Dz.U.04.16.156 bezpieczeństwa i higieny pracy przy czyszczeniu powierzchni, malowaniu natryskowym.pdf

Dz.U.04.16.156

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ

z dnia 14 stycznia 2004 r.

w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy czyszczeniu powierzchni, malowaniu natryskowym

i natryskiwaniu cieplnym

(Dz. U. z dnia 4 lutego 2004 r.)

Na podstawie art. 237 15 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z

późn. zm.) zarządza się, co następuje:

Rozdział 1

Przepisy ogólne

§ 1. 1. Rozporządzenie określa wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie:

1) czyszczenia powierzchni metodami strumieniowo-ściernymi przy użyciu urządzeń z otwartym lub

zamkniętym obiegiem ścierniwa, w strumieniu sprężonego powietrza, wody lub mieszaniny wody i

sprężonego powietrza;

2) natryskiwania lub napylania powierzchni wyrobami lakierowymi w postaci płynnej lub proszku, przy użyciu

urządzeń natryskowych lub napylających;

3) natryskiwania cieplnego powierzchni metali przy użyciu pistoletowych urządzeń łukowych, plazmowych i

płomieniowych - w tym naddźwiękowych i detonacyjnych.

2. Przepisów rozporządzenia nie stosuje się do procesów:

1) czyszczenia powierzchni metodami strumieniowo-ściernymi za pomocą urządzeń typu wirnikowego;

2) natryskiwania cieplnego wykonywanego w zamkniętych komorach o obniżonym ciśnieniu lub wypełnionych

gazem obojętnym oraz pod wodą;

3) malowania w hermetycznych komorach, przy których pracownik obsługujący urządzenie odizolowany jest

od szkodliwego środowiska.

§ 2. 1. Pracownicy zatrudnieni przy pracach, o których mowa w § 1 ust. 1, powinni posiadać odpowiednie

przeszkolenie z zakresu bezpieczeństwa wykonywania tych prac oraz wyposażenie w niezbędne środki ochrony

indywidualnej stosownie do występującego zagrożenia.

2. Prace, o których mowa w § 1 ust. 1, zalicza się do prac szczególnie niebezpiecznych, na podstawie przepisów

rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. Nr 169, poz. 1650).

3. W czasie wykonywania prac, o których mowa w § 1 ust. 1, należy przestrzegać wymagań określonych w

rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas

wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr 47, poz. 401).

4. W przypadku robót budowlanych kierownik budowy przed rozpoczęciem tych robót opracowuje plan

bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w

sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (Dz. U.

Nr 120, poz. 1126).

5. Stosowane wyroby lakierowe, rozpuszczalniki, rozcieńczalniki, środki myjące i odtłuszczające powinny posiadać

kartę charakterystyki substancji niebezpiecznej lub preparatu niebezpiecznego, zgodnie z wzorem podanym w

rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 3 lipca 2002 r. w sprawie karty charakterystyki substancji niebezpiecznej i

preparatu niebezpiecznego (Dz. U. Nr 140, poz. 1171).

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 14 stycznia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy

przy czyszczeniu powierzchni, malowaniu natryskowym i natryskiwaniu cieplnym – stan prawny: listopad 2005 r.

6. Każda partia wyrobu lakierowego powinna posiadać deklarację zgodności z Polskimi Normami lub aprobatę

techniczną. Wzór deklaracji zgodności został podany w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z

dnia 31 lipca 1998 r. w sprawie systemów oceny zgodności, wzoru deklaracji zgodności oraz sposobu znakowania

wyrobów budowlanych dopuszczonych do obrotu i powszechnego stosowania w budownictwie (Dz. U. Nr 113, poz.

728).

Rozdział 2

Czyszczenie powierzchni metodami strumieniowo-ściernymi

§ 3. 1. Do czyszczenia powierzchni powinno stosować się:

1) ścierniwa metalowe, w szczególności:

a. śrut ostrokątny lub kulisty staliwny albo żeliwny,

b. cięty drut stalowy;

2. ścierniwa niemetalowe, w szczególności:

a. piaski kwarcowe w metodach pneumatycznych mokrych i wilgotnych,

b. elektrokorund,

c. ścierniwa odpadowe, w tym żużel pomiedziowy, paleniskowy, wielkopiecowy,

d. rozdrobnione skały i minerały, w tym oliwin, staurolit, dolomit, granit i inne,

e. inne ścierniwa sztucznie wytworzone i organiczne.

2. Do czyszczenia powierzchni niedopuszczalne jest stosowanie suchego piasku kwarcowego jako ścierniwa lub

dodatku do innych ścierniw.

3. Podczas stosowania w pomieszczeniach ścierniw z rozdrobnionych skał i minerałów, zawierających wolną

krzemionkę, należy oznaczać w tym pomieszczeniu stężenie pyłu całkowitego i respirabilnego, którego wartości nie

mogą być wyższe od podanych w załączniku nr 1 do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29

listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w

środowisku pracy (Dz. U. Nr 217, poz. 1833).

§ 4. 1. Stanowiska pracy usytuowane na otwartej przestrzeni powinny być oznakowane tablicami informacyjno-

ostrzegawczymi oraz tak zlokalizowane, aby nie powodowały zagrożeń dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników oraz

osób postronnych.

2. Po oczyszczeniu powierzchni resztki zużytego ścierniwa i inne zanieczyszczenia należy usunąć z miejsca pracy i

przekazać do regeneracji lub utylizacji.

§ 5. Czyszczenie powierzchni z powłok lakierowych zawierających związki ołowiu lub inne toksyczne składniki przy

użyciu urządzeń z otwartym obiegiem ścierniwa powinno odbywać się wyłącznie na stanowisku pracy szczelnie

osłoniętym i wyposażonym w układ filtracyjno-wentylacyjny.

§ 6. Dopuszczalne jest stosowanie w pomieszczeniu zamkniętym przenośnych i przewoźnych urządzeń do obróbki

podciśnieniowej z zamkniętym obiegiem ścierniwa, pod warunkiem że są wyposażone w układ filtracyjno-wentylacyjny

i zasobnik pyłu.

§ 7. Komory robocze przeznaczone do czyszczenia powierzchni powinny być podłączone do ssących układów

filtracyjno-wentylacyjnych i w taki sposób zabezpieczone, aby wyeliminować możliwość zapylenia pomieszczenia, w

którym zostały zainstalowane.

§ 8. 1. Stanowiska pracy, przy których odbywa się czyszczenie powierzchni, powinny być wyposażone w

instrukcję bezpieczeństwa i higieny pracy uwzględniającą wymagania dotyczące:

1) zasad obsługi, konserwacji oraz kontroli urządzeń używanych w procesie czyszczenia powierzchni metali i

innych materiałów konstrukcyjnych;

2) rodzajów środków ochrony indywidualnej, które należy stosować w zależności od technologii czyszczenia

oraz występujących czynników niebezpiecznych i szkodliwych dla zdrowia pracownika i osób

przebywających w strefie pracy.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 14 stycznia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy

przy czyszczeniu powierzchni, malowaniu natryskowym i natryskiwaniu cieplnym – stan prawny: listopad 2005 r.

2.Niedopuszczalne jest stosowanie urządzeń do strumieniowo-ściernego czyszczenia powierzchni

niewyposażonych w system umożliwiający zamknięcie wypływu ścierniwa z dyszy roboczej bezpośrednio przez

pracownika wykonującego proces czyszczenia.

3. System, o którym mowa w ust. 2, powinien być tak skonstruowany, aby w razie wypuszczenia z rąk pracownika

dyszy roboczej nastąpiło niezwłoczne zamknięcie dopływu ścierniwa do dyszy. System zamknięcia wypływu ścierniwa

należy kontrolować przed rozpoczęciem pracy i w przypadku jego wadliwej pracy.

§ 9. 1. Pracownicy obsługujący urządzenia przeznaczone do czyszczenia powierzchni zainstalowane w komorach

roboczych powinni być asekurowani przez co najmniej jednego pracownika znajdującego się na zewnątrz komory

roboczej.

2. Pracownicy obsługujący urządzenia zainstalowane w komorze roboczej powinni być wyposażeni w środki

ochrony indywidualnej, o których mowa w § 8 ust. 1 pkt 2.

3. Praca w komorze roboczej powinna trwać jednorazowo nie dłużej niż 40 minut, a przerwa powinna trwać co

najmniej 20 minut, podczas której pracownicy powinni przebywać w miejscu z dopływem czystego powietrza.

4. Komora robocza powinna być wyposażona w świetlny sygnalizator pracy informujący o zagrożeniach oraz

awaryjny wyłącznik urządzeń. Drzwi wejściowe do komory roboczej powinny być otwierane dopiero po uprzednim

odpyleniu jej wnętrza.

5. Wielokrotność wymiany powietrza w komorze roboczej powinna zapewniać dobrą widoczność oraz być zależna

od:

1) rodzaju czyszczonego materiału lub usuwanej powłoki malarskiej;

2) ilości stanowisk pracy;

3) rodzaju i ilości zużywanego ścierniwa.

6. Niedopuszczalne jest:

1) podejmowanie pracy w komorze roboczej bez odpowiednich środków ochrony indywidualnej;

2) czyszczenie powierzchni przy niedomkniętych drzwiach komory roboczej lub niesprawnym systemie

wentylacyjnym;

3) kierowanie strumienia ścierniwa z dyszy poza czyszczony przedmiot.

§ 10. 1. W przypadku obsługiwania urządzeń do czyszczenia powierzchni przez otwory w ścianie kabiny, otwory

te powinny być wyposażone w szczelne gumowe rękawy usytuowane na wysokości przedramienia pracownika.

2. Stanowiska pracy, o których mowa w ust. 1, powinny być wyposażone w ergonomiczne krzesła przystosowane

do warunków wykonywanej pracy.

Rozdział 3

Natryskiwanie lub napylanie powierzchni

§ 11. 1. Do natryskiwania lub napylania powierzchni używa się wyłącznie materiałów posiadających kartę

charakterystyki substancji niebezpiecznej i preparatu niebezpiecznego, z oznakowaniem opakowania określonym w

rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 2 września 2003 r. w sprawie oznakowania opakowań substancji

niebezpiecznych i preparatów niebezpiecznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1679).

2. Podczas prac, o których mowa w ust. 1, gdzie stosuje się materiały zawierające związki o działaniu

rakotwórczym lub prawdopodobnie rakotwórczym, należy przestrzegać wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra

Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 11 września 1996 r. w sprawie czynników rakotwórczych w środowisku pracy oraz

nadzoru nad stanem zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki (Dz. U. Nr 121, poz. 571 oraz z 2003

r. Nr 36, poz. 314).

§ 12. 1. Natryskiwanie powierzchni płynnymi wyrobami lakierowymi może być wykonywane na otwartej

przestrzeni albo w komorach malarskich lub pomieszczeniach wyposażonych w wentylację odciągową z wymuszonym

nawiewem powietrza. Napylanie wyrobami sproszkowanymi powinno być wykonywane wyłącznie w komorach

malarskich lub pomieszczeniach z odpowiednią wentylacją.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 14 stycznia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy

przy czyszczeniu powierzchni, malowaniu natryskowym i natryskiwaniu cieplnym – stan prawny: listopad 2005 r.

2. Podczas natryskiwania lub napylania powierzchni wyrobami lakierowymi powinno stosować się jednocześnie lub

oddzielnie środki ochrony indywidualnej lub zbiorowej zapewniające nieprzekraczanie najwyższych dopuszczalnych

stężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, określonych w przepisach rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki

Społecznej z dnia 29 listopada 2002 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych

dla zdrowia w środowisku pracy.

3. Napylanie powierzchni wykonuje się tak, aby nadmiar napylanego proszku mógł być odzyskiwany.

4. Ilość przechowywanego w pomieszczeniach i przestrzeniach zamkniętych, w których prowadzone są prace

związane z natryskiwaniem lub napylaniem, palnego materiału przeznaczonego do natryskiwania lub napylania

powierzchni nie powinna przekraczać zapotrzebowania jednej zmiany roboczej.

§ 13. 1. Stanowiska pracy, na których prowadzone jest natryskiwanie lub napylanie powierzchni, oznacza się

tablicami informacyjno-ostrzegawczymi i zabezpiecza się przed dostępem osób postronnych.

2. Natryskiwanie lub napylanie powierzchni wyrobami płynnymi lub sproszkowanymi powinno być prowadzone z

zachowaniem wymagań ochrony przeciwpożarowej oraz oceny zagrożenia wybuchem, o których mowa w

rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony

przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 121, poz. 1138).

§ 14. 1. Pomieszczenia i komory malarskie, w których odbywa się natryskiwanie lub napylanie powierzchni,

powinny spełniać wymagania techniczno-budowlane jak dla pomieszczeń zagrożonych wybuchem, o których mowa w

rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony

przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów oraz w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z

dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz.

U. Nr 75, poz. 690 oraz z 2003 r. Nr 33, poz. 270).

2. Urządzenia elektroenergetyczne stosowane w pomieszczeniach i komorach malarskich powinny odpowiadać

wymaganiom dla urządzeń przeznaczonych do pracy w strefach zagrożonych wybuchem określonym dla tych

pomieszczeń i komór.

3. Strefy zagrożenia wybuchem oraz miejsca występowania materiałów pożarowo niebezpiecznych powinny być

oznakowane zgodnie z przepisami rozporządzeń, o których mowa w ust. 1.

§ 15. 1. Podłogi w pomieszczeniach i komorach malarskich, w których stosowane są metody elektrostatycznego

natryskiwania lub napylania powierzchni przedmiotów, powinny odpowiadać wymaganiom określonym w przepisach

rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów

bezpieczeństwa i higieny pracy oraz w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie

warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.

2.Podczas stosowania metody elektrostatycznego natryskiwania lub napylania powierzchni przedmioty

poddawane tym procesom powinny być uziemione, a pracownicy wyposażeni w antyelektrostatyczną odzież i obuwie

robocze oraz środki ochrony indywidualnej.

§ 16. Stanowiska pracy w pomieszczeniach i komorach malarskich, na których odbywa się natryskiwanie lub

napylanie powierzchni, powinny być wyposażone w instrukcję bezpieczeństwa i higieny pracy uwzględniającą:

1) specyfikę stosowanych materiałów powłokowych;

2) technologię nanoszenia;

3) wymagane środki ochrony indywidualnej;

4) wymagania dotyczące obsługi i konserwacji urządzeń i sprzętu pomocniczego używanego podczas

natryskiwania lub napylania powierzchni przedmiotów;

5) zasady kontroli urządzeń pracujących pod ciśnieniem;

6) zasady przechowywania materiałów niebezpiecznych pożarowo.

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 14 stycznia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy

przy czyszczeniu powierzchni, malowaniu natryskowym i natryskiwaniu cieplnym – stan prawny: listopad 2005 r.

§ 17. Urządzenia, sprzęt i narzędzia przeznaczone do pracy w pomieszczeniach i strefach zagrożenia wybuchem

lub pomieszczenia, w których występują materiały niebezpieczne pożarowo, powinny spełniać wymagania, o których

mowa w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony

przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów oraz rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki

Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy.

§ 18. Podczas natryskiwania lub napylania niedopuszczalne jest:

1) przeprowadzanie czynności natryskiwania lub napylania instalacji lub urządzeń elektrycznych będących pod

napięciem;

2) gromadzenie na stanowisku pracy opróżnionych naczyń i pojemników po materiałach stosowanych do

natryskiwania lub napylania;

3) używanie materiałów bez znajomości technologii ich nakładania oraz działania toksycznego;

4) używanie grzejników z otwartą spiralą grzejną lub ognia otwartego;

5) prowadzenie prac spawalniczych;

6) stosowanie narzędzi iskrzących.

Rozdział 4

Natryskiwanie cieplne

§ 19. Proces natryskiwania cieplnego wykonuje się z zachowaniem wymagań ochrony przeciwpożarowej oraz

oceny zagrożenia wybuchem, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia

16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.

§ 20. Dopuszcza się prowadzenie procesu natryskiwania cieplnego:

1) na otwartej przestrzeni, z zachowaniem zasad właściwej lokalizacji urządzeń;

2) w specjalnie przystosowanych pomieszczeniach;

3) w komorach roboczych.

§ 21. 1. Podczas procesu natryskiwania cieplnego na otwartej przestrzeni, wokół stanowiska prowadzenia tych

prac powinien być wydzielony pas ochronny, w którym nie mogą przebywać osoby postronne albo niewyposażone w

środki ochrony indywidualnej.

2. Wydzielony pas ochronny należy odpowiednio oznaczyć za pomocą tablic informacyjno-ostrzegawczych.

§ 22. Po zakończeniu procesu natryskiwania cieplnego na otwartej przestrzeni resztki materiału przekazuje się do

ponownego wykorzystania lub utylizacji.

§ 23. 1. Pomieszczenie przeznaczone do prowadzenia procesu natryskiwania cieplnego powinno być oddzielone

od innych pomieszczeń zakładu pracy w sposób gwarantujący bezpieczeństwo pracy.

2. Proces natryskiwania cieplnego przeprowadzany przez pracowników w pomieszczeniach powinien odbywać się

przy asekuracji co najmniej jednego, dodatkowego pracownika.

§ 24. 1. Proces natryskiwania cieplnego powinien być prowadzony w pomieszczeniu wyposażonym w instalację

mechanicznej wentylacji nawiewno-wywiewnej i oświetleniową przystosowaną do pracy w strefach zagrożonych

wybuchem.

2. Pomieszczenie natryskiwania cieplnego powinno mieć ściany i strop wykonane z materiałów zmywalnych,

niepalnych i nieiskrzących.

3. Stoły warsztatowe i inne urządzenia stosowane w pomieszczeniu, o którym mowa w ust. 1, powinny być

wykonane z materiałów umożliwiających ich czyszczenie poprzez odpylanie.

4. Instalacje i węże gazowe oraz miejsca i sposób ich mocowania w pomieszczeniu, o którym mowa w ust. 1,

powinny spełniać wymagania jak dla urządzeń stosowanych do prac spawalniczych, określonych w przepisach

rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 27 kwietnia 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy pracach

spawalniczych (Dz. U. Nr 40, poz. 470).

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA GOSPODARKI, PRACY I POLITYKI SPOŁECZNEJ z dnia 14 stycznia 2004 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy

przy czyszczeniu powierzchni, malowaniu natryskowym i natryskiwaniu cieplnym – stan prawny: listopad 2005 r.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: