcie (klasztoru). Tym samym, poczynając od Wiednia rozpoczęła się w Europie, a w szczególności w Holandii, gdzie postrzegano tulipany za niezwykle cenne rośliny ozdobne, tzw. Tulipomania. Mało tego, Holandia chciała osiągnąć pozycję monopolistyczną w ich hodowli. Ich popularność w tym kraju była tak ogromna, że doprowadziła do wielu dotkliwych i krwawych sporów.
Tulipany wywodzą się z Azji. Przeszłość kwiatów, które docierały ze Wschodu do krajów europejskich, często okryta była tajemnicą i wciąż nieznane są fakty na ich temat. Jednak co do jednego nie ma wątpliwości – róża jest najstarszą i najsłynniejszą rośliną ozdobną. Jej początki sięgają czasów, kiedy to jeszcze nie spisywano historii, czego potwierdzeniem są wykopaliska archeologiczne w Persji. Ceniona była nie tylko ze względu na walory estetyczne / ozdobne. Służyła również do produkcji wody różanej oraz, jak się nadal przypuszcza, do słodyczy. Udowodnione zostało również, że jej początki sięgają nawet 5000 lat wstecz, gdzie hodowano ją w Chinach. Róża posiada też sobie równą roślinę ozdobną, którą jest nie mniej znana piwonia i przyjmuje postać / występuje w postaci niewielkiego krzewu.
W okresie biedermeierowskim „oszałamiającą karierę” rozpoczęła kamelia - kolejna roślina ozdobna rodem z Dalekiego Wschodu, której á propos nazwy wywodzi się od pochodzącego z Brna austriackiego jezuity Georga Kamela. Pochodzi z Chin oraz Japonii, gdzie odgrywała znaczącą rolę. Kamelia jest gatunkiem rośliny z rodziny herbatowatych i o pokroju krzewu. U schyłku XVIII wieku, roślina ta stała się niezwykle popularna i zaczęto hodować ją w europejskich ogrodach. Bogaci właściciele ogrodów zaczęli ze sobą konkurować w pozyskiwaniu nowych odmian kamelii. Efektem tego było wiele rodzajów kamelii, o różnych kolorach poszczególnych płatków kwiatów i o pięknych, a czasami wręcz o dziwacznych kształtach. Geny tej rośliny ozdobnej krzyżują się wprawdzie z łatwością, ale jedynie w specjalnych szklarniach, w których temperatura spada poniżej 12 stopni Celsjusza, skąd następnie sadzone były w ogrodach. Do najsłynniejszych hodowców kamelii zaliczani są również współzałożyciele i wieloletni protektorzy austriackiego stowarzyszenia miłośników ogrodów, arcyksiążę Anton Wiktor (brat wielkiego miłośnika ogrodów cesarza Niemiec i Austrii Franciszka I (II)) oraz książę von Metternich - Kanclerz Domu, Dworu i Cesarstwa. Sława jaką zdobyła kamelia w latach kolejnych, można był zaobserwować w XIX wieku pod postacią bestsellera „Damy Kameliowej” autorstwa Aleksandra Dumasa (syna). Powieść ta doczekała się ekranizacji, w której można było podziwiać Gretę Garbo oraz stała się podstawą do napisania opery Giuseppe Verdiego „La Traviata”.
Ziemniak, który z rośliny ozdobnej „awansował” do rangi jednego z najczęściej jadanych warzyw???? / powszechnie jadanego warzywa, tak samo odkryto znacznie później użyteczne właściwości innej znanej rośliny ozdobnej, a mianowicie słonecznika, z którego pozyskuje się olej słonecznikowy. Słonecznik dotarł do Hiszpanii w 1569 roku, natomiast do Niemiec w roku 1600. Jednak dopiero na Ukrainie w roku 1830 zaczęto hodować słonecznik w dużych ilościach, aby pozyskiwać olej z jej nasion. Wcześniej, nasiona wykorzystywane było jako pokarm dla ptaków. Ojczyzną słonecznika jest Meksyk, z którego pochodzi również inny rodzaj rośliny z tego samego gatunku – słonecznik bulwiasty, nazywany też topinamburem lub bulwą. Jego bulwy przypominają te ziemniaków, jednak jeśli chodzi o znaczenie gospodarcze słonecznika bulwiastego, to nie jest on żadną konkurencją dla ziemniaków.
Bardzo szczegółowo znamy natomiast historię innej rośliny ozdobnej, a mianowicie Dalię, która wywodzi się z Meksyku. W Europie zaczęto ją uprawiać dokładnie przed 200 laty i została również opisana naukowo. Ze względu na wiedzę na temat historii jej spopularyzowania się i znajomości daty jej przybycia do Europy, a dokładniej Hiszpanii, chcemy poświęcić jej znacznie więcej uwagi. Dalia jest rośliną ozdobną, której różne gatunki można znaleźć nie tylko w naszych ogrodach, ale przede wszystkim w pełnych różnobarwnych kwiatów przydomowych ogrodach wiejskich. Roślina ta liczy 15 gatunków spośród których wyróżnia się Dahlia pinnata, o nieparzystopierzastych liściach, nazywaną również dalią zmienną. To właśnie ta odmiana dalii została wysłana przez ówczesnego dyrektora ogrodu botanicznego w Meksyku, Vincentego Cervantesa (noszącego to samo nazwisko co słynny autor powieści „Don Quichotte”), do odleglejszego zakątku na świecie, do Hiszpanii, a dokładniej do ogrodu botanicznego w Madrycie. W tamtym czasie dyrektorem ogrodu botanicznego w Madrycie był botanik Abbé Antonio José Cavanilles. W roku 1791 wydany został pierwszy tom jego sześciotomowego, bogato ilustrowanego dzieła „O roślinach, które rosną dziko w Hiszpanii lub hodowane są ogrodach” (niem. „Pflanzen, die entweder in Spanien wild wachsen oder in Gärten gezogen werden“). W tymże dziele opublikował on pierwszy opis jednego, znanego mu gatunku tej rośliny ozdobnej i nazwał go na cześć niedawno zmarłego ucznia słynnego szwedzkiego botanika Linné, Andersa Dahla.
Rewolucja neolityczna – nazwa określająca przejście z koczowniczego trybu życia związanego ze zbieractwem i łowiectwem do trybu życia osiadłego związanego z rolnictwem.
Rewolucja neolityczna rozpoczęła się około 10 tys. lat p.n.e. wśród ludów Bliskiego Wschodu zamieszkujących obszary Mezopotamii, Syrii i Egiptu. Jednocześnie rozpoczęła się epoka kamienia gładzonego – neolit. W VII i na początku VI tysiąclecia p.n.e. społeczności rolnicze zasiedliły Cypr, Kretę i południowe Bałkany. W VI tysiącleciu p.n.e. pojawiły się na terenie Iranu, Turkiestanu i południowej Ukrainie. Do około 4500 r. p.n.e. proces osiedlania się pierwotnych rolników objął już większość Europy, w tym Polskę (kultura ceramiki wstęgowej). W latach 2500-1800 p.n.e. rolnictwo dotarło do doliny Indusu (Harappa i Mohendżo-Daro). W II tysiącleciu p.n.e. pojawiło się na Dalekim Wschodzie.
Pierwsze rolnicze wspólnoty powstały w Anatolii, Syrii i Palestynie. Do najstarszych znanych osiedli zaliczają się: Çatal Höyük, Jerycho i Mujerbat.
Obok nich wiodły życie grupy pasterzy, które czasowo zmieniały miejsca zamieszkania, wędrując w poszukiwaniu odpowiednich pastwisk dla udomowionego bydła i innych gatunków zwierząt.
Na podstawie ostatnich badań, powoli odchodzi się od używania tego terminu, przyjmując nastanie neolitu jako procesu bardziej złożonego i dłuższego w czasie.
Skutki rewolucji neolitycznej:
· osiadły tryb życia
· rolnictwo kopieniacze i irygacyjne
· chów zwierząt
· wytwarzanie tzw. produktów wtórnych chowu
· handel i usługi
· profesjonalizacja życia społecznego
· wynalezienie garncarstwa i tkactwa
· eksplozja demograficzna
· stworzenie społecznej hierarchii, powstanie klas
·...
beateis