Ukraińska Powstańcza Armia na Łemkowszczyźnie.pdf

UkraińskaPowstańczaArmiana

Łemkowszczyźnie

PoniŜszytekstjestpracąnaukowąBogdanaHorbala,opublikowanąw1997rokunakłademPolskiej

AkademiiUmiejętnościwKrakowie,wpozycji"ŁemkowieiŁemkoznawstwowPolsce"podredakcją

AndrzejaA.Zięby

Podziękowaniadlaautorazazgodęnazamieszczenietekstunastronieinternetowej

TeksttenpowstałwwynikuprzestudiowaniawnikliwejpracyP.J.Potichnyja(Poticznego),The

LemkosintheUkrainianNationalMovementduringandafterWWII,którazostałaprzedstawionaw

czasiejednejzdyskusjipanelowychnaXXkonwencjiAmericanAssociationfortheAdvacementof

SlavicStudiesodbytej1821listopada1988rokuwHonolulu.Wniniejszejpracypragnęjeszcze

razprzyjrzećsiędokumentacji,którązgromadziłPotichnyjorazinnymźródłomiopisom

interesującegonastuproblemu.

PiszącoŁemkachjestrzecząniezbędnąokreśleniewschodniejgranicyichterytorium.Nieistniejew

tejsprawiezgodnośćwśródbadaczy.LiniąwokółktórejnaleŜałobyumiejscowićłemkowsko

bojkowskiobszarprzejściowyjestrzekaOsława.Bylijednaktacy,którzyopieraliwschodniągranicę

ŁemkowszczyznynaSanie,czyteŜpoprzeciwnejstronieOsławynaJasiołce.Wreszciegranicata

miałaprzebiegaćteŜnieconazachódodOsławyczyteŜnieconawschódodtejrzekinaSolince.

RomanReinfussprowadzącbadania,wktórychbrałpoduwagęwyglądstroju,wyznaczyłgranicę

ŁemkowszczyznymiędzyOsławąaHoczewką.Biorącjednakpoduwagęzasięgwystępowania

stałegoakcentunaleŜałobyprzeprowadzićwschodniągranicęŁemkównaliniiRymanówJaśliska.

Trudnoprzypuszczaćabydoszłodozgodywtejsprawie,tymbardziej,Ŝepierwotnycharakter

etnicznytegoobszaruzostałzniszczony.OpieraniewschodniejgranicyŁemkowszczyznyoSannie

znajdujeŜadnegowytłumaczenia.Najsłuszniejwydajesięmówićołemkowskobojkowskim

obszarzeprzejściowymrozciągającymsiępomiędzygranicąwystępowaniastałegoakcentu

(RymanówDesznoKrólikWołoskiDaliowaBarwinekwg.IwanaZiłyńskiego)aliniąWielkiego

DziałutuŜnawschódodOsławy(wgR.Reinfussa).Trzebajednakprzyznać,Ŝeobszartenjest

opisywanajakoŁemkowszczyznaWschodnia.TakczyinaczejnaleŜypamiętaćoistniejących

rozbieŜnościachwkwestiiwschodniegozasięguosadnictwaŁemków.Dlategoźlesięstało,ŜeP.

PotichnyjnienapisałcorozumiepodpojęciemŁemkowszczyzny.Natomiastswobodnieprzypisuje

łemkowskiepochodzenieosobomurodzonymwBieszczadachczynawetpozanimi.Jednocześnie

obszaremŁemkowszczyznystajesięwopisywanejpracyjednostekorganizacyjnaUPAOdcinek

Taktyczny"Łemko"

TymczasemOT"Łemko"obejmowałnietylkoterenŁemkowszczyznyaletakŜeklinBieszczadaŜpo

granicezZSRRpodchodziłpodPrzemyśl.Staładziałalnośćukraińskiejpartyzantkiobejmowała

opisanywyŜejprzejściowyobszarłemkowskobojkowskiorazpozostającąwgranicachPolski

częściąBojkowszczyzny.Dopieropodkoniec1946rokuUPAprzetarładrogęprzeztzw."martwy

pas".ByłtozaminowanyprzezNiemcówterenciągnącysięodKrosnanaBardiów,przechodzący

przezŁemkowszczyznętuŜzaDuklą,przezPolanyidalejwkierunkuobecnejgranicy.Zamykałon

całkowiciedrogęzewschodunazachód.Jakopierwszypróbowałtutajdziałaćoddział"Szuhaja"w

roku1945,jednakjegomisjaniepowiodłasięzewzględunawrogienastawienieŁemków,którzy

"...biegalipolasachzkarabinamiiwyłapywaliupowców....TakienastawienieŁemkówniesprzyjało

dalszejpenetracjiterenównazachódod"martwegopasa"/PrzymusoweprzesiedlenienaUkrainęi

towarzyszącytemuterrorspowodowałypolaryzacjęnastrojówiduŜoprzychylniejszenastawienie

ŁemkówdoUPA,jakojedynejsiłymogącejprzeciwstawićsięprzemocy.Procestendałsię

zaobserwowaćszczególnienaobszarzeprzejściowym,aletakŜenaterenieŁemkowszczyzny

właściwej.Otymjednakpóźniej.TerazwróćmydopoczątkówUPAwnaleŜącejdoPolskiejczęści

Karpat

Pierwszymoddziałemukraińskiegopodziemianatymobszarzebyłagrupa"Łemka"powstała

jeszczewroku1943.P.Potichnyjniepodajejednakgdziedokładniezostałaonazorganizowanai

jakibyłjejskładetniczny.PseudonimdowódcymoŜewskazywaćnajegopochodzeniealerównie

dobrzemógłtobyćchwytpropagandowy.PodobniemoŜnatłumaczyćpowodyochrzczeniacałego

obszaruKarpatwgranicachPolskimianemOdcinkaTaktycznego"Łemko".

Kolejnymioddziałamitamdziałającymibyłykompanie"Łesia"i"Buriaki",którepowstaływ

okolicachPrzemyślaipotemprzeszłynapołudniewsierpniu1944roku.Towłaśniekompania

"Łesia",później"Jewhena"byłapierwszymoddziałem,októrymwiadomo,iŜzostałwwiększości

zorganizowanyzludnościzamieszkującejokolicewsiWisłokWielkileŜącejwewnątrzobszaru

przejściowegoalbojakchcąinninaŁemkowszczyźnieWschodniej.Jednakwskładtejgrupyweszli

takŜedezerterzyzarmiisowieckiej,uciekinierzyzbyłejGalicjiWschodniejorazukraińscypolicjanci

zŁemkowszczyznyZachodniej,którzyprzybylitamzGalicjiWschodniejpo17września1939roku.

Wreszciepiątągrupą,którawpoczątkowejfazieorganizacjidopełniłabatalion"Rena",była

kompania"Pawłenki".PowstałaonawokolicachwsiWetlinaiWołosateleŜącychnaterenie

bojkowskim.

SkładoddziałówUPAnaterenieOT"Łemko"takopisujeIwanDmytryk:

"...WnaszejsotnibyliBojkowie,Huculi,Podolanie,Połtawczanie,Czernihowczanieorazinni.(...)

ByłotambardzoduŜoludzizPołtawszczyznyiWołynia.(...)WsotniachkureniabyliróŜniludzie,

takŜenieUkraińcy:Białorusini,Azerowie,Gruzini,Ormianie,Uzbecy..."

Nabórdoukraińskiegopodziemianiebyłprosty.

"...TaknaŁemkowszczyźniejakiwPrzemyskiemprowadziliśmypracęwychowawczą.Niektórewsie

byłyświadomealebyłyitakie,którychobliczenarodowebyłobardzoniewyraźne.Wtakichwsiach

zaczynaliśmynasząpracęwychowawcząodmodlitwy"OjczeNasz"abymieszkańcyzrozumieli,Ŝe

jesteśmyjednymitymsamymnarodem.PoniewaŜbylionibardzozaswojąstarąnazwą"Rusini"

czy"Rusnaki"wyjaśnialiśmy,ŜetoznaczytosamocoUkraińcy..."

Natomiastjeślichodziokadrydowódcze,wswoimraporciezterenu"Mar"stwierdzaŜe:

"...Patriotycznychczłonkówwywodzącychsięzlokalnejludnościjestbardzomało.Prawiecała

siatkaorganizacyjnaopartajestnaludziachzinnychobszarów(tj.zbyłejGalicjiWschodniej),

którzywewspółpracyztutejsząludnościąkontynuująpracę.Gdybynieoni,działalność

organizacyjnabyłabybardzosłabaamasyludnościmogłybybyćwniebezpieczeństwiepopadnięcia

podwpływywroga,gdyŜcierpiąnamałepoczucieprzynaleŜnościnarodowej...

Jestrzecząoczywistą,iŜŁemkowieniecierpielinamałepoczucieprzynaleŜnościnarodowejale

"cierpieli"nainnepoczucieprzynaleŜnościnarodowej.Zukraińskiegopunktuniemiałoto

oczywiściewiększegoznaczenia,gdyŜtakczyinaczej,częśćŁemkównieuwaŜałasięzaUkraińców

itylkotomartwiłodziałaczyukraińskich.

Zanalizypoczątkowegoskładukurenia"Rena"orazprzytoczonychwyŜejwypowiedzi,niezbicie

wynika,iŜUPAbyłanaŁemkowszczyźnieorganizacjąwprowadzonązzewnątrzirozbudowywaną

nieprzezŁemków.WyraźnyjestnatomiastprocesuzyskiwaniaprzezUPAcorazwiększegopoparcia

wBieszczadachiBeskidach.Przyczynątegobyłterrorwładzkomunistycznych.Jedyniew

początkowejfazieprzesiedlenianaUkrainępojechalitamautentyczniłemkowscyochotnicy,

szczególniezezniszczonychobszarówwokółprzełęczyDukielskiejorazCispośródzatwardziałych

sympatykówRosji(terazbyłniąZwiązekRadziecki)poszukującuparcietamszczęściaiostoi.

Charakterystycznejestto,Ŝeukraińskiepodziemiezdecydowanieprzeciwstawiałosięprzesiedleniu

wjakimkolwiekkierunku,chcączachowaniazwartegoukraińskiegoobszaruetnicznegowgranicach

nowejPolski,choćprzecieŜpewnaczęśćludzipostrzeganychjakoUkraińcyzatakichsięnie

uwaŜała.NatomiastniektórzydziałaczerusofilscypchaliŁemkówwobjęciazbrodniczegosystemu

stalinowskiego.Ichmarzeniembyłopołączeniesięz"MatkąRosją".Trudnopowiedzieć,nailenie

zdawalionisobiesprawyztego,ŜeŁemkowieosiedleniwśródUkraińcówstanąsięgrupąetniczną

tegonarodu,juŜnietylkowteoriialetakŜewpłaszczyźnierzeczywistegopoczuciaprzynaleŜności

narodowej.Wtenotosposóbsamidziałaczerusofilscyprzyczynilisiędozrealizowaniategocotak

zawzięciezwalczaliprzezwielelat!WreszcieistniałanaŁemkowszczyźniejeszczetrzeciaorientacja,

obokukraińskiejirusofilskiej.Działaczeskupieniwokółkrynickiego"ŁemkoSojuzu"bylitakŜe

przeciwniwyjazdom,gdyŜgłosiliideęnaroduKarpackichRusinów,odrębnegozarównoodRosjan

jakiUkraińców.Wierzyli,ŜemiejscemzamieszkaniategonarodupowinnybyćKarpaty.Bylioni

jednakpowaŜnieosłabieniwwynikuprześladowańhitlerowskich,gdyŜ,podobniejakirusofilów,

okupanciwięziliich,atakŜefizycznielikwidowali.Niechlubnąrolęwtychniedawnominionych

wydarzeniachodegraliniektórzyUkraińcy,donoszącnaswoichideologicznychoponentóworaz

przekazującokupantowilistyproskrypcyjne.Będziejeszczemowaotympóźniej.

WracającjednakdowzrostuwpływówUPAnaŁemkowszczyźniewartozacytowaćokólnikwładz

powiatugorlickiego.

"...Wobectego,ŜeludnośćłemkowskapozostałanaterenachpolskichŜadnąmiarąniechceopuścić

swychzagródiuŜywawszelkichsposobówabypozostaćnamiejscu(...)zachodzipytaniewjaki

sposóbnaleŜypostępowaćicoczynićabynieuŜywającprzymusuipresji,wpłynąćidoprowadzić

dodobrowolnegoopuszczeniaowychosiedliiwyemigrowanianaUkrainę.Uchwalono:

1. NałoŜyćpodatkinaludnośćłemkowską

2. Wyznaczyćkontyngentiściągaćgobezwzględnie

3. Ściągaćzaległepodatki.ZchwiląpodpisaniaumowynawyjazdtracąswąmocwyŜej

podanepunktyiobywatelukraińskizostajeuwolnionyodwszelkichświadczeńnarzecz

PaństwaPolskiego

4. Cicozapisalisięnawyjazdiniewyjechaliautomatycznieprzestająbyćobywatelami

polskimi,conaleŜydaćimdozrozumieniawyjaśniając,Ŝeosobawyjętaspodprawa

naraŜonajestnawszelkieniebezpieczeństwaipozostawaniewobcympaństwieniejest

zbytbezpieczne

5. WszelkimajątekruchomyinieruchomyapozostałypoŁemkachprzechodzinawłasność

państwaiwŜadnymwypadkuniemoŜebyćoddanybądźprzekazywanytylkonaokrestaki

lubinnyobywatelowinarodowościniepolskiej.WzwiązkuztymnaleŜywstrzymaćwszelkie

notarialneprzelewyzjednegoŁemkanadrugiego..."

DokumenttendajewyobraŜenieotym,jakprzymuszanoŁemkówdowyjazdu.StądteŜwynikła

sytuacjajakąopisujeraport"Mara"...Ich(tj.ludnościnawschódod"martwegopasa")stosunekdo

UPAjestbardzodobry.WniejwidząobrońcęprzeciwatakomMilicjiiWojskaPolskiego.Tewsie,

którenaraŜonesąnanapadypolskichbandzapraszajądosiebieoddziałUPAwceluzabezpieczenia

sobiebezpieczniejszegoŜycia.MłodzieŜŜądabroniwceluumoŜliwieniasamoobronyprzeciwkotym

bandom.WielewsiniemogącsięnaleŜycieobronićwyjechałonawschód(P.Potichnyjs.23)

IwanDmytrykwpodobnychsłowachopisujereakcjęlokalnejludności""...Zpowodustrasznego

terroruPolakówbardzoduŜomłodzieŜyuciekałodopodziemia.Sotnik"Chrin"stworzyłznichdrugą

sotnię.Cimłodzichłopcymielitylkojednopragnieniezemsty,zemstyijeszczerazzemsty...".

Byłatosotnia"Stacha"znanajakołemkowska.Zorganizowanawewnątrzobszaruprzejściowego,

czylinaŁemkowszczyźniewschodniej,stacjonowaławewsiachnawschódodOsławy:Średnie

WielkiiDuszatyn.Przytaczającjeszczerazsłowa"Mara"naleŜypodkreślić,iŜ:"...Ludzieniebyli

zainteresowaniwideologicznychiteoretycznychspekulacjach,leczwpraktycznymdziałaniu.Kiedy

komisjerepatriacyjnezostałyusunięteztegoobszaru(niektórezostałyzlikwidowane)ipodziemie

przedsięwzięłodziałaniawceluobronyludnościwsiprzedpolskimibandami,czyteŜukarało

niektórychzesprawcówprześladowań,ludnośćbardzozdecydowaniezaczęłaprzechodzićnastronę

ukraińską..."

ZarównoprzyczynajakisamwzrostwpływówUPAwśródŁemkówŜyjącychnawschódod

"martwegopasa"sąbardzowidoczne,jednakniesądokładnieznanedaneilościowe.

Spośród149Ŝołnierzysotni(dowodzonejkolejnoprzezludziopseudonimach"Wesełyj","Jarycz",

Didyk","Brodycz"),tylkowstosunkudo72udałosięustalićpochodzenie(niespełna50%oddziału)

ztegotylko20pochodziłozsanockiego7miuzLeskiegoa12tuopisanojakopochodzącychz

Łemkowszczyzny(wtymtylkojedenzzachodniej).Dajetorazemliczbę39osób,zczego20

pochodziłozobszaruprzejściowego(czyliŁemkowszczyznaWschodnia).Identyfikacjaowych12,

opisanychjakopochodzącychzŁemkowszczyzny,wobecbrakukonkretnegowyobraŜeniacodo

tego,cotojestowaŁemkowszczyzna,jestproblematyczna.

Podobnastatystykakurenia"Chrina",przezktóryprzeszło306osób(znamypseudonimy221z

nich),zupełnieniczegoniemówi,gdyŜudałosięustalićpochodzeniejedynie...28.Wstosunkudo

208ukraińskichpartyzantównaterenieOT"Łemko",udałosięustalićmiejsceurodzeniaokoło60%

znichitylko10byłoŁemkami(7zsanockiegoi3zpołudniowejczęścibrzozowskiego).W

ustaleniupochodzeniapartyzantówUPApomocnajesttakŜedokumentacjawyrokówwydanych

przezWojskowySądGrupyOperacyjnej"Wisła"naprzestrzeniod22IVdo16IX1947roku.

Spośród173osóbskazanychnakaręśmiercii15innychskazanychnawięzieniezaudziałw

działalnościUPA21byłoŁemkami(wtym17pochodziłozsanockiegoapodwóchz

krośnieńskiegoipołudniowejczęścibrzozowskiego).

Natomiastspośródinnych98osóbskazanychprzeztenŜesądnakaręwięzienia14było

Łemkami.Czteryosobyzostałyskazanezanielegalneposiadaniebroni,bezwskazanianaich

przynaleŜnośćdoukraińskiegopodziemia,podczasgdyjednazadostarczaniepartyzantom

prowiantu.Zpozostałych9dwiepochodziłyzsanockiego,aresztazŁemkowszczyznazachodniej.

Zostatnichsiedmiupięćznajdujesięnaliście49pracownikówukraińskiegopodziemia

łemkowszczyznazachodniejajedyniedwieniesąwogólewspominaneprzezP.Potichnego.Jak

piszeE.Misiłodotejporyudałosięudokumentowaćdaneo573Ukraińcachskazanychnakarę

śmiercizaprzynaleŜnośćdoUPAlubOUN.Wedługoficjalnychdanychwładzkomunistycznychw

PolscewczasieAkcji"Wisła"aresztowano2274Ukraińcówaprocesywytyczono851spośródnich.

3873osobyuwięzionowoboziekoncentracyjnymwJaworznie.Interesującymjestilebyłopośród

nichŁemków,zacozostaliosądzeniiczyrzeczywiściedopuścilisięczynów,zaktóreichskazano.

NaopublikowanieczekajątakŜewyrokisądowewydanepoprocesachwKrakowie,Lublinie,

Olsztynie,Rzeszowie,SzczecinieiWarszawie.WobliczutakpowaŜnychbrakówwmateriale

źródłowym,dziwnymjestautorytatywnestwierdzenieP.Potichnyja:"...NiemaabsolutnieŜadnej

wątpliwości,ŜeŁemkowie,takjakinniUkraińcy,bralinaduŜąskalęudziałwostatniejukraińskiej

walcewyzwoleńczej..."

Niewątpliwiejednak,największepoparcieUPAuzyskałanawschódod"martwegopasa".Tu

bowiemwlatach19441947toczyłasięnaduŜąskalęwojnadomowa,tuprzecieŜ,jedyniew

styczniuilutym1946rokupadłoofiarąWP135osóbcywilnycha222zostałyaresztowane

(P.Potichnyj),tuniewątpliwieludnośćchwytałazabrońwsamoobronie.Iledokładniewtejwalce

aktywnychbyłoŁemkówniewiadomoichybajuŜnigdysięniedowiemy.Materiałybowiem

dotyczącepartyzantki,choćbytylkozprzyczynykonspiracjiniezachowałysięwcałości,względnie

niesądodziśdostępne.

P.Potichnyjdośćswobodnieprzyjął,iŜwszystkoczegoukraińskiepodziemiedokonałona

ŁemkowszczyźnieświadczyozaangaŜowaniuŁemków,jednakzapominasię,Ŝepo17września

1939rokumasaukraińskichuciekinierów(działaczy,nauczycieli,księŜy)znalazłanietylko

schronieniealeimiejscepracywBeskidach.TogłównieCiludzietworzylioficjalneipodziemne

strukturyukraińskie,próbującwtowciągnąćludnośćmiejscową.Popełnialiprzytymszereg

błędów,cospowodowałopogłębienieantyukraińskiegonastawieniaczęściŁemków.Chcielibowiem

błyskawicznieiostatecznieprzekształcićRusinówwUkraincówibardzoirytowalisięnaŁemków,

gdydotegoniedochodziło.

SubtelnieopisujetoWołodymyrKubijowycz:"...Uciekinierzyukraińscy,którzypracowaliw

GeneralnejGubernipopełnialipewnebłędy.DonichprzykładowonaleŜąnietaktownei

nieprzemyślanepróbymłodzieŜynacjonalistycznejzmianyprzepięknegoiwiekowegopozdrowienia

naŁemkowszczyźnie"SławaIsusuChrystu"na"SławaUkrajini",czyteŜzwalczanie

moskalofilstwawśródŁemkówbezwzględunametody..."Owozwalczaniebezwzględunametody,

tonicinnegojakwspomnianewcześniejprzekazywanieNiemcomlistproskrypcyjnychdziałaczy

łemkowskichorusińskimirusofilskimnastawieniu.WOświęcimiuzginąłszef"ŁemkoSojuzu"dr

OrestHnatyszak,jegobratAleksanderinajstarszysyndrugiegolideratejorganizacjiMetodego

Trochanowskiego.TrzylatawięzienibylitakŜeksięŜa,którzyniechcielisięzgodzićnato,bywespół

znowymzwierzchnikiemAdministracjiApostolskiejŁemkowszczyzny,któryzostałsiłą

wprowadzonynatostanowiskoprzezUkraińskiKomitetCentralnywKrakowieks.Oleksandrem

MałynowskimsłuŜyćUkrainie.Wreszcie,poczynaniastacjonującejwewsiachbeskidzkichpolicji

ukraińskiej,postrzeganebyłyprzezŁemkówbardzonegatywnie.

OpisywanewyŜejwydarzeniamiałymiejscenazachódod"martwegopasa".Byłtoobszaro

generalnierzeczbiorąc,duŜychsympatiachtakrusofilskichjakirusińskich.Oczywiścieidea

ukraińskabyłatutakŜeobecnaalezpewnościąnamniejsząskalęniŜwewschodniejczęści

Beskidu.StądteŜraczejśladowezainteresowaniedziałalnościąUPA.PrzedstawiatojuŜwcześniej

cytowanyraport"Mara""...Ludnośćnierozumienasinaszejwalki.Istniejąjedyniejednostkiz

niecobardziejprzyjacielskimnastawieniemdonas.TutrzebanawetpłacićzaŜywność.Ludność

ochotniczoniczegoniezrobi..."(Raport"Mara"opisującysytuacjęnaŁemkowszczyźnieZachodniej.

P.Potichnyjs.24)

OrganizacyjnypodziałukraińskiegopodziemianaŁemkowszczyźnie(nazachódodliniiKrosno

Bardiów)zsierpnia1946rokumoŜeposłuŜyćjakopoparciesłów"Mara".Tubowiemkuszcze

liczyły:Nr129wsi,NR228wsi,Nr320wsi,Nr424wsie,Nr526wsi.Poprzeciwnejstronietej

liniiajednocześnieczymdalejnawschódtymlepiejbyłrozbudowanysystemwspomaganiaUPA.

Tammiałypseudonimy,czegoniebyłonazachodzie,nietylkokuszczealeiposzczególnewsie

wchodzącewichskład.TamteŜliczbawsiwchodzącychdokuszczanieprzekraczała10aczasem

schodziłaidotrzech.świadczytooliczebnościczłonkówdanegokuszcza,którybyłrodzajem

cywilnejbazyUPA.JegoczłonkowiewraziepotrzebymoglibyćpowołanidoczynnejsłuŜbya

zwykledostarczaliŜywności,informacjiidawalischronienie.(P.Potichnyjs.6768).Naogólnąliczbę

120wsiłemkowskichwchodzącychwskładRejonuVIINadrejonu"Beskyd"nawiosnę1946roku

wukraińskimpodziemiupracowało49osób(48Łemków)zczego21niemiałoŜadnego

przeszkoleniawojskowego.Spośródtych120wsi116miałobyćzorganizowanewstanice,z

którychkaŜdapowinnamiećczterechpracownikówpodziemia(P.Potichnyjs.69)Zprostego

rachunkuwynika,iŜnaleŜałodysponować464ludźmiabyzorganizowaćopisywanyobszar.

Tymczasemdysponowano49osobami,copozwalałomiećjednegopracownikapodziemiawco

drugiejwsiijeszcze18wsipozostawałobezobsady.Nieprzeszkadzatojednakp.Potichnyjemu

dodawaćnapapierzejednąłemkowskąwieśdodrugiejiwtensposób"tworzyć"ukraińskie

podziemiewBeskidach.Pójdźmydalejtymtropem.Wlistopadzie1946rokuzmienionoorganizację

tworzączRejonówVIIiVIIINadrejonu"Beskyd"Nadrejon"Werchowyna"(obejmowałonobszar

nazachódodliniiKrosnoDuklaBardiów,czylibyłyRejonVII,podzielonywlecie1946nadwa

rejony).Wnimkuszcze,mająceterazpseudonimyliczyły:Nr118wsi,Nr218wsi,Nr39wsi(te

tworzyłyterazRejonI)orazNr118wsi,Nr223wsie,Nr320wsiNr423wsie(RejonII).

Nadrejon"Werchowyna"obejmującywłaściwąŁemkowszczyznęnigdyniebyłwpełnisił

operacyjnych.DowództwoUPAwysłałotam5osób(wtymjednegoŁemka)abyzorganizować

siatkę.Brakrozeznaniawrealiachiszybkadekonspiracja4spośródnichuniemoŜliwiławykonanie

zadania.Dwieosobyześcisłegogronadowództwarejonównigdyniezdołałyobjąćswoich

stanowisk.CzterydalszezostałyjaktookreślaP.Potichnyjwyznaczonenastanowiska.Coto

maoznaczaćtrudnostwierdzić.Niesposóbwyobrazićsobieorganizacjęstanicikuszczygdy

brakujeliderów.Tymbardziej,zeŁemkowienieprzejawialiinicjatywyworganizowaniu

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: