Nowoczesny trening strzelecki - PPN10.pdf - Poradniki i ebooki - axellius

Od pewnego czasu wyniki w strzelectwie sportowym osiągnęły swoje bez-

względne maksimum i są one udziałem powiększającej się grupy mistrzów.

Znamienne, że zjawisko to odnosi się tylko do strzelań z karabinów i strzelb,

ale nie do strzelań z pistoletów. Te osiągnięcia strzelców, kobiet i mężczyzn,

są dowodem olbrzymich zdolności adaptacyjnych człowieka, poddawanego

niezwykle wymagającemu, długotrwałemu treningowi. Epoka dawnego modelu

treningu dobiega końca. Czym się będzie odznaczał nowoczesny trening strze-

lecki? Ukierunkowaniem bodźców treningowych przede wszystkim na mózg

strzelca – dowodzi Tadeusz Baranowski.

Tadeusz Baranowski

Nowoczesny trening strzelecki

Kształtowanie umiejętności celowania

Wprowadzenie

Według B. Hickeya i A. Siever-

sa strzelanie to „ ustawienie lufy w li-

nii z okiem, wskazanie nią na obszar,

w którym chcemy, aby umiejscowiła się

przestrzelina i zrobienie płynnego ruchu

palcem położonym na spuście, by spo-

wodować, aby ta przestrzelina ukazała

się ” (9).

Według mnie strzelanie sportowe

jest powtarzanym dążeniem do od-

powiedniego ukierunkowania lufy

broni połączonego z płynnym, nie-

naruszającym tego ukierunkowania

ruchem palca położonego na języku

spustowym, takim by pocisk, śruci-

na lub ładunek śrucin każdorazowo

traiał w zamierzony cel bądź obszar

tego celu z przestrzeganiem obowią-

zujących regulaminów i przepisów

organizacji sportowych dla strzelań

z karabinów, pistoletów i strzelb.

Moje rozważania zawężam do strze-

lania z pistoletu pneumatycznego

(ryc. 1), gdzie celem, w zależności od

etapu szkolenia, jest obszar ograniczony

jednym z pierścieni tarczy o umownych

wartościach 1-9, lub obszar koła, w któ-

rym umiejscowione przestrzeliny otrzy-

„Sport Wyczynowy” 2008, nr 7-9/523-525

Tadeusz Baranowski

mują wartość 10 (ryc. 2). Do strzelania

z takich pistoletów używane są śruciny

o kształcie przedstawionym na ryc. 3.

Ryc. 1. Morini CM162El. Dane techniczne:

kaliber – 4,5 mm; ciężar – 1020 g; linia musz-

ka-szczerbinka – 310-350 mm; funkcjonowanie

– sprężone powietrze; urządzenie spustowe

– elektroniczne; spust: ścieżka – 0-1,5 mm;

pierwsza faza ciężaru – 30-300 g; druga faza

ciężaru – 300-700 g; szerokość muszek w mm

– 4,0, 4,5, 5,0, 5,5, 6,0. Uwaga: ponieważ opór

języka spustowego (w zawodach musi być większy

niż 500 g) mierzony jest w pionowym ustawieniu

pistoletu obciążnikiem 500 g , przyjęło się używać

określenia – ciężar spustu.

Ryc. 3. Przykładowa śrucina do strzelań z pi-

stoletów pneumatycznych (prod. irmy Haen-

dler&Natermann sport GmbH: Final Match

pellet). Średnica główki: 4,48-4,51 mm;

ciężar: 0,49 g. Źródło: www.hn-sport.de

W rundzie inałowej zawodów naj-

wyższej rangi celuje się do czarnego

koła tarcz bez pierścieni, a zasadnicze

pierścienie tarczy (1-9) i przestrzeliny

pokazywane są jedynie na monitorze

elektronicznego systemu zliczającego

ich wartości. Celem jest obszar odpowia-

dający wartościom przestrzelin od 10,0

do 10,9, a dla najlepszych zawodników

przede wszystkim obszar odpowiadają-

cy wartościom wewnętrznej dziesiątki,

tj. 10,5-10,9 (10,9 to centralny punkt

tarczy).

Umiejętność częstego traiania w dzie-

siątkę wewnętrzną opanowali dotychczas

tylko nieliczni zawodnicy ścisłej czołów-

ki światowej strzelający z pistoletów.

Posiadanie właśnie tej umiejętności już

decyduje o medalowych pozycjach za-

wodników w zawodach rangi światowej.

Przykładem to potwierdzającym są war-

tości dziesiątek w inałach konkurencji

strzeleckiej „10 m pistolet pneumatycz-

ny” w kategoriach kobiet i mężczyzn

podczas Igrzysk Olimpijskich w Pekinie,

tab. 1-2.

Zwycięzcy, na 10 oddanych strzałów

w serii inałowej, 8 razy traili w ob-

szar „10” (koło o średnicy 11,5 mm),

w tym 5 razy w obszar odpowiadający

wartościom przestrzelin 10,4 do 10,9.

Niewątpliwie wiele takich wartości

Ryc. 2. Tarcza do strzelań z pistoletu pneuma-

tycznego (najistotniejsze dane): „dziesiątka

wewnętrzna” – 5,0 mm (±0,1 mm); koło „10”

– 11,5 mm (±0,1 mm); pierścień „9” – 27,5 mm

(±0,2 mm); pierścień „8” – 43,5 mm (±0,2 mm);

pierścień „7” – 59,5 mm (±0,5 mm); pierścień

„1” – 155,5 mm (±0,5 mm); minimalny widoczny

rozmiar karty tarczy – 170 x 170 mm. Źródło:

www.krueger-targets.com

Nowoczesny trening strzelecki. Kształtowanie umiejętności celowania

Tabela 1

Wyniki Igrzysk Olimpijskich w Pekinie – 10 m pistolet pneumatyczny, kobiety (40 strzałów).

1 Guo 96 98 99 97 390

Wenjun 10,0 10,5 10,4 10,4 10,1 10,3 9,4 10,7 10,8 9,7 102,3

CHN 492,3 FOR

2 Paderina 97 98 98 98 391 OR

Natalia 10,0 8,5 10,0 10,2 10,6 10,5 9,8 9,7 9,5 9,3 98,1

RUS 489,1

3 Salukvadze 97 96 96 97 386

Nino 9,8 10,3 10,0 9,5 10,2 10,7 10,4 10,6 9,1 10,8 101,4

EO 487,4

Kolumny: – miejsce; – nazwisko, imię i Narodowy Komitet Olimpijski; – rezultat kolejnych serii i łączny; – niżej

rezultat każdego strzału i łączny serii inałowej; – łączny ostateczny rezultat strzelania; – uwagi.

Tabela 2

Wyniki Igrzysk Olimpijskich w Pekinie 10 m pistolet pneumatyczny, mężczyźni (60 strzałów).

1 Pang

100

586

Wei

9,3 10,3 10,5 10,3 10,4 10,3 10,7 10,4 10,7

9,3 102,2

C N

688,2

2 Jin

584

Jong Oh

9,5

9,9 10,6 10,3

9,4 10,2 10,1 10,8

9,9

9,8 100,5

684,5

3 Turner

100

583

Jason

8,8 10,4 10,6 10,1 10,5

9,5

9,7 10,8

8,9

9,7 99,0

USA

682,0 s-off

10,5

5 Beaman

100

581

Brian

10,0 10,3 10,3 10,0 10,4

9,1 10,0 10,1 10,4 10,4 101,0

USA

682,0 s-off

10,3

Decyzją Rady Wykonawczej Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego zawodnik sklasyikowany na 3. pozycji

został zdyskwaliikowany po wykryciu u niego substancji dopingującej i miejsce to zajął Jason Turner, reprezentant

USA, sklasyikowany na 4. pozycji.

Kolumny: – miejsce; – nazwisko, imię i Narodowy Komitet Olimpijski; – rezultat kolejnych serii i łączny; – niżej

rezultat każdego strzału i łączny serii inałowej; – łączny ostateczny rezultat strzelania; – uwagi.

uzyskać musieli oni również w rundzie

kwaliikacyjnej (w niej zliczane są tylko

wartości całkowite).

O umiejscowieniu przestrzeliny w za-

mierzonym obszarze tarczy decyduje

moment, w którym pocisk lub śrucina

Tadeusz Baranowski

opuszcza ukierunkowaną lufę broni

sportowej. Oczywiście, stosunkowo

najłatwiejszym jest przyswojenie sobie

umiejętności trafiania w obszar całej

tarczy. Znacznie trudniej przychodzi opa-

nowanie umiejętności traiania w obszar

koła ograniczonego zewnętrzną krawę-

dzią pierścienia „dziewiątki” (niektóre

z nich otrzymują wartość „dziesiątki”).

Najtrudniejszym zadaniem jest traianie

podczas rundy finałowej wiele razy

w obszar tarczy odpowiadający warto-

ściom przestrzelin 10,4-10,9 (i dziesiątki

wewnętrznej), a to coraz częściej decy-

duje o zdobyciu medalu w zawodach

najważniejszych, kontynentalnej bądź

światowej rangi.

Poświęcając ten artykuł kształtowa-

niu umiejętności celowania chciałbym

uprzedzić Czytelnika, że nie znajdzie

w nim kompletnego zestawu ćwiczeń

kształtujących umiejętność celowania.

Nie widzę potrzeby ich podawania,

ponieważ łatwo można do nich dotrzeć

sięgając do „Strzelectwa sportowego”

( Nowoczesne rozwiązania szkoleniowe ,

praca zbiorowa pod redakcją Kazimie-

rza Kurzawskiego ) albo do Internetu.

Najbardziej zależy mi na tym, aby Czy-

telnik, w oparciu o zdobytą wiedzę, sam

wybrał odpowiednie ćwiczenia i wzboga-

cił je o nowe, bardziej korzystne.

celności traiania ma moment opusz-

czania lufy przez pocisk, ładunek śrucin

lub pojedynczą śrucinę. Cały wieloletni

trening strzelecki sprowadza się bowiem

do stworzenia maksymalnego prawdopo-

dobieństwa idealnego ukierunkowania

broni w stosunku do środka wybranego

obszaru trafiania w momencie , gdy

pocisk lub śrucina opuszczają lufę tej

broni.

W strzelaniu z karabinków i pisto-

letów sportowych najważniejszymi ele-

mentami są dwa:

1) najdokładniejsze ukierunkowanie

lufy broni w stosunku do zamie-

rzonego obszaru celowania,

2) płynne ściągnięcie języka spustowe-

go, nie naruszające tego ukierunko-

wania.

Wszystkie inne elementy, czasami

wymieniane w liczbie kilkunastu, tylko

wspomagają te dwa zasadnicze.

Lufa w momencie strzału musi być

uniesiona pod odpowiednim kątem do

poziomu. Wynika to z faktu, ze na pocisk

w locie oddziaływują: siła przyciągania

ziemskiego i siły oporu powietrza. Tra-

ienie pocisku w tarczę zależy głównie

od kąta uniesienia lufy, masy pocisku,

prędkości początkowej, jaka zostanie mu

nadana, kształtu pocisku i powierzchni

jego oporu, umiejscowienia jego środka

ciężkości. Odchylenia w wyżej wymie-

nionych i nie wymienionych tu parame-

trach skutkują rozrzutem przestrzelin na

tarczy (w warunkach laboratoryjnych

strzelania i tym bardziej w rzeczywi-

stych).

W strzelaniu z pistoletów strzał odda-

wany jest w postawie stojącej. Zawodnik

ustawiony jest prawie bokiem do kierun-

Uwarunkowania

celnego traiania

z broni sportowej

w wybrany obszar tarczy

Nieprzypadkowo w zaproponowanej

wyżej definicji strzelania sportowego

wyeksponowałem znaczenie, jakie dla

Nowoczesny trening strzelecki. Kształtowanie umiejętności celowania

ku strzelania, ramię z pistoletem wypro-

stowane, uniesione, głowa wyprostowana

skręcona w kierunku ramienia trzyma-

jącego pistolet, przyrządy celownicze

pistoletu (muszka, szczerbinka) na wyso-

kości oczu, stopy rozstawione zwykle na

szerokość barków, tułów kompensacyj-

nie odchylony w kierunku przeciwnym

do trzymanego pistoletu (patrz ryc. 4).

Żadne usztywnienia w celu ogranicze-

nia ruchu w stawach nie są w strzela-

niach z pistoletów dozwolone (są nato-

miast możliwe w strzelaniach z karabi-

nów, co ułatwia osiągnięcie rezultatów

absolutnych).

Na każdą część ciała, na pistolet,

oddziaływuje przyciąganie ziemskie (3),

którego siła musi zostać zrównoważo-

na siłami przeciwnymi i momentami

tych sił, aby podczas celowania w tej

postawie strzeleckiej równowaga była

utrzymana. Te siły wytwarzane są opo-

rem podłoża i odruchowymi napięciami

mięśni antygrawitacyjnych sterowanymi

przez układ nerwowy.

System kontroli równowagi zapew-

niający stabilność postawy stojącej ma 3

podstawowe wejścia sterujące związane

z sensorycznymi układami : przedsion-

kowym , wzrokowym i proprioceptyw-

nym (ten dodatkowo wspierany jest in-

formacjami z mechanoreceptorów skór-

nych).

Źródłem informacji o pozycji ciała

oraz jego orientacji względem specyicz-

nych układów odniesienia: zewnętrznego

i wewnętrznego są sygnały z wymienio-

nych wejść sensorycznych. Zewnętrzny

układ tworzony jest na podstawie pola

grawitacyjnego i bodźców wzrokowych.

Na wewnętrzny układ odniesienia skła-

projekcja

stóp

linia

barków

Ryc. 4. Postawa strzelecka z pisto-

letem – widok z góry (Yuriev A. A.,

Puliewaja sportiwnaja strielba, Mo-

skwa 1973, FiS)

12-20°

dają się tworzone w ośrodkowym ukła-

dzie nerwowym „schematy ciała”, z wy-

korzystaniem sygnałów z receptorów

mięśniowych, ścięgnowych, stawowych

i skórnych. Receptory te przekazują infor-

macje o wzajemnym położeniu i o ruchach

poszczególnych części ciała do mózgu,

skąd w postaci zwrotnych sygnałów do-

cierają do mięśni utrzymujących równo-

wagę ciała. Oba te układy monitorują od-

chylenia od stanu równowagi i wzajemnie

się uzupełniają.

Układ przedsionkowy kontroluje

położenie głowy względem kierunku

działania siły ciężkości. Wspierany jest

przez układ wzrokowy ustalający orien-

tację przestrzenną ciała na podstawie

sygnałów płynących z wyspecjalizowa-

nych zespołów neuronów wrażliwych na

pionową i poziomą orientację bodźców.

Położenie głowy steruje napięciem mię-

śni tułowia i kończyn dolnych poprzez

odruchy szyjne. Wrażliwość na zmiany

jej położenia jest największa, gdy usta-

wiona jest pionowo.

Monitorowanie odchylenia postawy

ciała od pionu odbywa się także w inny

sposób, tj. poprzez propriocepcję z ob-

szaru stawu skokowego: zmiany napięcia

Nowoczesny trening strzelecki - PPN10.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: