"POMOCE NAUKOWE - MATURA PISEMNA JĘZYK ANGIELSKI (ROZSZERZONY)"
- 6 -
Rozprawka
o Rozróżnia się przynajmniej dwa rodzaje rozprawki:
- rozprawkę przedstawiającą wady i zalety / argumenty za i przeciw jakiejś tezie oraz
- rozprawkę prezentującą własną opinię / własne sugestie autora na dany temat.
o Zacznij od planowania. Postaraj się, aby twoja rozprawka była poprawnie zbudowana i
podzielona na logiczne i spójne akapity.
o Kiedy wyrażasz opinię, unikaj języka silnych emocji.
Aby uporządkować argumenty, stosuj odpowiedni wyrażenia (patrz Zapamiętaj!).
Staraj się używać form nieosobowych, np. It appears that. It is believed that...
Przykłady planów
Wyrażanie opinii (Expressing opinions)
Akapit 1 Wstęp: podaj temat i wyraź swoją opinię
Akapit 2 Przedstaw swój pierwszy argument i uzasadnienie
Akapit 3 Przedstaw swój drugi argument i uzasadnienie
Akapit 4 Przedstaw swój ostatni argument i uzasadnienie
Akapit 5 Zakończenie: napisz jeszcze raz swoją opinię, używając innych niż we wstępie słów
Rozprawka - discursive essay
- ma za zadanie przedstawienie czytelnikowi różnych aspektów problemu tak, aby mógł zająć stanowisko na ten temat
- we wstępie określony jest temat, obecna lub przeszła sytuacja
- pisząc rozprawkę tego typu możesz przyjrzeć się omawianemu zagadnieniu z następujących punktów widzenia:
o społecznego o politycznego
o moralnego o historycznego
o osobistego o psychologicznego
o religijnego o naukowego
o artystycznego o ekonomicznego, itd.
- W większości przypadków limit słów pozwoli Ci omówić zaledwie dwa-trzy aspekty problemu
- Rozpatrując każdy aspekt, powinieneś przedstawić poglądy za i przeciw
- W zakończeniu powinieneś streścić temat oraz przedstawić ogólny komentarz
W Wielkiej Brytanii toczy się dyskusja pomiędzy zwolennikami i przeciwnikami monarchii. Co daje Brytyjczykom monarchia? Napisz rozprawkę, w której rozważysz różne aspekty tego zagadnienia.
Pytania pomocnicze:
- wymiar społeczny - jak dzięki monarchii mogą czuć się niektórzy Brytyjczycy? Jak będą patrzeć na monarchię zwolennicy, a jak przeciwnicy ustroju?
- Wymiar ekonomiczny - Czy Wielka Brytania 'zarabia' na monarchii? Jaki kontraargument mogą przytoczyć przeciwnicy monarchii?
- Wymiar historyczny - jaką role pełnił monarcha dawniej? Jak jest postrzegana monarchia współcześnie jako ustrój?
- Wymiar religijny - jaką role pełni monarcha w kościele anglikańskim od czasów Henryka VIII? Jak myślisz, co współcześni Brytyjczycy sądzą na temat połączenia władzy kościelnej i świeckiej?
For many people around the world, the smiling face of Queen Elisabeth II and a photograph of Buckingham Palace stand for Great Britain. Indeed, it would be difficult to think of the United Kingdom without a king or queen. What do the British get from having a monarch?
From a social standpoint, a monarch is easier for many people to identify with than a constitution. Those who believe in the monarchy like to think it stands for stability and good example, with the Queen as the role-model to look up to. Yet critics of monarchy, armed with stories of divorce and betrayal, are quick to point out that members of the royal family are only human and prone to as many mistakes as the rest of us.
From an economic viewpoint, supporters of the monarchy claim that it generates tourist income. Every year, the Queen's palaces and residences attract millions of tourists, who are willing to pay a few pounds to get a glimpse of the lavish lifestyle. Those against monarchy, however, maintain that there is no reason to suppose that abolishing the monarchy would keep travellers away. They believe Britain has many other attractions to offer to the foreigners and find the monarchists opinion insulting.
All that proves that although for many Britons the idea of monarchy still has great emotive power, the number of those who would like to see it gone is steadily growing. One cannot help feeling that the issue will occupy the front pages of newspapers for many months to come.
Inne zadanie: Powinna powstać organizacja kontrolująca zawartość witryn internetowych. Napisz rozprawkę, w której rozważysz różne aspekty tego zagadnia.
Za i przeciw, czyli wady i zalety (For and against / advantages and disadvantages)
Celem tego typu rozprawki jest przedstawienie argumentów za i przeciw pewnej tezie. Wypowiedź powinna zachować cechy bezstronności wobec omawianego tematu, co oznacza konieczność przygotowania podobnej liczby argumentów na 'tak' i na 'nie'. Zakończenie rozprawki powinno streszczać główne wątki całego wypracowania: można tu również wyrazić własną opinię na omawiany temat.
Ostatnio w prasie pojawiły się propozycje wprowadzenia opłat za usługi medyczne. Napisz rozprawkę, w której przedstawisz dobre i złe strony takiej regulacji prawnej.
Akapit 1 Wstęp: podaj temat ( sformułowana teza ) i powiedz, że są zarówno zalety, jak i
wady. Jedna z najważniejszych rzeczy w rozprawce jest sformułowanie tezy adekwatnej do tematu. Teza powinna stwierdzać, że autor omówi w eseju argumenty za i przeciw jakiemuś tematowi. Im teza jest prostsza, tym łatwiej będzie Ci omówić temat.
Np. do podkreślonego powyżej zadania:
- teza: There are many advantages connected with introducing a fee for medical serivices. Jest zła - brak wzmianki o argumentach przeciw
- teza: Introducing a fee for medical services has many advantages. It is, nevertheless, not without its problems. - jasna teza, uwzględniająca oba punkty widzenia na problem
- teza: Those in favour of introducing a fee for medical services seem to be ignorant of the problems such legislation will cause. - zła teza, bo sugeruje, iż autor skoncentruje się na argumentach przeciw
- teza: While introducing a fee for medical services would surely solve many problems that the Polish National Health System struggles with, it also poses many dilemmas - teza bardziej rozbudowana uwzględniająca argumenty za i przeciw
Akapit 2 Zalety: przedstaw trzy lub cztery argumenty za
W rozprawce prezentującej argumenty za i przeciw liczba argumentów za powinna być równa liczbie argumentów przeciw
Akapit 3 Wady: przedstaw trzy lub cztery argumenty przeciw
W rozprawce bardzo ważne jest zachowanie logiki wywodu przy użyciu pewnych środków technicznych, takich jak:
- rozpoczynanie każdego akapitu zdaniem, które streszcza główną myśl ( tzw. topic sentence )
np.
The extra money would make it possible for the authorites to buy the most modern equipment, and more of it too ( argument 1 ) This would reduce the differences between large and small cities in the quality of medical care they offer. (poparcie arg. 1)
Moreover, patients would be able to choose which doctor they want to be treated by.
( arg. 2 ) This would promote the best professionals and, possibly, help deal with the problem of bribery in the medical profession. ( poparcie arg. 2 )
Zauważ jak po zdaniu wprowadzającym podawane są argumenty wspierające postawioną w zadaniu tezę. Najpierw podawane jest zdanie skupiające się na pewnym aspekcie, który bardzo ogólnie ujmuje teza, a następnie podany jest argument wzmacniający. Stwierdzenie w zdaniu wprowadzającym jest bardzo ogólne.
- używanie różnych linking words, łączących poszczególne akapity wypracowania, np. In the first place, However, In conclusion, jak również poszczególne myśli w obrębie akapitów, np. Alterenatively, additionaly
Inne: Firstly, Secondly, Next, Finally, Moreover, Besides
A major advantage .... would be
As a result; Yet,
All things considered; In conclusion,
Akapit 4 Zakończenie; zrównoważona opinia na dany temat
Oprócz streszczenia głównych wątków wypowiedzi, w zakończeniu można również wykorzystać jedną z technik podanych poniżej:
1. pytanie retoryczne - Can we really afford it?
2. przewidywania na przyszłość - One can only hope that those responsible for the final
will take both sides of the argument into account
3. ciekawe zdanie, prowokujące do myslenia - Perhaps the legislators should be made to try to live on 600 zlotys a month, and have to pay for medical services
Napisz rozprawkę na temat: 'Wakacje za granicą wady i zalety'.
Wypowiedź winna zawierać od 200 do 250 słów i spełniać wszystkie wymogi typowe dla formy wskazanej w poleceniu.
Holidays abroad are a treat that most people desire but not everybody can afford. They are a fantastic way of spending free time so every year more and more tourists decide to leave their own country and explore the unknown. However, travelling abroad is not a bed of roses and it does have certain drawbacks that people tend to forget about.
There is no denying that exotic holidays have a number of advantages. First of all, such a holiday often turns out to be a fascinating history or geography lesson. Secondly, you learn, or practise foreign languages as this is the only way to communicate with the locals. What is more, you often meet interesting people and make friends with them. As a result, you see the world from a new perspective.
Although travel broadens the mind, it does have some disadvantages. For instance, the price that you have to pay for even a short holiday is often exorbitant.
Another problem is your security abroad. Tropical diseases, political unrest or terrorist attacks are a few examples of situations that may spoil the best holiday. Furthermore, you run the risk of getting into trouble if you are not familiar with some local customs. The way you dress or gesticulate may be seen as rude or even obscene.
On balance, it seems that holidays abroad have as many disadvantages as positive aspects. The decision of whether to travel abroad or stay in your own country remains a matter of personal choice.
Zapamiętaj!
Wyrażenia do wprowadzenia:
- argumentu: to start with, finally, secondly, another drawback, firstly, first of all,
- rezultatu tezy / argumentu: us u result, therefore, thus, so, consequently,
- przykładu: for example, for instance, such as,
- dodatkowej informacji: what is more, also, apart from this / that, in addition, furthermore,
moreover,
- przeciwnej opinii: however, although, yet, nevertheless, but, even though, at the same time,
- podsumowania: on balance, finally, all in all, on the whole, all things considered, in
conclusion, to sum up.
Opowiadanie
- Rozpocznij od sporządzenia planu.
- Możesz napisać swoje opowiadanie w pierwszej lub trzeciej osobie.
- Może ono opisywać zdarzenia prawdziwe lub wymyślone. Staraj się, by opowiadanie było interesujące dla czytelnika fabuła może być zabawna lub zaskakująca.
- Wstęp powinien zaciekawić i zachęcić czytelnika do dalszej lektury.
- Aby uczynić opowiadanie ciekawszym, możesz zastosować dialogi.
- Pamiętaj o zakończeniu, które powinno zawierać odpowiednią puentę.
- Relacjonując wydarzenia w opowiadaniu, używaj czasów przeszłych: past simple, past continuous, past perfect, past perfect continuous.
- Używaj przymiotników i przysłówków, lecz z umiarem.
- Narracja w opowiadaniu będzie w..1 lub 3 osobie
- Opowiadanie będzie oparte na wydarzeniach... rzeczywistych lub zmyślonych. Pamiętaj tylko, że czasem jest łatwiej napisać wypracowanie oparte na wydarzeniach zmyślonych niż rzeczywistych, ponieważ możesz w nim wykorzystać słownictwo, które dobrze znasz
Napisz opowiadanie zatytułowane Na łasce natury (At the mercy of nature).
Wypowiedź powinna zawierać od 200 do 250 słów i spełniać wszystkie wymogi typowe dla formy wskazanej w poleceniu.
W każdym dobrym opowiadaniu powinno znaleźć się 5 elementów, znanych jako FIVE C's;
1. Character Ktoś, czyli bohater / bohaterowie
2. Conflict Kwestia, czyli problem
3. Complications Komplikacje, czyli rozwój akcji
4. Climax Kulminacja, czyli gwóźdź programu
5. Conclusion Konkluzja, czyli zakończenie
Akapit 1: wstęp (a) przedstawienie miejsca wydarzeń, bohaterów
(b) określenie czasu akcji
Akapity 2 / 3: rozwinięcie
(c) opis wydarzeń prowadzących do wydarzenia głównego
(d) wydarzenie główne
(e) dialogi
(f) atmosfera napięcia
Akapit 4: zakończenie
(g) wnioski, konsekwencje i / lub reakcje ludzi na główne wydarzenie
W opowiadaniu niezwykle ważną rolę odgrywa słownictwo. Należy starać się "bezbarwne" słowa (np. nice, great) zastępować bardziej precyzyjnymi,. lepiej pasującymi do kontekstu. Dotyczy to przede wszystkim przymiotników i czasowników. Niektóre słowniki zawierają specjalne sekcje, które mogą wzbogacić twoje słownictwo.
small - tiny, little, slight
big - huge, enormous, gigantic
good - fine, excellent, splendid
very - fairly, extremely, rather
bad - inferior, dreadful, lousy
walk - run, dash, wander, stroll, stagger
say - murmur, whisper, sigh, shout, scream
look - gaze, peer, stare, observe, peep
Przykładowy plan opowiadania
1 Opisz tło wydarzeń (porę dnia / roku, pogodę, ludzi)
2 Powiedz, co wydarzyło się przed głównym wydarzeniem
3 Opisz główne wydarzenie
4 Opisz skutki i reakcje ludzi
Napisz opowiadanie, które kończy się następującym zdaniem:
That day l promised myself never to the to a teacher again.
Jeżeli w zadaniu egzaminacyjnym podano zdanie, którym masz rozpocząć lub zakończyć opowiadanie, nie wolno zmieniać nic w tym zdaniu, ani dodawać nic przed nim (jeżeli ma być pierwsze) lub po nim (jeśli ma być ostatnie).
Przeczytaj przykładowe opowiadanie i wykonaj zadania poniżej:
'Do you have your homework?' Ms Kowalska asked, and looked at me questioningly. 'Professor, my mum had a baby yesterday,' was the first silly excuse that came to my mind.
'Oh, I understand. Congratulations,' she said, and smiled. 'A boy or a girl?' I must have looked puzzled because she repeated the question again. 'Oh, both... They're twins,' I said, realising how improbable that sounded: my mum's 45! She nodded her head and added, 'Give my best to your mum.' I sat down, my heart beating so fast I had to take a few deep breaths to calm down. By the end of the lessons, I'd forgotten all about my newborn siblings.
When I got home, my parents were unusually cheerful. They were speaking in hushed voices and giggling like schoolgirls. Their strange behaviour became less peculiar the moment I entered my room. There, on my desk, were two plastic dolls and a bag of nappies. I heard my parents guffaw in the kitchen. A minute later, my mum came and said, Well, we thought you could help us look after your brother and sister.'
I pretended not to know what it was all about but my mum said that Ms Kowalska was an old school friend of hers and had called her earlier that day to congratulate her on giving birth to twins. I was so embarrassed wanted the earth to open up and swallow me. That day I promised myself never to lie to a teacher again. (250 słów)
Określ temat / funkcję poszczególnych akapitów.
Akapit 1: określenie osób i miejsca akcji, wprowadzenie do dalszych wydarzeń ( tło )
Akapit 2: rozinięcie wydarzenia opisanego w akapicie 1
Akapit 3: zmiana czasu i miejsca akcji; kontynuacja wydarzeń
Akapit 4: konkluzja; połączenie opisanych wydarzeń z tematem pracy
Jaki tvp narracji jest użyty w opowiadaniu ( 1. lub 3. osoba liczby pojedynczej)?
Wskaż następujące elementy
- character - ktoś, czyli bohater / bohaterowie
- conflict - kwestia, czyli problem
- complications - komplikacje, czyli rozwój akcji
- climax - kulminacja, czyli główny punkt programu
- conlusion - konkluzja, czyli zakończenie
W zakończeniu opowiadania podkreśl:
a) pojedynczą linią: reakcję bohatera na wydarzenia
b) linią przerywaną: konsekwencje opisanego wydarzenia
c) linią podwójną: zdanie, którego na pewno nie wymyślił autor
- Podkreśl w opowiadaniu wszystkie określniki czasu: yesterday / by the end of the lesson /
the moment I / A minute later / earlier that day / that day
- Znajdź w przykładowym opowiadaniu zwroty i słowa o większym zróżnicowaniu i
kolorystyce emocjonalnej, którymi autor zastąpił dość proste słowa podane poniżej.
confused - puzzled happy - cheerful quiet - hushed
laugh - giggle unusual - peculiar
W przykładowym opowiadaniu zaznacz wszystkie przypadki użycia mowy niezależnej. Przyjrzyj się interpunkcji, która jest stosowana. Który punkt przedstawia niewłaściwy sposób używania znaków przestankowych? - podpunkt (a)
(a) 'l like you.' she said.
(b) 'That's beautiful!' he exclaimed.
(c) She added, 'I'll never speak to you again.'
Uwaga:
- Po znaku zapytania nie stawiamy przecinka.
- Jeżeli przytoczona wypowiedz poprzedzona jest czasownikiem mowy, np. said, told me etc, to na końcu zdania oznajmującego stawiamy kropkę.
- Jeżeli przytoczona wypowiedz jest w formie zdania oznajmującego i poprzedza
czasownik mowy, to wówczas używamy przecinka zamiast kropki na końcu wypowiedzi.
- Na początku i końcu zdania w mowie niezależnej stosujemy cudzysłów '...'
Autor starał się wprowadzić do opowiadania elementy humorystyczne. Czy potrafisz je wskazać? - I must have looked puzzled / speaking in hushed voices and giggling like schoolgirls / I heard my parents guffaw / I wanted the earth to open up and swallow me
Napisz opowiadanie, które będzie się kończyło następującym zdaniem:
If eyery day at school was so great, l would love it!
Oceń swoje opowiadanie według poniższych punktów.
- opowiadanie jest odpowiedzią na pytanie egzaminacyjne
- poprawna forma: podział na akapity (wstęp, dwa lub trzy akapity rozwinięcia i zakończenie!
- we wstępie: przedstawienie bohatera, określenie czasu akcji, itp.
- w rozwinięciu: opisane losy bohatera
- w zakończeniu: opisane odczucia / reakcja bohatera i / lub konsekwencje wydarzenia 3 narracja utrzymana w 1. lub 3. osobie l. poj.
- urozmaicone słownictwo i struktury gramatyczne
- sprawdzona poprawność gramatyczna i leksykalna
- długość od 200 do 250 słów
Napisz opowiadanie pt. A Nightmare Journey na konkurs organizowany przez młodzieżowe czasopismo anglojęzyczne.
Last summer my aunt and uncle decided to spend their holidays in France. I personally helped them to choose the best offer at the travel agency. As it turned out, my choice was not a good one.
As soon as they set off, everything started to go wrong. First of all, the coach they were travelling in ran out of petrol in the middle of nowhere. All the men had to push the vehicle to the nearest petrol station. The worst, however, was yet to come.
Not more than 30 km from the Polish - German border the coach got a puncture. While the driver was changing the wheel a police car pulled up.
'Would you like a hand with the wheel?', the policeman asked kindly.
'Thanks, but I've almost finished,' the driver replied and continued his work.
Hardly had the driver finished when the policeman asked him for the registration documents.
'I'm afraid you can't continue your journey. The coach's documents are forged. Please ask the passengers to leave the vehicle,' he ordered in a low voice.
As it turned out the coach had been stolen and the policeman arrested the driver. All the passengers had to walk two kilometres in heavy rain to the nearest town where they phoned the travel agency.
After a few agonizing hours a luxurious coach came with an official letter of apology from the manager of the travel agency. He claimed he had no idea of the forgery and as compensation the trip was prolonged without any additional payment.
Wyrażenia służące do określenia sekwencji zdarzeń:
When we got home ... - Kiedy dotarliśmy do domu ...
While the driver was changing ... Kiedy kierowca zmieniał ...
First ... and then ... -Najpierw ... a potem ...
First of all, the coach was ... - Przede wszystkim autokar był ...
As soon as they set off ... - Jak tylko wyruszyli ...
Within seconds / Immediately I realized I was trapped. - W ciągu paru sekund / Natychmiast zdał-em/am sobie sprawę, że jestem w pułapce.
The moment the door opened ... - W chwili, w której otworzyły się drzwi ...
Then the policeman asked me ... - Wtedy policjant zapytał mnie ...
Hardly had the driver set off when the passenger asked him ( to stop). - Kierowca ledwo zdążył ruszyć, kiedy pasażer poprosił go (żeby się zatrzymał).
We waited until the man disappeared. - Czekaliśmy, aż mężczyzna zniknął.
Opis
Rozróżnia się co najmniej dwa rodzaje opisu: opis osoby i opis miejsca.
- Aby ubarwić swoją pracę, opisz zdarzenia, które mają lub miały związek z tą osobą lub z tym miejscem.
Opisy miejsc często starają się oddziaływać na nasze uczucia: w ten sposób autor przekazuje swoją opinię o danym miejscu.
Przykładowe plany
Opis miejsca
Akapit 1 Wstęp: podaj powody wyboru danego miejsca
Akapit 2 Przedstaw ogólne informacje na temat tego miejsca: lokalizacja, opis ogólny
Akapit 3 Przedstaw szczegółowe informacje o tym miejscu: cechy s...
damianshinigami