ZAGADNIENIA EGZAMINACYJNE – POSTĘPOWANIE EGZEKUCYJNE W ADMINISTRACJI
1. Pojęcie i cel postępowania egzekucyjnego.
2. Postępowanie egzekucyjne a postępowanie zabezpieczające.
3. Postępowanie egzekucyjne a egzekucja administracyjna.
4. Źródła powstania obowiązków podlegających egzekucji administracyjnej.
5. Zasady ogólne prowadzenia egzekucji administracyjnej
6. Ustawowe wyłączenia spod egzekucji administracyjnej (art.8, 8a –ok. 10 przykładów)
7. Pojęcie organu egzekucyjnego, organu rekwizycyjnego.
8. Egzekutor, poborca skarbowy, dłużnik zajętej wierzytelności – pojęcia.
9. Właściwość rzeczowa organów egzekucyjnych.
10. Organy udzielające pomocy i asysty.
11. Pojęcie wierzyciela, charakter obowiązku a pojęcie wierzyciela.
12. Pojęcie zobowiązanego.
13. Inni uczestnicy postępowania egzekucyjnego – świadek, biegły skarbowy, rzeczoznawca majątkowy, dozorca, zarządca.
14. Czynności poprzedzające egzekucję administracyjną
15. Upomnienie jako czynność poprzedzająca wszczęcie postępowania egzekucyjnego
w administracji.
16. Treść tytułu wykonawczego.
17. Czynności organu egzekucyjnego przed przystąpieniem do egzekucji.
18. Wszczęcie postępowania egzekucyjnego.
19. Zakończenie egzekucji administracyjnej.
20. Przesłanki zawieszenia administracyjnego postępowania egzekucyjnego.
21. Przesłanki umorzenia postępowania egzekucyjnego w administracji.
22. Zbieg egzekucji administracyjnej i sądowej.
23. Zbieg egzekucji administracyjnych.
24. Katalog środków egzekucyjnych obowiązków o charakterze pieniężnym – wymienić.
Opisać:
a. egzekucja z pieniędzy,
b. egzekucja z wynagrodzenia za pracę,
c.. egzekucja z rachunków bankowych,
d. egzekucja z ruchomości (termin i tryb sprzedaży),
25. Katalog środków egzekucyjnych obowiązków o charakterze niepieniężnym- wymienić.
a. grzywna w celu przymuszenia,
e. przymus bezpośredni.
26. Koszty postępowania.
27. Zarzut w sprawie prowadzenia postępowania egzekucyjnego.
28. Skarga na czynności egzekucyjne i skarga na przewlekłość postępowania.
29. Wniosek o wyłączenie spod egzekucji rzeczy lub praw majątkowych.
30. Środki zaskarżenia służące w drodze sądowej.
1. Pojęcie i cel postępowania egzekucyjnego w administracji
Postępowanie egzekucyjne jest to uregulowany prawem procesowym egzekucyjnym ciąg czynności podejmowanych przez organy egzekucyjne i inne podmioty postępowania egzekucyjnego w celu wykonania przez zastosowanie środków przymusu państwowego obowiązków wynikających z aktów poddanych egzekucji administracyjnej (wg. B. Adamiak, J. Borkowski). Czynności te mają niejednolity charakter i zaliczają się do nich zarówno czynności procesowe rozstrzygające kwestie proceduralne wynikłe w toku postępowania jak i czynności egzekucyjne będące czynnościami faktycznymi.
Celem egzekucji administracyjnej jest przymusowe wykonanie zobowiązania. Wykonanie polega na osiągnięciu takiego stanu rzeczywistości społecznej, który jest zgodny z treścią aktu poddanego tej egzekucji. W konsekwencji przymus egzekucyjny stosowany jest tylko tak długo jak długo stan rzeczywisty jest niezgodny z treścią obowiązku.
2. Pojęcie i cel postępowania zabezpieczającego
Postępowanie zabezpieczające jest to ciąg czynności procesowych podejmowanych przez organy egzekucyjne i inne podmioty tego postępowania w celu zapewnienia realizacji obowiązków w trybie postępowania administracyjnego.
Celem tego postępowania jest zabezpieczenie egzekucji administracyjnej przed jej udaremnieniem lub utrudnieniem. Postępowanie zabezpieczające ma więc charakter akcesoryjny i uprzedni wobec postępowania egzekucyjnego, gdyż jego funkcją jest umożliwienie lub ułatwienie późniejszej egzekucji obowiązku.
3. Pojęcie egzekucji administracyjnej
Egzekucja administracyjna polega na zastosowaniu, przez powołane do tego organy, przewidzianych w ustawie środków przymusu państwowego, które mają doprowadzić do wykonania przez zobowiązanego obowiązków wynikających ze stosunków administracyjnoprawnych i innych obowiązków poddanych egzekucji w trybie administracyjnym. Zastosowanie środków przymusu obejmuje wykonanie czynności egzekucyjnych, czyli wszelkich działań podejmowanych przez organ egzekucyjny w celu zastosowania lub zrealizowania środków egzekucyjnych.
4. Postępowanie egzekucyjne a egzekucja administracyjna
Z reguły:
- egzekucja poprzedzona jest czynnościami postępowania egzekucyjnego (np. wszczęcie postępowania egzekucyjnego),
- egzekucja rozpoczyna się dopiero od momentu doręczenia zobowiązanemu odpisu tytułu wykonawczego lub doręczenia dłużnikowi zajętej wierzytelności zawiadomienia o zajęciu wierzytelności albo innego prawa majątkowego,
Możliwe jest, że:
- postępowanie egzekucyjne będzie kontynuowane po przeprowadzeniu egzekucji,
- zakończenie postępowania egzekucyjnego bez wszczęcia i prowadzenia egzekucji administracyjnej.
Stosunek postępowania sądowego do postępowania egzekucyjnego:
Co do zasady są to odrębne postępowania od siebie niezależne (mają inną podstawę egzekucji), ale istnieją wyjątki od tej reguły. W myśl art. 2 § 2 p.e.a. przepis szczególny może zastrzec dla należności pieniężnych o charakterze cywilnoprawnym tryb egzekucji administracyjnej. Art. 4 p.e.a. dopuszcza sytuację, w której obowiązki administracyjne mogą być egzekwowane w trybie egzekucji sądowej, jeśli przewiduje to przepis szczególny,
4. Zakres obowiązywania ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w
administracji.
Zakres postępowania egzekucyjnego:
a. zakres przedmiotowy ustawy obejmuje przymusowe wykonanie dwóch rodzajów obowiązków:
- o charakterze pieniężnym
- o charakterze niepieniężnym
b. zakres podmiotowy ustawy: wiąże się z określeniem organów, przed którymi stosuje się przepisy ustawy egzekucyjnej oraz oznaczenie podmiotów, przeciwko którym toczyć się może postępowanie egzekucyjne.
Ad. a.
Do obowiązków pieniężnych poddanych egzekucji administracyjnej należą (art. 2 par.1)
· podatki, opłaty i inne należności, do których stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa,
· niepodatkowe należności budżetowe, do których stosuje się przepisy ustawy o finansach publicznych,
· należności z tytułu przychodów z prywatyzacji,
· grzywny i kary pieniężne wymierzane przez organy administracji publicznej,
· inne należności pieniężne, jeżeli pozostają we właściwości rzeczowej organów administracji publicznej,
· należności przypadające od jednostek budżetowych, wynikające z zastosowania wzajemnego potrącenia zobowiązań podatkowych z zobowiązaniami tych jednostek,
· należności pieniężne przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie innych ustaw,
· wpłaty na rzecz funduszy celowych,
· należności pieniężne z tytułu składek do Funduszu Żeglugi Śródlądowej oraz składek specjalnych do Funduszu Rezerwowego,
· należności pieniężne przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.
Oraz należności pieniężne poddane egzekucji na podstawie obcych tytułów to (art.2 par.1 pkt 8 a-i):
Do obowiązków niepieniężnych podlegających egzekucji administracyjnej należą (art.2.par.)
· obowiązki o charakterze niepieniężnym pozostające we właściwości organów administracji rządowej i samorządu terytorialnego lub przekazane do egzekucji administracyjnej na podstawie przepisu szczególnego,
· obowiązki z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wypłaty należnego wynagrodzenia za pracę, a także innego świadczenia przysługującego pracownikowi, nakładane w drodze decyzji organów Państwowej Inspekcji Pracy.
Egzekucja obowiązków o charakterze niepieniężnym polega na doprowadzeniu do:
Ø - wykonania czynności (np. rozbiórka budynku),
Ø - zaniechania czynności (np. zakaz wstępu do lasu w okresie zagrożenia pożarami),
Ø - znoszenia stanu lub sytuacji (np. poddanie się rewizji),
Ø - wydania rzeczy ruchomej,
Ø - wydania nieruchomości,
Ø - opróżnienia lokalu mieszkalnego lub innego pomieszczenia,
Ø - realizacji nakazów lub zakazów wydanych przez organy Państwowej Inspekcji Pracy.
Uwaga:
Ograniczenia tak określonego zakresu przedmiotowego stosowania ustawy p.e.a. mogą wynikać z przepisu szczególnego, który zastrzega do egzekucji powyższych obowiązków egzekucję sądową.
Natomiast na mocy rozporządzenia Rada Ministrów może rozszerzyć zakres egzekucji administracyjnej należności pieniężnych innych niż wymienione w art. 2 § 1 pkt 1 oraz kary, grzywny i inne należności pieniężne jeżeli przypadają one Skarbowi Państwa lub państwowej jednostce organizacyjnej. Również przepis szczególny może przekazać niektóre obowiązki cywilnoprawne do egzekucji administracyjnej.
Nie podlegają egzekucji administracyjnej:
· przedmioty urządzenia domowego, pościel, bielizna i ubranie niezbędne dla zobowiązanego i będących na jego utrzymaniu członków rodziny, a także ubranie niezbędne do pełnienia służby lub wykonywania zawodu,
· zapasy żywności i opału, niezbędne dla zobowiązanego i będących na jego utrzymaniu członków rodziny na okres 30 dni,
· jedna krowa lub dwie kozy albo trzy owce, potrzebne do wyżywienia zobowiązanego i będących na jego utrzymaniu członków rodziny, wraz z zapasem paszy i ściółki do najbliższych zbiorów,
· narzędzia i inne przedmioty niezbędne do pracy zarobkowej wykonywanej osobiście przez zobowiązanego, z wyłączeniem środka transportu, oraz surowce niezbędne do tej pracy na okres 7 dni,
· przedmioty niezbędne do pełnienia służby przez zobowiązanego lub do wykonywania przez niego zawodu,
· pieniądze w kwocie 760 zł,
· wkłady oszczędnościowe złożone w bankach na zasadach i w wysokości określonej przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72 poz. 665),
· wkłady oszczędnościowe złożone w spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych w wysokości określonej przepisami ustawy z dnia 14 grudnia 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 1, poz. 2, z 1999 r. Nr 101, poz. 1178 oraz z 2001 r. Nr 8, poz. 64 i Nr 100, poz. 1081),
· dokumenty osobiste,
· kwoty otrzymane na pokrycie wydatków służbowych, w tym kosztów podróży i wyjazdów,
· kwoty otrzymane jako stypendia,
· kwoty otrzymane z tytułu zasiłku stałego wyrównawczego, pomocy pieniężnej dla rodzin zastępczych oraz pomocy dla uczących się i studiujących wychowanków placówek opiekuńczo-wychowawczych i rodzin zastępczych,
· rzeczy niezbędne ze względu na ułomność fizyczną zobowiązanego lub członków jego rodziny,
· kwoty otrzymane z tytułu obowiązkowych ubezpieczeń majątkowych,
· środki pochodzące z dotacji przyznanej z budżetu państwa na określone cele i znajdujące się na wyodrębnionym rachunku bankowym prowadzonym dla obsługi bankowej dotacji oraz środki pochodzące z płatności w ramach programu finansowanego z udziałem środków europejskich otrzymanych w formie zaliczki;
·
· środki pochodzące z dotacji przyznanej z budżetu państwa na określone cele i znajdujące się na wyodrębnionym rachunku bankowym prowadzonym dla obsługi bankowej dotacji,
· rzeczy służące w kościołach i innych domach modlitwy do odprawiania nabożeństwa lub do wykonywania innych praktyk religijnych albo będące obiektami kultu religijnego, choćby były kosztownościami lub dziełami sztuki.
· inne wymienione w ustawie pea.
Na żądanie zobowiązanego organ egzekucyjny wydaje postanowienie w sprawie zwolnienia spod egzekucji administracyjnej. Na postanowienie w sprawie odmowy zwolnienia spod egzekucji służy zobowiązanemu zażalenie
Osoby, które korzystają z przywilejów i immunitetów dyplomatycznych i w zakresie przewidzianym przez ustawy, umowy lub powszechnie ustalone zwyczaje międzynarodowe nie podlegają orzecznictwu polskich organów administracyjnych.
6. Źródła powstania obowiązków podanych...
bigosik