Zdrowe żywienie-Białka.pdf

(69 KB) Pobierz
41142562 UNPDF
Białka
Wstęp
Funkcje
Zapotrzebowanie
Białko pełnowartościowe
Podział, źródła
Ciekawostki
Wstęp
Białka są to zasadnicze elementy budowy wszystkich tkanek ustroju
człowieka oraz wielu związków takich jak: enzymy, hormony, przeciwciała.
Białka regulują procesy przemiany materii i wiele funkcji ustroju, zapewniając
prawidłowy stan i funkcjonowanie naszego organizmu. Odpowiednie ilości
białek decydują o normalnym wzroście i rozwoju człowieka, regeneracji
wydalanych lub uszkodzonych tkanek. Białka są to związki
wielkocząsteczkowe zbudowane są z aminokwasów. Istnieje około 20
aminokwasów, a 8 z nich, zwanych niezbędnymi lub egzogennymi,
zawartych jest w białku pochodzenia zwierzęcego, które przyjmujemy w
pożywieniu. Tylko niektóre produkty żywnościowe pochodzenia roślinnego
1
41142562.003.png 41142562.004.png
zawierają 8 niezbędnych aminokwasów. dlatego też istotna jest
różnorodność przyjmowanych pokarmów.
Funkcje
·
są niezbędnym materiałem do budowy nowych i odbudowy zużytych
tkanek. Zajmują pierwsze miejsce wśród stałych składników ciała -
stanowią 75% suchej masy tkanek miękkich ciała,
·
białka nie wykorzystane do anabolicznych są źródłem energii, przy
spalaniu 1 g białka powstają 4 kcal energii,
·
są podstawowym składnikiem płynów ustrojowych: krwi, płynu
śródtkankowego, mleka,
·
organizm tworzy z nich białkowe części enzymów trawiennych i
tkankowych. Niedobory białkowe w diecie po kilku dniach odbijają się
w ilościach i aktywności enzymów,
·
białka są materiałem do biosyntezy hormonów białkowych,
·
są materiałem do biosyntezy ciał odpornościowych,
·
biorą udział w odtruwaniu organizmu.
2
 
Zapotrzebowanie
Białka powinny dostarczać 12-14% wartości energetycznej dziennej racji
pokarmowej. Powinno to być białko pełnowartościowe zawierające 8
niezbędnych aminokwasów.
Białko pełnowartościowe
Białko pełnowartościowe zawiera wszystkie niezbędne 8 aminokwasów, w
odpowiedniej proporcji. Takie białka są powoli absorbowane w organiźmie i
efektywnie wykorzystywane. Białka występujące w żywności pochodzenia
zwierzęcego odznaczają się większą wartością biologiczną niż białka
roślinne, ubogie w jeden lub kilka niezbędnych aminokwasów. Za najbardziej
optymalne pod względem składu aminokwasowego uważane jest białko
całego jajka. Brak choćby jednego aminokwasu egzogennego determinuje
nie możność wchłonięcia białka. Aby posiłki były pełnowartościowe należy
zestawiać ze sobą produkty zawierające białko częściowo lub
niepełnowartościowe.
Aminokwasy egzogenne (niezbędne):
·
walina
·
leucyna
·
izoleucyna
3
 
·
treonina
·
metionina + cysteina
·
fenyloalanina + tyrozyna
·
tryptofan
·
lizyna
Aminokwasy endogenne:
·
alanina
·
arginina
·
glicyna
·
histydyna
·
kwas asparaginowy
·
kwas glutaminowy
·
prolina
·
seryna
4
 
Podział, źródła
Białka proste
Albuminy
Globuliny
Gluteliny
Prolaminy
Skleroproteiny
Histony
Protaminy
Białka złożone
Chromoproteidy
Fosfoproteidy
Nukleoproteidy
Lipoproteidy
5
41142562.001.png 41142562.002.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin