modułowy komputer edukacyjny.pdf

Modułowy komputer edukacyjny

P R O J E K T Y

Modułowy komputer

edukacyjny

Płytka wyświetlacza i klawiatury

kit AVT−399/2

Podczas projektowania tej

czÍúci systemu autor stara³ siÍ

uproúciÊ konstrukcjÍ do mini-

mum, zachowuj¹c jednak pe³n¹

funkcjonalnoúÊ i†prost¹ obs³ugÍ

prezentowanego modu³u.

DziÍki temu, doúÊ z³oøony

wyúwietlacz sk³adaj¹cy siÍ

maksymalnie z†szesnastu 7-

segmentowych znakÛw LED

oraz rozbudowana klawia-

tura wraz ze wszystkimi

uk³adami towarzysz¹cymi

(dekoderem adresowym, uk³a-

dem selekcji cyfr oraz odczytu

klawiszy) zosta³y umieszczone

na jednej, zwartej p³ytce dru-

kowanej o†wymiarach

130x100mm. PrzyjÍte rozwi¹-

zanie sprzÍtowe modu³u

umoøliwia programiúcie szyb-

k¹ adaptacjÍ tworzonego przez

siebie oprogramowania.

Wbudowany dekoder adresowy,

zbudowany przy wykorzystaniu re-

programowalnego uk³adu PLD ty-

pu GAL16V8, pozwoli³ na zmniej-

szenie liczby niezbÍdnych elemen-

tÛw do minimum. Jego zadaniem

jest dekodowanie za³oøonego na

etapie konstrukcji obszaru wejúcia-

wyjúcia procesora, zgodnego z†za-

sadami przyjÍtymi w†opisie p³yty

g³Ûwnej (kit AVT-399/1 - opis

w†poprzednim numerze EP).

Wyúwietlacz, w†zaleønoúci od

potrzeb uøytkownika, moøe mieÊ

jedn¹ lub dwie linie z†oúmioma

znakami kaøda. Klawiatura jest

takøe elementem, ktÛry kaødy mo-

øe dostosowaÊ do swoich potrzeb.

Zastosowano w†niej multipleksowy

sposÛb odczytu 24 klawiszy, a

cztery pozosta³e do³¹czono bezpo-

úrednio do wyprowadzeÒ szyny

danych poprzez bufor, co pozwo-

li³o na bezpoúredni¹ ich obs³ugÍ,

np. jako klawiszy priorytetowych.

W†kolejnym odcinku,

poúwiÍconym opisowi

modu³owego systemu

mikroprocesorowego,

przedstawiamy p³ytkÍ

zawieraj¹c¹ wyúwietlacz

i†klawiaturÍ. Te dwa

podstawowe urz¹dzenia

wejúcia/wyjúcia s¹ niezbÍdne

do korzystania z†komputera.

DziÍki zastosowaniu 28

klawiszy lokalnych oraz

moøliwoúci rozbudowania

wyúwietlacza do dwÛch linii,

kaødy uøytkownik ma duø¹

swobodÍ dzia³ania podczas

pracy z†systemem.

Podstawowe parametry i właściwości

modułu AVT−399/2.

na³y magistrali systemowej dopro-

wadzonej do z³¹cza Z1 modu³u.

Sygna³y D0..D7 to szyna danych,

A0..A11 to sygna³y adresu, /WR i†/

RD, sygna³y steruj¹ce odpowiednio

zapisem i†odczytem informacji do

modu³u. Ca³y uk³ad dodatkowo

korzysta z†sygna³u IO1 (adresy:

FF00h..FFFFh), ktÛry uaktywnia

(poziom L) ca³y modu³, umoøli-

wiaj¹c zapis znakÛw do wyúwiet-

lania lub odczyt stanu klawiatury.

Sygna³ ten jest generowany przez

dekoder adresowy znajduj¹cy siÍ

na p³ytce bazowej (AVT-399/1),

a†opisany w†poprzednim numerze

EP. Uk³ad U9 spe³nia rolÍ deko-

dera adresowego uk³adÛw wyko-

nawczych modu³u. S¹ to w†kolej-

noúci:

- bufor odczytu aktywnej kolumny

klawiszy (U7), offset: +F8h;

- zatrzask aktywnej pozycji wy-

úwietlacza (kolumny klawiszy),

offset: +FAh;

- zatrzask znaku pierwszej linii

wyúwietlacza (U3), offset: +FCh;

- zatrzask znaku drugiej linii wy-

úwietlacza (U4), offset: +FEh.

Prawie wszystkie sygna³y steru-

j¹ce oraz adresowe s¹ doprowa-

klawiatura: 24 klawisze − multipleks , 4 klawisze −

odczyt bezpośredni;

wbudowane nadprądowe zabezpieczenie

segmentów wyświetlacza;

zintegrowany dekoder adresowy w strukturze GAL,

adresy: FFF8h..FFFFh;

możliwość współpracy z dowolnym systemem

mikroprocesorowym wyposażonym w typowe

sygnały magistrali 8−bitowej;

buforowanie (z pamięcią) wyboru pozycji

wyświetlacza oraz aktualnie wyświetlanego znaku

na aktywnej pozycji;

pełna kompatybilność (wymiary, wyprowadzenia)

z modułem AVT−399/1;

możliwość zamocowania wyświetlacza tekstowego

LCD (2x24 znaki HD44780);

zasilanie: +5V TTL / 150..300mA (pobór prądu

zależy od liczby zapalonych segmentów aktywnej

pozycji);

Opis uk³adu

Schemat elektryczny modu³u

przedstawiono na rys. 1 . Ca³y

uk³ad jest sterowany poprzez syg-

wymiary zmontowanej płytki: 100x130x20mm

(szer.xdł.xwys.).

Elektronika Praktyczna 1/98

wbudowany wyświetlacz: maksymalnie 2 linie po

8 pozycji 7−segmentowych (LED);

Modułowy komputer edukacyjny

Rys. 1. Schemat elektryczny modułu klawiatury i wyświetlacza.

Elektronika Praktyczna 1/98

Modułowy komputer edukacyjny

Listing 1.

* Dekoder dla wyświetlacza systemu

mikroprocesorowego AVT399/2

* autor: S.Surowinski, file compiled: 01-

09-1997

module (in

A11,A10,A9,A8,A7,A6,A5,A4,A3,A2,A1,WR,RD,IO1;

out KLAWISZ, POZYCJA, LINIA1, LINIA2)

D0..D7 w†momencie podania nis-

kiego sygna³u logicznego na wej-

úcie G tego uk³adu. Sygna³ ten,

generowany przez dekoder adreso-

wy, przyjmuje wspomnian¹ war-

toúÊ w†przypadku wydania komen-

dy odczytu spod adresu FFF8h

(takøe FFF9h).

Klawiatura i wyúwietlacz pra-

cuj¹ w†uk³adzie multipleksowania.

Oznacza to, øe w†jednej chwili

aktywna (zapalona) jest jednak

tylko pozycja wyúwietlacza (jedno-

czeúnie w†obu liniach) oraz moø-

liwy jest odczyt jednej kolumny

klawiszy, co dok³adnie widaÊ na

rysunku. W†efekcie, kaødy wy-

úwietlacz (w obu liniach) pracuje

przez oko³o 1/8 okresu, jednak

przy zastosowaniu dobrej jakoúci

wyúwietlaczy gwarantuje to wyso-

k¹ jasnoúÊ wyúwietlanej informa-

cji.

np. zawieszenia siÍ programu, pro-

cesor przestaje adresowaÊ rejestr

pozycji wyúwietlacza (U8), co po-

woduje przerwanie generowania

impulsÛw zapisu na wyjúciu

ìPOZYCJAî dekodera U9. W†efek-

cie, po oko³o 10 milisekundach

(sta³a czasowa C7+R17) na wejúciu

D selektora uk³adu U5 pojawia siÍ

wysoki stan logiczny, co blokuje

dekodowanie wyjúÊ 0..7 tegoø uk³a-

du. Wyjúcia znajd¹ siÍ wtedy

w†stanie odciÍcia (otwarty kolek-

tor), co spowoduje wy³¹czenie

wszystkich pozycji wyúwietlacza.

Jako te ostatnie zastosowano ele-

menty o†wspÛlnej anodzie, co gwa-

rantuje duø¹ jasnoúÊ wyúwietlania.

Anody wyúwietlaczy s¹ po³¹czone

parami (z†obu linii naraz) i†stero-

wane s¹ za poúrednictwem tran-

zystorÛw PNP T1..T8. Rezystory

w†obwodach bazy i†emitera gwa-

rantuj¹ odpowiedni¹ polaryzacjÍ

tranzystorÛw. Wartoúci tych ele-

mentÛw nie s¹ krytyczne - patrz

spis elementÛw.

Jak widaÊ na schemacie elek-

trycznym, katody wszystkich wy-

úwietlaczy (w kaødej linii oddziel-

nie) s¹ po³¹czone i†sterowane

z†wyjúÊ wzmacniaczy U1 i†U2.

Rezystory RP2 i†RP3 ograniczaj¹

pr¹d w†segmentach do wartoúci

bezpiecznej - nawet w†przypadku

uszkodzenia uk³adu U6a oraz za-

wieszenia siÍ systemu. Informacja

o†aktualnie zapalonych segmentach

- przedstawiaj¹cych okreúlon¹ cyf-

rÍ lub znak graficzny - jest zapi-

sywana oddzielnie dla kaødej z†li-

nii w†uk³adach U3 (dla pierwszej

linii) i†U4 (dla drugiej). Zapis

nastÍpuje przez podanie dodatnie-

go zbocza na wejúcie CLK (11)

tych uk³adÛw. NiezbÍdne sygna³y

zapisu s¹ generowane przez deko-

der U9, kiedy procesor zaadresuje

odpowiedni zatrzask w†danej linii

wyúwietlacza.

Typowy cykl obs³ugi wyúwiet-

lacza podczas normalnej pracy jest

nastÍpuj¹cy. Najpierw procesor wy-

gasza ostatnio zapalon¹ pozycjÍ

wyúwietlacza wyzerowuj¹c rejestry

U3 i†U4 (zapis liczby ì0î). Wtedy

na wejúciach U1 i†U2 znajduj¹ siÍ

logiczne zera, co w†efekcie powo-

duje ìodciÍcieî (stan wysokiej im-

pedancji) wyjúÊ steruj¹cych seg-

menty wskaünikÛw ìO1..O8î. Na-

stÍpnie jest zaadresowany zatrzask

U8 i†wpisana zostaje kolejna po-

zycja wyúwietlacza. Stan wyjúÊ

{

KLAWISZ.oe = 1;

POZYCJA.oe = 1;

LINIA1.oe = 1;

LINIA2.oe = 1;

/* adres FFF8 - odczyt klawiszy */

KLAWISZ = RD | IO1 | !(A11 & A10 & A9 &

A8 & A7 & A6 & A5 & A4 & A3 & !A2 & !A1);

/* adres FFFA - bufor pozycji wyswietlacza i

klawiatury */

!POZYCJA = WR | IO1 | !(A11 & A10 & A9 &

A8 & A7 & A6 & A5 & A4 & A3 & !A2 & A1);

/* adres FFFC - bufor znaku 1 linii */

!LINIA1 = WR | IO1 | !(A11 & A10 & A9 &

A8 & A7 & A6 & A5 & A4 & A3 & A2 & !A1);

/* adres FFFE - bufor znaku 2 linii */

!LINIA2 = WR | IO1 | !(A11 & A10 & A9 &

A8 & A7 & A6 & A5 & A4 & A3 & A2 & A1);

putpart(“G16V8”, “DEKOD_2”,

/* pin 1 */ A7,

/* pin 2 */ IO1,

/* pin 3 */ A8,

/* pin 4 */ A9,

/* pin 5 */ A10,

/* pin 6 */ A11,

/* pin 7 */ A1,

/* pin 8 */ A4,

/* pin 9 */ A3,

/* pin 10 */ GND,

/* pin 11 */ A2,

/* pin 12 */ LINIA1,

/* pin 13 */ LINIA2,

/* pin 14 */ A6,

/* pin 15 */ KLAWISZ,

/* pin 16 */ WR,

/* pin 17 */ RD,

/* pin 18 */ A5,

/* pin 19 */ POZYCJA,

/* pin 20 */ VCC);

}

Uk³ad U5 pe³ni rolÍ selektora

aktywnej pozycji wyúwietlacza

i†jednoczeúnie kolumny klawiatu-

ry. Zastosowano popularny deko-

der BCD na 1†z†10 w†postaci kos-

tki 74145. Trzy najm³odsze wejúcia

dekodera (A,B,C) s¹ sterowane za

poúrednictwem poczwÛrnego za-

trzasku U8, ktÛry zapamiÍtuje trzy

najm³odsze bity D0..D1, za poúred-

nictwem ktÛrych jest przekazywa-

na informacja o†aktualnej pozycji

wyúwietlanego znaku. Czwarty bit

(D) uk³adu U5 moøe byÊ uaktyw-

niony permanentnie poprzez zwar-

cie wyprowadzenia 12 - U5 do

masy lub aktywowany okresowo (z

podtrzymaniem) z†wyjúcia uniwib-

ratora U6a. W†roli tego ostatniego

pracuje uk³ad 74123. Wyboru spo-

sobu sterowania dokonuje siÍ za

pomoc¹ zwornika JP1. DziÍki pod-

trzymywaniu generowanego na wy-

júciu /Q (pin 4) impulsu, moøliwe

jest realizowanie sprzÍtowego wat-

chdoga zabezpieczaj¹cego segmen-

ty wyúwietlacza przez przeci¹øe-

niem. OtÛø kiedy procesor prze-

miata wyúwietlacz, wybieraj¹c za

kaødym razem kolejn¹ pozycjÍ do

zaúwiecenia, na wejúciu wyzwala-

j¹cym B†(U6a) pojawiaj¹ siÍ dodat-

nie impulsy, ktÛrych okres wystÍ-

powania jest krÛtszy od d³ugoúci

generowanego w†uniwibratorze im-

pulsu - zaleønego zreszt¹ od war-

toúci elementÛw C7 i†R17. DziÍki

temu na wyjúciu U6a przez ca³y

czas panuje stan niski, co uaktyw-

nia jedno z†oúmiu (0-7) wyjúÊ

dekodera U5. W†przypadku awarii,

dzone do wejúÊ dekodera U9.

Wyj¹tkiem jest linia adresowa A0,

a†to ze wzglÍdu na nie wystarcza-

j¹c¹ liczbÍ wejúÊ uk³adu GAL16V8.

Pomimo tego uzyskany ìskok ad-

resowyî, wynosz¹cy 2†najm³odsze

pozycje adresu, w†znakomitej wiÍk-

szoúci zastosowaÒ jest wystarcza-

j¹cy. Pozwala to na zastosowanie

wielu innych urz¹dzeÒ sterowa-

nych sygna³em IO1 dekodera p³yty

g³Ûwnej bez koniecznoúci rozbudo-

wy dekodera g³Ûwnego o†dodatko-

we sygna³y aktywacyjne. W†efekcie

modu³, przy zastosowaniu struktu-

ry logicznej zapisanej w†uk³adzie

GAL, zajmuje ostatnie 8†adresÛw

w†64kB przestrzeni adresowej pro-

cesora: FFF8h..FFFFh. Na list. 1

przedstawiono opis tej struktury

w†jÍzyku TANGO PLD, a†na rys.

2 pokazano umiejscowienie modu-

³u w†obszarze adresowym ca³ego

komputera.

Uk³ad U7 pe³ni rolÍ bufora

przy odczycie stanu klawiatury.

Zastosowana 8-bitowa dwukierun-

kowa brama, w†postaci uk³adu

74245, pracuje tylko ìw jedn¹

stronÍî, przekazuj¹c stan linii

z†wejúÊ B1..D8 na szynÍ danych

Elektronika Praktyczna 1/98

Modułowy komputer edukacyjny

selektora U5 zmienia siÍ na ko-

lejny, np. z†wyjúcia ì3î na ì4î

(aktywny poziom niski). Po tym

procesor zapisuje - adresuj¹c uk³ad

U3 - znak do wyúwietlania w†pier-

wszej linii wskaünika, podaj¹c na

jego wejúcia kombinacje zer i†je-

dynek odpowiadaj¹cych wyúwiet-

lanemu znakowi, w†kolejnoúci jak

podano na schemacie elektrycz-

nym. W†efekcie powoduje to za-

úwiecenie znaku na wyúwietlaczu.

Kolejnym krokiem jest zapisanie

znaku do wyúwietlania w†drugiej

linii wskaünika. Zasady s¹ takie

same jak w†poprzednim przypad-

ku: logiczne ì0î gasi segment,

a ì1î zapala.

Rezygnacja z†gotowych dekode-

rÛw kodu 7-segmentowego na rzecz

uk³adÛw U3 i†U4 jest w†przypadku

systemÛw mikroprocesorowych zale-

t¹, bowiem pozwala na wyúwietla-

nie niestandardowych, praktycznie

dowolnych znakÛw i†symboli na

wskaünikach 7-segmentowych, a†na-

wet wykonywanie ma³ych animacji.

RÛwnolegle z†wyúwietlaniem in-

formacji moøliwe jest odczytywa-

nie klawiatury. Jak pamiÍtamy,

procesor zapisa³ znak w†drugiej

linii wyúwietlacza, teraz moøe za-

j¹Ê siÍ sprawdzeniem czy uøyt-

kownik nie wcisn¹³ jednego z†kla-

wiszy. Kolejnym krokiem bÍdzie

wiÍc zaadresowanie (/RD=0) bufo-

ra U7, co spowoduje odczyt in-

formacji z†wejúÊ B1..B8, z†ktÛrych

cztery s¹ do³¹czone do wspÛlnych

wierszy klawiszy, cztery starsze

wyjúcia (B5..B8) s¹ przy³¹czone

bezpoúrednio do klawiszy specjal-

nych oznaczonych umownymi

symbolami +, -, OK i†M.

Zauwaømy, øe w†sytuacji kiedy

øaden z†28 klawiszy nie jest wciú-

niÍty, dziÍki rezystorom RP1 na

wszystkich wejúciach B1..B8 uk³a-

du U7 panuje stan wysoki. Od-

czytanie zatem przez procesor licz-

Listing 2.

;Definicje adresow w przestrzeni procesora

KEY_BUF equ 0FFF8h ;adres ukladu U7 (klawisz)

DSP_POS equ 0FFFAh ;adres ukladu U8 (pozycja)

DSP_L1 equ 0FFFCh ;adres ukladu U3 (1 linia)

DSP_L2 equ 0FFFEh ;adres ukladu U4 (2 linia)

;Definicja zmiennych dodatkowych w wewn. RAM procesora

klawisz equ 6Eh

;komorka przechowujaca kod wcisnietego klaw.

cnt256

equ 6Fh

;licznik modulo 256

DL1

equ 70h

;70h-78h bufor na znaki dla linii 1 (DL1-8)

DL9

equ 79h

;79h-7Fh bufor na znaki dla linii 2 (DL9-16)

;——— obsluga wyswietlacza

mov DPTR,#DSP_L1

;adres znaku w 1 linii

clr A

;wyzeruj bufory znakowe

movx @DPTR,A

;wygaszenie w linii 1

inc DPTR

;adres znaku w 2 linii

inc DPTR

movx @DPTR,A

;wygaszenie w linii 2

inc cnt256

;inkrementacja licznika modulo 256

mov A,cnt256

cpl A

;bo bufor odwrotnie

mov DPTR,#DSP_POS

;wpis nowej pozycji (3 lsb) do U8

mov A,cnt256

anl A,#111b ;zamaskowanie bitow dla pozycji wyswietlaczy

add A,#DL1

;obliczenie adresu kodu w buforze wysw.

mov R0,A

;zaladowanie adresu do wskaznika

mov A,@R0

;pobranie kodu znaku z bufora w wewn.RAM

mov DPTR,#DSP_L1

;adres bufora znaku 1 linii

movx @DPTR,A

;i zapisanie do w ukladzie U3 (74574)

mov A,cnt256

anl A,#111b

;zamaskowanie bitow dla pozycji wyswietlaczy

add A,#DL9

;obliczenie adresu kodu w buforze wysw.

mov A,@R0

;pobranie kodu znaku z bufora programowego

mov DPTR,#DSP_L2

;adres bufora znaku 2 linii

movx @DPTR,A

;i zapisanie do w ukladzie U4 (74574)

mov A,cnt256

jnz exito

;——— obsluga klawiszy

mov DPTR,#KEY_BUF

;adres bufora klawiatury - U7

movx A,@DPTR

;pobranie stanu klawiszy w kolumnie

mov DPTR,#ascii

;adres do tabeli kodow klawiszy

jnb Acc.5,klawM

;sprawdzanie klawiszy bezposrednich

jnb Acc.4,klawOK

;priorytet: M, OK, +, -

jnb Acc.6,klawPLUS

jnb Acc.7,klawMINUS

cpl A

;zanegowanie informacji

anl A,#0Fh

;4 msb nie wazne - maskuj lsb

prawo:

rrc A

;badanie kolejnego bitu

jest1

;czy wcisniety klawisz ?

djnz R0,prawo

;nie to przesun nastepny bit

sjmp koniec

;gdy czwarty bit to zakoncz

jest1:

dec R0

mov A,R0

;Acc * 8

mov R0,A

;obliczanie ofsetu kodu klawisza

mov A,cnt256

anl A,#111b

add A,R0

mov DPTR,#keycods

;adres do tabeli kodow znakow

movc A,@A+DPTR

;po czym skok na koniec procedury

klawM:

.. tu mozna podjac jakies dzialanie

.. w przypadku wcisniecia klawisza M

klawOK:

.. tu mozna podjac jakies dzialanie

.. w przypadku wcisniecia klawisza OK

klawPLUS:

.. tu mozna podjac jakies dzialanie

.. w przypadku wcisniecia klawisza +

klawMINUS:

.. tu mozna podjac jakies dzialanie

.. w przypadku wcisniecia klawisza -

koniec:

mov klawisz,A

;umieszczenie kodu wcisnietego

;klawisza w buforze

;zakonczenie procedury (np. reti)

Rys. 2. Mapa pamięci.

;——— tablica kodow klawiszy

keycods

db 0,k_F4,k_F8,’0——’

db 0,k_F3,k_F7,’789EF’

db 0,k_F2,k_F6,’456CD’

db 0,k_F1,k_F5,’123AB’

;——— tablic cyfr szesnastkowych

ascii

db ‘0123456789ABCDEF’

by 255 (FFh) z†portu klawiatury

(U7) úwiadczy o†tym, øe w†aktyw-

nej w†danej chwili kolumnie kla-

wiatury wszystkie przyciski s¹

zwolnione.

WciúniÍcie klawisza spowoduje

pojawienie siÍ logicznego zera przy

uaktywnieniu kolumny, w†ktÛrej

zosta³ on naciúniÍty. Na podstawie

znajomoúci numeru aktywnej w†da-

nej chwili kolumny oraz wartoúci

odczytanego z†bufora U7 bajtu in-

formacji ³atwo jest obliczyÊ, ktÛry

klawisz zosta³ akurat wciúniÍty.

Elektronika Praktyczna 1/98

movx @DPTR,A

;adres ukladu U8 - wybor pozycji

mov R0,A

;zaladowanie adresu do wskaznika

mov R0,#4

;4 bity do sprawdzenia

sjmp koniec

;i pobranie kodu klawisza

Modułowy komputer edukacyjny

Na list. 2 przedstawiono frag-

ment przyk³adowej procedury re-

alizuj¹cej sekwencyjne wyúwietla-

nie informacji oraz badanie kla-

wiatury. Procedura taka jest zwyk-

le umieszczana w†obs³udze prze-

rwania powsta³ego na skutek okre-

sowego przepe³niania siÍ licznika

T0 lub T1 (T2) procesora.

Gwoli wyjaúnienia: oznaczenia:

ìk_F1î..îk_F8î dotycz¹ tzw. klawi-

szy ìfunkcyjnychî, ich kody mog¹

byÊ dowolne, np.:

k_F2 equ 98h.

Jak widaÊ na pierwszy rzut oka,

przedstawiona przyk³adowa proce-

dura odczytuje klawisze na zasa-

dzie ìkto pierwszy ten lepszyî.

Bardziej zaawansowani Czytelnicy

mog¹ zmodyfikowaÊ przedstawio-

ny listing. Autor proponuje, jako

Êwiczenie, napisanie procedury ob-

s³ugi klawiatury, ktÛra zwraca³aby

dodatkowe kody w†przypadku

wciúniÍcia kilku klawiszy na raz

(jak to ma np. miejsce w†klawia-

turach komputerÛw PC - klawisze

Shift, Alt, Ctrl). Aby u³atwiÊ za-

danie podpowiadam, øe naleøy

odczytaÊ w†pe³nym cyklu (8 ko-

lumn) stan wszystkich klawiszy,

a†nastÍpnie na tej podstawie ob-

liczyÊ kod klawisza - rozbudowu-

j¹c wczeúniej tabelÍ kodÛw klawia-

tury ìkeycodsî.

Rys. 3. Rozmieszczenie elementów na płytce klawiatury.

Montaø i uruchomienie

Ca³y uk³ad elektryczny urz¹dze-

nia umieszczono na dwustronnej

p³ytce drukowanej z†metalizacj¹ ot-

worÛw. Rozmieszczenie elemen-

tÛw przedstawia rys. 3 , a†rozk³ad

úcieøek na kaødej stronie druku

jest zamieszczony na wk³adce we-

wn¹trz numeru. Przy projektowa-

niu p³ytki autor po³oøy³ szczegÛl-

ny nacisk na ergonomiczne umiesz-

czenie elementÛw maj¹cych bezpo-

úredni kontakt z†uøytkownikiem.

P³ytka ma wymiary takie same

jak p³ytka bazowa opisywana w†po-

przednim odcinku artyku³u.

Wszystkie sygna³y wyprowadzono

na z³¹cze typu ìgoldpinî (Z1)

zgodne ze z³¹czem Z1' na p³ytce

bazowej. DziÍki temu po³¹czenie

obu p³ytek jest bardzo proste

i†umoøliwia roz³¹czenie ich w†do-

wolnej chwili. Jak widaÊ z†rysun-

ku montaøowego, p³ytka posiada

na bokach 2†ìskrzyde³kaî z†otwo-

rami, dziÍki ktÛrym moøliwe jest

zamocowanie opcjonalnego wy-

úwietlacza LCD. Rozstaw otworÛw

pasuje do modu³Ûw 2x24 (2 linie

po 24 znaki). W†przypadku rezyg-

nacji z†LCD, zbÍdne fragmenty

p³ytki moøna po prostu odci¹Ê.

Montaø naleøy rozpocz¹Ê niety-

powo od wlutowania diod D1..D24

(uwaga! od strony druku), zwra-

caj¹c uwagÍ na ich prawid³ow¹

polaryzacjÍ. Nie naleøy prÛbowaÊ

umieszczaÊ ich od strony elemen-

tÛw, bowiem uniemoøliwi to pÛü-

niejsze wlutowanie klawiszy. Nie-

wielkie wymiary zastosowanych

diod powoduj¹, øe nie bÍd¹ one

naraøone na uszkodzenia, np.

w†przypadku przesuwania p³ytki

po stole.

Kolejn¹ czynnoúci¹ jest wluto-

wanie podstawek pod uk³ady sca-

lone. NastÍpnie naleøy wlutowaÊ

z³¹cze Z1. Autor zaleca zastosowa-

nie ìpodstawekî takøe pod wy-

úwietlacze. W†tym celu najlepiej

jest wykorzystaÊ odcinki typowych,

precyzyjnych listew montaøowych,

przycinaj¹c pod kaødy wyúwiet-

lacz dwie po 5†pinÛw kaøda. Moø-

na teø zastosowaÊ odpowiednio

przyciÍte zwyk³e podstawki pod

uk³ady scalone typu DIL. DziÍki

temu zabiegowi czo³a wyúwietla-

czy bÍd¹ znajdowa³y siÍ ponad

gÛrn¹ p³aszczyzn¹ pozosta³ych ele-

mentÛw, co pozwoli na wygodne

zamontowanie opcjonalnego filtru,

a†poza tym umoøliwi szybk¹ wy-

mianÍ wyúwietlacza w†przypadku

awarii ktÛrejú z†pozycji.

Wszystkie rezystory s¹ monto-

wane w†pozycji stoj¹cej. Nie na-

leøy zapomnieÊ o†tranzystorach

T1..R8 oraz kondensatorach bloku-

j¹cych. Po zamontowaniu z³¹cza

JP1 naleøy obsadziÊ go jumperem

w†pozycji zaleønej od tego czy

zastosowaliúmy zabezpieczenie

nadpr¹dowe (uk³ad U6) czy teø

nie. W†tym drugim przypadku

montaø elementÛw U6, C7 oraz

R17 jest zbÍdny, a†koÒcÛwka 12

dekodera U5 powinna byÊ zwarta

do masy za pomoc¹ JP1.

Wlutowanie klawiszy koÒczy

montaø uk³adu. W†uk³adzie zasto-

sowano typowe w³¹czniki chwilo-

we zaopatrzone w†estetyczne kla-

Elektronika Praktyczna 1/98

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: