Zarządzanie strategiczne

Spółdzielnia Mleczarska „xxx”

ul. xxx

xx – xxx xxx

I. Ogólne informacje o strategii

Strategia przedsiębiorstwa to zespół skoordynowanych, dostosowanych do sytuacji firmy oraz otoczenia, sposobów osiągnięcia celów tego przedsiębiorstwa. W innym ujęciu strategia jest interpretowana jako zespół określonych zasad postępowania zarządu firmy, stałych w pewnym okresie, których zastosowanie prowadzi do osiągnięcia celu przedsiębiorstwa. Strategia powstaje w wyniku procesu zarządzania strategicznego.

Czynniki determinujące wybór strategii rozwoju firmy:

Przedsiębiorstwo, które chce określić efektywną i realistyczną strategię swojego rozwoju, w procesie formułowania tej strategii musi wziąć pod uwagę wiele różnych czynników wpływających na funkcjonowanie firmy, a pochodzących od zewnątrz oraz z wnętrza organizacji. Wybór metod i sposobu rozwoju danej firmy, czyli strategię rozwoju zależy od potencjału danej firmy istniejącego obecnie oraz możliwego do osiągnięcia w przyszłości. Potencjał ten określa zdolności strategiczne danej firmy, czyli jej możliwości opracowania, wdrażania i eksploatacji efektywnej strategii rozwoju.

              Zdolności strategiczne danej firmy są zdeterminowane przez

·         kulturę organizacji

·         jej zdolności zarządzania

·         jej materialne i niematerialne zasoby

Każde przedsiębiorstwo działa na rzecz otoczenia i znajduje się pod jego wpływem. Firma utrzymuje się dzięki otoczeniu: tylko zaspokajanie odpowiednich potrzeb otoczenia stanowi rację bytu przedsiębiorstwa i umożliwia mu przetrwanie.

Cele, które chce zrealizować przedsiębiorstwo są sprzeczne z celami innych przedsiębiorstw, dlatego każda firma funkcjonuje w środowisku dla siebie nieprzyjaznym, konkurencyjnym. Z drugiej strony, wiele instytucji (w tym państwo) sprzyja przedsiębiorstwu tworząc otoczenie przyjazne. Można wreszcie mówić o otoczeniu niekonkurencyjnym, które również wpływa na działalność firmy.

              Czynniki determinujące strategię rozwoju można zatem podzielić na zewnętrzne i wewnętrzne, co jest często określane jako otoczenie zewnętrzne i wewnętrzne. Wśród czynników wewnętrznych należy głównie wyróżnić kulturę organizacji, a w tym cele i oczekiwania różnych grup, ich wiedzę, doświadczenie oraz nawyki i postawy. Wśród czynników zewnętrznych: oczekiwania społeczne oraz rynek (zbytu, zaopatrzenia, pracy, kapitałowy), konkurencję, politykę gospodarczą (stopa procentowa, inflacja, stopa podatkowa), sytuację ekonomiczną (koniunktura, dostępność zasobów) oraz polityczną i społeczną. Analiza tych czynników – ocena ich istotności i sposobu wpływu na działalność przedsiębiorstwa – jest przedmiotem tzw. analizy strategicznej.

Etapy procesu zarządzania strategicznego:

1). Analiza strategiczna, która dotyczy trzech następujących obszarów:

    a). Oczekiwań, celów i misji firmy,

    b). Zasobów firmy,

    c). Otoczenia zewnętrznego firmy.

2). Wybór strategii, który obejmuje:

    a). Generowanie opcji strategicznych,

    b). Ocenę poszczególnych opcji,

    c). Wybór wariantu strategii,

3). Wdrożenie strategii, które zawiera takie działania jak:

    a). Planowanie zasobów niezbędnych dla wdrożenia strategii,

    b). Określenie zmian struktur organizacyjnych w związku z podjętą strategią,

    c). Opracowanie systemów motywacyjnych i kontrolnych związanych z nową strategią rozwoju.

II. Ogólne informacje o mleczarni”DEMI”:

1. Rys historyczny i dane szczegółowe o firmie.

Siedzibą Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Górze jest miasto Góra położone w odległości 22 km na południe od Leszna, o historycznej przynależności do Śląska.

Mleczarnia rozpoczęła działalność w 1882 roku. W czasie działań wojennych miasto uległo zniszczeniu w 39 %, siedziba zakładu ucierpiała także.

Powojenne początki były bardzo trudne. Stopniowo, w miarę stabilizacji i zasiedlania miasta nastąpił wzrost skupu i przerobu mleka.

W 1952 roku został odbudowany i uruchomiony Oddział (Mleczarnia) w Wąsoszu.

W 1965 roku Spółdzielnia uzyskała Znak Jakości „1” na produkowane masło. W latach 1966-67 wybudowano proszkownię mleka w Górze, a następnie w 1973 Wąsoszu. W Spółdzielni Mleczarskiej narodziło się wiele śmiałych pomysłów technicznych, jak wytwarzanie proszku z jaj, mleka zagęszczonego w tubach, sera gryfickiego, proszku buraczanego i innych produktów.

Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Górze skupuje i przerabia rocznie około 36.000.000 litrów mleka. Ponadto zakład posiada także własną wytwórnię tub aluminiowych.

Produkcja wyrobów przeznaczona jest na zaopatrzenie rynku krajowego, w tym województw: leszczyńskiego, legnickiego, miasta Wrocławia, Zielonej Góry oraz na eksport.

Zakład wyposażony jest w miarę nowoczesne maszyny i urządzenia firm polskich i zagranicznych. Najnowszą maszyną jest maszyna przeznaczona do produkcji wyrobów zagęszczonych – jest to system membran z MSS (Membran System Specialist), sprowadzony z USA z Minnesoty.

Ostatnio zakupiono 3 samochody – cysterny marki Steyr-Jansky do bezpośredniego odbioru surowca u producentów i Iwkę – maszynę do napełniania tub aluminiowych skondensowanym mlekiem.

Wyroby Spółdzielni zostały siedmiokrotnie wyróżnione na ogólnopolskich ocenach masła i serów medalami i dyplomami za wysoką jakość.

W Spółdzielni zatrudnionych jest 230 osób.

Jednym z obecnie posiadanych bardzo prestiżowych tytułów Spółdzielni jest

Certyfikat ISO9002.

2. Przedmiot działania:

Spółdzielnia Mleczarska oferuje w swojej sprzedaży następujący asortyment produkcji:

ü      Mleko 2% folia 0,9l,

ü      Mleko 3,2% folia 1l,

ü      Maślanka spożywcza,

ü      Śmietanka w proszku do kawy „Wiedeńska” - słoik 100g, 200g, saszetki a 5g,

ü      Śmietanka w proszku do kawy „Stefanka” – słoik 100g, 200g, saszetki a 5g,

ü      Śmietany i śmietanki o różnych zawartościach tłuszczu,

ü      Twarogi, serek „Grani” i śmietankowy,

ü      Ser Górowski Wędzony, sery dojrzewające,

ü      Kefir luksusowy,

ü      Bio- Kefir owocowy,

ü      Jogurt „light”,

ü      Twarożek kanapkowy,

ü      Masełko górowskie,

ü      Serek „GRANI”

ü      Serek śmietankowy,

ü      Twaróg półtłusty pakowany próżniowy,

ü      Twaróg półtłusty – krajanka,

ü      Twaróg chudy,

ü      Masło ekstra folia,

ü      Masło śmietankowe pergamin,

ü      Mleko zagęszczone słodzone w tubach: śmietankowe, kakaowe,

ü      Ser twardy Łowicki, Zamojski, Edamski,

ü      Mleko kozie w proszku

3. Potrzeby zaspakajane przez „DEMI”:

Teoria Maslowa rozróżnia pięć ogólnych klas potrzeb, które są hierarchicznie uporządkowane z punktu widzenia ich ważności. Potrzeby wg Maslowa to:

Ø      Potrzeby fizjologiczne – ujmują elementarne pragnienia, związane z jedzeniem, piciem, odzieżą, i mieszkaniem. Ich pierwszeństwo przed innymi rodzajami potrzeb wynika z natury człowieka.

Ø      Potrzeba bezpieczeństwa – wyraża się w pragnieniu ochrony przed zdarzeniami losowymi ( nieszczęśliwy wypadek, napad, choroba), które mogłyby udaremnić zaspokojenie potrzeb fizjologicznych.

Ø      Potrzeby społeczne – obejmują dążenie do wspólnoty, przynależności i dostatecznie zadawalających stosunków społecznych.

Ø      Potrzeby wartościowania – odzwierciedlają pragnienie uznania i szacunku.

Ø      Potrzeby samorealizacji – czyli dążenie do niezależności, do zrealizowania swojej osobowości.

Mleczarnia „DEMI” realizuje niewątpliwie potrzeby fizjologiczne. Głębsza analiza tego zagadnienia dostarcza wniosków, że produkty „DEMI” mogą realizować także inne potrzeby z wymienionych przez Maslowa.

4. Makroekonomiczna  analiza sektora.

              Mleczarnia „DEMI” działa w sektorze spożywczym. Jest to sektor rozproszony, znajdujący się w fazie dojrzałości.

              Zgodnie z programem resortu rolnictwa zakłady przemysłu mleczarskiego będą modernizowane i dostosowywane do  wytwarzania produktów odpowiadających standardom zachodnim.

              W większości świata mleko uznane jest za podstawowy produkt zasilający człowieka w białko. Witamina A i B działa przeciwmiażdżycowo. Wg prof. St. Urbana (PM nr 8/94) Polska produkuje największą ilość mleka z państw Europy Środkowej i Wschodniej – prawie 50% całej produkcji.

W 1996 r. (raport w Poradniku Handlowym z 01.97) podaje się, że Polska ma 2,2% udziału w produkcji światowej mleka.

              Wg prof. Zbigniewa Śmietany z Instytutu Technologii Mleczarskiej  w Polsce dzięki programowi restrukturyzacji nastąpiło wyraźne unowocześnienie skupu mleka oraz poprawa jego jakości. Twierdzi on, że analiza lat ubiegłych pozwala przypuszczać, że w najbliższej przyszłości nadal utrzyma się wzrostowa produkcja jogurtów i kefirów.

              Wg badań przeprowadzonych przez pracowników Akademii Rolniczej w Rzeszowie, osoby badane twierdzą, że duże zróżnicowanie asortymentu, poprawa jakości, oraz korzystne ceny w porównaniu z produktami importowanymi decydują o preferowaniu produktów polskiego przemysłu mleczarskiego.

              W Przeglądzie Mleczarskim nr 12 z 1996 r. w artykule pt.: „ Bydgoskie Mleko. Raj.” Czytamy m.in., że dynamicznie rozwijające się spożycie jogurtów w Polsce skłania do prognozowania, że zapotrzebowanie rynku w najbliższych latach będzie wzrastało. Przyczynić się do tego mogą również badania prowadzone przez akademię Medyczną w Bydgoszczy na temat wpływu jogurtów w leczeniu niektórych chorób.

5. Opłacalność produkcji.

Cena skupu mleka w „Demi” zależy ściśle od jakości, klasy dostarczonego mleka i wynosi ona za jeden litr od 0,40 do 0,72 zł.

Średnia cena skupu wynosi 0,60 zł za jeden litr. Przy założeniu, że krowa oddaje 5000 litrów rocznie przeciętny zysk wynosi od 0,02 do 0,04 zł za jeden litr mleka. Wiadomo, że na całkowity zysk z oddania mleka ma wpływ bezpośrednio udój z krowy, a pośrednio także rodzaj stosowanych pasz, gatunek trawy. Przykładowo, przy założeniu, że krowa daje rocznie 5000 litrów mleka, zysk z jednego litra wynosi 0,04 zł to gospodarstwo składające się z 1000 sztuk krów może dać około 200.000 zł zysku rocznie. Oczywiście dane te mogą mieć pojęcie względne.

80 % skupowanego mleka to mleka według normy (powyżej III klasy),