Panować nad Snem
(C) Ketih Harary i Pamela Weintraub
Wstęp
Czy chciałbyś latać jak Superman, przemierzać cały glob udając się pod Wielką Piramidę, w Alpy szwajcarskie czy na piękną tahitańską plażę? Czy marzysz o romansie ze swoją ulubioną gwiazdą filmową łącznie z kalifornijskimi zachodami słońca, ciepłymi kąpielami i uczestnictwem na ceremonii wręczania Oskarów? Czy chciałbyś dyskutować o fizyce z Einsteinem, poddać się terapii u samego Freuda, czy wreszcie zostać klonowanym przez Watsona i Cricka? O czymkolwiek marzysz, to po odpowiednim treningu możesz sprawić, by marzenie to zrealizowało się w twoim śnie.
Prawdopodobnie, dopóki się nie obudzisz, nie zdajesz sobie sprawy, że śnisz. Sen jednak wówczas się kończy. Lecz są ludzie, którzy są świadomi tego, że śnią, podczas gdy ich sen w dalszym ciągu trwa. Prowadzone ostatnio badania wykazały, że owi świadomie śniący są w stanie reżyserować swoje sny, zupełnie jak reżyser tworzący film na planie zdjęciowym. Mogą tworzyć lub niszczyć postacie, przemieszczać się do odległych miejsc, zmieniać swoje działania, a nawet zależnie od swej woli przekształcać śnioną scenerię, pogodę czy rekwizyty.
Oględnie mówiąc, dla niewtajemniczonych takie psychiczne akrobacje mogą zabrzmieć zupełnie nieprawdopodobnie. Jednakże na przestrzeni ostatniego dziesięciolecia badacze wypracowali serie stosunkowo prostych ćwiczeń umożliwiających uzyskanie takich właśnie świadomych snów. Te nieskomplikowane metody, prezentowane krok po kroku w niniejszym Programami Twórczego Snu, winny uczynić cię panem twoich własnych snów.
W zastępstwie przedstawionych w tej książce ćwiczeń nauczysz się, w jaki sposób budzić się we własnych snach. Pod koniec naszego czterotygodniowego programu powinieneś wywoływać i utrzymywać świadome sny i udawać się w trakcie takich snów w odległe miejsca, brać udział w wymyślnych, wysoce ekscytujących przygodach, zgłębiać najbardziej prywatne fantazje seksualne z całą gamą śnionych kochanków, poszukiwać twórczych rozwiązań dla osobistych i zawodowych problemów, a nawet wzmacniać swój system immunologiczny, co będzie miało znaczący wpływ na poprawę twojego zdrowia. Może się także okazać, że w wyniku poznania i zrozumienia swoich najgłębszych myśli i odczucia na temat śmierci, egzystencjalizmu i Boga, przewyższysz zwykłe poziomy postrzegania rzeczywistości. Premią dla uczestników Programu Twórczego Snu będzie nauka naszej metody na wywoływanie szczególnie intensywnej formy świadomych snów - odmiennego stanu, zwanego przez nas wysoką świadomością - opartej na zasadach wypracowanych wieki temu przez tybetańskich jogów.
Ale zanim zaczniemy, chcielibyśmy, abyś pomyślał o śnieniu w mniej więcej taki sam sposób, w jaki myślisz o prowadzeniu samochodu. Przypomnij sobie, ile razy jechałeś autostradą i prawie wcale nie zwracałeś na to uwagi. W pewnej chwili spoglądasz na drogę i uświadamiasz sobie, że ktoś sprawuje nad pojazdem pełną kontrolę - a ten ktoś, o czym doskonale wiesz, to ty.
Proces śnienia działa w podobny sposób. Zazwyczaj nie uświadamiasz sobie, że sprawujesz nad nim kontrolę; ale począwszy od każdego słowa wypowiedzianego przez śnioną prze ciebie postać, poprzez każdą cegłę w wyśnionym domu, aż do dokładnej liczby płatków kwiatu w śnionym przez ciebie ogrodzie ty i tylko ty jesteś autorem i projektantem swoich snów. Uświadomienie sobie tego faktu podobne jest do nagłego spostrzeżenia, iż to właśnie ty prowadzisz samochód; innymi słowy przebudzenie we własnych snach wymaga subtelnego przesunięcia uwagi, tak abyś uczył się być bardziej świadomy tego, co robisz.
Owo subtelne przesunięcie uwagi rozpocznie się już w Pierwszym Tygodniu Programu Twórczego Snu. Zaczniesz od podstawowych technik, które umożliwią ci przypominanie i zapamiętywanie twoich snów. Nauczysz się także pełnej rozpoznawać różnicę pomiędzy stanem jawy a marzeniami sennymi. A w końcu ćwiczenia zawarte w Pierwszym Tygodniu powinny przenieść cię na skraj sennej świadomości, ucząc cię wstępnego określania obiektów twoich snów, a nawet umożliwiając niewielki stopień kontroli już podczas samego snu.
Tygodnie Drugi i Trzeci nauczą cię, jak wywoływać i kontrolować pełne, świadome sny. Po przerobieniu zawartych w tych rozdziałach ćwiczeń powinieneś nabrać znacznej biegłości w sennym unoszeniu się, co umożliwi ci podróżowanie po terenie twojego snu; sennym wirowaniu, co pomoże ci utrzymywać twoje świadome sny, a także w snuciu snu - czyli sztuce, jaką jest dowolne manipulowanie szczegółami snów. A kiedy przeniesiesz się ze zwykłego, świadomego śnienia w bardziej wnikliwy stan wysokiej świadomości, intensywność i siła twoich doznań podczas świadomego śnienia powinna znacznie się zwiększyć.
W Czwartym Tygodniu rozwiniesz świadomość twórczą, w której nabyte umiejętności umożliwią ci eksplorację dalszych granic twojego potencjału świadomego śnienia. Bowiem jeżeli świadome sny umożliwią ci jedynie zmianę śnionych jabłek w pomarańcze czy podróż na Arktykę, będzie to umiejętność raczej ograniczona. Dlatego najbardziej doświadczeni w sztuce świadomego snu używają tych zdolności nie tyle po to, aby zmienić krajobraz snu, lecz raczej by go zbadać. W ten sposób możesz podejmować regularne wyprawy w głąb własnej podświadomości bez pomocy psychoterapeuty czy leków.
Pamiętać należy, że w ostatecznym rozrachunku świadome i wysoce świadome sny winny być rozpatrywane jako możliwość kontaktu z rozszerzoną rzeczywistością wewnętrzną. Tak więc ktoś, kto bezustannie dyryguje śnionymi przez siebie postaciami i zmienia rekwizyty snu bez prób zbadania ich głębszego, symbolicznego znaczenia, może w efekcie stłumić ich podświadome potrzeby, zamiast umożliwić im odnalezienie własnej ekspresji.
W celu wyeliminowania takich potencjalnych trudności zalecamy, abyś świadome sny utrzymywał w równowadze ze snami świadomymi - a więc ze snami, które w żadnym wypadku nie są świadomie kontrolowane. W Programie Twórczego Snu zawarte są dwie noce swobodnego śnienia. Proponujemy także, abyś zintegrował taki rodzaj zrównoważonego podejścia w długoterminową eksplorację świadomych snów, jaki potrzebny jest tobie do tej próby.
Najlepszą metodą na uzyskanie biegłości w świadomym śnieniu jest wykonywanie jednego kroku naraz. Daj sobie czas na odpowiednie skoncentrowanie się na każdym z ćwiczeń zawartych w niniejszej książce i nie staraj się niepotrzebnie przyspieszać tempa. Chociaż program zaplanowano w taki sposób, aby można go było przeprowadzić w trzydzieści dni, to absolutnie nic nie stoi na przeszkodzie, jeżeli zechcesz przedłużyć ten termin. Nie zalecamy jednak zakończenia programu w krótszym terminie czy prób wciśnięcia ćwiczeń z całego tygodnia w jeden weekend. Chociaż koncepcja wielu ćwiczeń Twórczego Snu jest stosunkowo prosta, to prawdziwy efekt daje ich łączne działanie. Proponujemy, abyś pozwolił swoim zdolnościom na rozwój stopniowy, co da co możliwość odpowiedniego dostosowania się. A ponieważ sny - czy to zwykłe, czy świadome - stanowią odbicie twojego nastroju, odpowiednio wyrażone podejście powinno zwiększyć ich zakres oraz czerpaną ze śnionych przygód przyjemność.
Jednakże najskuteczniejszym sposobem na uzyskanie świadomych snów jest nie wywieranie na siebie nacisku, aby je wywołać. Jeżeli odczuwasz związany z występowaniem takich snów niepokój, wtedy oczywiście możliwość ich pojawienia się będzie zdecydowanie mniejsza. Pamiętaj, że świadome sny mogą powstać na jakimkolwiek etapie programu - ostatecznie świadome śnienie nie jest jakimś procesem linearnym, w którym cel osiąga się lub też nie pod koniec każdego ćwiczenia. Przeciwnie, Program Twórczego Snu ma za zadanie oddziaływać na każdą osobę indywidualnie, pomagając jej w wypracowaniu odpowiednich warunków do powstawania świadomych i wysoce świadomych snów. Jednakże dokładny rozkład zajęć, jakiego będziesz się później trzymał, zależy tylko od ciebie i twoich predyspozycji. U niektórych świadome sny mogą wystąpić już na początku ćwiczeń, u innych w dalszej części, a u jeszcze innych dopiero po jego zakończeniu.
Chcielibyśmy też podkreślić, że powstanie jakichkolwiek problemów w rezultacie ćwiczeń zawartych w Programie Twórczego Snu jest wysoce nieprawdopodobne. Program ten nie próbuje zastąpić psychoterapii. Jeżeli zauważycie jednak u siebie jakieś problemy natury emocjonalnej bądź psychiatrycznej lub po prostu będziecie odczuwali niepokój w związku z jakimś ćwiczeniem, sugerujemy, abyście przed podjęciem dalszych ćwiczeń skontaktowali się ze swoim lekarzem lub psychiatrą. W takim wypadku możecie kontynuować program pod stałą opieką lekarza.
Nieważne kim jesteś - Program Twórczego Snu opracowany został dla ciebie. Wraz ze wzrostem doświadczenia twoje świadome sny będą stawały się coraz bardziej żywe i silne. Powinny także umożliwić ci większy dostęp do ukrytych pokładów energii, mądrości i doświadczenia, jakie nabyłeś na przestrzeni całego swojego życia.
Pierwszy Tydzień
BUDZENIE SIĘ NA WŁASNE SNY
Większość z nas uważa życie codzienne za konkretne i stosunkowo łatwe do przepowiedzenia. Z drugiej strony sny traktuje się jako fantazje i zmienne miraże rozpływające się gdzieś we mgle. A jednak świat jawy pełen jest nieprzewidzianych, zaskakujących i surrealistycznych wyobrażeń, włączając w to potworne zbrodnie i zapierające dech w piersiach dzieła sztuki, które wydają się pochodzić ze świata snów. Sny z kolei zawierają w sobie najgłębszą prawdę o naszym podświadomym stosunku do rzeczywistości. Gdybyśmy potrafili zrozumieć znaczenie naszych snów, tym samym zrozumielibyśmy, z daleko większą precyzją i głębią, nasz stosunek do innych ludzi i otaczającego nas świata.
Tak naprawdę marzenia senne i życie na jawie są jedynie dwoma stanami w doznawanym przez nas codziennym kontinuum świadomości. Podczas większości snów wydaje się nam że jesteśmy całkowicie rozbudzeni, a czasami, kiedy znajdujemy się w stanie jawy, możemy się zastanawiać czy aby nie śnimy.. Jest więc rzeczą zrozumiałą, że jeżeli mamy kiedykolwiek przebudzić się podczas własnych snów - innymi słowy śnić świadomie - to musimy w sposób pewny i nie pozostawiający żadnych wątpliwości nauczyć się odróżniać stan snu od stanu jawy.
Pierwszy Tydzień Programu Twórczego Snu pomoże ci osiągnąć ten cel poprzez naukę obserwacji natury rzeczywistości i natury snów. W pierwszej części tygodnia nauczysz się przywoływać swoje sny i zapisywać je w dzienniku snów. Nauczysz się także zagłębiać w surrealistycznych wyobrażeniach często towarzyszących w życiu na jawie, nierzadko nadając mu subiektywne właściwości snu.
Ćwiczenia Pierwszego Tygodnia wprowadzą też pewne podstawowe zasady kontroli snów. Będziesz na przykład w stanie stworzyć odpowiednie środowisko snu, sprzyjające bardziej świadomemu śnieniu. Nauczysz się wpływać na główne tematy swoich snów poprzez proces zwany inkubacją snu. Nuczysz się także efektywnego podejścia do kwestii rozwiązywania swoich problemów - koncentruj się na nich stosując ćwiczenia Pierwszego Tygodnia, a rozwiązania być może pojawią się w twoim śnie.
W końcu fonfrontując negatywne wyobrażenia, jakie czasami pojawiają się w twoich snach, nauczysz się, w jaki sposób uniknąć takich nieprzyjemnych doznań przenosząc się w stan częściowej świadomości. A kiedy rozwiniesz umiejętność indagowania swoich sennych nieprzyjaciół, zasłona zacznie się unosić. Zaczniesz budzić się we własnych snach.
Jeszcze jedna, ale za to istotna uwaga: chociaż techniki Pierwszego Tygodnia pomyślane zostały jako wstęp do świadomego śnienia, są one same cennymi narzędziami. Jeżeli świadome sny nigdy nie wystąpią, prowadzenie dziennika snów może być podstawą do głębszej analizy wewnętrznej jaźni. Ukierunkowywanie stanów na twórcze i romantyczne dylematy może zaowocować cennymi ścieżkami do profesjonalnego wglądu we własną osobę. A poprzez badanie koszmarów sennych możesz dojść do ich lepszego zrozumienia, co z kolei pomoże ci je wyeliminować.
W porównaniu z resztą Programu Twórczego Snu techniki Pierwszego Tygodnia wydawać się mogą mało istotne, lecz ich znaczenia nie należy jednak lekceważyć. Stanowią one solidną podstawę, na której oparte są kolejne tygodnie świadomego śnienia.
Dzień 1 Dzień 2
Przywoływanie snów
Zanim staniesz się świadomym we własnych snach, musisz opanować pewne podstawowe zasady kontroli snu. Głównym wymogiem dla takiej kontroli jest umiejętność zapamiętywania, oceniania i zapisywania swoich snów. W dniu 1 i 2 Programu Twórczego Snu nauczysz się specjalnych ćwiczeń ułatwiających koncentrację, które pomogą ci przywoływać twoje sny. Nauczysz się także, w jaki sposób zapisywać swoje sny w prywatnym dzienniku snów.
UWAGA: Ponieważ wymagane jest podjęcie pewnych przygotowań, przed rozpoczęciem ćwiczeń przeczytaj wszystkie instrukcje dla dnia 1 i 2.
Część I: Zakładanie dziennika snów
Twoim pierwszym zadaniem w Dniu 1 będzie założenie dziennika snów, którego będziesz używać przez resztę Programu Twórczego Snu. Powinien być to notes który możesz włożyć pod poduszkę lub nosić ze sobą w ciągu dnia. Sugerujemy także wybranie odpowiedniego długopisu lub pióra umożliwiającego ci łatwe pisanie, kiedy będziesz leżał w łóżku. Pióro, którym będziesz czynił zapisy w swoim dzienniku, nie powinno być używane do niczego innego. Pomóc ci może także miniaturowa latarka przypadku, gdybyś przypomniał sobie jakiś sen w środku nocy.
Po skompletowaniu notatnika, pióra i latarki umieść je pod poduszką w swoim łóżku. Powiedz sobie: Tutaj będę zapisywał swoje zapamiętane sny. Potem zostaw notatnik pod poduszką, dopóki nie będziesz gotowy położyć się spać.
Część II: Zapamiętywanie snów
Drugą część w przywoływaniu snów możesz zacząć po założeniu dziennika snów. Ćwiczenie to zacznie się w Dniu 1 i będzie trwało przez ranek Dnia 2. Zacznij siedząc samotnie w jakimś publicznym miejscu podczas spokojniejszej części dnia i przyjrzyj się sobie oraz swojemu otoczeniu. Obserwuj ludzi dookoła siebie i powtarzaj te słowa: Każdy znajdujący się tutaj ma sny. Zastanów się nad znaczeniem tego zdania i spróbuj wyobrazić sobie, o czym ludzie dookoła ciebie mogli zeszłej nocy śnić. Obserwuj swoje obecne otoczenie i zapytaj samego siebie, o czym mogą śnić dzisiejszej nocy. O czym ty mógłbyś śnić dzisiaj.
Potem cicho powiedz do siebie: Od tej chwili będę zapamiętywał swoje sny. Utwierdziwszy się w tym postanowieniu zapomnij o nim na resztą dnia, aż do chwili kiedy leżąc już w łóżku będziesz się przygotowywał do snu.
Uwaga: Jeżeli czujesz się na siłach, możesz zasugerować sobie budzenie się w trakcie nocy po zakończeniu snów. Wraz ze wzrostem praktyki zauważysz, że w ciągu jednej nocy budzisz się po zakończeniu kilku snów i wszystkie pamiętasz. Nawet jeśli nie zechcesz regularnie praktykować tak intensywnego ćwiczenia, to i prowadzić ono może do zaskakujących spostrzeżeń, a także w znacznym stopniu poprawić twoją zdolność zapamiętywania snów.
Później, kiedy będziesz już w łóżku, ponownie pomyśl o zamiarze zapamiętywania snów. Nie staraj się jednak wywierać na siebie żadnego psychologicznego nacisku. Potem zaśnij.
Aby zapamiętać swoje sny w sposób tak dokładny jak to tylko możliwe, musisz po pierwsze zrozumieć, że wspomnienia ze snu mogą być równie ulotne jak oddech. Kiedy więc zaczniesz się budzić czy będzie to w środku nocy, czy rano, nie otwieraj oczu, ani nawet nie ruszaj się. Skoncentruj się na przypomnieniu sobie swojego snu.
Miejsce, w którym sypiasz, musisz tak zorganizować, by uniknąć choćby najdrobniejszego zakłócenia snu. Jeżeli śpisz z lub obok jakiejś osoby, poproś ją, aby nie przeszkadzała ci aż do chwili, kiedy sam wstaniesz z łóżka. Jeżeli budzisz się na dźwięk budzika, sugerujemy abyś zamiast tego nastawił sobie radio, które budziłoby cię cichymi dźwiękami klasycznej muzyki. Albo jeszcze - poproś o łagodne budzenie kogoś z członków rodziny.
Nie wywieraj na siebie nacisku, aby przypomnieć sobie szczegóły snu w dokładnym porządku chronologicznym. Najprawdopodobniej wiesz, że docieranie do wspomnień snów powinno odbywać się subtelnie i powoli, tak samo jak próbujesz przywołać wydarzenia z przyszłości. Musisz im pozwolić, aby pojawiły się w twojej rozbudzonej świadomości stopniowo i spontanicznie.
Po przebudzeniu najprawdopodobniej będziesz pamiętał detale bądź fragmenty swojego ostatniego snu. Myśli, odczucia i wyobrażenia odnoszące się do tego snu często mogą się pojawiać w kolejności odwrotnej, stopniowo prowadząc cię do subtelnego rozpoznania wcześniejszych snów.
Jednakże wspomnienia wcześniejszych snów są zazwyczaj kruche jak mydlane bańki. Ostatecznie skonstruowane są z uczuć i wyobrażeń przepływających przez ukryte pasaże twojego podświadomego umysłu. Jakikolwiek nagły skok myśli, chwilowe rozproszenie, jakakolwiek próba wymuszenia wspomnień może momentalnie zniszczyć te bańki powodując że wyobrażenia znikną, zanim jeszcze pojawią się w twojej rozbudzonej świadomości.
Pamiętaj - musisz być odprężony, musisz dać sobie czas na przypomnienie snów. Jeżeli senne wizje nie wypływają natychmiast na powierzchnię twojej rozbudzonej świadomości, po prostu poleż przez chwilę nieruchomo i zobacz co się stanie, zanim zwrócisz swoją uwagę ku czemuś innemu.
III: Zapisywanie snów
Dzienniki snów prowadzone w takiej czy innej formie towarzyszą człowiekowi od początków jego istnienia. Chociaż nie możemy tego udowodnić, jest bardzo prowdopodobne, że pewne prehistoryczne rysunki na skałach reprezentują wyobrażenia, które miały swój początek we śnie.
Wraz z rozwojem cywilizacji dzienniki snów przyjęły formę pisaną. Zapisywano i analizowano nocne doznania śniącego. Większość współczesnych badaczy snu uważa prowadzenia takiego osobistego dziennika za efektywny środek ułatwiający przywoływanie snów, a także sposób na śledzenie sennych tematów i wyobrażeń.
Prowadząc taki dziennik, nadaj każdemu snu oddzielny tytuł. Upewnij się, że zawsze zapisujesz datę i przybliżony czas każdego snu. Prześledź, które sny w nocy wystąpiły wcześniej w cyklu snów, a które śniłeś później. Szczegółowo opisuj otoczenie, w jakim każdy sen się pojawił, występujące w nim postacie, wszystkie znaczące rekwizyty bądź symbole, a także wszystkie emocja, jakie taki sen mógł u ciebie wyzwolić. Zalecamy, abyś używał swojego dziennika snów do badania związków pomiędzy twoimi snami, a aktywnością i troskami dnia codziennego. Po zapisie każdego snu zostaw jedną lub dwie kartki puste, tak abyś mógł zapisać jakieś dodatkowe myśli, wspomnienia lub interpretacje, jakie wyłonić się mogą wraz z upływem czasu.
Chociaż nie jest to obowiązkowe, to dodatkowo możesz rysować to wszystko, co w jakikolwiek sposób związane jest z treścią twoich snów. Wyobrażenia wizualne w formie graficznej mogą wyrażać ukryte znaczenia snu, a nawet wyzwalać uwolnienie głębszych wspomnień.
Poczynając od ranka Dnia 2 musisz wyrobić sobie nawyk zapisywania snów tuż po przebudzeniu się, nawet jeszcze przed wstaniem z łóżka. Im dłużej czekasz, tym bardziej prawdopodobne, że wspomnienia te staną się zniekształcone, lub po prostu znikną.
Traktuj swój dziennik snów jak świętą księgę, w której zapisujesz najskrytsze kreacje swojego podświadomego umysłu. Co najmniej przez kolejne trzy i pół tygodnia Programu Twórczego Snu staraj się mieć dziennik zawsze przy sobie. Możesz przypomnieć sobie sen o jakiejkolwiek porze. Skoro zainicjowałeś już proces przywoływania snów, pierwszego ranka po przebudzeniu nie ma ograniczeń czasowych na niespodziewane przebłyski wspomnień, jakich coraz częściej będziesz teraz doznawał. Uwaga: Ponieważ wraz z praktyką zdolność przywoływania snów może gwałtownie się poprawić, zalecamy, abyś stosował najważniejsze ćwiczenia Dnia 1 i 2 przez całą pozostałą część Programu Twórczego Snu. Przede wszystkim, kiedy każdej nocy kładziesz się spać, utwierdź w myślach zamiar pamiętania snów, gdy obudzisz się rano. Po drugie, daj sobie czas na przypomnienie i zastanowienie się nad swoimi sennymi doznaniami tuż po przebudzeniu, zanim jeszcze otworzysz oczy, poruszysz się czy zwrócisz myślami ku innym sprawom. Po trzecie, konsekwentnie zapisuj treść snów w swoim dzienniku snów.
Dzień 3
Świątynia snów
W dniu 3 nauczysz się wpływać na swoje sny poprzez myśli i wyobrażenia, jakie masz tuż przed zaśnięciem. To niezwykle skuteczna technika zwana inkubacją snu praktykowana była na całym świecie w takiej czy innej formie już od czasów starożytnych.
Inkubacja snu może być złożona, jak spędzanie całego dnia w odpowiednim otoczeniu na medytacjach i praktykach wyszukanych rytuałów, lub też tak prosta jak zwyczajne nakazanie samemu sobie tuż przed zaśnięciem śnienia o konkretnym temacie. Technika inkubacji snu stworzona dla potrzeb niniejszego programu jest prosta i efektywna i powinna zapewnić ci o wiele większą kontrolę nad twoimi snami. Wraz z jej stosowaniem znajdziesz w niej potężne narzędzie ułatwiające rozwiązywanie problemów, usuwanie złych nawyków, wzmacniające twój system immunologiczny, a także pozwalające ci lepiej poznać twoją głęboką jaźń.
Pierwszą część naszego procesu inkubacji snów zakłada odpowiednie przygotowanie otoczenia swojego snu - nasycenie środowiska, w którym śpisz emocjonalną atmosferą sprzyjającą wywoływaniu żądanych snów.
Dzień 3 zacznij więc od zastanowienia się nad psychologiczną atmosferą miejsca, w którym śpisz. Rozważ możliwość czy jakieś przedmioty w tym pokoju mogą mieć wpływ na twoje sny. Czy otoczenie twojego snu bogate jest w obiekty stymulujące i pobudzające wyobraźnię takie jak dzieła sztuki lub fotografie twoich bliskich? A może twoja sypialnia jest sterylna, odznaczają się w niej jedynie przedmioty funkcjonalne i sterty papierów przyniesione do domu z biura? Czy śpisz i śnisz w ciszy, czy raczej cisza ta przerywana jest często odgłosami ruchu ulicznego bądź telewizora w drugim pokoju? Czy temperatura i wentylacja w twojej sypialni jest odpowiednia? Czy kolor ścian odpowiada twemu duchowi, czy raczej pobudza cię lub po prostu nudzi? Jednakże najważniejszym pytaniem jest, jakie emocjonalne przesłania otrzymujesz od środowiska swojego snu. Co mówi ono o twoich osobistych związkach i wartościach, a także w jaki sposób odzwierciedla twój stosunek do spania i śnienia?
Jeżeli rozważyłeś to wszystko, urządź środowisko swoich snów w sposób maksymalnie wygodny. Udekoruj je przedmiotami, które najbardziej lubisz, a które wyrażają najbardziej pozytywne aspekty twojej osobowości. Postaraj się uczynić to pomieszczenie atrakcyjnym i usuń wszystko, co nieporządane i zakłócające uwagę, bowiem w niewłaściwy sposób może to wpłynąć na eksplorację twoich snów.
Po stworzeniu takiego sanktuarium snu w zaciszu własnego domu usiądź w nim i skoncentruj się na jakiejś sprawie osobistej, o której chciałbyś śnić. Wybierz taką sytuację, na którą masz bezpośredni wpływ, na przykład twój stosunek do teściowej lub reakcję na coś, co niespodziewanie wydarzyło się w twoim życiu prywatnym bądź zawodowym. Bądź precyzyjny. Im precyzyjniej wyrazisz swoją troskę przed zaśnięciem, tym wyraźniejszy będzie późniejszy sen.
Uwaga: W początkowej fazie tego ćwiczenia sugerujemy, abyś raczej nie starał się koncentrować na sprawach mogących w radykalny sposób zmienić twoje dotychczasowe życia, na przykład: Czy powinienem się ożenić? Dopóki nie zdobędziesz niezbędnego doświadczenia, intensywne emocje mogą nieświadomie powstrzymać cię przed uzyskaniem odpowiedniego snu lub też - jeśli ci się uda go wywołać - uniemożliwić jego zapamiętanie. Wybrany przez ciebie temat powinien być na tyle ważny, aby umotywować twój podświadomy umysł do wywołania korespondującego z tym tematem snu. Dlatego zalecamy, abyś raczej unikał tak psychologicznie trywialnych problemów jak na przykład: Czy powinienem zmienić gatunek materacyka na którym wyleguje się mój kot?
Jeżeli wybrałeś już odpowiedni i sensowny temat, czas na wywołanie związanego z nim snu. Po pierwsze umieść swój dziennik snu, pióro i latarkę w jakimś wygodnym miejscu obok łóżka. Potem rozważnie wybierz jeden lub więcej symbolicznych przedmiotów które odzwierciedlają podstawowy nastrój i skoncentruj się na zamierzonym śnie. Jeżeli chcesz na przykład wywołać sen na temat słuszności zaakceptowania przez ciebie oferty pracy w cyrku, jako przedmioty symboliczne możesz wybrać lalkę clowna, pudełko chrupków i zdjęcie słoniątek. Jeżeli badasz swoje podświadome uczucia do związku z jakąś osobą, możesz wybrać zdjęcie i rzeczy, które przypominają ci tę konkretną osobę lub przywodzą na myśl jakieś wydarzenie, które przeżyliście razem.
Po wybraniu takich przedmiotów skoncentruj się na temacie swojego zamierzonego snu, łagodnie usuwając z umysłu wszystkie pozostałe myśli. Powiedz sobie, że chcesz śnić o interesującej cię sprawie i że będziesz pamiętał ten sen po przebudzeniu.
Kiedy wybrałeś już odpowiednie obiekty służące do inkubacji snu, starannie rozmieść je w estetyczny i w interesujący sposób w pomieszczeniu w którym śpisz. Jeżeli chcesz, jeden lub więcej takich obiektów możesz umieścić obok siebie w łóżku. Możesz też wzbogacić atmosferę zapalając kadzidło lub nastawić muzykę odpowiednią do tematu twojego zamierzonego snu.
Tuż przed zgaszeniem światła przez kilka chwil stosuj "skupienie się na zwrocie" - jest to technika rozwinięta przez psychologa snu z San Fransisco Gayle'a Delaneya, - a która oparta została na sugestii Carla Junga. Polega ona na wymawianiu tematu spodziewanego snu w pojedynczym zdaniu, na przykład: Czy powinienem przyjąć pracę u braci Ringlingów? lub: Jakie właściwie uczucia żywię do Melvina? Potem zapisz to zdanie w swoim dzienniku snów. Jeżeli chcesz, możesz także wykonać ilustrujący ten temat rysunek. Po zakończeniu tej czynności zgaś światło i ułóż się do snu.
Kontynuuj koncentrowanie się na zdaniu lub rysunku. Kiedy będziesz już zasypiał, wyobraź sobie obiekty które porozmieszczałeś dookoła siebie w pokoju. Łagodnie przypomnij sobie, że chcesz śnić na zamierzony temat i że chcesz uzyskać wgląd w łączące się z nim twoje podświadome uczucia i wyrażenia. Powiedz sobie, że po przebudzeniu będziesz pamiętał wszystkie związane z tym tematem sny.
Uwaga: Po przebudzeniu pamiętaj, aby zastosować techniki poznane w Dniu 2 programu. Przed poruszeniem się czy otwarciem oczu skoncentruj się na przypomnieniu sobie swojego ostatniego snu. Podążaj za swoimi myślami do wcześniejszych wyobrażeń i snów. Natychmiast po otwarciu oczu zapisz w dzienniku przypomniane sobie sny. Aby przekonać się czy ćwiczenie to było rzeczywiście pomocne, przestudiuj wszystkie rysunki, zdania lub pytani, jakie wykonałeś w swoim dzienniku przed zaśnięciem. Zbadaj możliwe związki między nimi a twoimi aktualnymi snami.
Dzień 4
Poszukiwanie wizji
W dniu 4 będziesz stosował inkubację snu w celu uzyskania dalszego wpływu na twoje sny. Tym razem będziesz się koncentrował na wywołaniu snu wykorzystującego twoje zdolności twórcze, co pomoże ci uporać się z jakimś nowym pomysłem lub ze zmianą podejścia do życia.
Zacznij od przyjrzenia się swoim głównym potrzebom twórczym. Jeżeli jesteś nauczycielem, pomyśl że chciałbyś przedstawić cyfry i litery w nowy, bardziej interesujący sposób. Jeżeli jesteś programistą komputerowym, uznaj że program nad którym pracujesz, mógłby być prostszy w użyciu.
Teraz wybierz jakąś pojedynczą potrzebę twórczą, która napawa cię szczególną troską. Być może jesteś reporterem usiłującym napisać równie dobry artykuł do gazety jak ostatni. Detektywem próbującym ustalić, w jaki sposób otrzymany anonim może pomóc w ujęciu mordercy. Możesz być artystą poszukującym inspiracji do wykonania obrazu lub rzeźby, a nawet lekarzem próbującym ustalić, co właściwie dolega pacjentowi.
Jeżeli sprawa ta jest źródłem twojej rzeczywistej troski, to najprawdopodobniej na jakimś poziomie już o niej myślisz. A jeżeli ma ona głębsze podłoże osobiste, to istnieją spore szanse, że już posiadłeś pewne subtelne, prawdopodobnie nieświadome wskazówki co do poszukiwanej przez ciebie odpowiedzi. Tak więc jedyne, co musisz teraz zrobić, to poszukiwać wizji - to znaczy pozwolić, aby twoje doświadczeniem, wiedza i energia twórcza stopiły się razem w intuicyjną wizję przejawiającą się w twoim śnie.
Poświęć kilka chwil podczas dnia pozwalając, aby twoje myśli przepływały nad wybranym dylematem w sposób najzupełniej swobodny. Powiedz sobie, że chcesz wyrazić rozwiązanie w swoich snach. Potem, tak jak zrobiłeś to wczoraj, wybierz kilka obiektów przypominających ci o nurtującej cię kwestii i porozmieszczaj je w swojej sypialni.
Tuż przed położeniem się spać ułóż zdanie lub wymyśl rysunek najlepiej oddający twój problem i zanotuj na nowej kartce w twoim dzienniku snów. Koncentruj się na tym zdaniu lub rysunku, kiedy będziesz zapadał w sen. Powiedz sobie, że będziesz śnił sen związany z wybranym problemem i że będziesz go pamiętał natychmiast po przebudzeniu.
Pamiętaj, aby natychmiast po przebudzeniu zastosować techniki przywołujące sen i aby tak szybko jak to tylko możliwe zanotować wszystkie wrażenia z przypomnianych sobie snów. Możesz być zaskoczony stwierdzając, iż śniłeś o określonych wyrażeniach, słowach, pomysłach czy metamorfozach, które są w silny sposób związane z twoją twórczą troską. Możesz nawet obudzić się już z konkretnym rozwiązaniem, chociaż być może nie bedziesz w stanie powiązać go z określonym snem.
Pamiętaj, że twórcze idee bądź wyobrażenia wyłaniające się z wywołanych taką drogą snów muszą być ocenione z perspektywy racjonalnej, rozbudzonej świadomości. Początkowo możesz poczuć się zainspirowany swoją senną wizją, by później w trakcie dnia stwierdzić, iż wymaga ona głębszego rozwinięcia. Lecz z drugiej strony, szczególnie jeżeli praktykujesz inkubację twórczego snu regularnie, w twojej rozbudzonej świadomości pojawić się mogą całkowicie uformowane i logiczne obrazy, pomysły bądź wrażenia w bezpośredni sposób dające się zastosować do twoich sennych potrzeb.
Wraz z kolejnymi etapami Programu Twórczego Snu stwierdzisz, że prosta inkubacja snu będzie ci regularnie pomagała w rozwiązywaniu problemów osobistych, w poprawieniu własnego zdrowia, a nawet w uzyskiwaniu lepszych wyników w pracy zawodowej. Techniki inkubacji snu powinny być pierwszym krokiem na drodze do komunikowania się ze swoją wewnętrzną jaźnią, co głównie ma miejsce właśnie podczas snów. Gdy tylko komunikacja taka zostanie ustalona, będziesz o wiele lepiej radził sobie z surrealistycznym terenem świadomego snu.
Dzień 5
Życie jest jedynie snem
Stosując technikę inkubacji snu możesz w znacznym stopniu wpływać na temat zamierzonego snu, jednakże kiedy taki sen już się zacznie, tracisz nad nim aktywną kontrolę. Dlatego w Dniu 5 Programu Twórczego Snu posuniesz się o krok dalej praktykując umiejętności, które będą ci niezbędne, jeżeli w rzeczywisty sposób masz budzić się we własnych snach.
Krokiem pierwszym w tym procesie jest szczegółowa analiza świata jawy, który musisz nauczyć się odróżniać od snów. Jednak marzenia senne i całkowite rozbudzenie świadomości są jedynie dwoma ze stanów w kontinuum świadomości, jakich doznajesz każdego dnia. Możesz być na przykład w pełni rozbudzony rano, śnić na jawie w południe, a wieczorem tuż przed zaśnięciem osiągnąć stan hipnagogiczny charakteryzujący się żywymi i świadomymi obrazami. Potem, już w ciągu nocy, śpisz i śnisz. Wszystko to łącznie daje nam podstawy przypuszczać, że większa świadomość świata jawy wzmocni twoją wrażliwość na pełny zakres stanów wewnętrznych, włączając w to twoje sny.
Zacznij od wybrania leżącego gdzieś w pobliżu miejsca, stanowiącego reminescencję scen, jakie widziałeś w swoich snach. Może to być na przykład jakaś piękna katedra, cicha uliczka na przedmieściu, ruchliwa stacja kolejowa, ozdobiony posągami ogród, kawiarnia czy wspomnienia i skojarzenia, zdolne do przebudzenia twoich wszystkich zmysłów. Lecz co najważniejsze, miejsce to winno zapewnić ci obrazy jak najbardziej surrealistyczne, sprawiające wrażenie pochodzących ze snu.
Uwaga: Zanim zaczniesz czytać dalej, udaj się do wybranego przez ciebie miejsca. Potem usiądź i uważnie przestudiuj zamieszczone poniżej instrukcje.
Skoro czytasz ten paragraf, zakładamy, że znajdujesz się teraz w jakimś interesującym, przypominającym ci sen miejscu. Rozejrzyj się dookoła. Zwróć uwagę, gdzie dokładnie jesteś w odniesieniu do wszystkiego i wszystkich dookoła ciebie. Daj sobie dużo czasu na całkowite przyswojenie sobie estetycznego i emocjonalnego wpływu twojego obecnego otoczenia.
Potem rozważ fakt, że miejsce, które wybrałeś, jest odbiciem twojej własnej osobowości i wyobraźni. Z wszystkich możliwych dla tego ćwiczenia miejsc właśnie to zdecydowałeś się wybrać, ten konkretny punkt w którym akurat siedzisz. Innymi słowy twoje obecne otoczenie stanowi odbicie twojego osobistego i subiektywnego podejścia do rzeczywistości.
Czy wybrałeś jedno z miejsc, jakie zasugerowaliśmy wcześniej, czy też zdecydowałeś się na niezupełnie samodzielnie? Czy wybrałeś miejsce, w którym już byłeś, czy też jest ono dla ciebie zupełnie nieznane?
Teraz rozglądając się dookoła zadaj sobie następujące pytanie: Co takiego jest w tym miejscu, że przypomina mi ono moje sny?
Aby znaleźć odpowiedź w głębi siebie, zastanów się nad naturą swoich snów. Czy kiedykolwiek śniłeś o tym miejscu? Jeżeli tak, to co mógłbyś oczekiwać, że się wydarzy dalej?
Przyjrzyj się innym ludziom z twojego bezpośredniego otoczenia. Kiedy będziesz ich obserwował, powiedz sobie w myślach: Każdy znajdujący się tutaj ma sny.
Rozważ możliwość, że otaczający się ludzie w pewnym momencie także śnili o tym miejscu. Prawdopodobnie niektórzy z was znają to miejsce w dwóch oddzielnych rzeczywistościach: ze świata jawy i ze świata snów. Zastanów się ile budynków i przedmiotów dookoła ciebie zainspirowanych zostało nieświadomymi wyobrażeniami pojawiającymi się podczas snu jakichś twórczych jednostek? Czy twoje doznawanie rzeczywistości, poczynając od wszystkiego na ulicy, przy której mieszkasz, do muzyki, którą kochasz, może być, przynajmniej na pewnym poziomie, nieświadomym wrażeniem obrazów pochodzących z twoich własnych snów lub snów innych ludzi.
Teraz wstań i przespaceruj się po wybranym przez siebie miejscu przez jakieś dziesięć lub piętnaście minut. Podczas spaceru zwróć szczególną uwagę czy gdzieś dookoła występują wywodzące się ze snu obrazy.
Uwaga: Po zakończeniu tego ćwiczenia resztę dnia spędź w swój zwyczajowy sposób. Jednak zanim położysz się spać, przeczytaj pełną instrukcję dla Dnia 6.
Uwaga: Teraz, kiedy stałeś się już sennym obserwatorem świata jawy, w dalszym ciągu wyszukuj obrazy, które mogły zostać zainspirowane twoimi snami. Możesz je odnaleźć w architekturze, reklamach, filmach, sztuce, nauce i literaturze, a także w wielu innych miejscach. Od tej pory kiedykolwiek spostrzeżesz szczególnie wyrazistą kolekcję podobnych do snu obrazów, powiedz samemu sobie w duchu: Może będę śnił o tych obrazach w przyszłości. Gdy tylko rozpoznasz i uznasz taką możliwość, pozwól, aby myśl o niej zniknęła z twojego umysłu.
Dzień 6
Próba snu
W Dniu 6 Programu Twórczego Snu będziesz kontynuował swoj...
Retland