Komunikacja społeczna wykłady- M.Mateja
25.02.
Komunikowanie- etymologia terminu
- pochodzi od łac. czasownika communico, communicare co znaczy ,,uczynić wspólnym, połączyć, udzielić komuś wiadomości, naradzać się” oraz od rzeczownika communio czyli ,,wspólność, poczucie łączności”
Epoki rewolucji komunikacyjnych
Era znaków i sygnałów (hominidy)- 5 mln lat temu
Powstanie języka (homo sapiens) ok. 45 tys. Lat pojawienie się składni
Era pisma ( kodeks Hammurabiego, Biblia hebrajska) 5 tys. Lat temu
Era druku i komunikowania masowego (książka, ulotka polityczna, gazeta) 500 lat temu
Era telekomunikacji (telegraf, fotografia, telefon, film, płyty gramofonowe) od poł. XIX w.
Era komputera koniec XX w.
Komunikowanie- współczesna definicja tego terminu
- w szerokim rozumieniu komunikowanie odnosi się do całej przyrody ożywionej (do świata roślin, zwierząt, ludzi)
-komunikowanie społeczne- proces porozumiewania się jednostek, grup lub instytucji. Jego celem jest wymiana myśli, dzielenie się wiedzą, informacjami i ideami. Proces ten odbywa się na różnych poziomach, przy użyciu zróżnicowanych środków i wywołuje określone skutki (B. Dobek- Ostrowska)
Kontakt/kanał- f.fatyczna-podtrzymanie kontaktu
Komunikowanie jako proces. Podstawowe element -R.Jakobson
f.ekspresywna np.poezja
Nadawcaà komunikat-f.estetyczna-efekt,wywołanie wpływu àodbiorca
f.impresywna-perswazyjna
Kod- f.metajęzykowa- instrukcje jak łączyć np.2 języki
Kontekst-f.poznawcza, informacyjna-rzeczywistość, to do czego komunikat się odnosi
Sprzężenie zwrotne-reakcja na komunikat
Szum informacyjny- to co utrudnia komunikowanie
Dialog jest bardziej naturalny od monologu
Różne poziomy komunikowania
Mało przypadków
Komunikowanie masowe
Komunikowanie instytucjonalne
Komunikowanie międzygrupowe
Komunikowanie grupowe
Komunikowanie interpersonalne
Dużo przypadków
+ komunikowanie intrapersonalne- komunikowanie z własnym ciałem, nie zalicza się do komunikacji społecznej bo nie ma 2 osoby
JĘZYK NATURALNY
Język ludzki a języki zwierzęce
-dwupoziomowość, dwuklasowość: wyrazy (same wyrazy)- zdania (gramatyka, sens)
-produktywność-możemy produkować zdania i wyrazy w nieskończoność
-arbitralność (konwencjonalność)- umowa, wyraz oznaczany i oznaczający, kot jest kot bo tak, wyjątek onomatopeje
- przemieszczanie- w czasie i przestrzeni
-transmisja kulturowa (w toku socjalizacji)
- charakter symboliczny- język reprezentuje rzeczywistość
Nadawcaà znakàodbiorca
Symbol
Przedmioty i stany rzeczy
Uczenie się języka
-język ludzki ma pewne podstawy wrodzone- u zwierząt jest podobnie
- człowiek musi się uczyć swego języka- ale zwierzęta również do pewnego stopnia muszą się uczyć swoich systemów porozumiewania się
Lewa półkula- odpowiada za komunikowanie
04.03.09
Co nas odróżnia od małp?
-dwunożność (ręce wolne do innych czynności+troska o niemowlęta)
- wzrost masy mózgu do masy ciała (4x)
- bardziej zróżnicowana dieta( życie w raju rozleniwia)
- posługiwanie się wytworzonymi narzędziami i ogniem
Protojęzyk a język naturalny
- protojęzyk- forma poprzedzająca język w obecnej postaci; sam słownik, czyli język bez gramatyki
- nie ma zgody co do jego charakteru (dźwiękowy, manualny, dźwiękowo-manualny?)
-przykłady protojęzyka występującego współcześnie: pidżyn (jęz. społeczności np. Nowa gwinea), język dziecka do 2 roku życia, język w warunkach silnego hałasu, język migowy szympansów.
Komunikowanie hominidów na etapie protojęzyka
- posiadanie teorii umysłu ( umiejętność postawienia się w sytuacji drugiej osoby, rozpoznanie jej intencji, przekonań, co jest warunkiem efektywnej komunikacji)
- udział gestów w komunikowaniu. Wokalizacja pojawiła się jako wynik potrzeby komunikowania np. w ciemnościach.
- stadium mimetyczne ( ,,zakonserwowane” do dzisiaj w tańcu, pantomimie, gestach-ilustratorach)
Wilcze dzieci, dzikie słówka
- okres krytyczny: od 1 do 11-13 roku życia
- przykłady ,,wilczych dzieci”: Romulus i Remus, Tarzan, Genie
Bez składni nie ma języka?
- składnia jest uznawana za czynnik wyróżniający język od innych systemów komunikowania się
- pojawiła się ok. 45 tys.lat temu, gdy liczba sygnałów hipotetycznego protojęzyka przekroczyła 400 elementów
Filogeneza języka ( rozwój systemu, gatunku)
[ontogeneza- genezę rozwoju odzwierciedla rozwój człowieka: niemowlę…….dorosły…..starzec]
- wspólny przodek człowieka i szympansów – 5 lub 6 mln lat temu
- linia homo ok. 3 mln lat temu, homo sapiens 45 tys. Lat temu
- pierwsze hominidy miały znacznie trudniejsze warunki życia niż pongidy, które zamieszkiwały lasy tropikalne
- skutk: wzrost wagi mózgu, kooperacja grupowa, wytworzenie narzędzi
Dwie rewolucje w rozwoju języka
- pojawienie się Homo habilis 3 mln lat temu, narzędzia
- pojawienie się homo sapiens- rozprzestrzenienie na wszystkie kontynenty, rozwój sztuki i zdobnictwa
Homo sapiens posługuje się językiem
- pojawia się gramatyka
- posiada odpowiedni aparat artykulacyjny
- język dźwiękowy wykazuje przewagę nad językiem manualnym
- lateralizacja półkul mózgowych, specjalizacja lewej w przetrwaniu informacji językowych
Można nie mieć ich równocześnie
- gen FoxP2 w chromosomie 7- gen ludzkiej mowy
Umiejętności językowe
Dogadywanie się, funkcjonowanie w społeczeństwie,
Zaburzenia: autyzm
Np. osoba autystyczna znała 16 języków, ale nie umiała się dogadać
Kompetencja komunikacyjna Kompetencja językowa
Tylko ludzie mają teorię umysłu? Język a teoria umysłu
- do efektywnego porozumiewania się potrzebny był rozwój zdolności społecznych
- dojrzałość umysłu, możliwość przyjmowania perspektywy innego osobnika (teoria umysłu) jest warunkiem funkcjonowania modułu językowego
- zachowania małych dzieci a szympansów
Po co powstał język?
- Darwin: język ułatwia zaloty i podtrzymuje rozprzestrzenianie się gatunku ludzkiego
- Richard Dowkins: język powstał nie w celu informowania innych, ale żeby można było nimi manipulować i oszukiwać
- Robin Dunbar: język ,,nagiej małpy” zastąpił czynność iskania się u małp
Plotkowanie = iskanie się na dystans
Komunikowanie werbalne i niewerbalne – dwie różne , ale uzupełniające się formy komunikacji
- nazwy obu form komunikowania pochodzą od łac. verbum, co znaczy słowo. Komunikaty wyrażane za pomocą znaków językowych.
- najobszerniejsze słowniki wymieniają do 550 tys. Słów
- naukowcy odnotowali około miliona sygnałów niewerbalnych, używanych (świadomie bądź nie) przez człowieka
- sygnały niewerbalne to: 1. Zachowania odziedziczone po przodkach; 2.wyuczone gesty, które zależą od indywidualnych doświadczeń, tradycji, mentalność, kultury
Komunikowanie a płeć
Mężczyźni
- z trudem mówią o uczuciach, bo słowa i emocje są przetwarzane w różnych półkulach mózgu. U mężczyzn nie współpracują one tak ściśle jak u kobiet.
- mężczyzna wypowiada dziennie ok. 7 tys. Słów
Kobiety
- w mózgu kobiety niewidzialna antena stale odbiera sygnały z zewnątrz od bliskich osób
- przeciętna kobieta ok. 20 tys. Słów dziennie. Ośrodki mowy u pań znajdują się w obu półkulach mózgowych
- kobiety mają zdolność odczytywania cudzych emocji, odgadują nastroje i zamiary innych ludzi. To rezultat tysięcy lat wychowywania dzieci i dbania o los rodziny.
Searle
- językowe fakty instytucjonalne- jeżeli coś nazywamy, to powołujemy to coś do istnienia
- intencjonalność komunikowania językowego ( tu: analiza słowa wykształciuch)
Wittgenstein
- człowiek myśli poprzez język, to ogranicza możliwości pojmowania tego człowieka
- mój język ogranicza możliwości mojego języka
- ,,granice mojego języka są granicami mojego świata”
Grice: zasady kooperacji (dla dobrej komunikacji)
- maksyma ilości: przekazuj tylko istotne informacje
- maksyma jakości: mów, pisz prawdę
- maksyma relacji: wypowiadaj się na temat, bez dygresji
- maksyma sposobu: mów, pisz jasno i precyzyjnie
11.03.
Kod nadawcy nie jest równy kodowi odbiorcy ( obecnie odbiorca jest ważniejszy)
Formy komunikowania
Werbalne/ niewerbalne
Językowe/ parajęzykowe, niejęzykowe
Kod aparycyjny- ubiór
- mowa ciała
- parajęzyk- akcentowanie, artykulacja itp.
- aparycja+ fizjonomika nauka o tym jak rysy twarzy ( np. kształ oczu, uszu itp.)wpływają na osobowość
-dotyk
-kontekst sytuacyjny
-proksemika
- chronemika (wykorzystanie czasu jako sygnału komunikacyjnego ( oczekiwanie, punktualność, czas trwania zdarzenia)
- El.otoczenia: temp., oświetlenie, kolor pływają na zachowanie ludzi – stymulują ich pozytywnie lub odstraszają
8-20 tys słów
250 000 znaków-mimika
Do 700000 sygnałów
5- 7 000 gestów
1000 postaw
Kom. Interpersonalne – min. 2 osoby, jeden czas, jedna przestrzeń, sprzężenie zwrotne
- formalne
-nieformalne
3 motywy komunikowania interpersonalnego:
1) Afektywny/ poznawczy
2) Pozytywny/ negatywny
3) Ukierunkowanie na ,,ja”/ukierunkowanie na innych
18.03.
Język Lecha Wałęsy ( 1990-1995)
- ,,…dla mnie demokracja parlamentarna to pokojowa wojna wszystkich ze wszystkimi…”
- ,,Sam pojedynczo rozegrałem tę partię i sam dla was załatwiłem premier, wy weszliście na moim i jego grzbiecie”
- lekceważenie zasad rządzących konstrukcjami przyimkowymi
ANTYSŁOWA
Wykształci uchy, IV RP, układ, łże-elity, oczywista prawda, propaganda homoseksualna, porażające fakty, robimy naprawdę dużo aż trudno wymienić, tanie państwo, dowód nieudowodniony, odzyskiwanie państwa, semantyczne nadużycie, udoskonalona wolność mediów
Językoznawcy wybrali antysłowa
Michał Głowiński: rewolucja antymoralna, nagonka na rząd
Andrzej Markowski: oczyszczenie państwa
Jerzy Bralszczyk: Włoszczowa
Komunikowanie niewerbalne
- od 1894 Charles Cooley- termin ,,komunikacja”
- Ida Kurcz- główna funkcja komunikacji niewerbalnej sprowadza się do ułatwienia funkcjonowania człowieka w społeczeństwie
- niektórzy badacze- 35% język, 65% sygnały niewerbalne
- Albert Mehrebiarz 7%słów, 38% ton głosu, 55% gesty, spojrzenia, wyraz twarzy
Elementy mowy ciała: mimika, sposób ułożenia głowy itp.
- punkty strategiczne: oczy, usta, nos, linia żuchwy
25.03
Kategorie zachowań niewerbalnych, kinetycznych:
-emblematy (zastępują znaki językowe- świadome)
-ilustratory (wzmacniają przekaz językowy-świadome, warunkowane kulturowo)
-regulatory (nieuświadomione, podtrzymują komunikację)
- wskaźniki emocji (służą komunikowaniu uczuć)
- adaptatory ( zachowania adaptacyjne, wcześnie wyuczone ruchy służące przystosowaniu się do określonej sytuacji, nieintencjonalne i nieświadome)
Gesty za granicą
· Gest ok.
-ok.
-homoseksualista
-zero
· Znak V
- Victoria
-łucznicy
-pokój
· Kciuk autostopowicza
-falliczny- Japonia- mężczyzna
- ok.
· Palec wskazujący lekko postukuje o skroń
-główka pracuje
-wariat
· Trzymam kciuki X
· Gest Kozakiewicza – Portugalia
Parajęzyk
Style prezentacji:
- konwersacyjny- niższy ton głosu, wolniejsze tempo mówienia, mniejsza głośność i zmienność
- dynamiczny- wyższy ton głosu, szybsze tempo, większa głośność, zróżnicowanie
Skorelowane z typem nadawcy
Tempo mówienia a tempo słuchania:
- Amerykanin mówi 125 słów/min, słucha 300 słów/min 1957
-obecnie mówimy do 200 słów/min, potrafimy słuchać nawet do 500-600 słów/min
Rozbieżność daje efekt w postaci umysłowego czasu przestoju
Kolory:
Biały: radość, czystość, jasność
Czarny: smutek, śmierć, żałoba, noc
Czerwony: krew, rewolucja, namiętność
Zielona: życie, przyroda
Yellow Press, yellow journalism- tabloidy
Komunikowanie informacyjne i perswazyjne
Komunikowanie
A do B o X
Informacja perswazja
1.dzielenie się ideami, myślami i wiedzą ...
politologiaUMK