Andrzej Lisowski Mj pierwszy pies WSTP PIES A CZOWIEK 1.1 Zakup psa 1.2 Fazy rozwojowe i wychowanie szczenit 1.3 Umys i zmysy psa 1.4 Zanim oddasz psa na szkolenie 1.5 Podstawy racjonalnego utrzymanie psa 1.6 Ruch i trening 1.7 Pies na wystawie 1.8 Wyjedamy bez psa? 1.9 Kaganiec, obroa, smycz... czyli psie akcesoria 1.10 Troch o finansach 1.11 Pies i prawo 1.12 Umowa PIES I ZDROWIE 2.1 Troch fizjologii, troch anatomii 2.2 Pies zdrowy? - Pies chory? 2.3 Choroby zakane 2.4 Szczepienia ochronne 2.5 Robaczyce 2.6 Pasoyty zewntrzne 2.7 Pierwsza pomoc 2.8 Och jak boli czyli wizyta u lekarza 2.9 Higiena obcowania z psem 2.10 Staro nie rado ROZRD PSW 3.1 Cieczka i krycie 3.2 Cia i pord 3.3 Pielgnacja noworodka i szczenit starszych 3.4 Psia antykoncepcja ZABIEGI PIELGNACYJNE 4.1 Tabela zabiegw pielgnacyjnych 4.2 Pielgnacja szaty wosowej 4.3 Pazury - manicure i pedicure 4.4 Zabiegi pielgnacyjne uszu 4.5 Oczy 4.6 Psia stomatologia 4.7 Gruczoy okooodbytowe YWIENIE PSW 5.1 ywienie psw 5.2 Podstawy ywienia 5.3 Normy ywieniowe psw 5.4 Praktyczny sposb bilansowanie dawki pokarmowej 5.5 Dietetyka 5.6 Otyo 5.7 Odchw szczenit bez matki 5.8 Technika ywienia E P I L O G PIMIENNICTWO ZAMIAST WSTPU Wzrastajce tempo ycia codziennego, postpujca technizacja i urbanizacja nasze- go otoczenia, degradacja rodowiska naturalnego staj si coraz czciej przyczyn naszych nastrojw alienacji, zagubienia czy wrcz zagroenia w tym "coraz lepszym wiecie". Nastroje te wyzwalaj w nas pragnienie posiadania cho czstki natury w naszym domu. Std rosnca ilo zwierzt, jakie utrzymujemy jedynie dla przyjem- noci i towarzystwa. Najczciej wybieranym przez nas gatunkiem jest PIES i nie naley si temu dziwi, poniewa jest on najstarszym zwierzcym przyjacielem czowieka. Udomowiony oko- o pitnastu tysicy lat temu, suy nam do tej pory z ogromn wiernoci i odda- niem. Dziki temu traktowany jest przez nas najczciej jako kolejny czonek rodziny, a nierzadko jako kto wicej. Bo czy jestemy w stanie oprze si mdremu i wiernemu spojrzeniu kudatej mor- dy, ktra "rozumie" nasze problemy, aprobuje nasz postaw, nigdy nas nie krytykuje i z anielsk cierpliwoci znosi nasze ze nastroje. W zamian oczekuje tylko przyjaz- nego gestu, miski strawy i podstawowej opieki. Pomimo tak dugiego stau ludzkiej przyjani z psem nie zawsze potrafimy w sposb waciwy wspy z nim i zapewni mu naleyt opiek. Nie jest to wynikiem naszej zej woli a zazwyczaj niedostatecznej wiedzy, jak posiadamy o chowie i utrzymaniu tego gatunku zwierzt. Nie bez znaczenia pozostaje nasze due zaangaowanie emocjonalne w stosunkach z naszym psem, w wyniku ktrego "uczowieczamy jego i jego potrzeby, czym najczciej wyrzdzamy przyjacielowi i sobie wiele szkody. Nie da si zastpi rzetelnej i fachowej wiedzy ogromnym sercem i mioci. Kilka przyczyn spowodowao, e zdecydowaem si przela swoje "psie" dowiad- czenia na papier. Po pierwsze powtarzajca si dzie w dzie przez 365 dni w roku sytuacja gdy przy- chodzi opiekun z maym pacjentem i ju od progu kliniki woa "Panie Doktorze, jest to mj pierwszy pies i nic na temat psw nie wiem" lub stwierdzenie "Panie Doktorze ja nie wiedziaem, nie wiedziaam". W takich przypadkach ogarnia mnie - i wielu moich Kolegw lekarzy weterynarii - przeraenie przemieszane ze zdziwieniem, bo c mo- g przekaza przez kilkanacie czy nawet kilkadziesit minut wizyty. Rodz si pyta- nia - jakie informacj i wskazwki dotyczce nowego czonka rodziny s wane a jakie mniej wane, ile z tego zapamita przejty waciciel. Impulsem do napisania tej ksiki bya te ch polemiki z niektrymi autorami do- stpnych na naszym rynku opracowa. Lektura wielu publikacji kae mi podejrzewa, e ich autorzy to mionicy psw - osoby o wielkim sercu lecz minimalnej wiedzy i dowiadczeniu. Przyczyna, najbardziej przykra, to rzesze bezdomnych, pozbawionych wszelkiej opieki i praw psw jakie kady z nas spotyka wok siebie. S to najczciej ofiary - nie boj si uy tego okrelenia - naszego przedmiotowego traktowania ywego stworzenia, naszego braku wiedzy, przecenienia naszych moliwoci. Jake czsto w wyniku pitrzcych si trudnoci i ochodzenia naszej fascynacji psem jedynym rozwizaniem staje si w najlepszym razie schronisko dla bezdomnych zwierzt lub co gorsza... podmiejski lasek. Stajc si wacicielem psa, bez chocia minimalnego zasobu wiadomoci na temat jego utrzymania, pielgnacji, wychowania, ywienia czy zdrowia postpujemy nierozwanie. Skazujemy si niejako z gry na mniejsze - lub co gorsze - wiksze problemy i niepowodzenia zwizane z jego chowem lub zdrowiem. W skrajnych przypadkach nasza niewiedza i brak umiejtnoci doprowadzi moe do bolesnej utraty przyjaciela. Chcc wszystkim mionikom psw - tym pocztkujcym i tym dowiadczonym - ua- twi zapoznanie si z podstawowymi problemami zwizanymi z chowem, utrzyma- niem i zdrowiem psa, oddaj im do rk t skromn publikacj. Zawiera ona podstawowy zasb wiadomoci, jakie powinien posiada obecny czy przyszy waciciel psa. Take dowiadczeni hodowcy znajd na pewno dla siebie wiele interesujcych wiadomoci. Wybr problemw - jakimi wsplnie bdziemy zaj- mowali si - nie jest przypadkowy. Ich selekcji dokonaem na podstawie codziennej praktyki lekarsko - weterynaryjnej i opisz te kwestie, z ktrymi waciciele psw zgaszaj si najczciej. Wikszo poruszanych spraw nie wymaga od czytelnikw specjalnego przygotowania. yczc Pastwu przyjemnej lektury kolejnych rozdziaw, mam nadziej, e zawarte tu informacje pozwol unikn wielu problemw i pomog w racjonalnym i penym radoci utrzymaniu naszego pupila. Ze strony wszystkich mionikw psw ocze- kuj pomocy w postaci krytycznych uwag i propozycji zagadnie jakimi wsplnie mo- glibymy si zaj. Uwagi i propozycj prosz kierowa na adres wydawnictwa. Bd si z nimi bez wyjtku zapoznawa i uwzgldnia w ewentualnych kolejnych wyda- niach naszego psiego elementarza. GORZW WLKP. 1996 ZAKUP PSA Nasze rozwaania o psim A B C rozpoczniemy od momentu, gdy dojrzaa w nas de- cyzja o posiadaniu psa. Pies w domu to niewtpliwa przyjemno, ale i obowizki, ktrych powinnimy by wiadomi przed wprowadzeniem nowego lokatora. Pamita musimy, e pozostanie z nami przez kilka a nawet kilkanacie lat kolejny "czonek rodziny". Gdy jest to nasz pierwszy pies zasb naszych wiadomoci o chowie i utrzymaniu tego gatunku zwierzt jest minimalny. Zazwyczaj opieramy si na zasy- szanych, obiegowych opiniach i informacjach. Nie powinnimy dopuci, aby kon- frontacja naszych marze o psie z codziennymi obowizkami zwizanymi z jego po- siadaniem zmusia nas do przyznania si, e przecenilimy nasze moliwoci. Nie zapominajmy rwnie i o tym, e pies jest istot yw, czujc i przywizujc si. Nie moemy traktowa go jako kolejnej zabawki, ktra, gdy si znudzi, moe by wy- rzucona czy oddana. Aby unikn rozczarowa, przed dokonaniem zakupu sprbuj- my wsplnie rozway kilka kwestii: Spraw zasadnicz jest ilo wolnego czasu, jakim bdziemy dysponowali i ktry bdziemy mogli powici psu. Szczeglnie szczenita i psy dorastajce wymagaj go duo. Pies dorosy rwnie nie powinien godzinami przebywa zamknity w czte- rech cianach czy w kojcu. Wpywa to ujemnie na jego psychik, a take na zdrowie (dugie przetrzymywanie moczu, za maa ilo ruchu). U psw modych dochodzi sprawa czstego wyprowadzania na spacer celem umoliwienia mu zaatwienia swych potrzeb fizjologicznych. Starajmy si, aby zakup psa zbieg si z naszym urlo- pem. Wolny czas pozwoli nam na spokojne zapoznanie si z nowym domownikiem, jego podstawowe wychowanie i uregulowanie zasad wspycia w rodzinie. Nie bez znaczenia pozostaje nasz wasny charakter, w ocenie ktrego powinnimy by szczeglnie krytyczni i obiektywni! (wiem, e o to najtrudniej). Osoby niekonse- kwentne, nadwraliwe, niezdecydowane, nie potrafice zapanowa nad wasnymi emocjami, nie zorganizowane z tzw "sabym charakterem" nigdy nie powinny by wacicielami psw - szczeglnie ras obronnych. Przez tak a nie inn konstrukcj psychiczn nie s w stanie prawidowo wychowa psa. Pies w codziennych kontak- tach ze swym panem wymaga czytelnych i jasnych zasad zachowania i postpowa- nia, przestrzeganych z "elazn" konsekwencj i zdecydowaniem. Brak takich zasad i konsekwencji doprowadza do tego, e nasz nowy przyjaciel staje si niepewny, agresywny, zagubiony w otaczajcym go wiecie, a w konsekwencji niebezpieczny dla otoczenia i wasnego opiekuna. Wybr pci - pies czy suka? Czsty dylemat, jaki mamy do rozwizania. Decydujc si na suk zawsze naley mie na uwadze jej biologiczne (zreszt jak kadej sami- cy) przeznaczenie - rodzenie. Problemem z tym zwizanym jest cyklicznie powtarza- jca si cieczka. Samic w tym okresie - z powodu wydzielania przez ni specyficz- nej wabicej woni - interesuj si psy i przy braku ostronoci moe doj do niepo- danego jej pokrycia. Pod tym wzgldem pies jest mniej problemowy. Jednake suka najczciej ma bardziej subteln psychik i charakter, atwiej i silniej przywizu- je si do nas, bywa pojtniejsza w nauce i szkoleniu. W przypadku zdecydowania si na prowadzenie rozrodu musimy pamita, e wymaga to od nas czasu, stworzenia suce i przyszemu potomstwu odpowiednich warunkw oraz pewnego przygotowania fachowego. Pies natomiast moe niekiedy stwarza trudnoci natury wychowawcze...
bloom94