Pomoce dydaktyczne w edukacji matematycznej
Pomoce naukowe to przedmioty, którymi posługują się zarówno nauczyciel (w procesie nauczania) jak i uczeń (w procesie uczenia się). Do środków dydaktycznych zaliczymy podręczniki szkolne oraz przybory jakimi posługuje się uczeń cyrkiel, linijka, papier milimetrowy) a także gry dydaktyczne, komputery i inne przedmioty wspomagające proces nauczania. Tradycyjna dydaktyka kładła szczególny nacisk na środki dydaktyczne, których zadaniem było ułatwienie przekazywania informacji przez nauczyciela. Nowoczesne nauczanie matematyki w klasach początkowych wymaga znacznie większej liczby pomocy naukowych niż nauczanie tradycyjne. Najistotniejsze są te pomoce, którymi uczeń może samodzielnie manipulować. Nie wystarcza tu bierna obserwacja czynność wykonywanych przez nauczyciela lub kolegę. Pomoce powinny się znajdować na każdym stoliku, tak by każde dziecko miało do nich swobodny dostęp i mogło samo lub z kolegą wykonać ćwiczenia manipulacyjne. Warto dążyć do tego, by pomoce typu manipulacyjnego produkowane były w dwu wielkościach: małe, przeznaczone do pracy przy stolikach i duże – do demonstracji wobec całej klasy.
Rodzaje pomocy dydaktycznych
Klocki różnią się następującymi cechami:
- kształtem (kwadrat, prostokąt, trójkąt, koło)
- kolorem (czerwony, żółty, niebieski)
- wielkością (duże, małe)
- grubością (grube, cienkie)
Można spotkać także inną wersję, w której zastosowano 4 kolory, a zmniejszono liczbę kształtów – zrezygnowano kwadratu.
Klocki są podstawowym materiałem do ćwiczeń związanych z klasyfikacją elementów spełniających dany warunek np. układanie ciągu klocków różniących się jedną cechą oraz kształtowaniem pojęcia zbioru i działań na zbiorach.
Podstawowym elementem jest sześcienny klocek w kolorze białym, pozostałe różnią się długością, która jest wielokrotnością długości klocka białego i dodatkowo kolorem. Kolor jest związany z długością.
Klocki mogą się nieco różnić kolorami. Jedna z wersji na brzegach klocków ma kropki oraz wartości liczbowe zapisane cyframi, co ułatwia rozwiązywanie zadań w różnych aspektach liczby.
Podobną funkcję pełni papier z punktami sieci (kropkowany), na którym dziecko może rysować figury geometryczne lub rozwiązywać zadania.
- 2 duże trójkąty
- 1 średni trójkąt
- 2 małe trójkąty
- 1 mały kwadrat
-1 mały równoległobok
Celem tej gry jest ułożenie większego obrazka wg przygotowanego wzorca (najczęściej narysowanych konturów tego obrazka) lub własnej wyobraźni. Przy zabawie z tangramem należy pamiętać o tym, że:
- należy wykorzystać wszystkie części,
- elementy muszą leżeć obok siebie, ale nie mogą na siebie nachodzić,
- tany można obracać na drugą stronę.
Z elementów tangramu można ułożyć tysiące obrazków – sylwetek ludzi, zwierząt, przedmiotów, figur geometrycznych itp. Na identycznej idei – 14 elementów a nie 7 – oparty jest tangram starogrecki. Występują też tangramy, których bazą jest sześciokąt, prostokąt a nawet są budowle z koła i elipsy.
Bibliografia:
1. „Nauczanie początkowe matematyki”, Podręcznik dla nauczyciela, tom 1 pod redakcją Zbigniewa Semadeniego;
2. „Kształcenie matematyczne w edukacji wczesnoszkolnej”, Jerzy Nowik.
5
Arwen1602