Podstawowe partykuły w japońskim.doc

Partykuły

Partykuła to nieodmienna część mowy. W zdaniu partykuły pełnią rolę wyrazu pomocniczego. Należą do wyrazów niesamodzielnych (nie posiadają samodzielnego znaczenia), inaczej zwanych wyrazkami, nadają natomiast zdaniom zabarwienie znaczeniowe lub uczuciowe. (wikipedia)
Podstawowe partykuły w języku japońskim:
~ga -partykuła podmiotu; używamy, aby:
a) wskazać sprawcę/wykonawcę czynności, np. Jon ga nakimashita 'Jaś płakał'
b) wskazać, że ktoś lub coś istnieję/znajduję się w jakimś miejscu, np. Jon ga imasu 'Jaś jest’
c) wskazać nieoczekiwane lub zaskakujące wydarzenie, np. Raito go kiemashita 'światło zgasło'
~o -partykuła dopełnienia bliższego; przykłady:
a) Piza o tabete 'Zjedz pizzę '
b) Jon ga Tomu o shikarimashita 'Jaś skarcił Tomka'
Dopełnienie bliższe, to takie dopełnienie, które przy zmianie orzeczenia ze strony czynnej na bierną przejmuję funkcję podmiotu. Dopełnienie bliższe występuję w bierniku (kogo? co?), dopełniaczu (kogo? czego?) i narzędniku (z kim? z czym?). Przykład: Jaś dał sushi Kasi [sushi-dop. bliższe]
~ni-partykuła lokatywna(miejsca istnienia) 'w', 'na'; celu 'do'; dopełnienia dalszego (komu? czemu?).
a) Cel 'do':
Jon ga Pari ni ikimasu 'Jaś pojedzie do Paryża'
b) Dop. Dalsze (komu? czemu?)
Jon ni piza o agete 'Daj pizzę Jasiowi'
Dopełnienie dalsze, to takie dopełnienie, które przy zmianie orzeczenia ze strony czynnej na bierną, nie staję się podmiotem, tzn. nie zmienia swej funkcji składniowej. Przykład: Jaś dał sushi Kasi [komu? Kasi]
c) Miejsce istnienia 'w', 'na'
Piza ga furiizaa ni arimasu 'Pizza jest w zamrażalniku'
Partykuła ‘ni’ oznacza miejsce istnienia, a nie wykonywanej czynności!
~mo- ‘także’, ‘również’
a)Kiedy stawiamy partykułę ‘mo’ przy podmiocie wypada partykuła ‘ga’, na przykład:
Jon Ga kimashita. Tomu Mo kimashita. ‘Przyszedł Jaś. Przyszedł również Tomek.’
b)Jeśli stawiamy ‘mo’ przy dopełnieniu bliższym wyrzucamy również partykułę ‘o’, na przykład:
Piza o tanonde. Furaido chikkin mo tanonde. ‘Zamów pizzę. Zamów też pieczonego kurczaka.’
Partykuła ‘mo’ wypiera partykuły ‘ga’ i ‘o’, ale w pozostałych przypadkach partykuł nie opuszczamy! Na przykład:
Jon Ga Yokohama ni ikimashita. Hiroshima ni mo ikimashita. ‘Jaś pojechał do Yokohamy. Pojechał również do Hiroshimy.’
~kara-od; ~made-do: partykuły miejsca lub czasu; punkt początkowy, punkt końcowy.
Jon Ga Kurisumasu kara Barentaindei made Hawaii ni imasu. ‘Jaś będzie przebywał na Hawajach od Bożego Narodzenia do Walentynek.’
~de- partykuła sposobu, narzędnika; miejsca wykonywanej czynności ‘w’, ‘na’.
a)sposobu, narzędnika:
Jon ga basu de Bosuton ni ikimasu. ‘Jaś pojedzie do Bostonu autobusem.’
b)miejsca wykonywanej czynności:
Basu de kite! ‘Przyjedź autobusem!’
~to -partykuła dopełnienia dalszego; ‘razem’, ‘z’.
Jon ga Tomu to Pari ni ikimasu. ‘Jaś pojedzie z Tomkiem do Paryża.’
~wa- partykuła tematu zdania.
a)partykuła ‘wa’ pełni dwie funkcje w czasie konwersacji: rozmówca dowiaduję się, co będzie tematem rozmowy; obydwaj rozmówcy są pewni, że rozmawiają o tej samej rzeczy, sprawie itp.
b)zdanie japońskie= temat + remat
Remat to ta część wypowiedzi, która wprowadza nową, nieznaną słuchającemu informację.
c)zdanie ‘Jaś zjadł ciasto w Boże Narodzenie’ można przetłumaczyć na trzy sposoby, w zależności od tego, o czym chcecie mówić, np.
l) Jon ga Kurisumasu ni keiki o tabemashita. znaczy to: ‘Jeśli chodzi o Jasia, to zjadł on ciasto w Boże Narodzenie.’
ll) Kurisumasu ni wa Jon ga keiki o tabemashita. oznacza: ‘A w Boże Narodzenie, to Jaś zjadł ciasto.’
lll) Keika wa Jon ga Kurisumasu ni tabemashita. – ‘A ciasto, to Jaś zjadł w Boże Narodzenie