1
Kwestionariusz Twórczego Zachowania KANH
Kwestionariusz Twórczego Zachowania KANH jest standaryzowanymnarzędziem do badania postawy twórczej opracowanym przez St. Popka.[1] Narzędzie bazuje na założeniu wzajemnego oddziaływania funkcji poznawczych i motywacyjno – emocjonalnych osobowości. Koncepcja Kwestionariusza opiera się na założeniu, że na postawę twórczą składają się sfery poznawcza i charakterologiczna. Autor kwestionariusza rozumie sferę poznawczą znacznie szerzej niż ma to miejsce przy pomiarach ilorazu inteligencji i określa ją jako zachowanie heurystyczne, ponieważ zakres pomiaru znacznie wykracza poza myślenie dywergencyjne. Cechy przeciwstawne – myślenie konwergencyjne określone zostały jako zachowanie algorytmiczne. Osobowość twórczą określa zdecydowana dominacja zachowań heurystycznych nad algorytmicznymi. Drugą sferę stanowi, według autora, zespół cech charakterologicznych, zapewniających aktywne realizowanie się potencjalnych możliwości poznawczych. Określa te cechy umownie jako postawę nonkonformistyczną i konformistyczną. Tak więc skala nonkonformizmu i zachowania heurystycznego skupiają, według Popka, te właściwości wewnętrzne, które przypisywane są przez badaczy ludziom twórczym.
Kwestionariusz KANH jest narzędziem, które nie mierzy konkretnych uzdolnień, w kategoriach działalności czy przedmiotu nauczania, ale pozwala na diagnozę ogólnych uzdolnień twórczych i odtwórczych człowieka w sferze poznawczej i motywacyjnej osobowości człowieka.
Kwestionariusz składa się z 60 stwierdzeń związanych z różnorodnymi czynnościami człowieka, jakie zachodzą w procesie uczenia się bądź w sytuacji działania. Badany musi określić:
§ które z twierdzeń są dla niego prawdziwe - wtedy przyznaje 2 punkty,
§ które tylko częściowo prawdziwe – wtedy przyznaje 1 punkt,
§ które są fałszywe – wtedy przyznaje o punktów.
W analizie zastosowano technikę obliczania „A”, polegającą na sumowaniu wyników poszczególnych skal. Suma skal K i A, to zachowania odtwórcze, zaś suma skal N i H to zachowania należące do grupy twórczych.
§ K+A = postawa odtwórcza (maksymalnie 60 punktów),
§ N+H = postawa twórcza (maksymalnie 60 punktów).
Przewaga punktów w jednej z dwóch sfer kwalifikuje do grupy odtwórczej bądź twórczej.
Każda ze skal jest reprezentowana przez 15 cech. Są to zestawy wartości oczekiwanych. Zaprezentowano je w kluczu do kwestionariusza:
Klucz do Kwestionariusza KANH
Zależność
Niezależność
Pasywność
Aktywność, witalność
Sztywność adaptacyjna
Elastyczność adaptacyjna
Stereotypowość
Oryginalność
Uległość, słabość
Konsekwencja
Bojaźliwość (lękliwość)
Odwaga
Podporządkowanie
Dominatywność
Niesamodzielność
Samoorganizacja
Zahamowalność
Spontaniczność, ekspresja
Defensywność
Otwartość
Słaba odporność i wytrwałość
Odporność i wytrwałość
Nieodpowiedzialność
Odpowiedzialność
Brak krytycyzmu
Samokrytycyzm
Nietolerancja
Tolerancyjność
Niskie poczucie wartości „ja”
Wysokie poczucie wartości „ja”
ZACHOWANIA ALGORYTMICZNE
ZACHOWANIA HEURYSTYCZNE
Spostrzegawczość kierowana
Samodzielność obserwacji
Pamięć mechaniczna
Pamięć logiczna
Wyobraźnia odtwórcza
Myślenie konwergencyjne
Myślenie dywergencyjne
Uczenie się reproduktywne
Uczenie się rekonstruktywne
Uczenie się ukierunkowane
Uczenie się samodzielne
Uczenie się przez rozumienie
Uczenie się przez zrozumienie
Sztywność intelektualna
Elastyczność intelektualna
Bierność poznawcza
Aktywność poznawcza
Niska refleksyjność
Wysoka refleksyjność
Wdrukowywanie się
Samodzielność intelektualna, twórczość
Niska sprawność i umiejętność konstrukcyjna
Wysoka sprawność i umiejętność konstrukcyjna
Odtwórczość werbalna
Twórczość werbalna
Brak pomysłowości technicznej
Zdolność techniczna
Brak uzdolnień artystycznych
Uzdolnienia artystyczne
[1] St. Popek, Kwestionariusz Twórczego Zachowania KANH, Lublin 2000
pedagog107