Metodologia badań pedagogicznych dnia 28 marzec 2009
Wykład:3
Ankieta – technika badawcza.
Rodzaje ankiet:
l audytoryjna – najczęściej stosowana od audytorium. Grupa jednostek, rodzaje ankiety. Zalety: badacz kontroluje respondentów; łatwy dostęp do dużej grupy ; niskie koszta. Wady: duże ryzyko wystąpienia tzw., „ efektu sponsora”.
l Pocztowa – Wypełniona ankieta jest wysyłana drogą pocztową od respondenta. Zaleta: wysoki wskaźnik wiarygodności treści. Wada: kosztowna wysyłka drogą pocztową; niski odsetek zwrotów; brak kontroli badacza.
l Otwarta – polega na wyłożeniu ankiet w miejscu ogólnie dostępnym z formą zaproszenia do wypełnienia jej. Zaleta: ujawnianie problemów jakie wymagają dalszej diagnozy; możliwa stosunkowo duża frekwencja. Wada: brak reprezentatywności grupy. Jeżeli grupa nie jest reprezentatywna to nie możemy wnioskować z próby na populację.
l Internetowa – Wada: brak reprezentatywności. Wielokrotność wypełniania tego samego. Wypełnianie ankiety przez osoby zainteresowane.
Wywiad i jej typy:
Standaryzacja – stopień precyzji wyznaczonych przez zakres swobody pozostawiony badaczowi : a) czy badaczowi wolno powtarzać pytania? b) wyjaśniać pytanie? c) zmieniać treść lub kolejność pytań?
1. Standaryzowany – wywiad przeprowadzany z pomocą kwestionariusza, w którym znajdują się pytania zamknięte. Badaczowi nie wolno zamieniać ich treści , kolejności, wyjaśniać ich znaczenia.
2. Częściowo standaryzowana – wywiad z użyciem kwestionariusza. Badaczowi wolno zmieniać ich treści , kolejności i wyjaśniać ich znaczenia.
3. Niestandardowe (swobodny)- luźna rozmowa o określonym wątku tematycznym zmierzającym do uzyskania odpowiedzi na poprzednie postawione pytanie badawcze.
Istnieją 3 formy zapisu uzyskiwanych treści w wywiadzie swobodnym:
l Badacz notuje na bieżąco ( brak kontaktu wzrokowego);
l badacz przeprowadza rozmowę a osoba 3-cia notuje;
l zapis elektroniczny(dyktafon) – najlepsza metoda zapisu. Wadą jest to, że ludzie nie lubią być kontrolowani. Zaletą zaś jest to, że następuje rejestracja słów, emocji.
Obserwacja:
l wewnętrzna – polega na słuchaniu innych i obserwowaniu ich zachowań. Badacz nie jest uczestnikiem badanej próby. Wada: istnieje duże ryzyko postrzegania obserwowanych w sposób stereotypowy i interpretowanie ich zachowania przez pryzmat przyjętych wcześniej schematów myślowych; brak wglądu w faktyczne motywy zachowań. Zaleta: jej łatwy dostęp , bez kosztów.
l Zewnętrzna – polega na tym , że badacz staje się uczestnikiem obserwowanej grupy. Zaleta: możliwy wgląd w motywy ich zachowań. Wada: długi okres przebywania w badanej grupie może prowadzić ,że badacz przyjmie sposób myślenia tej grupy i będzie interpretować jej zachowania w oparciu o obowiązujące w grupie wzory zachowań.
Eksperyment. Klasyczny eksperyment w naukach społecznych polega na ustaleniu czy prowadzenie tzw., zmiennej niezależnej ma wpływ na tzw., zmienną zależną. Zmienna niezależna jest badaczem. Aby przeprowadzić eksperyment musimy dysponować próbą badawczą i kontrolną. Przeprowadzamy badania na próbie badawczej a następnie realizujemy to samo na próbie kontrolnej ,do której wprowadzamy jakiś bodziec (np. Światło, kolor ścian).
Badania monograficzne – celem tych badań jest poznanie jednostki rozumianej jako całość składającej się z związanych ze sobą elementów przy czym istotne jest tutaj zbadanie kontekstu kulturowego. Mają na celu poznanie życia jakieś społeczności w kontekście jej tradycji i obowiązujących wzorów zachowań. Zaleta: możliwość kompleksowego poznania życia danej społeczności z uwzględnieniem dynamiki zachodzącej w nich zmian. Ważne jest , że badanie służy do poznania szeroko rozumianej kultury ale bez jej oceny. Wada: bardzo kosztowne , czasochłonne.
Focus – najczęściej stosowana w badaniach marketingowych ale też w naukach społecznych. Polega na zebraniu w pewnym miejscu maximum 8 osób i postawieniu przed nimi tematu do dyskusji. Minimalne ryzyko wystąpienia próżniactwa społecznego .
3 główne role:
l lider – osoba przewodząca w dyskusji , argumentuje , nie narzuca innym swych opinii.
l Antagonista – osoba , która ze wszystkim jest na „nie”. Kwestionuje często sens dyskusji na dany temat bez ujawniania własnego zdania.
l Milczek – osoba, która mało jest aktywna, przytakuje, zgadza się ze wszystkimi, nie ma własnego zdania.
fokaaszara