TEMAT: WYOBRAŹNIA MIŁOSIERDZIA – WIDZIEĆ CHRYSTUSA W DRUGIM CZŁOWIEKU.
Cel ogólny: pogłębienie świadomości Miłosierdzia Bożego i uwrażliwienie na potrzebę świadczenia miłosierdzia wobec
bliźnich.
Cele szczegółowe:
Uczeń:
•wymienia wymagania miłosierdzia postawione przez Chrystusa w Ewangelii;
•analizuje słowa Jana Pawła II o wyobraźni miłosierdzia;
•wyjaśnia na czym polega wyobraźnia miłosierdzia;
•uznaje za swoje słowa Jana Pawła II o wyobraźni miłosierdzia.
Metody i formy pracy: opowiadanie, wykład, praca z tekstem, praca z ilustracjami, metoda zdań niedokończonych, prezentacja, konfrontacja, piramida wartości.
Pomoce i środki dydaktyczne: Pismo Święte, obraz Miłosierdzia Bożego – na centralnym miejscu, ilustracje z prasy (głód,
bezrobocie, klęski żywiołowe, kataklizmy), tekst do piramidy, zdania niedokończone, teksty z encykliki Benedykta XVI
Deus caritas est, fragment przemówienia Ojca św. Jana Pawła II, modlitwa Matki Teresy i s. Faustyny Kowalskiej
Czynności katechety, czynności ucznia, przebieg katechezy
Metody i formy pracy
Modlitwa: pieśń „Mój Mistrzu” lub spontaniczna, którą katecheta ukierunkuje na sprawy ludzi
potrzebujących
I. WPROWADZENIE
Od dłuższego czasu w środkach masowego przekazu trwa ożywiona dyskusja na temat praw
ucznia, zwłaszcza ucznia osiągającego pełnoletniość. Dotyczy ona: stroju, form usprawiedliwiania
nieobecności na zajęciach, zachowań w szkole i poza szkołą. Dzisiaj chciałbym zwrócić waszą
uwagę na sprawę strojów, a właściwie na sprawę waszych wydatków. W naszej szkole nie
obowiązują mundurki szkolne, a tarcze szkolne znacie już pewnie tylko z opowiadań starszych
lub waszych nauczycieli. Poza szkołą jednak chętnie ubieracie się inaczej.
- W co najchętniej się ubieracie?
- Jakie są najbardziej znane firmy produkujące odzież?
Katecheta dzieli tablicę na połowę. Po lewej stronie uczniowie zapisują: adidas, NIKE, REEBOK,
levis, Wrangler, Big Star, deep, Dallas, Pierre Cardin...Może pojawić się pytanie: „Ile kosztuje
sutanna?’ Przeciętnie – 550 zł., jest to cena słabego garnituru, tyle samo albo nawet mniej
kosztuje habit zakonny, ponieważ siostry i bracia szyją sami, zresztą habit jest własnością zakonu.
Jednak ceny ekskluzywnych ubrań są zawrotnie wysokie, wystarczy popatrzeć na witryny
sklepowe lub włączyć program tvn styl, fashion TV. Wyprodukowanie sukni, która jest
niepowtarzalnym wzorem trwa często pół roku, a jej koszt to kilkadziesiąt tysięcy dolarów lub
euro, często w cenie dobrego, nowego samochodu. Takie kreacje zakładają artystki często tylko
jeden raz, by pokazać się na czerwonym dywanie (rozdanie Oskarów lub innych nagród).
W tym samym czasie mamy liczne obszary nędzy ludzkiej, spotykamy się z nią właściwie na
każdym kroku. Jakie sytuacje biedy, a nawet nędzy spotykamy w naszych środowiskach?
Katecheta umieszcza po prawej stronie tablicy ilustracje z gazet, a uczniowie zapisują po prawej
stroni tablicy, tak aby powstał kontrast z zapisem poprzednim. Na tablicy pojawią się: bezrobocie,
bezdomni, narkomani, niedożywione dzieci, osoby samotne, w podeszłym wieku, dzieci w
domach dziecka, emigranci…
II. ROZWINIĘCIE
Katecheta poleca uczniom przeczytać fragment homilii Ojca Świętego Jana Pawła II
na Krakowskich Błoniach z 18 sierpnia 2002 roku – zał. nr 1.
- Jak pomóc ludziom, o których mówi papież Jan Paweł II?
- Co to znaczy mieć „wyobraźnię miłosierdzia?
Sprawdzimy teraz, jaką „wyobraźnię miłosierdzia” ma każdy z nas. Wszyscy otrzymamy listę
osób potrzebujących, naszym zadaniem będzie uzupełnienie, czego te osoby potrzebują
Popatrzmy na ich życie od strony tych oczekiwań. Katecheta rozdaje wszystkim, lub tylko
poszczególnym grupom tekst do uzupełnienia (zał. nr 2) – słowa Matki Teresy z Kalkuty, później
uczniowie nadają tytuł do tego tekstu, po skończonej pracy następuje prezentacja 2-3 prac i
konfrontacja z tekstem oryginalnym matki Teresy (zał. nr 3).
Nie wszyscy potrafią dojrzeć samego Chrystusa w człowieku potrzebującym. Aby przekonać się,
że Jezus Chrystus utożsamia się z każdym potrzebującym sięgnijmy do Ewangelii według św.
Mateusza (25, 34-40). Uczniowie czytają ten fragment z Pisma Świętego lub przygotowanych
kartek, później wybieramy najważniejsze zdanie. To zdanie brzmi:
„Wszystko, cokolwiek uczyniliście jednemu z tych braci moich najmniejszych, Mnieście
uczynili.”
Ojciec Święty Benedykt XVI w encyklice „Deus Caritas Est” pisze: „Możemy mieć udział w
modlitwa
dyskusja
praca, przy tablicy
praca z ilustracjami
praca z tekstem
metoda zdań
niedokończonych
konfrontacja
praca z Pismem Świętym
wybór zdania
kształtowaniu lepszego świata jedynie wtedy, gdy spełniamy dobro teraz i osobiście, z pasją i
wszędzie tam, gdzie możemy... Program chrześcijański - program dobrego Samarytanina,
program Jezusa – to „serce, które widzi”. Takie serce widzi, gdzie potrzeba miłości i działa
konsekwentnie” (31). Nasz dar ofiarowany bliźniemu ma wartość wtedy, gdy nas kosztuje, gdy
dajemy z miłością, dar ma budować ludzką godność w potrzebującym, a nie poniżać. Jałmużna
ma wielką wartość, ona zakrywa liczne nasze grzechy. Najlepiej pomagać tak, by człowiek
nauczył się sam sobie radzić.
Jeżeli dysponujemy czasem możemy w tym miejscu poddać analizie wybrane fragmenty z encykliki
„Deus Caritas Est” nr 31 – 39.
III. ZASTOSOWANIE
Chrześcijan utożsamia człowieka potrzebującego z samym Chrystusem, tego też oczekuje od nas
Jezus. Teraz otrzymacie niedokończoną listę dobrych uczynków, po uzupełnieniu tej listy o
uczynki, których według was brakuje, proszę wybrać 5 najważniejszych i zapisać je obok w
odpowiedniej kolejności. Katecheta rozdaje tekst zał. nr 4, w przypadku braku czasu zadanie to
kończymy w domu i sprawdzamy na następnej katechezie.
IV. ZAKOŃCZENIE
Zapisujemy temat, notatkę stanowią wykonane prace.
Modlitwa końcowa
Tekst modlitwy św. s. Faustyny Kowalskiej (zał. 5) - czytamy wspólnie, lub tylko wybrana osoba
wykład
piramida wartości
Opr. ks. Czesław Walentowicz
Załącznik nr1
W obliczu współczesnych form ubóstwa, których jak wiem nie brakuje(…) potrzebna jest „wyobraźnia miłosierdzia” w duchu solidarności z bliźnimi, dzięki której pomoc będzie „świadectwem braterskiej wspólnoty dóbr”. Niech tej „wyobraźni” nie zabraknie.(…) Niech orędzie o Bożym Miłosierdziu zawsze znajduje odbicie w dziełach miłosierdzia ludzi. Trzeba spojrzenia miłości, aby dostrzec obok siebie brata, który wraz z utratą pracy, dachu nad głowa, możliwości godnego utrzymania rodziny i wykształcenia dzieci doznaje poczucia opuszczenia, zagubienia i beznadziei. Potrzeba „wyobraźni miłosierdzia, aby przyjść z pomocą dziecku zaniedbanemu duchowo i materialnie, aby nie odwracać się od chłopca, czy dziewczyny, którzy zagubili się w świecie różnorakich uzależnień lub przestępstwa; aby nieść radę, pocieszenie duchowe i moralne wsparcie tym, którzy
podejmują wewnętrzną walkę ze złem. Potrzeba tej wyobraźni wszędzie tam, gdzie ludzie w potrzebie wołają do Ojcamiłosierdzia: „chleba naszego powszedniego, daj nam dzisiaj”. Oby dzięki bratniej miłości tego chleba nikomu nie brakowało!„Błogosławieni miłosierni, albowiem oni miłosierdzia dostąpią”(Mt 5,7).
(Jan Paweł II, Kraków-Błonia 18 sierpnia 2002).
Załącznik nr 2
Proszę dokończyć zdania:
Kim jest dla mnie…………………………
Pijanym, którego trzeba……………………
Głodnym, którego trzeba……………………….
Chorym umysłowo, którego trzeba………..
Spragnionym, którego trzeba…………………..
Maluczkim, którego trzeba………………..
Nagim, którego trzeba………………………….
Niewidomym, którego trzeba……………...
Bezdomnym, którego trzeba…………………...
Niemym, za którego trzeba………………..
Chorym, którego trzeba………………………..
Kaleką, z którym trzeba……………………
Samotnym, którego trzeba……………………..
Narkomanem, któremu trzeba…………….
Nie chcianym, którego trzeba………………….
Więźniem, którego trzeba…………………
Trędowatym, któremu trzeba…………………..
Staruszkiem, któremu trzeba………………
Żebrakiem, któremu trzeba…………………….
Załącznik nr 3
Tekst oryginalny Matki Teresy z Kalkuty
Kim jest dla mnie Jezus Chrystus?
Głodnym, którego trzeba nakarmić.
Spragnionym, którego trzeba napoić.
Nagim, którego trzeba przyodziać.
Bezdomnym, którego trzeba przyjąć.
Chorym, którego trzeba uleczyć.
Samotnym, którego trzeba kochać
Niechcianym, którego trzeba chcieć.
Trędowatym, któremu trzeba obmyć rany.
Żebrakiem, któremu trzeba dać uśmiech.
Pijanym, którego trzeba wysłuchać.
Chorym umysłowo, którego trzeba bronić.
Maluczkim, którego trzeba objąć.
Niewidomym, którego trzeba prowadzić.
Niemym, za którego trzeba mówić.
Kaleką, z którym trzeba iść.
Narkomanem, któremu trzeba dać przyjaźń.
Więźniem, którego trzeba odwiedzić.
Staruszkiem, któremu trzeba służyć.
Załącznik nr 4
Proszę uzupełnić listę uczynków miłosierdzia i wybierz 5 najważniejszych według Ciebie:
•daję pieniądze na konieczną operację
•pomagam nieść plecak koleżance
•oddaję biednym moje ubrania
•odwiedzam starszych
•chodzę do domu dziecka bawić się z dziećmi
•cierpliwie słucham ludzi, gdy mówią o swoich problemach
•pomagam samotnej matce pilnować dziecko
•zbieram pieniądze w ramach kwesty szkolnej
•pocieszam bezrobotnych
•nie proszę rodziców o pieniądze, gdy jest im trudno
•pożyczam swoje rzeczy rodzeństwu, kolegom i koleżankom
•rozmawiam na ulicy z bezdomnymi i żebrakami
•dzielę się kanapkami w szkole
•nie marnuję jedzenia
•ubieram się skromnie
•nie chwalę się tym, co mam
•pomagam innym tak, by prawie tego nie zauważali
•……………………………………………..
Załącznik nr 5
Modlitwa św. Faustyny Kowalskiej
„Dopomóż mi, Pannie, aby moje oczy były miłosierne,
bym nigdy nie podejrzewała i nie sądziła według zewnętrznych pozorów,
ale upatrywała to, co piękne w duszach bliźnich i przychodziła im z pomocą.
Dopomóż mi, Panie, aby słuch mój był miłosierny,
bym skłaniała się do potrzeb bliźnich,
by oczy moje nie były obojętne na bóle bliźnich.
Dopomóż mi, Panie, aby język mój był miłosierny,
bym nigdy nie mówiła ujemnie o bliźnich,
ale dla każdego miała słowo pociechy i przebaczenia.
Dopomóż mi, Pannie, aby ręce moje były miłosierne i pełne dobrych uczynków,
bym tylko umiała czynić dobrze bliźniemu,
przyjmować na siebie cięższe i mozolniejsze prace.
Dopomóż mi, Panie, aby nogi moje były miłosierne,
bym zawsze śpieszyła z pomocą bliźnim,
opanowując swoje własne znużenie i zmęczenie (…)
Dopomóż mi, Panie, aby serce moje było miłosierne,
bym czuła ze wszystkimi cierpieniami bliźnich.
O Panie, pragnę się cała przemienić w miłosierdzie Twoje
i być żywym odbiciem Ciebie.
Niech ten największy przymiot Boga, to jest niezgłębione miłosierdzie, przejdzie
przez serce i duszę moją do bliźnich.
(…) Niech odpocznie miłosierdzie Twoje we mnie, o Panie mój. Amen.
KATECHEZA_DLA_DZIECI