Białkomocz.doc

Białkomocz

CHOROBY WEWNĘTRZNE

Wykład 7

16.11.2010r.

Janusz Wyzgal

HIPOKRATES (460 - 375 p.n.e.)

v      pienienie moczu wskazuje na przewlekłą chorobę nerek

v      ropa lub krew w moczu j.w.

GALEN              (129 - 200AD)             

v      opisał cukrzycę jako  „biegunkę moczu”

AVICENNA (981 - 1037)                           

v      czerwony mocz oznacza gorące zapalenie

MAIMONIDES (1135 - 1204)             

v      wskazał na celowość badania osadu moczu

BRIGHT              (1789 - 1858)             

v      wprowadził badanie moczu do rutynowego badania przedmiotowego

Badanie wg Witolda Orłowskiego

·         Badanie podmiotowe

·         Badanie przedmiotowe

o        + morfologia

o        + mocz badanie ogólne

·         Rozpoznanie wstępne

·         Plan badań / działania

Technika pomiaru białka /uwagi :

§         Jakościowa, z kwasem sulfosalicylowym wszystkie białka

§         Ilościowa, biuretowa

§         Techniki paskowe (analizator fotometryczny, ocena bezpośrednia) wykrywają głównie albuminy

¯

§         Białko Bence-Jonesa 50% fałszywie ujemne

§         Naczynie nie po syropie /żelu → wyniki fałszywie dodatnie

§         Hiperbilirubinemia → biliuria → zawyża wyniki białkomoczu

§         Fałszowanie wyników → ślina / białko jajka, inne

¯

§         wątpliwości, mocz pobrany w obecności pielęgniarki

Przyczyny białkomoczu (patofizjologiczne)

1. Nieprawidłowe białko krążące

–         łańcuch lekkie Ig

2. Uszkodzony kłębuszek nerkowy

–         pierwotne kłębuszkowe zapalenie nerek

–         wtórne kłębuszkowe zapalenie nerek

–         choroby metaboliczne

–         cukrzyca

–         amyloidoza

3. Utrudniony odpływ żylny

–         zakrzep żyły nerkowej

4. Uszkodzona tkanka śródmiąższowa i cewki nerkowe

–         reakcje alergiczne i polekowe

5. Przechodzenie białek na przebiegu dróg moczowych (histuria)

–         stan zapalny / martwica

–         nowotwór

Choroby kłębuszków nerkowych przebiegające z białkomoczem, wywołane przez leki

•          Terapia solami złota (RZS)
HLA B8/DR3, glomerulopatia błoniasta lub submikroskopowe kzn
5 - 25%, 4 miesiące

•          Penicylamina (choroba Wilsona)
5 - 30% glomerulopatia błoniasta

Białkomocz towarzyszący chorobom infekcyjnym

·         HBV
Azja i Afryka, u 80% dzieci i 40% dorosłych z błoniastą glomerulopatią stwierdza się HBsAg w złogach w kłębuszkach

·         HCV

o        30% pacjentów ma nieprawidłowy osad moczu !

o        błoniastorozplemowe typ I (20% w Europie)

o        mieszana krioglobulinemia

·         AIDS

o        ogniskowe segmentalne stwardnienie kłębuszków nerkowych
HIVAN (human immunodeficiency virus associated nephropathy)

o        inne FSG, mezangialne kzn, błoniastorozplemowe

·         Infekcje bakteryjne

o        zapalenie wsierdzia

o        zakażona zastawka komorowo-przedsionkowa

o        przewlekłe infekcje (SAA)

·         Istnieje dobowy rytm białkomoczu ( ­ 30min po pionizacji)
i wzrasta po posiłkach

·         Stały białkomocz ortostatyczny

•          Białkomocz (po wysiłku)

•          Bez białkomoczu (po nocy)

·         8964 dzieci → 10% białkomocz jednorazowo

·         Znaczenie nie jest jasne

Ø      plazmocytoma - łańcuchy lekkie

Ø      ostra białaczka - lizozym

Ø      zapalenie trzustki - amylaza

Ø      uszkodzenie mięśni - mioglobina

3,6 albuminy / doba

66% cewka proksymalna

33% cewka dystalna

24 h zbiórka moczu zdrowego dorosłego

•          20 - 30 mg albumin

•          40 - 60 mg białko Tamm - Horsfata,  IgA

•          10 - 20 mg białko niskocząsteczkowe

•          śluz z dróg moczowych, produkty rozpadu nabłon i granulocytów

S ~ 100 mg/doba

Stąd

I     wynik 4 mg/dl oznacza

              40mg/l x 1,5 l/d = 60 mg

     Jest to norma a nie białkomocz śladowy

II  do 10 000 wałeczków szklistych / d

     Jest to norma, na tyle może wystarczyć 100 mg białka

Mikroalbuminuria

·         20 - 30 mg albumin / doba - N

·         30 - 300 mg mikroalbuminuria

·         odpowiada

·         20 - 200 mg albumin / minutę

·         Wynik 2x, wynika to z dużej zmienności albuminurii

o        dieta

o        wysiłek fizyczny

·         Metody

o        EIA

o        RIA

o        NEFOLOMETRIA

o        TEST PASKOWY - mało precyzyjny

Cukrzyca                                           →               zaburzenia metaboliczne              +

              ¯

Białkomocz                              →                zespół nerczycowy                             ++

              ¯

Niewydolność nerek               →               mocznica                                           +++

Biopsja nerki

Badanie pozwalające precyzyjnie określić chorobę nerek, zarówno pierwotną jak i wtórną

ale jest  badaniem inwazyjnym !

•          krwiak 97%

•          krwawienie

•          zgon 1 : 5 000/10 000

v      Vasculit              →              arteriografia / wycinek skórno-mięśniowy

v      Amyloidoza              →              biopsja jelita

v      Inne                            →              elektroforeza białek, glikemia, itp.

Następstwa białkomoczu

Objawy kliniczne i zaburzenia hormonalne w zespole nerczycowym

Objawy białkomoczu                                          Przyczyna

Hipoalbuminemia                                          - utrata białek z moczem

                                                                      - zwiększenie katabolizmu filtrowanych albumin

                                                                      - niedostateczne zwiększenie syntezy albumin w wątrobie

Obrzęki i przesięki                                           - zwiększona nerkowa retencja sodu

do jam ciała                                                         - zmniejszenie ciśnienia onkotycznego osocza

                                                                      - aktywacja układu renina-angiotensyna-aldosteron

Hipercholesterolemia                                          - wzrost wątrobowej syntezy lipoprotein