Kara śmierci.pdf

Kara śmierci

Kara śmierci (kara główna, kara ostateczna) – kara polegająca na pozbawieniu życia sprawcy

przestępstwa stosowana od początków istnienia prawa , różnie w zależności od krajów, systemów

prawnych i epok, najczęściej za czyny uniwersalnie pojmowane jako zbrodnie takie jak zabójstwo lub

zdrada stanu , ale także za drobniejsze przestępstwa, w tym skierowane przeciw mieniu lub nawet

występki obyczajowe, jak cudzołóstwo . Była bądź jest też zapisana w prawach religijnych różnych

wyznań. W polskim systemie prawnym nie obowiązuje od 1998 .

Historia kary śmierci

Kara śmierci była stosowana na całym świecie jeszcze za czasów, gdy prawo opierało się na

zwyczajach i regułach kultury ( prawo zwyczajowe ) . Stosowana w przypadku zabójstwa lub

morderstwa, często była wykonywana przez rodzinę osoby zabitej.

Kara śmierci znajdowała się w obowiązujących prawach ludzkości na przestrzeni całej znanej historii –

dopiero w XX wieku zaczęto ją znosić. Prawo Drakona ( 621 p.n.e. ) przewidywało karę śmierci za

większość – nawet drobnych – wykroczeń.

W 1977 organizacja Amnesty International rozpoczęła kampanię przeciwko karze śmierci. Do końca

XX wieku większość państw demokratycznych zniosła karę śmierci. Obecnie kara śmierci stosowana

jest głównie przez niedemokratyczne reżimy oraz USA , Japonię , Koreę Południową , Singapur ,

Tajwan , Malezję i Indie .

Kara śmierci w Europie

Kara śmierci, obok kar okaleczających , była najczęściej stosowaną karą w średniowieczu . Jednak

nawet rozmyślne zabójstwo nie zawsze było karane śmiercią, a na przykład grzywną (w Polsce pod

nazwą główszczyzna ) , bo kara zależała od pozycji społecznej ofiary i sprawcy, w mniejszym stopniu

od okoliczności zdarzenia. Poza tym kara śmierci orzekana była za szereg innych, drobnych czynów

przestępczych. Głównym powodem tego był fakt, że przy braku więzień była ona jedynym sposobem

na usunięcie ze społeczności jednostek w jakikolwiek sposób zagrażających innym. Drugim powodem

była chęć przeciwdziałania przestępczości, i zadaniu temu służyć miało publiczne wykonywanie

egzekucji. Kryterium doboru czynów, za które groziła kara śmierci, zależało jedynie od tego, w jakim

stopniu dany czyn był uciążliwy społecznie i jak bardzo rozpowszechnione było jego popełnianie (np.

w XVI w. król Anglii Henryk VIII , wobec plagi drobnych kradzieży kieszonkowych, wprowadził karę

śmierci za kradzież kwoty większej niż 13 pensów lub przedmiotów tej wartości).

Kara śmierci wobec osób, które popełniały przestępstwa niezagrażające w sposób istotny państwu,

wykonywana była w sposób, który nie miał zadać im nadmiernego bólu. Wobec osób, których czyny w

sposób istotny zagrażały interesom panującego, wykonanie kary śmierci odbywało się w sposób, który

miał dostarczyć maksimum cierpienia, a publiczny charakter egzekucji miał być przestrogą dla

widzów.

Stopniowo lista czynów zagrożonych egzekucją stawała się krótsza. Początkowo powodami tego były

m.in. odkrycia geograficzne , które umożliwiły pozbywanie się jednostek aspołecznych (w szerokim

rozumieniu tego słowa) w sposób inny, niż ich zabicie, tj. poprzez zesłanie do kolonii karnej , skąd po

odbyciu kary nie było możliwości powrotu. W następnych wiekach, wraz z rozwojem gospodarczym

większe wpływy do skarbca państwowego umożliwiły otwieranie więzień , w których winni drobnych

przestępstw mogli odbywać karę. Równolegle postępował rozwój moralności w kierunku, który

postulował ograniczanie egzekucji tylko do przypadków najcięższych przestępstw.

Na skutek powszechnej tendencji w drugiej połowie XX wieku do rezygnacji z kary śmierci wśród

państw członkowskich Rady Europy , 28 kwietnia 1983 w Strasburgu uchwalono protokół nr 6 do

Europejskiej Konwencji Praw Człowieka z 1950, znoszący wśród sygnatariuszy karę śmierci w czasie

pokoju. Dodatkowo, 3 maja 2002 r. uchwalono w Wilnie protokół nr 13 do tej konwencji, bezwzględnie

znoszący karę śmierci, także podczas wojny (nie został on ratyfikowany przez część członków Rady

Europy).

Kara śmierci a demokracja

Nie można wykazać bezpośredniego związku pomiędzy systemem politycznym państwa a

stosowaniem kary śmierci, aczkolwiek większość państw o rozwiniętym systemie demokratycznym

obecnie nie stosuje kary śmierci, w tym wszystkie państwa Unii Europejskiej . Jakkolwiek w większości

państw niedemokratycznych istnieje kara śmierci, istnieją także takie, które z przyczyn wizerunkowych

zniosły ten rodzaj sankcji (państwem takim była m.in. Serbia , pod rządami Slobodana Miloševicia – w

1995 ) . Podobnie autorytarne reżimy, np. Turkmenbaszy w Turkmenistanie , który w 1999 oficjalnie

zniósł karę śmierci, czy wojskowa junta w Birmie , gdzie od kilkunastu lat nie wykonuje się egzekucji.

W Chile wykonywania kary śmierci zaprzestano w okresie wojskowej dyktatury Augusto Pinocheta

(ostatnia egzekucja miała miejsce w 1985 ) .

Z drugiej zaś strony, wśród państw stosujących karę śmierci, a uznawanych za demokratyczne i

przestrzegające praw człowieka, są takie, jak Japonia , Indie czy Korea Południowa . Niejednolita jest

sytuacja kary śmierci w USA . Prawo federalne oraz większości stanów zezwala na stosowanie kary

śmierci. Niemniej w 9 stanach nie stosuje się takiej kary, w trzech zawieszono jej wykonywanie w

1976 , a w dwóch uznano ją za niekonstytucyjną , co skutkuje niemożnością wykonania tej kary na ich

terenie, nawet w przypadku wydania wyroku federalnego. W pozostałych stanach kara śmierci jest

orzekana, choć nie we wszystkich wykonywana.

Kara śmierci w systemach religijnych

Kara śmierci w Starym Testamencie

W Starym Testamencie wymienione zostały liczne czyny, których popełnienie ma być karane śmiercią,

i tak są nimi m.in. pobicie rodziców ( Wj 21,15), a nawet złorzeczenie im (Wj 21,17), czary (Wj 22,17

lub 22,1 8 [1] ), sodomia (Wj 22,18 lub 22,1 9 [1] ), cudzołóstwo ( Kpł 20,10), nieprzestrzeganie szabatu (Wj

35,2) oraz inne.

Jednak jedynie za zabójstwo stosowanie kary śmierci jest nakazane w Biblii wielokrotnie; nakaz taki

pojawia się w każdej z ksiąg Pięcioksiągu Mojżeszowego , co jest rozwinięciem pojawiającej się na

początku Biblii zasady, iż: kto przelewa krew człowieka, przez człowieka zostanie przelana jego

własna krew ( Rdz 9,6). Jakkolwiek sformułowanie takie nakazuje karanie śmiercią każdego przypadku

zabicia człowieka, w dalszej części Biblii pojawia się wyraźne rozróżnienie pomiędzy zabójstwem

nieumyślnym, a umyślnym, i stosownie do tego nakazane są odmienne postępowania. Zabójstwo

nieumyślne miało być także karane śmiercią (aczkolwiek z licznymi wyjątkami, jak np. zabicie złodzieja

kradnącego przed wschodem słońca (Wj 22,2), jednak sprawca zabójstwa nieumyślnego zawsze mógł

uniknąć kary śmierci udając się na określony czas na wygnanie do jednego z kilku wyznaczonych w

tym celu miast, a gdy zdecydował się na taką banicję krewni ofiary nie mogli go zabić. W odniesieniu

do rozmyślnego zabójstwa istnieje bezwzględny nakaz pozbawienia sprawcy życia, przy czym

mordercy nie przysługuje nawet prawo azylu świątynnego: jeśliby kto umyślnie przeciw bliźniemu

swemu zasadziwszy się zdradą zabił go, i od ołtarza mego weźmiesz go i zabijesz! (Wj 21,14). Biblia

zakazując stosowania wobec rozmyślnych zabójców kar innych niż kara śmierci zawiera także groźbę

w stosunku do społeczności, która zaniecha obowiązku stosownego ukarania mordercy: nie wolno

wam plugawić ziemi, w której jesteście; krew bowiem plugawi ziemię, a za ziemię nie można dokonać

przebłagania w związku z krwią, którą na niej przelano, jak tylko krwią tego, który ją przelał. ( Lb

35,33).

Kara śmierci wykonywana miała być przez krewnych ofiary (w sposób dość dowolny), lub przez całą

społeczność (przez ukamienowanie ) , jednak jeszcze w Biblii znajdują się fragmenty wskazujące, iż nie

była ona stosowana tak rygorystycznie, jak tego chciała Biblia (dotyczyło to zwłaszcza

nieegzekwowania przez królów Izraela i Judy karania śmiercią za przestępstwa inne niż zabójstwo,

np. za bałwochwalstwo ) .

Kara śmierci w judaizmie

Do II w. n.e. kara śmierci na terenie Palestyny wykonywana była w różny sposób, w zależności od

rodzaju przestępstwa, za które została orzeczona. Jeżeli nie było nakazane zastosowanie innego

rodzaju kary śmierci skazany był pozbawiany życia przez uduszenie . Kara ta stosowana była za m.in.

cudzołóstwa i porwanie (ale tylko Żyda ) . Ścięcie było karą za morderstwo a także bałwochwalstwo ,

spalenie – za większość przestępstw związanych z kazirodztwem zaś ukamienowanie – m.in. za

sodomię .

W okresie istnienia państwa żydowskiego częstotliwość orzekania i wykonywania kary śmierci

prawdopodobnie nie odbiegała od przeciętnej w innych krajach. Po zniszczeniu państwowości

żydowskiej sytuacja zaczęła się zmieniać.

Stopniowo nasilała się tendencja do traktowania kary śmierci w sposób wyjątkowy. Uzyskiwano to za

sprawą licznych wymogów proceduralnych, jak np. wymóg zeznań dwu naocznych świadków czynu,

wymóg, by potwierdzono, iż przestępca miał świadomość, iż popełnia zbrodnię, za którą grozi mu kara

śmierci, a także konieczność uzyskania odpowiedniej większości głosów w sądzie. W praktyce

orzeczniczej oznaczało to, że do skazania na śmierć trzeba było popełnić przestępstwo w obecności

co najmniej dwu świadków, zaś sąd musiał udowodnić, iż przestępca przed popełnieniem czynu został

ostrzeżony i poinformowany o grożących mu konsekwencjach, co w sposób oczywisty powodowało,

że spełnienie tych wymogów było trudne, a kara śmierci orzekana sporadycznie, wraz z upływem

czasu coraz rzadziej. Od ok. II w. p.n.e., gdy orzekanie kary śmierci rozpoczął Sanhedryn , wyroki

śmierci zapadały początkowo raz na kilka miesięcy, a w okresie późniejszym – co kilka – kilkanaście

lat.

Kara śmierci w chrześcijańskiej Europie

Kara śmierci stosowana była we wszystkich krajach Europy starożytnej , stąd jej przyjęcie przez

chrystianizujące się państwa było z jednej strony kontynuacją dawnego prawodawstwa, a z drugiej –

realizacją zasad prawa biblijnego (ten aspekt wyrażał się w wyrokach za przestępstwa związane z

religią ) .

Stanowisko Kościoła katolickiego przed XX w.

Kościół katolicki w minionych wiekach nie sprzeciwiał się karze śmierci, a od średniowiecza aprobował

ją, i to zarówno za głoszenie poglądów sprzecznych z katolicyzmem ( herezja ) , czynienie czarów ,

kontakty homoseksualne jak i inne czyny, za które prawo danego kraju przewidywało egzekucję.

Trudno jednoznacznie określić w jakim stopniu dostosowywanie się do litery prawa zawartego w Biblii

zaważyło o zgodzie na karę śmierci, a w jakim stopniu było to przyjęciem starych norm prawnych

zawartych w prawie rzymskim i prawach plemiennych poprzedzających istnienie prawa krajowego.

Należy jednak podkreślić, że sądy kościelne nie mogły wydawać wyroków śmierci. Prawo to

zastrzeżone było jedynie dla sądów świeckich.

Dla Kościoła śmierć jako wcześniej czy później nieunikniona, a będąca przejściem do innego świata,

nie stanowiła problemu; istotniejsze było, by osoba mająca zostać stracona przed egzekucją

wyspowiadała się i przyjęła sakramenty, co miało jej umożliwić zbawienie. Zapewnienie tego

skazańcowi powodowało, iż Kościół nie był przeciwny egzekucjom nawet za drobne przestępstwa, o

ile prawo przewidywało za nie karę śmierci. Takie podejście znalazło się w pismach św. Tomasza z

Akwinu , który ujmując w ramy naukę Kościoła z owego okresu i uzupełniając ją o własne przemyślenia

(przyjęte przez Kościół) pisał m.in. (...) jednostka ma się do społeczeństwa tak, jak część do całości:

tej całości służy i jest jej podporządkowana. Jeżeli jednak przez swoje czyny staje się zagrożeniem

dla jej dobra, może być jak organ objęty gangreną – usunięta z grona żyjących [ potrzebne źródło ] .

Takie stanowisko Kościoła katolickiego obowiązywało aż do XVIII w. W latach następnych, pod

wpływem prądów humanitarnych, jakkolwiek nadal aprobując karę śmierci, kładziono nacisk, by była

ona orzekana tylko za ciężkie przestępstwa, gdyż, jak pisał św. Tomasz z Akwinu , (...) człowiek, który

dopuszcza się ciężkich wykroczeń, pozbawia się swojej godności i jest gorszy od bestii. Takiego

człowieka można pozbawić życia. [ potrzebne źródło ]

Kolejne wieki to czas dalszego zawężania możliwości stosowania kary śmierci, która, jakkolwiek nadal

dopuszczalna w społecznej nauce Kościoła, traktowana jest jako kara wyjątkowa, możliwa do

stosowania tylko w ostateczności.

Stanowisko takie obowiązuje do dnia dzisiejszego, a jego dokładniejsze omówienie znajduje się w

dalszej części artykułu.

Kara śmierci za przestępstwa określane przez religie

( Jako kategoria związana z religią została tutaj wyodrębniona grupa przestępstw, obecnie nie

traktowanych jako czyny zabronione, których karalność wynikała z przyjęcia chrześcijaństwa jako

religii panującej, m.in. herezji czy czarów )

Kara śmierci za herezję pojawiła się jeszcze w starożytnym Rzymie . Wkrótce po uznaniu

chrześcijaństwa za religię panującą został wprowadzony przepis, skazujący przywódców sekty

manichejczyków na śmierć na stosie w 387 . Także w 453 cesarz Teodozjusz uznał herezję za

przestępstwo równe zdradzie stanu i przewidział za nie karę śmierci przez spalenie żywcem. Podobne

postanowienia zawierał kodeks Justyniana z 534 ( Corpus Iuris Civilis ) .

W wiekach następnych wpływ Kościoła, uznającego, iż heretyków należy przede wszystkim nawracać

i karać za pomocą kar kościelnych spowodował, iż herezja nie była karana śmiercią, zaś zdarzające

się incydentalnie wypadki takich działań ze strony władz świeckich (np. palenie heretyków przez króla

Francji Roberta II Pobożnego w Orleanie w 1022 ) spotykały się z potępieniem Kościoła.

Zmiana tego stanowiska nastąpiła na początku XIII w., kiedy to jeden z liderów heretyckiej sekty

katarów zamordował kaznodzieję Piotra de Castelnau (kanonizowanego i znanego obecnie jako św.

Piotr z Werony ) . Rozpoczęta wówczas krucjata przeciw katarom i masowe stosowanie kary śmierci

spotkało się z aprobatą Kościoła.

W okresie tym zaczęła działać Inkwizycja , której głównym zadaniem była walka z herezją, jednak

sama Inkwizycja nie stosowała kary śmierci, a osądzonego przekazywała do ukarania "ramieniu

świeckiemu". Liczba wyroków śmierci wykonanych z inspiracji inkwizytorów jest trudna do określenia,

zaś liczby wahają się od kilkunastu do kilkuset tysięcy.

W okresie reformacji dość powszechne było prześladowanie, a czasem karanie śmiercią wyznawców

innego odłamu chrześcijaństwa, niż dominujący na danym terytorium. Działania takie podejmowały

jednak zawsze władze świeckie, z inspiracji duchownych, i zjawisko to występowało zarówno w

krajach katolickich , jak i protestanckich .

Do gorliwego tępienia herezji za pomocą wszelkich dostępnych środków przez władze państwowe,

poza względami religijnymi przyczyniło się traktowanie herezji jako przestępstwa zagrażającego

stabilności państwa.

Często pojęcie herezji, używane jako główny zarzut i umożliwiające wydanie wyroku śmierci nie

wiązało się z negowaniem nauki Kościoła, a było wykorzystywane przez władze świeckie do

zapewniania porządku społecznego (stąd karanie za herezję uczestników różnego rodzaju ruchów

kontestujących feudalny porządek społeczny). Takie podejście występowało zarówno w krajach

katolickich jak i protestanckich.

Pod zarzutami herezji zostali straceni przez spalenie na stosie m.in. Joanna d'Arc , Jan Hus i Giordano

Bruno . Galileusz (Galileo Galilei) został pod groźbą kary śmierci zmuszony do odwołania swoich

twierdzeń i dożywotnio uwięziony.

Kara śmierci w procesach o czary wynika z zawartego w Biblii nakazu zabijania czarownic. Stosowana

była głównie w krajach protestanckich (także poza Europą np. w angielskich koloniach w Ameryce

Salem ) , zaś największe nasilenie egzekucji skazanych za ten czyn wbrew obiegowym opiniom miało

miejsce nie w średniowieczu , a w epoce nowożytnej ( XVI i XVII w.). Ostatni wyrok śmierci (przez

spalenie na stosie , poprzedzone uduszeniem) wykonano w Prusach , w 1811 (wyrok ten obejmował

karę nie tylko za czary, ale i podpalenie). Ogólna liczba ofiar w procesach o czary liczy

prawdopodobnie ponad 140 tysięcy, jednak istnieją bardzo duże rozbieżności w szacunkach tej liczby.

Obecne stanowisko Kościoła katolickiego

Od oficjalnego stanowiska Kościoła na karę śmierci należy odróżnić osobiste poglądy poszczególnych

hierarchów, także wysoko postawionych, np. biskupów , czy nawet papieży . Jakkolwiek poglądy te

mogą mieć w przyszłości wpływ na późniejsze zmiany prawa kanonicznego, nie są one obecnie w

żaden sposób wiążące dla katolików.

Obecnie oficjalnie Kościół katolicki jest niechętny orzekaniu kary śmierci, choć dopuszcza jej

stosowanie w wyjątkowych przypadkach. W Katechizmie Kościoła katolickiego czytamy:

Uprawniona obrona może być nie tylko prawem, ale poważnym obowiązkiem tego, kto jest

odpowiedzialny za życie drugiej osoby. Obrona dobra wspólnego wymaga, aby

niesprawiedliwy napastnik został pozbawiony możliwości wyrządzania szkody. Z tej racji

prawowita władza ma obowiązek uciec się nawet do broni, aby odeprzeć napadających na

wspólnotę cywilną powierzoną jej odpowiedzialności. (KKK 2265)

Wysiłek państwa, aby nie dopuścić do rozprzestrzeniania się zachowań, które łamią prawa

człowieka i podstawowe zasady obywatelskiego życia wspólnego, odpowiada wymaganiu

ochrony dobra wspólnego. Prawowita władza publiczna ma prawo i obowiązek wymierzania

kar proporcjonalnych do wagi przestępstwa ( ... ) (KKK 2266)

Kiedy tożsamość i odpowiedzialność winowajcy są w pełni udowodnione, tradycyjne

nauczanie Kościoła nie wyklucza zastosowania kary śmierci, jeśli jest ona jedynym

dostępnym sposobem skutecznej ochrony ludzkiego życia przed niesprawiedliwym

napastnikiem.

Jeżeli jednak środki bezkrwawe wystarczą do obrony i zachowania bezpieczeństwa osób

przed napastnikiem, władza powinna ograniczyć się do tych środków, ponieważ są bardziej

zgodne z konkretnymi uwarunkowaniami dobra wspólnego i bardziej odpowiadają godności

osoby ludzkiej.

Istotnie dzisiaj, biorąc pod uwagę możliwości, jakimi dysponuje państwo, aby skutecznie

ukarać zbrodnię i unieszkodliwić tego, kto ją popełnił, nie odbierając mu ostatecznie

możliwości skruchy, przypadki absolutnej konieczności usunięcia winowajcy "są bardzo

rzadkie, a być może już nie zdarzają się wcale". (KKK 2267) [2] .

Można więc stwierdzić, że Kościół katolicki w przypadkach najwyższej wagi dopuszcza karę śmierci

nakładając na władzę publiczną obowiązek wymierzania kar odpowiednich do ciężaru przestępstwa.

Jednocześnie podkreśla, że tam gdzie to możliwe władza powinna ograniczać się do stosowania

bezkrwawych środków obrony obywateli.

W encyklice " Evangelium vitae " papież Jan Paweł II wyraził stanowisko, że kara śmierci nie powinna

być stosowana poza przypadkami absolutnej konieczności, gdy nie ma innych sposobów obrony

społeczeństwa, które to przypadki są dzisiaj bardzo rzadkie, a być może już nie zdarzają się wcale.

Wyraził ponadto, że środki bezkrwawe bardziej odpowiadają godności osoby ludzkiej (punkt 56). W

bożonarodzeniowym orędziu Urbi et Orbi w 1998 wyraził się: "Niech dzięki Bożemu Narodzeniu

umocni się na całym świecie poparcie dla stosownych i pilnie potrzebnych działań, które położą kres

produkcji zbrojeniowej i handlowi bronią, pozwolą strzec ludzkiego życia, znieść karę śmierci (...)".

Apelował ponadto o niewykonywanie orzeczonych już wyroków.

Kara śmierci w islamie

Podobnie wyznawcy islamu dość szeroko stosowali karę śmierci nie tylko za zbrodnie, ale też za

przestępstwa przeciwko wierze. Zapłatą dla tych, którzy zwalczają Boga, i Jego Posłańca, i starają się

szerzyć zepsucie na ziemi, będzie tylko to, iż będą oni zabici lub ukrzyżowani albo też obetnie im się

rękę i nogę naprzemianległe, albo też zostaną wypędzeni z kraju ( Koran , sura 5, wers 33).

Zasadniczo w czasach obecnych należy odróżnić 2 kategorie pojęciowe: kara śmierci w islamie i kara

śmierci w krajach islamskich, które pod wpływem wzorców zachodnich orzekają i wykonują takie

wyroki znacznie rzadziej niż nakazuje koran .

Śmiercią wg najważniejszych szkół koranicznych (obejmujących ok. 98% muzułmanów) karana jest

też odstępstwo od wiary ( ridda ) , obejmująca zarówno zmianę wyznania, jak też poważne błędy

doktrynalne w wyznawanym islamie (np. kwestionowanie prawdziwości Koranu ) . Niegdyś niemal

wszystkie kraje islamskie stosowały się do tej zasady. Obecnie ( 2004 ) wyroki śmierci za apostazję

wydawane są przez państwowe sądy w ośmiu krajach islamskich: Arabii Saudyjskiej , Jemenie ,

Afganistanie , Komorach , Iranie , Mauretanii , Pakistanie i Sudanie .

Kara śmierci zgodnie z Koranem może też być orzeczona za poważne zbrodnie, jak zabójstwo,

zdrada, itd., jak też za czyny mniej groźne dla społeczności, jak zdrada małżeńska dokonana przez

męża bądź żonę (wg niektórych interpretacji szariatu tylko jeśli było na to 4 świadków),

homoseksualizm czy czary (kategoria ta często bywa stosowana do wszelkiej działalności sprzecznej

z polityką władz, np. do działalności związkowej wśród zagranicznych pracowników zatrudnionych w

Arabii Saudyjskiej ) .

Kara śmierci w innych systemach religijnych i cywilizacyjnych

Jakkolwiek zarówno buddyzm , jak i hinduizm zasadniczo zakazują zabijania, to zakaz ten nie był

szczególnie gorliwie przestrzegany, czego wyrazem było m.in. prowadzenie wojen , i skoro zatem

dopuszczono zabijanie wroga, tym bardziej dopuszczalne stało się karanie śmiercią zbrodniarzy. W

hinduistycznych i buddyjskich państwach Azji Południowej do wymierzania kary śmierci stosowano

często słonie (tzw. łamanie słoniem ) , trudno jednak powiedzieć, na ile ich użycie związane było z

niechęcią do zabijania człowieka przez człowieka, a na ile było podyktowane przez wymiar praktyczny:

tak wykonana kara śmierci miała dość widowiskowy przebieg i mogła pełnić funkcję odstraszającą.

Systemy moralno-prawne pozostających pod wpływem buddyzmu Japonii i Chin nie miały nic przeciw

egzekucjom.

Na terenach prekolumbijskiej Ameryki stosowanie kary śmierci było praktykowane; przykładowo w

państwie Azteków było nawet bardzo powszechne i połączone z rytualnym charakterem egzekucji

rozumianej jako ofiara dla bogów takich jak Tlalok , Huitzilopochtli i Tezcatlipoca .

Również w Afryce wszędzie tam, gdzie powstawały pierwsze organizmy państwowe kara śmierci była

stosowana (ciekawostką jest fakt, iż XIX - wieczny władca Zulusów , Czaka , szafujący karą śmierci z

dużą, nawet jak na afrykańskie warunki, swobodą, był wielce zdziwiony okrucieństwem białych, gdy

dowiedział się o istnieniu więzień; w ówczesnej mentalności mieszkańców tego kontynentu

pozbawienie człowieka wolności, zamknięcie jak zwierzęcia w klatce było znacznie bardziej nieludzkie,

niż zabicie go).

Kara śmierci na świecie

W 2005 , wg danych Amnesty International , wykonano na świecie co najmniej 2148 wyroków śmierci w

22 krajach. Najwięcej egzekucji (1770) wykonano w Chinach , następny był Iran – 94 wyroki, Arabia

Saudyjska – 86 i w USA – 60 egzekucji. W niektórych krajach (w Iranie , Arabii Saudyjskiej , Chinach )

egzekucje często wykonywane są publicznie.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: