EWA BIAŁOŁĘCKA
Tkacz Iluzji
Lustro lampy nie odbijało światła tak, jak powinno. Najwyższy czas, by znowu je
wypolerować. Podkręciłem knot i pochyliłem się nad preparatem. Zarodek jaszczurki
piaskowej, obrzydlistwo. Tyle tylko, że ta babranina da mi materiał do pracy nad nową
metodą leczenia porażenia mózgowego. Ciekawe, co powiedzą starsi Kręgu. Czy skierują
opracowanie do kopiami? Przednie lustro odbijało maskę wielookiej poczwary. Człowiek
mający mikroskop na twarzy wygląda niesamowicie.
Na zewnątrz chaty przeraźliwie beczała koza. Naukowe badania i koza. Bogowie, cóż
za zestawienie! Ale tak bywa, gdy człowiek jest magiem zaledwie w klasie Obserwatora.
Magiem się nie zostaje, magiem się rodzisz i nigdy nie zdobędziesz niczego więcej niż to, co
zostało ci przeznaczone. Chociaż, może właśnie Kamyk...
Nazywam się Płowy. Jestem magiem. Mieszkam w wiejskiej chacie, zarabiam na życie
leczeniem nosacizny u koni i kołowacizny u owiec. Nastawiam złamane kości, szczepię
przeciwko gruźlicy i sprzedaję „napoje miłości”, w które sam nie wierzę.
Wieśniacy okazują mi szacunek, chociaż nie silę się na tajemniczość jak wielu mego
fachu. Żyję jak wszyscy mieszkańcy tej wioski. Zajmuję niewielką, drewnianą chatę, dzieląc ją
z trzema kozami i... Kamykiem.
Właśnie wszedł. Od reszty pomieszczenia oddzielała mnie tylko cienka kotara i
wyraźnie słyszałem łoskot przewróconego stołka, tupanie, zgrzyt pokrywki o brzeg garnka.
Niewiarygodne, ile hałasu potrafi zrobić ten chłopiec. Najsmutniejsze, że nie zdaje sobie z
tego sprawy.
Szurnęła zasłona, zza mego ramienia wysunęła się ręka Kamyka trzymająca duże,
rumiane jabłko. Usunąłem szkła sprzed oczu i wziąłem podarunek. Kamyk uśmiechał się
szeroko, pokazując rzędy białych, równych zębów. Co on kombinuje? Jabłko miało właściwy
ciężar i zapach. Skórka stawiła opór zębom, a na język spłynął słodko-kwaśny sok. Brakło
tylko jednego.
„Dobrze” - kiwnąłem głową i odłożyłem jabłko na stół. Uśmiech Kamyka znikł jak
zdmuchnięty. Nie tak łatwo było go oszukać.
„Dlaczego?” - dłonie chłopca zatańczyły, kreśląc w powietrzu ciąg znaków. - „Co
było źle? Które elementy?”
Westchnąłem. Krąg dłonią na płask, dotknąć skroni, rozprostować palce.
„Wszystko dobrze. Brak jednego. Nic nie słyszałem.”
„Jabłka też... mówią?” - Twarz Kamyka wyrażała zniechęcenie.
„Tak.”
Owoc zniknął. Chłopiec odszedł zgarbiony. Jabłka nie mówiły, ale jak wytłumaczyć
głuchoniememu dziecku, że przy ugryzieniu słychać chrupnięcie?
Dziesięć lat temu trafiłem do wsi Strzelce. Nazywała się tak dlatego, że mieszkańcy
wyrabiali najlepsze łuki i strzały w całej północnej Lengorchii. Po co magowi łuk? Cóż, przed
rozmaitymi obwiesiami chroni nas niewyobrażalny prestiż Kręgu, ale jak każdy śmiertelnik
posiadamy ciała łaknące nieraz dziczyzny. W Strzelcach chętnie przyjęto moje usługi. Dach
nad głową zapewnił mi Chmura, rymarz posiadający nieliczną rodzinę. Składała się z cichej,
zatroskanej żony imieniem Stokrotka i równie cichego dziecka. Życie w Strzelcach toczyło się
z niezmienną regularnością następujących po sobie siewów, zbiorów, narodzin, pogrzebów
oraz przyjazdów kupców z towarem i po towar. Wieśniacy byli tak samo prości, jak ich
imiona. Nic nie wskazywało na to, by którykolwiek osiągnął coś więcej niż jego rodzice i
dziadowie.
Synek Chmury często bawił się samotnie na piaszczystym podwórzu. Z początku nie
zwróciłem na niego uwagi. Po prostu mały chłopczyk, usypujący kopczyki z piasku. Przypadek
sprawił, że pewnego ranka przypatrywałem się jego zabawie. Na pierwszy rzut oka malec
męczył kilka żuków. Ale, o dziwo, żuków było to trzy, to siedem... Malały, rosły... Bogowie
piekieł! - zmieniały też kolory! Chłopczyk z zajęciem wrzucał je do dołków, podsuwał patyczki
pod gmerające rozpaczliwie łapki, mrucząc przy tym monotonnie.
- Co ty robisz, mały!? - zapytałem, może trochę zbyt gwałtownie.
Brzdąc, pochłonięty zabawą, nie drgnął nawet. Powtórzyłem pytanie głośniej i
stuknąłem go w ramię. Malec podskoczył i zamarł, wlepiając we mnie nieprzytomne, brązowe
oczy.
- Kto cię tego nauczył?
Kolorowe cudeńka znikły. Dwa zmęczone owady umknęły w chwasty pod płotem. Za
sobą usłyszałem głos
Chmury:
- To na nic, panie. Urodziło się toto nierozumne. Pociechy z niego nijakiej.
Chmura westchnął ciężko i machnąwszy ręką, poszedł do warsztatu.
Uważnie obserwowałem Kamyka. Wypytywałem jego rodziców i odkryłem ponurą
prawdę. Dziecko było normalne. Było tylko głuchonieme, ale to małe słówko „tylko” urastało
do potwornych rozmiarów. Głuche dziecko z magicznym talentem - straszliwa drwina losu.
Kamyk już w tej chwili, samodzielnie, w prosty, co prawda, sposób, potrafił wykorzystać swe
zdolności. Czym stałby się w przyszłości, gdyby nie jego kalectwo? Jak długo jeszcze będzie
tolerowanym maluchem? Kiedy stanie się poszturchiwanym wyrostkiem, darmozjadem,
popychadłem?
Niebawem opuściłem tę wieś, ale pamięć o cichym dziecku nie zbladła. Wspomnienie o
Kamyku tkwiło w niej w postaci wyrzutu sumienia. Są różne kategorie magów. Ja sam
wyczuwam myśli i uczucia ludzi. Są także Mówcy odbierający je i przekazujący Wędrowcy - ci
znikają w jednym miejscu i pojawiają się w drugim. Długo trzeba by wymieniać. Kamyk
przejawiał nieczęsto spotykany talent Tkacza Iluzji. Ale kto podjąłby się nauki głuchego
dziecka?
Rok później dotarła do mnie wiadomość z Kręgu: na południu wyżyny Lenn szalała
epidemia i każdy mag miał obowiązek pomóc w jej opanowaniu. W ten sposób los znów
zaprowadził mnie do Strzelców. Zaraza wygasła, a ja odszedłem stamtąd, prowadząc za rękę
chudego chłopczyka o poważnej buzi.
Od tamtej chwili minęło wiele lat. Kamyk zaczynał wyrastać już na młodzieńca.
Skłamałbym, gdybym powiedział, że nigdy nie żałowałem tamtej decyzji, że nie ogarniało
mnie zmęczenie i zniechęcenie. Nie zawsze potrafiłem zrozumieć Kamyka, a on nie zawsze był
wzorem posłuszeństwa. Nigdy nie zapomnę pierwszych koszmarnych tygodni, gdy
porozumienie się w błahych nawet sprawach wydawało się niemożliwe. Jednak wśród
zwątpienia, łez Kamyka, moich i jego błędów wyrosła wreszcie więź nie do zerwania - on był
mój, a ja jego.
Nigdy nie nauczył się mówić. Nie zdawał sobie sprawy z istnienia świata dźwięków.
„Mowa”, „hałas” były dla niego pustymi pojęciami. Dlatego też nigdy nie starał się cicho
zamykać drzwi, stawiać delikatnie miski, nie trzaskać przedmiotami w naszym gospodarstwie.
Na próżno układałem mu usta, kazałem wydychać w określony sposób powietrze, kładłem
jego rękę na mojej krtani. Mowa była dla niego drganiem gardła, równie niezrozumiałym jak
dygotanie chustki suszącej się na silnym wietrze. „Czytałem” umysł Kamyka i widziałem
świat takim, jakim poznawał go ten chłopiec. Świat, gdzie moneta była twarda i kanciasta,
lecz nigdy brzęcząca, burza oznaczała błyskawice, a nie gromy.
Święcił za to Kamyk triumfy w tym, co przeniósł przez pierwszą z Bram Istnienia.
Potrafił godzinami przesiadywać w pozycji medytacyjnej, nadając coraz bardziej fantastyczne
kształty najmniejszemu źdźbłu trawy. W końcu zaczął kształtować nawet powietrze,
poddawało się jego woli jak glina palcom garncarza. Marzyłem o tym, by Kamyk stanął do
egzaminu w Kręgu. Śniłem o igłach Mistrza Tatuażu, które kreśliły symbol Kręgu i znak
„Dłoń” nad lewą piersią Kamyka. Niestety, to byty tylko sny. Do pełnego mistrzostwa brakło
mu jednej rzeczy. Jego drzewa poruszane wiatrem nie szumiały, ogniste ptaki były nieme,
wielkie, groźne bestie bezgłośnie otwierały pyski. Potrafił stworzyć iluzje wszystkiego prócz
dźwięku. Z wiekiem coraz pełniej zdawał sobie sprawę z przepaści, która dzieliła go od reszty
ludzi. Czuł się coraz mocniej pokrzywdzony, coraz bardziej zbuntowany. Właśnie ten bunt
miał go zaprowadzić dalej niż mógłbym przypuszczać.
Kilka dni po wydarzeniu z jabłkiem napinana latami struna wreszcie pękła.
Siedzieliśmy przy stole. Kamyk bazgrał w skupieniu na łupkowej tabliczce, spisując osobiste
obserwacje. Usiłowałem zredagować wpis do diariusza, w czym przeszkadzało mi potworne
skrzypienie Kamykowego rysika. Już miałem zwrócić chłopcu uwagę, by go sprawdził, gdy
Kamyk podniósł głowę znad tabliczki.
„Znacznie łatwiej byłoby narysować po prostu lisa zamiast tych wzorków” - i wskazał
palcem na ciągi znaków. Odłożyłem pióro.
„Nie wszystko da się narysować. Sam o tym wiesz. Smutek, zimno, muzyka...” - W
momencie, składania rąk do ostatniego znaku zrozumiałem popełniony błąd. „Muzyka”
niezmiennie doprowadzała Kamyka do pasji, gdyż w żaden sposób nie potrafiłem mu
wyjaśnić, na czym polega. Tak więc, gdy zrobiłem ten fatalny gest, Kamyk wybuchnął. Jego
dłonie zaczęły się poruszać z wielką szybkością. Twarz chłopca zastygła w maskę złości.
„Muzyka, co to jest muzyka, znowu coś, gdzie trzeba mieć uszy, ja mam uszy i co z
tego, mogą ich nie mieć i będzie to samo!” - szarpnął się za nie, jakby chciał je oderwać od
głowy. - „Nigdy nie będę prawdziwym magiem, nie umiem dobrze układać iluzji, lepiej
umrzeć i niech piekło...”
Przycisnąłem mu ręce do blatu. Trwaliśmy tak długą chwilę. Wreszcie twarz Kamyka
straciła dziki wyraz. Puściłem go. Popatrzył na do połowy zapisaną tabliczkę, wziął rysik i
powoli napisał znaki „Grom”, „Pieśń”. Równie powoli jego dłonie ułożyły pytanie:
„Czy naprawdę nigdy nie dowiem się, co one znaczą? Czy ktoś umiałby mnie
wyleczyć?”
Co miałem mu odpowiedzieć? Kto potrafiłby odtworzyć zniszczone nerwy słuchowe?
Może jeden Buron, legenda i bożyszcze wszystkich magów z kasty Stworzycieli, tyle że nie żył
już od kilku wieków. Nikt w obecnych czasach nie ryzykował transformacji „żywego w żywe”
na człowieku. A może jednak, choć częściowo? Czy miałem prawo odbierać Kamykowi tę
szansę?
„Stworzyciel” - ułożyłem palce w kształty: „Koło” i „Płomień”.
Wbrew moim obawom Kamyk nie indagował dalej. Wytarł porządnie tabliczkę,
odłożył ją na półkę i usiadł przed chatą w pozycji medytacyjnej. Siedział tak przez wiele
godzin, ale nie dostrzegłem, by przed nim pojawiła się choć jedna zjawa. Myślał intensywnie.
Budziło to we mnie niepokój i musiałem powstrzymywać się przed wejściem w jego umysł.
Rankiem Kamyk stanął przede mną z torbą podróżną przewieszoną przez ramię.
Przeczuwałem to, ale przecież zakłuło mnie w sercu i ujrzałem Kamyka już nie jako chłopca,
lecz młodego mężczyznę, wiedzącego, czego chce.
„Wybacz. Muszę odejść” - wytrzepotały dłonie Kamyka.
„Wrócisz?”
„Gdy tylko odnajdę Stworzyciela”.
„A jeśli nie znajdziesz?”
„Znajdę i wrócę” - Kamyk zmarszczył brwi.
No, tak. Jednym z najwyraźniejszych rysów jego charakteru był upór.
Dałem mu na drogę kilka sztuk srebra. Uściskaliśmy się krótko, po męsku. Poszedł.
Wyglądało to na oschłe i niewdzięczne pożegnanie, lecz miałem przed sobą myśli Kamyka.
Wyraźne jak znaki na karcie księgi. Wiedziałem, jak bardzo żal mu odchodzić, jak ciepłe
uczucia żywi do mnie i miejsca, które przez większą część życia było mu domem.
Mijały dni, zmieniały się pory roku. Soczysta zieloność Pagórków odmieniła się z
wolna w ugier wyschniętej trawy, gdy Księżniczka Wiosny ustąpiła miejsca Księżnej Lata.
Przybywało zapisanych kart w księdze i coraz grubszy stawał się stosik pergaminów
gromadzący wiedzę o preparatach biostymulacyjnych.
Brakowało mi Kamyka. Męczyła mnie samotność, przerywana tylko odwiedzinami
potrzebujących porady. Codziennie wyglądałem na trakt prowadzący ku Pagórkom i co dzień
przeżywałem rozczarowanie. Przypominałem sobie każdy szczegół twarzy Kamyka, gdyż
któregoś razu spostrzegłem, że zacierają się w mej pamięci. Spuszczałem powieki i
dopasowywałem, jak części mozaiki, wysokie czoło, brwi zarysowane mocną kreską, krótkie,
ciemne włosy, które nie potrafiły się zdecydować, czy skręcić się w loki, czy rosnąć prosto.
Wspominałem szczupłą, kanciastą twarz i osadzone w niej wąskie, wciąż rozbiegane oczy,
chcące jak najwięcej dostrzec i zapamiętać.
Odeszło lato, a z nim zbiory owoców i ciepłe dni. Przyszły deszcze. Poziom rzek rósł, a
ciemne fale niosły ze sobą żyzny muł - błogosławieństwo lengorchiańskich rolników.
Straciłem nadzieję, że kiedykolwiek zobaczę mego chłopca.
Była już prawie noc, gdy rozległo się stukanie do drzwi. Natychmiast po nim, nie
czekając na zaproszenie, wszedł gość. Ociekał deszczem. Mokre ubranie oblepiało go tak, że
wydawał się bardzo wysoki i chudy. Przy jego nodze kulił się, równie przemoczony, biały pies.
- Bądź pozdrowiony, gościu - powiedziałem. Przybysz zdjął kaptur. W zwodniczym
świetle źle wyregulowanej lampy zobaczyłem...
- Kamyk!!!
Teraz śpi, zmęczony długą podróżą i opowiadaniem o swoich przygodach. Coś mu się
śni, bo po podgłówku biegają złote jaszczurki, których nie ma w rzeczywistości. Biały pies
(czy mogę go tak nazywać?) drzemie na koziej skórze przed paleniskiem. Co jakiś czas
otwiera jedno oko i spogląda na mnie.
Spisuję historię podróży Kamyka. Tak, jak ją poznałem. Tak, jak spisałby ją on sam.
Och, nie, przyznam się, że wygładzam trochę styl i dodaję własne określenia.
***
Moje najbardziej wyraźne wspomnienie z dzieciństwa dotyczy pewnego chłodnego
dnia, gdy ponury i obrażony na cały świat, siedziałem pod płotem na skraju drogi. Wiejskie
dzieci nie dopuściły mnie do jakiejś zabawy i życzyłem im szczerze, by zamieniły się w żaby.
Rozpamiętywałem swą krzywdę i strasznie sam siebie żałowałem. Wtedy zobaczyłem tamtą
dwójkę. Nadeszli od strony Pagórków. Wizerunek starca zatarł się w mej pamięci. Wiem
tylko, że zdawał mi się szalenie wysoki. Podróżny płaszcz targany wiatrem unosił się na jego
ramionach jak wielkie skrzydło. Starzec podpierał się długim kijem. Połowę twarzy od czoła
do czubka nosa skrywała mu ciemna przepaska. Trzymał rękę na ramieniu dziecka, które go
prowadziło. Trudno powiedzieć, czy był to chłopiec, czy dziewczynka. Ja jednak sądzę, że
dziewczynka, choć przeczyły temu krótkie włosy. Mała ozdobiła wyszarzały płaszczyk
skromną, zieloną tasiemką, a z jej kaptura wyglądała garść polnych kwiatów. Gdy mnie
mijali, dziewczynka spojrzała ciekawie i uniosła ręce, by odgarnąć z oczu czarne kosmyki.
Długie rękawy osunęły się i... zobaczyłem, że przedramiona tego dziecka kończą się gdzieś w
połowie, a dłonie zostały zastąpione drewnianymi pazurkami. Para wędrowców minęła mnie.
Dziewczynka podskoczyła jak wesoły królik. Jej ciężkie trepy uniosły kłąb kurzu, który,
niesiony wiatrem, zasypał mi oczy. Kiedy je przetarłem, starca i dziewczynki nie było już
widać. Znik-nęli między chatami. Pamiętałem o tamtym dziecku przez długie lata, gdyż było
kimś, z kim los obszedł się równie bezwzględnie jak ze mną. Przestałem się nad sobą użalać,
a jednocześnie poczułem ulgę. Może powinienem się jej wstydzić.
Po awanturze z tobą, kiedy godzinami siedziałem na podwórzu, prześladował mnie
obraz tamtego dziecka. Ziarenka piasku jakby bez mego udziału ułożyły się w wizerunek
małej buzi tak, jak ją zapamiętałem. Ciekawy rzut ciemnego oka i uśmiech odsłaniający
drobne zęby. I włosy odgarniane ręką... której nie było. Burzyłem układ jednym ruchem, a on
odtwarzał się znowu. I jeszcze raz, i na nowo. Oczy starca. Dziecko. Ręce zamienione na
rzeźbione drewno. Uśmiech kalekiej dziewczynki.
Co mogłoby zastąpić moje uszy? Właśnie - jeśli nie wyleczyć, to zastąpić? Czy
Stworzyciel da mi odpowiedź?
Dziecięcą twarzyczkę na piasku zastąpił Krąg i Płomień - znak kasty Stworzycieli.
Zrozumiałeś mnie, Płowy, i dlatego pozwoliłeś mi odejść. Jeśli ma się niepełny talent,
to jakby było się tylko kawałkiem maga. Na wieczny Krąg! Nie tego chciałem.
Odnalezienie Stworzyciela nie miało być rzeczą łatwą. Przede wszystkim nie
wiedziałem, gdzie go szukać. Wiedziałem natomiast, gdzie znajdę wiadomość o nim. W
każdym większym mieście stała kamienna wieża, w której żył Mówca - żywa skarbnica
wiedzy o całej Lengorchii. Długo wędrowałem zapylonymi gościńcami. Omijały mnie złe
przygody. Chyba wyglądałem zbyt ubogo, by rzezimieszkom chciało się mnie rabować. Kilka
srebrnych monet, które mi dałeś, chowałem na czarną godzinę. Wieśniacy nie żałowali
jedzenia po obejrzeniu kilku magicznych sztuczek. Wyjmowałem wiewiórki z rękawów,
rozmnażałem drobne przedmioty. Prościutkie ćwiczenia, które robiłem już jako kilkulatek.
Nie chciałem odsłaniać swoich prawdziwych umiejętności. Wstydziłem się, że były niepełne.
A jednak pewnego razu...
To był bogaty dom. Wielki, o wysokich białych ścianach, z rzeźbionymi kolumnami,
tarasami i kolorowymi szybami w oknach. Równie bogato prezentowały się pomieszczenia
dla służby, do których wszedłem. Ledwie jednak oczarowałem klucznicę bukietem kwiatów
wyciągniętym spod jej fartucha, poczułem szarpnięcie za rękę. Dziewczynka, mniejsza i dużo
młodsza ode mnie, pociągnęła mnie białymi korytarzami. Biegła, podskakując jak źrebak i
ledwo za nią nadążałem, obijając się o każdy węgieł. Co chwila odwracała do mnie twarz, a
jej usta poruszały się bez przerwy. Wreszcie wciągnęła mnie do przestronnej komnaty,
również białej. Rozglądałem się niezbyt przytomnie. Dokoła stały ozdobne, drogie sprzęty,
podłogę zasłano kolorowymi dywanami. Do tej pory oglądałem je tylko w warsztatach
tkackich - przeznaczone na sprzedaż. Po chwili dostrzegłem w tym natłoku czarnobrodego
mężczyznę i kobietę w bardzo pięknej, ale chyba niewygodnej sukni. Dziewczynka pochylona
ku mężczyźnie szeptała, wskazując na mnie ręką. Kiwnął głową, mierząc mnie wzrokiem,
jakby chciał zedrzeć nim ze mnie ubranie, skórę i obejrzeć kości. Za jego krzesłem wisiało
duże lustro. Odbijał się w nim fragment oparcia i głowy siedzącego, a przede wszystkim
bardzo szczupły, wysoki, strasznie zakurzony młodzieniec o nieco dzikim wyrazie twarzy.
Zawstydziłem się, gdyż w tym otoczeniu wyglądałem jak drobny złodziejaszek lub żebrak.
Pan domu znowu skinął głową. Zaczerpnąłem powietrza i rozkazałem kwiatom wyobrażonym
na kobiercu wzrosnąć i rozwinąć barwne płatki. Lustro spłynęło ze ściany, zmieniając się w
strumień, nad którym pochyliły głowy spragnione sarny. Kobieta otworzyła szeroko usta,
szarpnęła naszyjnik, którym dotąd bawiła się od niechcenia. Rzeczne perły posypały się
gradem między wizerunki kwiatów, gdzie natychmiast zaczęły je dziobać najbarwniejsze
ptaki, jakie tylko umiałem wymyślić. Dziewczynka z radosną miną wyciągnęła ręce ku
najbliższej sarnie, więc czym prędzej nadałem obrazowi masę i szorstkość sierści.
Czarnobrody z niedowierzaniem nabrał w dłoń wody, o którą zadbałem już wcześniej, by
zdawała się mokra. Kolorowe motyle latały między ścianami, siadały na twarzach i rękach,
łaskocząc lekko. Dodawałem coraz to nowe elementy do wizji sielskiej łąki. Królika,
kicającego przez trawę. Wiatr, który ochłodził twarze i rozwiał lekki szal pani domu. Zapach
wilgotnych roślin. Na moment pojawił się błękitny jednorożec, zatańczył niespokojnie na
tylnych kopytach i zniknął w chmurze kwietnych płatków. Olśniona dziewczynka kręciła się
po całej komnacie i ledwo nadążałem podsuwać wrażenie dotyku pod jej ciekawe dłonie. W
końcu miałem dość. Czułem, że zaraz pęknie mi głowa. Wizerunki zniekształciły się i znikły.
Szukałem ręką na oślep zbawczej ściany, wiedząc, że za chwilę przewrócę się na ten
wspaniały dywan i zostawię na nim część podróżnego pyłu. Przytomność przywrócił mi
twardy dotyk męskich dłoni. Czarnobrody posadził mnie we własnym krześle. Komnata
wyglądała jak przedtem, tyle że wydała mi się mniej wspaniała. Dziewczynka kucała na
podłodze, zbierając w garstkę rozsypane perełki. Szło jej powoli, bo co rusz oglądała się na
mnie. Jakby znikąd pojawili się służący. Stanął przede mną stolik z dziesiątką rozmaitych
naczyń. Zapachniało tak smakowicie, że pusty żołądek, o którym usiłowałem zapomnieć od
wczorajszego wieczora, zamienił się w oszalałe zwierzę. Przypomniałem sobie jednak, co
przekazałeś mi, Płowy, o zachowaniu się przy stole. W pierwszej kolejności sięgnąłem po
miskę z wodą d...
schella21