FARMAKOLOGIA WYKŁAD BIAŁYSTOK 1995/96
Narkotyczne leki przeciwbólowe
Ból - przykre doznanie czuciowe i emocjonalne z obecnym lub potencjalnym uszkodzeniem tkanki. Jest to jeden z objawów choroby spowodowany zaburzeniem fizjologicznych mechanizmów.
Nocyreceptory - są to receptory zewnętrzne odpowiedzialne za odbiór bólu. Charakteryzują się niespecyficznością (odbierają różne bodźce o przykrym doznaniu):
· termiczne
· mechaniczne
· ucisku
Za pomocą neuronów ból jest przekazywany do OUN drogą 3 neuronalną
1) obwodowy - zakończenia nocyreceptorów oraz cienkie włókna
· Ad - ból szybki, cienki, przeszywający
· C (bezmielinowe) - ból rozlany, tępy
2)
3) wzgórzowo-korowy - do jąder wzgórza i kory mózgowej
Antynocycepcja - fizjologiczny proces hamujący uczucie bólu. Niektóre impulsy z nocyceptorów nie docierają do kory mózgowej dając uczucie bólu. W procesie tym biorą udział:
· substancja szara w rdzeniu
· jądra szwu
· jądra podstawy mózgu
Teoria bramki kontrolnej - na poziomie rdzenia kręgowego wytłumienie przekaźnictwa (brak impulsów w 2 i 3 neuronie) z udziałem substancji P wydzielanej przez rdzeniowe zakończenia bezmielinowych włókien C.
Nocyceptor odbiera impuls ® uwolnienie s. P ® pobudzenie neuronów enkefalicznych ®
® b-endorfin i enkefalin ® one hamują receptor GABA-ergiczny ® impulsacja nie przechodzi dalej.
Cechą nocyreceptorów jest próg i tolerancja bólu
· próg bólu - stały dla wszystkich osobników
· tolerancja bólu - zmienna osobniczo
Sensytyzacja - długotrwałe pobudzenie powoduje spadek wrażliwości receptorów. Proces ten nie występuje w nocyreceptorach - reaguje on na każde pobudzenie bez względu na długość trwania nie występuje repolaryzacja (ból przewlekły)
Dwa mechanizmy pobudzenia nocyceptorów:
1) transmisja jonowa -
- 1 -
sylvia112