19.Czy ludzie naprawdę wierzą.pdf

Czy ludzie naprawdę wierzą, że istnieje szatan?

ks. Kazimierz SDS

Czy ludzie naprawdę wierzą, że istnieje szatan?

Od Pana Jacka Ziomskiego otrzymałem list następującej treści z propozycją poruszenia bardzo

trudnego tematu:

"Czy ludzie naprawdę wierzą, że istnieje Szatan?". Ostatnio ze względu na moje dorastające dzieci

(9 i 12 lat) zmuszony byłem do zapoznania się z tematem książki "Harry Potter". Po głębszym

zapoznaniu się z opiniami na temat całego cyklu książek zorientowałem się, że jest to zły cykl

książek bo wciąga drobnymi kroczkami w zło aż do rytualnych mordów satanistycznych i "twardej"

magii włącznie (nie chcę w tym temacie poruszać wyłącznie sprawy tej książki). Udało mi się to

przekazać moim dzieciom, udało mi się przekonać je żeby nie poszły na wspólne wyjście z klasą na

ten film. Myślałem, że udało im się. Jednak nie. Na zimowym wyjeździe katolickiej grupy

"Przymierza Rodzin" młodzi opiekunowie (pomimo wcześniejszych moich protestów oraz protestów

mojej 9 letniej córki i jej koleżanek) czytali dzieciom tą książkę. Okazuje się, że i inne kręgi osób

uważających się za katolików (w tym telewizja PULS) popiera tą wydaną przez wydawnictwo

protestanckie serię książek. I w tym miejscu chcę przejść do proponowanego tematu: Uważam, że

współcześni katolicy nie traktują sił zła poważnie. Nie wierzą, że siły zła są potężne i że człowiek nie

jest w stanie sam sobie poradzić ze złem. Szatan jest potężniejszy od człowieka. Tylko z Bogiem

możemy mu się przeciwstawić. A eksperymentowanie ze złem wciąga nas w to zło. Chciałbym

wiedzieć, co myślicie na ten temat. Chciałbym również, aby ksiądz Kazimierz (którego serdecznie

pozdrawiam) wypowiedział się na temat wiary współczesnych katolików w Szatana.

Jacek Ziombski

Tyle list od Pana Jacka. No cóż ... zgadam się z nim całkowicie. Ludzie, (wielu katolików niestety

również) chyba nie do końca wierzą w rzeczywiste istnienie osobowego zła, czyli Szatana. Sądzą,

że jest to raczej obraz, mitologiczna pozostałość po czasach przesądów, "strach na wróble" i coś

takiego jak Baba Jaga, która służy do straszenia niegrzecznych dzieci. A ludzie "lubią się bać", lubią

oglądać filmy grozy, słuchać niesamowitych opowieści z dreszczykiem, epatować się strachem.

Przesądy, średniowieczne "strachy na lachy", bajki? Zabawa? A może niekoniecznie niewinna

zabawa...? Może jednak warto o tym porozmawiać rzeczowo i poważnie?

Nie umiem odpowiedzieć na pytanie tytułowe: "Czy ludzie naprawdę wierzą, że istnieje Szatan?",

bo po prostu nie wiem czy ludzie w to wierzą, czy nie. Nie prowadziłem w tym względzie ankiet,

sondaży ani badań opinii publicznej. Trudno jest więc na to pytanie odpowiedzieć w sposób

jednoznaczny. Niemniej jednak z obserwacji współczesnej religijności i zachowań ludzi można

wywnioskować, że istnienie Szatana - osobowego zła, nie jest poddawane w wątpliwość. Ludzie

wierzą, czy raczej mają świadomość jego istnienia, ale jednocześnie nie bardzo się z tym liczą, nie

traktują tego na serio ani poważnie. Można by nawet powiedzieć, że podobnie jest z wiarą w

istnienie Pana Boga. Zasadniczo w Niego wierzymy, wiemy, że istnieje, ale nie traktujemy Go

poważnie. Nikt Go nigdy nie widział, ci którzy Go widzieli i widzą twarzą w twarz nigdy do naszej

rzeczywistości nie powracają, aby nas o istnieniu Boga przekonać, a więc nasz - do Boga - stosunek

jest lekceważąco sceptyczny, szczególnie wtedy, gdy mamy do czynienia z etyką i moralnymi

zobowiązaniami. O ile o Bogu mówi nam jednak i przypomina Kościół, Ewangelia, czy w ogóle

Pismo Święte i to powoduje, że z rzeczywistością Boga jakoś się jednak mniej lub bardziej

poważnie liczymy, o tyle o Szatanie - przeciwniku Boga - raczej cicho. Jest to zresztą Jego -

Szatana taktyka, uśpić czujność ludzi, wmówić im, że On sam nie istnieje, że wszelkie o nim

wzmianki, to nic więcej tylko wymysły i historyjki podobne do opowiastek o kosmitach, ufoludkach

itp. Stąd właśnie rodzi się taka ambiwalentna i sceptyczna postawa, niedowierzania, nie

traktowania tej rzeczywistości poważnie.

Z jednej strony, to dobrze, bo im mniej zbliżamy się do tej rzeczywistości, tym lepiej. Ona jest jak

magnes, który przyciąga i wabi, ale z drugiej strony ... Właśnie, z drugiej strony powoduje to w

ludziach przekonanie, że jest to raczej wymysł księży, próbujących straszyć piekłem i diabłem

mniej pobożnych wyznawców Chrystusa. I dlatego tak wielu chrześcijan -z katolikami włącznie-

uśmiecha się sceptycznie czy z zażenowaniem na samą wzmiankę dotyczącą Złego Ducha.

Nie chcę w tej chwili stawać się "apologetą piekła", ani tym bardziej "advocatus diaboli". Nie chcę

straszyć i roztaczać wizji wiecznego potępienia czy rozwijać demonologii. Warto jednak zobaczyć

kilka faktów. Biblia mówi o tej rzeczywistości wyraźnie. Tylko słowo "diabeł" wstępuje 33 razy w

Piśmie Świętym, słowo "zły duch" aż 43 razy, a słowo "szatan" 28 razy. Nie jest to więc

rzeczywistość, o której Biblia całkowicie milczy.

Trudniej byłoby wskazać jednoznacznie na ewidentne działania Złego Ducha, czy przejawy jego

istnienia, bo tutaj mamy do czynienia z dwoma skrajnościami. W wiekach średnich wszelkie

odchylenia od norm społecznych czy socjalnych, wiele chorób organicznych i wszystkie choroby

psychiczne uznawane były za takież właśnie objawy działania Złego Ducha i mówiono wprost o

opętaniu. Przeciwnie, w czasach nam współczesnych wszystko to stało się, albo raczej próbuje się

sprowadzić do poziomu "naturalnego" lub naturalnie tłumaczonego, mówiąc jedynie o patologiach

społecznych, czy dewiacjach, o chorobach psychicznych, o zboczeniach, o psychologicznym czy

społecznym nieprzystosowaniu. Mamy więc od czynienia z dwoma skrajnymi postawami. Z jednej

strony demonizacja z drugiej "naturalizacja". Prawda zaś pewno leży gdzieś pośrodku i na pewno

nie mam ani podstaw, ani możliwości do jej precyzowania i podawania konkretnych przykładów

działania Złego Ducha. Wystarczy jednak posłuchać trochę uważniej wiadomości i dzienników

telewizyjnych i radiowych, poczytać kilka artykułów czy doniesień prasowych, aby mieć poważne

wątpliwości czy wszystkie tego rodzaju "sensacje" można wytłumaczyć jedynie naturalnymi,

psychologicznymi czy socjologicznymi uwarunkowaniami.

Nie chcąc się wdawać w te socjologiczne analizy, warto może jedna przypomnieć sobie tylko słowa

świętego Piotra, z jego 1 Listu "Bądźcie trzeźwi! Czuwajcie! Przeciwnik wasz, diabeł, jak lew ryczący

krąży szukając kogo pożreć." (1 Piotra 5,8)

Z metafizycznego jednak punktu widzenia można przeprowadzić i takie rozumowanie. W jednym ze

wcześniejszych artykułów napisałem, że metafizyczna (tomistyczna) definicja zła to: "malum est

privatio bonum "- zło jest uszczupleniem, brakiem dobra, jego zniszczeniem i jego prywacją ("Co to

jest zło? - Metafizyczny brak?") Adam zadał wtedy pytanie o istnienie "osobowego zła" ("Adam

pyta"). Sądzę, że dzisiaj dodałbym również, iż na ten temat można także powiedzieć "malum est

negatio bonum" - zanegowaniem, przeciwieństwem dobra, jest po prostu Przeciwnikiem Boga,

Boga Który jest Miłością i dobrocią, Który jest Dobrem. Skoro bowiem mamy Dobro Osobowe, a est

nim sam Bóg, to możemy również mówić o osobowym Złu, o Złym.

Mamy więc niejako dwa rodzaje zła: jeden, to zło popełniane przez nas, zło zniszczenia,

zanegowania dobra, zło naszych uczynków, w których nie chcemy czynić wprost zła, dla niego

samego, ale dopuszczamy się zła, z braku pełnej świadomości, z zaślepienia, z nałogu, ze słabości.

Jest to zło naszych grzechów, nie tylko lekkich, ale i tych poważniejszych ze względu na poważne

dobro, które niszczymy.

Ale jest też zło, które jest wprost i bezpośrednio negowaniem dobra, które jest czynione nie ze

słabości, lub braku rozeznania, ale dla samego czynienia zła. Nie jest to już "privatio bonnum",

uszczuplenie dobra, ale jest to wprost "negatio bonum" negowanie dobra, niszczenie dla niszczenia,

zło dla zła. I to jest właśnie diaboliczne czynienie zła z nastawieniem na zło, jako takie. Jest to

świadome sprzeciwianie się Bogu, Dobru, Miłości. Jest to świadome i (na pewno nie dobro - wolne

lecz właśnie zło - wolne) opowiadanie się po stronie zła, po stronie Przeciwnika. Jest ono "zło -

wolne", bo tutaj zło jest wprost chciane, zamierzone i wybierane jako zło. I to jest coś, co wybrał

Zły Duch, to jest jego domena i jego rzeczywistość. I są tacy, którzy takie coś wybierają ., którzy

za takim złem się opowiadają w sposób świadomy. Ktoś może zapytać: "czy to możliwe aby

człowiek przy zdrowych zmysłach chciał wprost i bezpośrednio zła dla niego samego?" Odpowiem,

że nie wiem, bo mnie się nigdy nic takiego nie zdarzyło, ale ... podejrzewam, że jednak są tacy,

którzy wybierają zło dla niego samego, a tym samym opowiadają się po stronie zła osobowego, po

stronie Szatana.

Warto jednak zobaczyć także co znaczy słowo "wierzyć". Jak rozumiemy je w stosunku do Pana

Boga? "Wierzę w Boga" nie znaczy tylko wiem, uznaję, że On istnieje, jestem wewnętrznie

przekonany o Jego istnieniu, ale także wierzę Jemu, ufam i wierzę Bogu, że mnie nie tylko stworzył,

ale i że mnie nie zawiedzie, że mnie zaprowadzi do życia wiecznego, do wiecznej szczęśliwości.

Wierzę w Boga równa się wtedy wierzę Bogu.

A jak to słowo "wierzę" należałoby rozumieć w stosunku do rzeczywistości osobowego zła? Wierzę

w istnienie Szatana, wiem uznaję jego istnienie, ale nie wierzę jemu, nie ufam mu, nie pokładam

mojej nadziei w tej rzeczywistości, nie łączę z tą rzeczywistością mojej przyszłości. Tutaj "wierzę w

Szatana" -jak to strasznie brzmi- znaczy tylko wiem, że on istnieje i nic innego znaczyć nie

powinno. Ale czy są tacy, którzy nie tylko wierzą w jego istnienie, ale także wierzą jemu? Nie wiem,

ale podejrzewam, że tak ...

Chyba o to chodziło Panu Jackowi?

ks. Kazimierz SDS father@wanadoo.fr

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: