Niesteroidowe leki przeciwzapalne.pdf

(93 KB) Pobierz
FARMAKOLOGIA – NIESTEROIDOWE LEKI PRZECIWZAPALNE
FARMAKOLOGIA – NIESTEROIDOWE LEKI PRZECIWZAPALNE
Działanie NLPZ
:
· p-zapalne
· p-bólowe
· p-gorączkowe
Częstość występowania wrzodów u chorych leczonych NLPZ 10-30%.
W USA wypisuje się 70 mln NLPZ rocznie.
Pochodne kwasu salicylowego:
·
salicylan sodowy
·
kwas acetylosalicylowy
·
salicylamid
Pochodne kwasu octowego:
·
Indometacyna (Metindol)
o tabl. a 0,025; tabl. retard a 0,075
o inj. 2ml a 0,006
o czopki a 0,05 i 0,1
o maść 5%
o płyn 0,4/20ml
Silne działanie przeciwbólowe i małe objawy niepożądane (przy częstym stosowaniu).
Podaje się po jedzeniu 2-3x dziennie.
retard i SR znaczy że przedłużone działanie i podaje się raz dziennie
·
Diclofenac (Majamil, Voltaren, Dicloreum, Diclac, Dicloberi, Neklofen, Neklof,
Feloran, Rewodina)
o Tabl. a 0,0025 i 0,5; SR a 0,1
o Czopki a 0,025 0,05 i 0,1
o Amp a 0,0025 i 0,0075
o 1% maści, żele
Działanie p-zap (+++)
Działanie niepożądane (+/++)
·
Inne
Sulindak (Clinoril, Sudaclin) tabl. 0,1
Kw. tiaprofenowy (Surgam) tabl. 0,3
Acemetacyna (Rantudil) caps. 30mg; caps retard 60mg
Działanie p-zapalne (++)
Działanie niepożądane (+)
Pochodne pirazolonu
Już się ich nie stosuje ponieważ wykazują dużą toksyczność np. wobec układu
krwiotwórczego. Obecnie nie zaleca się ich stosowania.
· Fenylobutazon (Butapirazol)
· Oxyfrenbutazon (Tanderil)
· Klofezon (Percluzone)
· Azapropazon (Prolixan)
· Fenylobutazon + Izopiryna (Reumanol)
Działanie p-zap (+++); Działania niepożądane (+++)
1
108201571.005.png 108201571.006.png
Pochodne kwasu enolowego:
Szeroko stosowane.
·
Piroxicam (Piroxicam. Feldene)
o Tabl. caps. a 0,01 i 0,02
o Czopki 0,01 i 0,02
o Amp 0,02
o Żel 0,5% i 5%
o Maść 5%
·
Meloksykam (Movalis, Meloksam)
o Tabl. a 7,5 mg
Działanie p-zap (+++)
Działanie niepożądane (+)
Podaje się 1x dziennie po jedzeniu.
Pochodne kwasu feniloantranilowego:
·
Kwas mefenamenowy (Mefacit)
o Tabl. a 0,25
o Czopki 0,5
Działanie p-zapalne (++)
Działanie p-bólowe (+++)
Działania niepożądane (+)
Pochodne kwasu propionowego:
· Ibuprofen (Ibuprom, Nurofen, Brufen, Dolgit, Ardimex)
o Tabl. A 0,2
o Czopki a 0,5
o Krem 5%
W sprzedaży odręcznej po 50 i 100mg.
· Dexprofen
Prawoskrętna forma ibuprofenu
o Tabl. a 150mg
· Naproxen (Naproxen, Apo-Naproxen, Naprosym, Anagram, Aleje)
o Tabl. i czopki a 250mg i 500mg
o Żel 1,2% miejscowo
Nie ma form o przedłużony działaniu
· Ketoprofen (Profenid, Ketonal, Febrofen)
Można podawać dożylnie (inne NLPZ podaje się i.m.)!
o Caps. a 0,05
o czopki 0,1
o inj 0,1
o żel 2,5%
·
Flubiprofen (Asaid, Flugalin)
o Tabl. a 0,05 i 0,1; SR a 0,2
o System transdermalny (plasterki, działa calą dobę) a 0,04
·
Fenbufen (Fenbufen)
o Tabl. a 0,3
Działanie p-zapalne (+++)
Działania niepożądane (+/++)
2
108201571.007.png 108201571.008.png
Działanie NLPZ:
COX
Kwas arachidonowy
Prostaglandyny
COX – cyklooksygenaza, występuje w dwuch izoformach:
o COX-1
W wielu komórkach i tkankach, śluzówka przewodu pokarmowego, śródbłonek
naczyń, nerki. Odpowiedzialna za utrzymanie bariery śluzówkowej przewodu
pokarmowego.
o COX-2
Indukowana przez cytokiny, znajduje się głównie w komórkach biorących udział w
procesie zapalnym. Pośredniczy w przekazywaniu bólu i reakcji zapalnej.
NLPZ w różnym stopniu hamują COX-1 i COX-2.
·
Hamowanie COX-2 efekt leczniczy
·
Hamowanie COX-1 działanie niepożądane!!
Selektywne inhibitory COX-2:
·
Rofekoksyb (Vioxx) – wycofany; całkowicie hamuje COX-2 ale znacznie zwiększa
ryzyko udaru/zawału.
·
Celekoksyb (celebrex) – jeszcze nie przebadany
·
Nimesulid (Aulin)
·
Melokoksykam (Movalis)
·
Etodolak (Lodine) – nie ma w Polsce
·
Namubeton (Relifex)
Zastosowanie kliniczne NLPZ:
·
Zapalenie kości i stawów (OA – osteoarthritis)
·
Choroba zwyrodnieniowa stawów
·
RZS
·
Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa
·
Gościec pozastawowy
·
Dyskopatia (zwalczanie towarzyszącego im bólu)
·
Bóle nowotworowe
·
Bóle pooperacyjne, pourazowe, miesiączkowe, po usunięciu zęba
·
Migreny
·
Napady dny moczanowej
·
Infekcje dróg oddechowych
·
Zapalenie osierdzia
·
Gorączka
Objawy niepożądane NLPZ:
·
Bóle i wzdcia brzucha
·
Nudności, wymioty, biegunki
·
Nieżyt krwotoczny żołądka oraz wrzód i perforacja żołądka (mogą nie dawać bólu)
·
Wrzodziejące zapalenie jamy ustnej
·
Krwawienie z przewodu pokarmowego
·
Kołatanie serca
3
108201571.001.png
·
Bóle i zawroty głowy, bezsenność
·
Uszkodzenie wątroby
·
Zmniejszenie liczby krwinek czerwonych, leukopenia, trombocytopenia
·
Uszkodzenie nerek
·
Wysypki, wypryski, świąd
·
Dermatozy pęcherzowe
·
Napady dychawicy oskrzelowej (astmatykom nie wolno podawać NLPZ !!)
U dzieci do lat 12 podanie NLPZ może wywołać zespół Rey’a (nieodwracalne uszkodzenie
OUN). Lek przeciwgorączkowy bezpieczny dla dzieci to Paracetamol (u dorosłych i
alkoholików uszkadza wątrobę)
Uszkodzenie błony śluzowej żołądka i dwunastnicy:
·
Odstawienie leku
·
Podanie ranitydyny, omeprazolu
Analogi prostaglandyny E np.:mizoprostol (Cytotec) chronią skutecznie żołądek ale nie
dwunastnicę przed uszkodzeniem spowodowanym przez NLPZ (są drogie).
Czynniki wysokiego ryzyka uszkodzenia żołądka i dwunastnicy u chorych stosujących
NLPZ:
·
Zaawansowany wiek (powyżej 60 r.ż.)
·
Choroba wrzodowa w wywiadzie
·
Wysoka dawka NLPZ
·
Stosowanie kortykosteroidów
·
Upośledzenie sprawności
·
RZS
Przeciwwskazania do stosowania NLPZ:
·
Alergia na lek
·
Czynna choroba wrzodowa
·
Ciężka niewydolność wątroby
·
Ciężka niewydolność nerek
·
Dzieci przed 15 r.ż.
·
Pierwsze 3 miesiące ciąży (możliwe teratogenne działanie na płód)
·
Ostatnie 3 miesiące ciąży (możliwe: przedłużenie porodu, zaciśnięcie drogi tętniczej
pępowiny, krwawienia u noworodków)
·
Okres karmienia
·
Polipy nosa
·
Astma oskrzelowa
·
Stany spastyczne oskrzeli
NLPZ są metabolizowane w wątrobie przy udziale izoenzymu 2C9 cytochromu P450.
Interakcje NLPZ z innymi lekami:
Osłabiają działanie:
Leków moczopędnych
Leków hipotensyjnych
·
Nasilają działanie:
Leków przeciwzakrzepowych
Przeciwcukrzycowych
Toksyczne działanie litu, metotreksatu, cyklosporyny C
Antyagregacyjne tiklopidyny
4
108201571.002.png 108201571.003.png
KONIEC
Umieć:
·
wskazania/przeciwwskazania
·
objawy niepożądane
·
grupy i przedstawiciele (szczególnie pochodne kw. octowego i propionowego)
·
mechanizm działania
·
recepta z pochodnych kw. octowego i propionowego
·
jakie leki nie mają działania p-zapalenego.
5
108201571.004.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin