Angielski - Czasy.doc

Present Continuous

Wzór zdania

Komentarz

czas Present Continuous jest czasem teraźniejszym ciągłym, opisuje bowiem sytuacje nieprzerwanie trwające w momencie, gdy o nich mówimy (inną nazwą jest Present Progressive).
Można powiedzieć, że wszystkie czasy "continuous" mają po prostu końcówkę -ing. Czas Present Continuous nie jest czasem prostym jak Present Simple: aby go skonstruować, potrzebujemy aż dwóch czasowników.

Ale po kolei: aby stworzyć zdanie w czasie Present Continuous po podmiocie (wykonawca danej czynności) musimy użyć odpowiedniej formy czasownika "być", a dopiero potem - czasownika właściwego. Przypomnijmy sobie formy "to be":

Do czasownika właściwego doczepiamy wspomnianą wcześniej końcówkę -ing i... gotowe.

I am reading an article. Czytam artykuł.
Kolejno: podmiot (I), czasownik być (w tym wypadku "am") + czasownik główny (read) z końcówką -ing (reading).

Dużo roboty, ale tak trzeba.
Podobnie jak to było z operatorami w Present Simple, użyty przez nas czasownik "być" nie ma swojego znaczenia - jest "wydmuszką". Znaczenie ma tylko czasownik główny, a więc ten, do którego doczepiamy końcówkę -ing.

Pytania i przeczenia

Inaczej niż to było z Present Simple, nie będziemy mieć kłopotu z tworzeniem pytań. Wystarczy po prostu przestawić kolejność podmiotu i czasownika "być", np.

You are using the computer now. -> Are you using the computer now?

Aby utworzyć przeczenie, wystarczy użyć wyrazu "not", a zatem:

You are not (aren't) using the computer now.

Jak widzimy, nie potrzeba nam tym razem żadnych operatorów (duża ulga!).

Czasami przy doczepianiu końcówki -ing mogą pojawić się wątpliwości ortograficzne, które łatwo rozwiązać. Jeżeli nasz czasownik kończył się na -e, tak jak "write" (pisać), "ride" (jeździć konno lub rowerem), to końcówka ta zanika. Np.:

write -> writing
ride -> riding

Czasami jakaś litera się podwaja, np.

scan (skanować, przeglądać) -> scanning
swim (pływać) -> swimming

ale rządzi tym prosta do zapamiętania reguła. Otóż, podwaja się ta spółgłoska na końcu wyrazu, przed którą występuje jedna samogłoska. Dlatego nie podwaja się "t" w słowie "eat" (jeść), ponieważ przed "t" występują dwie samogłoski ("ea-").

Jest jeszcze jeden "podstępny" czasownik - "lie" (kłamać lub leżeć/kłaść się). W czasie Present Continuous zmienia swój wygląd dość mocno:

Don't listen to him, he is lying. Nie słuchaj go, on kłamie.

I to wszystko - nie czekają na nas żadne inne niespodzianki.

Użycie

Czas Present Continuous nie jest specjalnie trudny.

·         Opisuje czynności dziejące się w teraźniejszości, najczęściej w momencie mówienia, np.:

What are you doing? I'm looking for my car keys. Co robisz? Szukam kluczyków od samochodu. (właśnie w tym momencie)
Don't talk, I'm working. Nie rozmawiajcie, ja pracuję.
I'm sorry, but my boss is talking on the phone now. Przykro mi, ale szef rozmawia teraz przez telefon.
She's writing a new novel at the moment. Ona pisze obecnie nową powieść.

Typowymi określeniami czasu są zwroty:

now - teraz
at the moment - w tym momencie
at present - obecnie
this week, this month etc. - w tym tygodniu, miesiącu etc.
presently - obecnie

"Teraźniejszość" można nieraz dość mocno rozciągnąć:

This week we are working late. W tym tygodniu pracujemy do późna.
Normally he goes to work by car, but this month he's walking on foot. Normalnie on jeździ do pracy samochodem, ale w tym miesiącu chodzi piechotą.
The world is changing quickly. Świat się szybko zmienia. (szeroko pojęte "dzisiaj")

·         Czas Present Continuous służy też do opisywania przyszłości, jeśli została dokładnie zaplanowana, np.:

Next week my boss is flying to Chicago. W przyszłym tygodniu mój szef leci do Chicago. (ma już rezerwację itd.)

·         W przypadku czynności powtarzających się, gdzie normalnie powinniśmy użyć Present Simple, należy użyć Present Continuous, jeśli wyrażamy silne, także negatywne emocje. Często dotyczy to zdań z użyciem wyrazu always:

You are always talking rubbish! Ty zawsze gadasz głupoty!
You are always complaining! Ciągle narzekasz! (mówi żona do męża lub na odwrót)

·         Opisując obraz, zdjęcie, sytuację, użyjemy również Present Continuous:

There is a girl in the picture. She is wearing a long dress. She is smiling warmly.

·         Uwaga: niektóre czasowniki nigdy nie pojawiają się w czasie Present Continuous (ani innym czasie ciągłym - a jest ich kilka), a zatem użyjemy ich wyłącznie w Present Simple. Najważniejsze z nich:

to be - być
to have, to own, to possess - wszystkie w znaczeniu "posiadać"
to like, to hate, to adore - lubić, nienawidzić, uwielbiać (i wszystkie inne związane z uczuciami)
to know, to recognize - znać, rozpoznawać (czasowniki oznaczające czynności umysłu)
to see, to hear, to smell, to taste - widzieć, słyszeć, pachnieć, smakować (odczucia zmysłów)
to think, to assume, to guess - myśleć, przyjmować, zgadywać (wszystkie użyte w sensie "mieć zdanie", np. I guess it's late)
to need, to want - potrzebować, chcieć

Present Simple

Wzór zdania

Komentarz

Czas nazywa się Present Simple, to znaczy teraźniejszy prosty. Teraźniejszy - oznacza to samo, co w języku polskim. Prosty - bo wymaga użycia tylko jednej formy czasownika, a niestety, nie zawsze tak jest w języku angielskim! A więc kiedy budujemy zdanie, wystarczy po podmiocie (czyli wykonawcy czynności, np. I, you, my parents) użyć takiej formy czasownika, jaką znajdziemy w słowniku. I w ten sposób otrzymujemy zdanie w czasie Present Simple, np. I work...

Dotyczy to wszystkich osób - z wyjątkiem trzeciej osoby liczby pojedynczej (on, ona, ono - he, she, it). Nie da się ukryć, iż ta właśnie osoba potrafi sprawić nieco kłopotów... Ale - po kolei.
W przypadku 3 os. l. pojedynczej do czasownika należy doczepić końcówkę -s, np. He works...
Są też czasowniki, gdzie przed "s" dopisujemy jeszcze "e". Oto one: czasownik "do" (robić) -> does, "go" (chodzić) -> "goes". Te dwa przypadki warto zapamiętać, bo są wyjątkami.

Inne sytuacje, gdy końcówka czasownika to "-es" są bardzo logiczne. Chodzi o takie wyrazy, które kończą się na głoski "szeleszczące", weźmy jako przykład "wash" (myć), "watch" (oglądać), "miss" (tęsknić), "mix" (mieszać). Gdyby dodać do nich jeszcze szeleszczące "s", nie dałoby się ich wymówić, prawda? Dlatego potrzebujemy tego dodatkowego "e". Zatem forma trzeciej osoby liczby pojedynczej tych wyrazów będzie wyglądała tak: washes, watches, misses, mixes.

Mogą też być kłopotliwe czasowniki zakończone na -y. Jeśli przed tą końcówką znajduje się spółgłoska, w 3 osobie l.p. końcówka zmieni się na -ies.

study (studiować, uczyć się) -> studies.

Jeżeli przed końcówką -y jest samogłoska, nie nastąpią większe zmiany:

play (grać, bawić się) -> plays

Jest jeszcze jeden ważny wyjątek, o którym trzeba powiedzieć: czasownik "have" (mieć). W trzeciej osobie l. pojedynczej zmienia on formę na "has".

Pytania i przeczenia

Do tworzenia pytań oraz przeczeń potrzebujemy wyrazu, który nie ma odpowiednika w j. polskim - jest to tzw. operator. W przypadku trzeciej osoby liczby pojedynczej jest do wyraz "does", w innych - "do". Te wyrazy nic nie znaczą, są puste jak wydmuszki. Ale musimy ich użyć, aby zdanie było poprawne!
Co się dzieje, jeśli w zdaniu wystąpi operator "does"? Niespodzianka - czasownik użyty w tym zdaniu wraca do formy podstawowej, takiej, jaką znajdziemy w słowniku.:

He drives to work every day. -> Where does he drive every day? Does he drive to work every day?

Mimo że operator "does" wygląda identycznie jak forma czasownika "robić" ("does"), są to dwa różne wyrazy, podobnie jak polski "zamek" (królewski) i "zamek" (w drzwiach).

Pamiętajmy też, że niektóre czasowniki nie lubią towarzystwa operatorów i nie potrzebują ich. I tak, czasowniki zwane modalnymi ("umieć"- "can", "musieć" - "must" itd.) oraz czasownik chyba najważniejszy, "być" ("to be") nie wymagają użycia żadnych operatorów. Zamiast tego, pytania tworzymy przestawiając kolejność dwóch wyrazów: podmiotu (wykonawca czynności) i orzeczenia (czasownik), np.
 

You are Mr. Kowalsky....