Procesy: instrumentalne- odbiór i przetwarzanie informacji(myślenie)
- ustosunkowania się do informacji
recepcja- doszło do reakcji organizmu na stymulację( nieświadoma)
percepcja- świadome spostrzeżenie bodźca
aspekt deskryptywny- wiedza o czymś
aspekt ewaluatywny- wartość czegoś dla danej osoby
Emocje mogą mieć charakter świadomy lub nieświadomy. Są to procesy wartościowania każdej stymulacji. Subiektywny stan psychiczny- świadomie przeżywana, def. Niedokładna, bo są również emocje nieświadome.
Motywacja to wszelkie procesy ukierunkowania czynności( automatyczne- organizm bez wiedzy podmiotu czegoś chce i nadaje kierunek działaniom, wolincjonalne- świadome, jest to nasza chęć zdziałania czegoś)
Czynności realne , a także symboliczne- to takie, które toczą się w naszym umyśle( pamięć, myślenie)
Ukierunkowanie czynności jest wtórne.
Pamięć emocji nie zanika- może to być proces destruktywny.
Człowiek już w życiu płodowym zbiera emocje.
Motywacje dzielimy na:
- obronno- adaptacyjne- podstawowe
- wzrostu(rozwoju)- można bez nich żyć
Proces psychiczny jest świadomy tylko wtedy, jeśli bodziec dojdzie do kory.
Co wynika ze zróżnicowania ośrodków korowych i podkorowych?
BODZIEC ? REAKCJA EMOCJONALNA
Rozpoznanie procesu pośredniczącego pomiędzy pojawieniem się bodźca wzbudzającego emocję a świadomością emocji, jakie wywołuje, była jednym z głównych celów badań nad emocjami, cel ten był często pomijany przez innych.
Ciało migdałowate odpowiada za emocje. Jeżeli zostanie uszkodzone to brak nam emocji. Struktura ta, jak również wzgórze i hipokamp leżą w ośrodkach podkorowych(czyli tych, które zasadniczo nie mają świadomości)
Pobudzanie ciała migdałowatego to warunek konieczny do powstania emocji.
KORA (DROGA GÓRNA)
WZGÓRZE CIAŁO MIGDAŁOWATE ( DROGA DOLNA)
BODZIEC REAKCJA EMOCJONALNA
Droga dolna- wzgórze rozkodowywuje wiadomość zmysłową, a ciało migdałowate na to emocjonalnie reaguje.
Reakcja emocjonalna może powstawać wcześniej, zanim bodziec dotrze do kory, czyli zanim zostanie rozpoznany. Drogą dolna powstają reakcje natychmiastowe.
Droga górna-przechodzi przez korę, tu następuje interpretacja. Możliwość myślenia abstrakcyjnego oraz wartościowania.
Droga dolna jest ZAWSZE szybsza.
Jeżeli droga dolna jest silnie pobudzona to procesy poznawcze(korowe) pozostają pod bardzo silnym wpływem afektu.
Jeżeli bodźce nie wywołują silnego pobudzenia drogi dolnej, wtedy jest szansa, że nasze rozpoznanie bodźca będzie bardziej racjonalne, zanalizowane. Ale nie musi tak być.
Gdy ciało migdałowate zostanie zniszczone traci się umiejętność odczuwania bodźców emocjonalnych. U ludzi następuje wtedy rozpoznanie emocji, ale brak jest reakcji na nią.
Bodziec często nie jest dopuszczany na poziom kory z powodów psychicznych- blokada(np. mechanizm obrony ego) lub bodźce podprogowe, które nie docierają fizycznie na poziom kory.
Znaczenie emocjonalne bodźca może wywołać w mózgu rozpoczęcie procesu oceniania, zanim procesy spostrzegania w pełni przetworzą bodziec. Jest możliwe, że mózg będzie wiedział, co jest dobre, a co złe, zanim się o tym dowiemy.
Mechanizmy mózgu, które zapisują, przechowują, i z których odzyskiwana jest pamięć o emocjonalnym znaczeniu bodźca, jest inna od zwykłej pamięci. Pamięć ta nie zanika.
Afekt powstaje w ciele migdałowatym, jest to reakcja na bodziec emocjonalny.
Część emocji powstaje tylko drogą dolną. Informacja dociera do ciała migdałowatego bezpośrednio ze wzgórza lub pośrednio przez korę. Droga bezpośrednia- dolna, jest szybsza. Droga dolna omija korę więc dostarcza tylko nieinterpretowanych informacji. Dolna droga odpowiedzialna jest za emocje, których nie rozumiemy. U ludzi z zaburzeniami emocjonalnymi emocje takie przeważają.
Podział mózgu na półkulę lewą i prawą. W mózgu ludzkim występuje asymetria funkcji prawej i lewej półkuli. Dzieje się tak dlatego, bo komórki kory mają zapisane w sobie różne informacje. Spoidło wielkie jest elementem łączącym ze sobą obie półkule, jeżeli zostanie uszkodzone to dwoistość obu półkul jest bardzo widoczna.
Syndrom obcej ręki- w pewnych przypadkach braku łączności między dwoma półkulami dochodzi do swoistego rozdwojenia jaźni. Jedna ręka bije drugą.
Mamy różne źródła procesu wartościowania i motywacji, to rodzi konflikt.
Ciało człowieka jest zlateralizowane. Lewa półkula zarządza prawą częścią ciała i odwrotnie.
dysocjacje- rozszczepienie funkcji.
Półkula prawa półkula lewa
· Szybciej rozpoznaje emocje
· Związana z emocjami negatywnymi związana z emocjami pozytywnymi
· Bardziej emocjonalna bardziej racjonalna
Dwa systemy wartościowania:
Automatyczny
refleksyjny
· Odbywający się bez świadomości
· Szybki
· Holistyczny(globalny, reaguje całościowo)
· Związany z ośrodkami podkorowymi i prawą półkulą
· Paralelny
· „czarno- biały”
· subiektywnie pewny
· trudny do werbalizacji.
· Przemyślany
· Oparty o świadomą uwagę
· Związany z ośrodkami korowymi i lewa półkulą
· Operujący dłużej
· Analityczny
· Sekwencyjny
· Złożony
· Pewność stopniowalna
· Związany z artykułowaniem
Teza o integracji: różnimy się ilością połączeń zawartych w spoidle wielkim. Półkula prawa widzi całościowo, lewa szczegółowo. Prawa kieruje się intuicją.
Wrodzone mechanizmy ukierunkowania zachowań.
Instynkt to wrodzona, uniwersalna dla gatunku, predyspozycja wyznaczająca wzory zachowań nie podlegająca zmianom pod wpływem uczenia się(Mc Dugall)
Popęd to wrodzona, uniwersalna dla gatunku, predyspozycja motywacyjna, realizowana sposobami zmieniającymi się pod wpływem uczenia ( Freud)
Homeostaza- utrzymywanie stanu równowagi
Homeostaza biologiczna to mechanizmy utrzymywania równowagi biologicznej, związane z zaspokajaniem potrzeb biologicznych – pierwotnych lub wtórnych.
Homeostaza psychologiczna- to mechanizmy utrzymywania równowagi psychicznej związane z zaspokajaniem- pierwotnych lub wtórnych- potrzeb emocjonalnych.
Część zakłóceń równowagi organizm reguluje sam automatycznie. Inne wymagają działań podmiot. Działania te są wyznaczane przez popędy.
Mechanizmy motywacyjne deprywacyjne( zaburzenie równowagi)
· Homeostatyczno- popędowe
Popędy pierwotne- to procesy motywacyjne oparte o predyspozycje wrodzone, związane z homeostazą biologiczną
Popędy wtórne- to procesy motywacyjne oparte o predyspozycje nabyte pod wpływem doświadczenia, związane z homeostazą psychologiczną
Popędy biologiczne mogą mieć również charakter nabyty- narkotyki, kawa, papierosy...
Popędy pierwotne i wtórne są wzbudzane w stanach deprywacji, to znaczy, gdy:
1. Brak czegoś i homeostaza jest zakłócona
2. Gdy równowaga nie może być przywrócona bez działań podmiotu
Tak zwany mechanizm motywacyjny homeostatyczno- popędowy obejmuje kilka faz
· Odchylenie od równowagi
· Zakłócenie homeostazy
· Napięcie emocjonalne
· Ukierunkowanie czynności
· Przywrócenie równowagi
· Redukcja napięcia
· Zanik czynności
Popędy biologiczne:
- Potrzeba pokarmowa
- Potrzeba seksualna
- Zapotrzebowanie na stymulację
- Potrzeba bezpieczeństwa, obrony, agresji
- Potrzeba orientacji- człowiek ma również najprostsze sposoby reagowania, charakterystyczne dla niższych gatunków
Taksja- reagowanie
Odruch orientacyjny- automatyczne skierowanie uwagi
Eksploracja motoryczna- ogarnięcie szerszego pola widzenia
Eksploracja percepcyjna
Ciekawość poznawcza- charakterystyczna tylko dla ludzi, pytania o przyczyny, o to co będzie.
Zachowanie seksualne- cele rozrodcze
- Źródło przyjemności
- Dla pieniędzy
- Ze względu na samoocenę
- Uzależnienie kogoś od siebie
- Motyw agresji
- Podejmowane dla redukcji napięć, pochodzących z innego źródła
Mechanizmy motywa...
sexocholiczka