ZAGADNIENIA NA EGZAMIN LICENCJACKI
Z LITERATUROZNAWSTWA BRYTYJSKIEGO
Egzamin licencjacki ma na celu sprawdzenie znajomości historii literatury angielskiej od Okresu Staroangielskiego do połowy XX wieku – chodzi o cechy charakterystyczne poszczególnych epok, kierunki rozwoju estetyczno-literackiego, szkoły i style literackie. Egzamin sprawdza również znajomość dorobku najwybitniejszych pisarzy brytyjskich w kolejnych okresach literackich i umiejętność analizy wykazanych niżej dzieł (bądź ich fragmentów). Od zdających oczekuje się ponadto zdolności prześledzenia ewolucji poszczególnych rodzajów i gatunków literackich, a także opanowania podstawowych zagadnień i pojęć z zakresu teorii literatury.
THE OLD ENGLISH PERIOD (410 – 1066)
1. Epic: “Beowulf” (fragments featuring Beowulf’s fight with Grendel and his mother)
2. Elegy: “The Wanderer” or “The Seafarer”
3. Religious poetry: “The Dream of the Rood”
THE MIDDLE ENGLISH PERIOD (1066-1485)
4. The lyric and its varieties: “Cuckoo Song”, “Alison”, “I Sing of a Maiden”, “The Pearl”
5. Romance: thematic cycles and forms: “Sir Gawain and the Green Knight” or Sir Thomas Malory’s “Morte d’Arthur” (fragment presenting the Death of Arthur)
6. Drama: morality – “Everyman”; also miracles and mysteries
7. Geoffrey Chaucer’s life and work; “General Prologue to the Canterbury Tales” plus “The Wife of Bath’s Tale”
THE RENAISSANCE (1485 – 1603)
8. Poetry: epic allegory – Edmund Spenser’s “The Faerie Queene” (Book I, Canto I)
9. The sonnet – Sir Thomas Wyatt’s “I Find No Peace”, Henry Howard Earl of Surrey’s “Love, That Doth Reign”, Sir Philip Sidney’s Nos. 1 and 31 from “Astrophel and Stella”, Edmund Spenser’s Nos. 1, 34 and 75 from “Amoretti”, William Shakespeare’s sonnets Nos. 18, 55, 130, 144, 146
10. Drama: contribution of the University Wits: Christopher Marlowe’s “Dr Faustus”, William Shakespeare’s dramatic canon (to read: “Macbeth”)
11. Prose: Sir Thomas More’s “Utopia” as a great fruit of humanistic thinking (fragments of Book II presenting the country of the Utopians, and particularly organization of socio-political and religious life in Utopia)
BAROQUE AND THE AGE OF THE CIVIL WAR (1603-1660)
12. Metaphysical poets: John Donne’s “The Flea”, “A Valediction Forbidding Mourning”, “Holy Sonnets” No. 14, “Hymn to God” and “Love’s Alchemy”
13. John Milton’s output, particularly “L’Allegro”, “Areopagitica” (fragment on the licensing of books), “Paradise Lost” (fragment of Book IV showing Satan’s entry into Paradise)
THE RESTORATION AND NEOCLASSICISM (1660-1744)
14. John Dryden’s occasional poems – “Alexander’s Feast”
15. Alexander Pope’s “An Essay on Criticism” (fragments of Part I and II in Norton or Oxford anthology) plus the mock-heroic “Rape of the Lock”
16. The Restoration comedy of manners: William Congreve’s “The Way of the World”
17. Daniel Defoe’s apotheosis of the enlightened capitalist in “Robinson Crusoe”
PREROMANTICISM AND THE ROMANTIC AGE (1744-1832)
18. Graveyard poetry: Thomas Gray’s “Elegy Written in a Country Churchyard”
19. Robert Burns’ songs – “Corn Rigs an’ Barley Rigs”, “Green Grow the Rashes”, “A Red, Red Rose”, “Scots, Wha Hae”, “Auld Lang Syne”
20. William Blake’s idea of “contraries” – a selection of the “Songs of Innocence” and “Songs of Experience”: both “Introductions”, “The Divine Image” versus “The Human Abstract”, “The Lamb” vs. “The Tyger”
21. The Lake School: William Wordsworth’s “Preface to Lyrical Ballads”, “Tintern Abbey” and “Intimations of Immortality”, Samuel Taylor Coleridge’s “The Rime of the Ancient Mariner” and “Kubla Khan”
22. The Satanic School: George Gordon Lord Byron’s “Childe Harold’s Pilgrimage” (fragments of Canto III in Norton or Oxford anthology), Percy Bysshe Shelley’s “Mont Blanc” and “Ode to the West Wind”
23. The Cockney School: John Keats’ “La Belle Dame Sans Merci”, “Ode on a Grecian Urn” and “Ode to a Nightingale”
24. Sir Walter Scott as father of the historical novel
25. Jane Austen’s domestic novels with “Pride and Prejudice”
26. The complexity of Mary Shelley’s “Frankenstein”
THE VICTORIAN AGE (1832-1901)
27. Romantic heritage of the Bronte sisters: Emily Bronte’s “Wuthering Heights”
28. Social questions in Charles Dickens’s “Hard Times”
29. George Eliot as a feminist writer
30. Naturalism in the novels of Thomas Hardy
31. Poetry: Alfred Lord Tennyson’s escapism in “The Lotos-Eaters” and his revival of the Arthurian world in “The Lady of Shalott”
32. Robert Browning’s dramatic monologues – “My Last Duchess” and “Porphyria’s Lover”
33. The Pre-Raphaelites: Dante Gabriel Rossetti’s “The Blessed Damozel”
THE 20TH CENTURY
34. Georgian poets and the experience of World War I: Rupert Brooke – “The Soldier”, Wilfred Owen – “Anthem for Doomed Youth” and Edward Thomas – “The Gallows”
35. Decay of modern Western World: Thomas Stearns Eliot – “The Love Song of J. Alfred Prufrock” and “The Waste Land”
36. The collapse of human civilization and escapism into the calm eternity of art: William Butler Yeats – “The Second Coming”, “Sailing to Byzantium” and “Byzantium”
37. New methods in fiction: stream-of-consciousness technique – Virginia Woolf and James Joyce
38. Joyce’s “A Portrait of the Artist as a Young Man” as a Bildungsroman and Künstlerroman
39. David Herbert Lawrence as a high priest of love
40. Allegory and symbolism in William Golding’s “Lord of the Flies”
41. Neo-realism in the works of the Angry Young Men: Alan Sillitoe’s “Loneliness of the Long-Distance Runner”
42. Drama: George Bernard Shaw and his plays “pleasant and unpleasant” (to read: “Arms and the Man”), the Irish National Theatre, neo-realistic drama of John Osborne, Harold Pinter and theatre of the absurd
ŹRÓDŁA TEKSTÓW
Wszystkie wymienione utwory poetyckie dostępne są w antologiach literatury angielskiej Nortona i/lub Oxfordzkiej (tomy 1 i 2)
OPRACOWANIA
David Daiches – “A Critical History of English Literature”, 2 vols., Mandarin Press
Andrew Sanders – “The Short Oxford History of English Literature”
Przemysław Mroczkowski – “Historia literatury angielskiej”, Ossolineum
“The Penguin History of Literature”
“The New Pelican Guide to English Literature”
WSTĘP DO LITERATUROZNAWSTWA
I. Literatura: definicja pojęcia. Co to jest literature, studia literaturoznawcze i krytyka literacka?
A. Kształtowanie się pojęcia literatura w ujęciu historycznym.
B. Sposób istnienia dzieła literackiego.
II. Powieści i opowiadania.
A. Początki i kontekst społeczno-historyczny powstania gatunku powieściowego. Znaczenie dla rozwoju powieści takich gatunków literackich, jak epos i romans rycerski.
B. Cechy gatunkowe powieści.
C. Wybrane gatunki powieściowe i ich charakterystyka: powieść epistolarna, powieść gotycka, powieść historyczna, powieść detektywistyczna, powieść science-fiction, powieść psychologiczna.
D. Inne wybrane zagadnienia z teorii powieści: rodzaje narracji i narratora, świat przedstawiony w powieści, sposoby konstruowania postaci.
III. Poezja.
A. Popularne gatunki poetyckie i ich cechy wyróżniające: ballada, elegia, oda, piosenka, sonet.
B. Język figuratywny i figury retoryczne w poezji: przenośnia, symbol, alegoria, metonimia, synekdocha, porównanie literackie.
C. Zagadnienia konstrukcyjne wiersza: strofa, metrum, rytm.
IV. Dramat.
A. Poczatki teorii dramatu. „Poetyka” Arystotelesa: cechy tragedii i komedii, pojęcia mimesis i katharsis.
B. Problemy teorii dramatu: ujęcie literackie i teatrologiczne.
BIBLIOGRAFIA
Opracowania całościowe:
Danziger, Marlies K., and Johnson W. Stacy – “An Introduction to the Study of Literature”
Pickering, James H., and Hoeper, Jeffrey D. – “Concise Companion to Literature”
Słowniki i encyklopedie:
Abrams, M. H. – “A Glossary of Literary Terms”
Cuddon, J. A. – “The Penguin Dictionary of Literary Terms and Literary Theory”
Preminger, A. – “Princeton Encyclopedia of Poetry and Poetics”
Ylayda