2003.01_Spotkania z Protelem 99 SE, część 10.pdf
(
485 KB
)
Pobierz
448143363 UNPDF
Kurs Protela
S p o t k a n i a
z P r o t e l e m 9 9 S E
Spotkanie 10
Na poprzednim spotkaniu ćwiczyliśmy
ustawianie elementów na płytce. Przypo-
minam, że jest to bardzo ważny etap pra-
cy i nie należy żałować czasu nie tylko na
ustawienie elementów, ale też na wstępne
zaplanowanie przebiegu masy, zasilania
i umieszczenie ewentualnych zwór na płyt-
kach jednostronnych. Kolejnym etapem
jest prowadzenie ścieżek.
Chcemy zaprojektować jednostronną płytkę
do nietypowego generatora przebiegu sinu-
soidalnego. Ponieważ już wcześniej ustawili-
śmy reguły, więc od razu można wykonać
polecenie
A– A
(
AutoRoute, All
). W otwar-
tym oknie zamiast
OK
trzeba kliknąć
Route
All
. U mnie program błyskawicznie zapro-
jektował ścieżki, jak pokazuje
rysunek 39
.
A tak przy okazji – taka „nitka” w materia-
łach opisujacych Protela nazywana jest trochę
dziwnie „From-To”, czyli dosłownie „od-do”.
Mógłbyś teraz znów wykonać polecenia
A– A
, ale przy okazji warto zaprojektować
szersze ścieżki masy i zasilania. Dodaj więc
dwie reguły, które spowodują, że ścieżki tych
obwodów będą grubsze:
D– R
zakładka
Ro-
uting
, dolna reguła
Width Constraint
. Dodaj
nową regułę przyciskiem Add.
W okienku
Filter Kind
najpierw wybierz
Net
, a potem znajdź sieć
GND. Zwiększ szeroko-
ści ścieżek. Okno będzie
wyglądać jak na
rysun-
ku 41
. Ja dla obwodu
zasilania dodałem kolej-
ną regułę, jak pokazuje
rysunek 42
.
Po wykonaniu pole-
cenia
A– A
Protel nie
poradził sobie z zada-
niem – patrz
rysunek 43
.
Mała strata, bo daje nam
to znakomitą okazję wy-
próbować interaktywne
narzędzia do prowadze-
nia ścieżek.
Prawym klawiszem
+
wybierz czynną warstwę
BottomLayer
.
Teraz możesz rysować ścieżki. Przeanali-
zuj propozycje przebiegu ścieżek z rysunków
43 i 39. Cały problem to przebieg obwodu
masy. Zaprojektujmy więc ręcznie kilka ście-
żek, a resztę pracy pozostawmy automatowi.
Przede wszystkim połączmy „dolne” wypro-
wadzenia kondensatorów C2, C6.
Aby zacząć rysować ścieżkę, na pewno
trzeba skorzystać z polecenia Place. Naci-
śnij
P
lub Place w górnym pasku i zwróć
uwagę, że nie ma tu polecenia Track (ścież-
ka). W żadnym wypadku nie wybieraj pole-
cenia L (Line). Podobnie jak na schemacie,
ma to być ścieżka, a nie zwykła linia.
Do prowadzenia ścieżek koniecznie musisz
wykorzystać „prawdziwe” ścieżki. Sytuacja
jest taka sama, jak podczas rysowania sche-
matu, gdzie koniecznie trzeba było wyko-
rzystywać „drut” (Wire), a nie „zwykłą li-
nię”. Dlatego zamiast
P- L
(
Place, Line
)
obowiązkowo wykonaj
P- T
(
Place, Inte-
ractive Routing
). Przekonasz się szybko, że
nie jest to zwykłe rysowanie ścieżek, jak
w prostszych programach.
Rys. 41
Rys. 39
Przyjrzyj się
płytce. Czy wszyst-
ko jest prawidło-
wo?
Nóżka 14 kostki
nie jest podłączona!
Podczas symulacji
nie było problemu,
bo symulator auto-
matycznie „podłą-
czył” napięcie zasi-
lania do wyprowa-
dzenia oznaczonego
VDD. Teraz pod-
czas projektowania płytki ujawnił się błąd.
Usuń go szybko. Usuń ścieżki poleceniem
T–
U– A
. Przełącz się na schemat i podłącz ob-
wód VDD do obwodu VAA (
P– O
– wybierz
kształt symbolu i nazwę), jak pokazuje
rysu-
nek 40
. Następnie z poziomu schematu uaktu-
alnij płytkę:
D– P
,
GenWizard.PCB
, odznacz
okienka w części
Classes
–
Execute
.
Przełącz się na płytkę i przekonaj się, że
pojawiła się „nitka” od wyprowadzenia 14
kostki U1 do kondensatora C9.
Rys. 42
Rys. 43
24
Elektronika dla Wszystkich
Rys. 40
Kurs Protela
Naciśnij więc kolejno klawisze
P- T
.
Kursor zmieni się w krzyżyk. Kliknij „dol-
ny” punkt lutowniczy kondensatora C2. Ru-
szaj myszką i zaobserwuj, co się dzieje.
Cienka „nitka” zachowuje się teraz jak gum-
ka. Spróbuj więc poprowadzić ścieżkę do
„dolnego” punktu kondensatora C6.
Nie można?
Ścieżka w żaden sposób nie chce „wyjść”
z zaklętego obszaru! Pokazuje to
rysunek 44
.
Iwłaśnie na takich problemach „wyłoży-
ło się” wielu początkujących, którzy nie mo-
gąc dojść, dlaczego tak się dzieje, w ogóle
porzucili Protela na korzyść prostszych pro-
gramów.
Ty zapewne domyślasz się, że Protel po
prostu nie powala Ci poprowadzić ścieżki
w sposób, który naruszałby ustalone wcze-
śniej reguły.
Przekonaj się, że tak jest. Wykonaj pole-
cenie
T- P
(
Tools, Preferences
) i w zakładce
Options
zmień
Mode
z
Avoid Obstacle
(uni-
kaj przeszkód) na
Ignore Obstacle
(Ignoruj
przeszkody), jak pokazuje
rysunek 45
.
Teraz można poprowadzić ścieżki dowol-
nie, ale Protel sygnalizuje konflikty (złama-
nie reguł), podświetlając odpowiednie skła-
dniki jaskrawym zielonym kolorem, jak po-
kazuje
rysunek 46
.
Idiotycznym rozwiązaniem byłoby we-
tknięcie głowy w piasek, czyli wyłączenie
wyświetlania takich konfliktów. Można wy-
łączyć bieżące monitorowanie konfliktów:
T- D
(
Tools, DesignRuleCheck
) i w zakład-
ce
On-line
kliknąć
All Off
. Otwórz tę zakład-
kę. Zamiast wyłączać, włącz dodatkowo
sprawdzanie innych reguł (
Max/Min Width
Constraints, Short Circuit Constraints, Com-
ponent Clearence
) według
rysunku 47
.
Koniecznie
powróć też do
opcji
Avoid Ob-
stacle
(
T- P
,
Options
). Znów
Protel nie pozwo-
li Ci poprowadzić
ścieżki z wypro-
wadzenia nr 1
kondensatora C2.
Spróbuj nato-
miast poprowa-
dzić ścieżkę od
„dolnego” wy-
prowadzenia
kondensatora C3
do nóżki 8 kostki
U1. Tym razem
wszystko uda się doskonale. Kliknij najpierw
na punkcie nr 2 kondensatora C3 i przesuń
kursor w dół.
I oto doszliśmy do niezmiernie ważnych
zagadnień praktycznych! Zwróć uwagę, że
zawsze pokazują się dwa odcinki ścieżki: je-
den wypełniony, drugi tylko w zarysie. Ten
pierwszy, wypełniony, to proponowana
ścieżka, którą umieścisz na płytce najbliż-
szym kliknięciem myszki. Ten drugi, „pu-
sty”, to segment przewidywany jako następ-
ny. Przez ten dodatkowy, „pusty” segment
Protel oferuje naprawdę cenną pomoc. Zau-
waż, że program inteligentnie obcina ten
„pusty” segment i tym samym pokazuje Ci
dopuszczalne położenie ścieżek. Z wyprze-
dzeniem zorientujesz się, czy uda się popro-
wadzić ścieżkę w zaplanowany przez Ciebie
sposób. W trybie
Avoid Obstacles
nie możesz
„wjechać” na elementy czy obszary grożące
kolizją. I tak „pusty” segment pozwala wcze-
śniejszej zorientować się, czy ścieżki trzeba
poprowadzić inaczej. Nie musisz wycofywać
się przez kasowanie poprowadzonych już
ścieżek. Praktycy znający prostsze programy
od razu docenią tę pomoc.
A to jeszcze nie koniec przyjemnych nie-
spodzianek. Podczas prowadzenia ścieżki
(
P– T
) naciśnij klawisz spacji. Zmieni się
położenie obu odcinków. Znów naciśnij kla-
wisz spacji – wróciłeś do pierwszej wersji.
Zwróć uwagę, że w jednym przypadku ten
wypełniony segment wychodzi zawsze
z punktu początkowego „na wprost”, a drugi
odcinek, ten „pusty”, jest zawsze pochylony
pod kątem 45 stopni. Po naciśnięciu klawisza
spacji jest odwrotnie - z punktu początkowe-
Rys. 47
go wychodzi odcinek ukośny, a drugi jest „pro-
sty”. Przykład pokazany jest na
rysunku 48
.
Wytyczając ścieżkę, możesz w ten sposób
według upodobania „w locie” zmieniać jej
przebieg. Poćwicz koniecznie i poprowadź
kilka ścieżek, korzystając z klawisza spacji.
Przyzwyczaj się do omawianych cech. To co
przy pierwszym kontakcie wygląda na utru-
dnienie, po nabraniu wprawy okaże się zna-
komitą pomocą w trasowaniu ścieżek. Może
na początku takie działanie wyda Ci się
dziwne, ale to naprawdę jest ogromna zaleta,
a nie wada.
Ale to jeszcze nie wszystko. Najczęściej
ścieżki prowadzimy właśnie tak, jak pokazuje
rysunek 48: na wprost i pod kątem 45 stopni
(porównaj rysunki 39 i 43). Taki tryb prowa-
dzenia ścieżek nazwiemy po prostu
trybem 45
.
W trybie 45 za pomocą klawisza spacji mo-
żesz zmieniać kierunek rysowania pierwsze-
go segmentu,
jak pokazuje ry-
sunek 48.
Protel oferu-
je Ci kilka dal-
szych godnych
uwagi trybów
interaktywnego
prowadzenia
ścieżek. Aktu-
alny tryb mo-
żesz zmienić
w trakcie pracy:
po rozpoczęciu
interaktywnego
Rys. 44
Rys. 48
Rys. 45
Rys. 49
Rys. 46
Elektronika dla Wszystkich
25
Kurs Protela
rysowania ścieżki naciśnij jednocześnie kla-
wisze
Shift
i
Spacja
. Zwróć uwagę, jak zmie-
nia się proponowany sposób trasowania ście-
żek. Jak pokazuje
rysunek 49
, masz do dys-
pozycji aż cztery dalsze tryby (Łuk45, 90,
Łuk90, Free). W trzech pierwszych za pomo-
cą klawisza spacji możesz, jak poprzednio,
zmieniać położenie początkowego segmentu.
W czwartym nie ma to sensu, bo ścieżkę mo-
żesz umieszczać pod dowolnym kątem.
W sumie masz aż dziewięć trybów inte-
raktywnego prowadzenia ścieżek. Wypróbuj
je wszystkie!
Na marginesie wspomnę, że tryby te doty-
czą nie tylko ręcznego trasowania ścieżek.
Projektując ścieżki za pomocą autorutera
możesz wybrać jeden z trzech trybów – usta-
wisz go jako jedną z reguł (
D– R
, zakładka
Routing
, reguła
Routing Corners
, okienko
Style
, gdzie masz możliwości:
45degrees,
90degrees i Rounded
).
Nie żałuj czasu,
sprawdź wszystkie tryby
z rysunku 49 zarówno na
naszej płytce generatora,
jak i na innych. Poznaj
możliwości Protela w tym
zakresie.
Tylko się nie zachłyśnij
możliwościami i nie mie-
szaj na jednej płytce wszy-
stkich trybów. Osobiście
proponuję Ci, żebyś jed-
nak wykorzystywał dwa
„klasyczne” tryby z rysun-
ku 48. Podczas normalnej
pracy nie będziesz więc
naciskał kombinacji
Shift+Spacja
, tylko bę-
dziesz przełączał jeden z dwóch trybów z ry-
sunku 48 za pomocą klawisza
Spacja
.
Koniec zabawy! Skasuj wszystkie ścieżki
umieszczone na płytce generatora (
T- U- A
).
Znów spróbuj połączyć „dolne” wypro-
wadzenia kondensatorów C2, C6 po polece-
niu
P- T
. Nadal nie potrafisz?
W trakcie umieszczania pierwszego seg-
mentu naciśnij więc klawisz tabulatora (
Ta b
).
Otworzy się spore okno. W małym okienku
Trace Width
wpisz 50 zamiast 70, jak poka-
zuje
rysunek 50
. Teraz już uda Ci się popro-
wadzić ten fragment obwodu masy.
Ja dla ułatwienia wyłączyłem wyświetla-
nie warstwy
TopOverlay
(
D- O
). Popro-
wadziłem tylko fragmenty dwóch obwodów,
jak pokazuje
rysunek 51
. Aby reszta obwodu
masy była wykonana ścieżką o szerokości 70
milsów, wydałem polecenie
P- T
i zacząw-
szy rysować dalszy fragment obwodu masy,
nacisnąłem
Ta b
. W okienku
Trace Width
znów wpisałem 70. Zamknąłem okno (
OK
)
i... zrezygnowałem z rysowania ścieżek.
Resztę zleciłem autoruterowi. Po polece-
niu
A- A
w oknie dodatkowo zaznaczyłem
okienko
Lock All Pre-routes
, by automat nie
zmienił moich ścieżek i kliknąłem
Route All
- patrz
rysunek 52
.
Po niecałych trzech sekundach na ekranie
pojawił się obraz jak na
rysunku 53
. Doko-
nałem drobnych korekt za pomocą poleceń
M- E
,
M- B
oraz
E- D
. Powiększyłem
punkty dołączenia baterii (100mil).
Choć wcześniej włączyłem bieżącą kon-
trolę błędów zgodnie z ustawionymi reguła-
mi, na wszelki wypadek wygenerowałem do-
datkowo raport z testu reguł:
T- D
, przycisk
Run DRC
. Raport nie wykazał żadnych błę-
dów, jak pokazuje
rysunek 54
.
Na koniec dodałem punkt wyjściowy
generatora. Ponieważ punktu tego nie było
na schemacie, Protel może potraktować ob-
cy punkt jako błąd i podświetlić na zielono
– u mnie przy pierwszej próbie program
zasygnalizował błąd, ale przy innej próbie
nie zareagował na dodanie punktu i zaak-
ceptował go jako należący do projektu.
Ostateczny układ ścieżek pokazany jest na
rysunku 55
.
Następnie wyłączyłem wyświetlanie ście-
żek: (
Shift+S
), ale lepiej
D– O
,
Layers
,
i ustaliłem położenie napisów. Dodałem też
napisy (
P- S
,
Ta b
) trzech wyprowadzeń ze-
wnętrznych:
OUT
,
O
,
P
. Dodałem napis
Sin-
Gen
, aby łatwo zidentyfikować płytkę. Ukry-
łem za to napis BAT1 (podwójne kliknięcie,
Hide
).
Rys. 50
Rys. 51
Rys. 54
Rys. 52
Rys. 53
26
Elektronika dla Wszystkich
Kurs Protela
D
otychczas stale pracowaliśmy z siatką
o rastrze 25mil. Teraz przy ustawianiu napi-
sów skok 25-milsowy okazuje się za duży.
Zmień go na 5mil: naciśnij
Ctrl+G
, wpisz 5,
naciśnij
Enter
. Teraz poustawiasz napisy
zdużą dokładnością. Moje napisy i ścieżki
wyglądają ostatecznie jak na
rysunku 56
.
Choć płytka nie ma otworów do mocowania,
uznałem, że dobrze nadaje się do praktycznej
realizacji.
Rys. 55
Rys. 55
Piotr Górecki
Elektronika dla Wszystkich
27
Plik z chomika:
witold23
Inne pliki z tego folderu:
2003.07_Spotkania z Protelem 99 SE, część 16.pdf
(330 KB)
2003.06_Spotkania z Protelem 99 SE, część 15.pdf
(432 KB)
2003.05_Spotkania z Protelem 99 SE, część 14.pdf
(591 KB)
2003.04_Spotkania z Protelem 99 SE, część 13.pdf
(348 KB)
2003.03_Spotkania z Protelem 99 SE, część 12.pdf
(352 KB)
Inne foldery tego chomika:
Altium
Autotrax
Cadstar w praktyce
Cadstar w praktyce(1)
Easy Trax - to naprawdę proste
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin